Bài giảng Quản trị tác nghiệp - Chương 8: Điều độ sản xuất - Nguyễn Thành Hiếu

CHƯƠNG 8 
Điều độ sản xuất 
 Thực chất của điều độ sản xuất 
 Các hoạt động của điều độ sản xuất 
 Các yếu cầu của điều độ sản xuất 
 Các phương pháp điều độ sản xuất 
Phân giao công việc cho một máy 
Phân giao công việc cho hai máy 
Phân giao công việc cho nhiều máy 
 Điều độ sản xuất là phân giao nhiệm vụ sản 
xuất và phân bổ công việc cho từng nơi làm 
việc, từng bộ phận hoặc từng người, bao gồm 
xác định thời gian, trình tự, khối lượng công 
việc tại mỗi nơi làm việc trong từng giai đoạn 
 Xác định lịch trình sản xuất 
 Dự tính các nguồn lực 
 Phân giao công việc và thời gian hoàn thành 
cho từng bộ phận, từng người và từng máy 
 Sắp xếp thứ tự các công việc trên các máy và 
nơi làm việc nhằm giảm thiểu thời gian ngừng 
máy 
 Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chương 
trình, nhiệm vụ đã xác định 
 Điều chỉnh kế hoạch và chương trình sản xuất 
 Thực hiện nhiệm vụ sản xuất/cung ứng 
hàng hóa đúng thời điểm với chi phí thấp và 
ít rủi ro 
 Đảm bảo sản xuất diễn ra liên tục, đều đặn 
 Đảm bảo tính linh hoạt, dễ thích ứng với 
biến đổi đột xuất, tiết kiệm chi phí bố trị lại 
hay chuyển hướng sản xuất 
 Đảm bảo an toàn trong sản xuất 
 Góp phần cải thiện điều kiện làm việc cho 
người lao động 
 Phân giao công việc cho một đối tương – 
các nguyên lý ưu tiên 
 Đến trước làm trước (FCFS) 
 Đến trước làm sau (FCLS) 
• Thời gian gia công dài nhất (LPT) 
 Theo thời gian gia công ngắn nhất (SPT) 
 Phân giao công việc cho 2 đối tượng 
 Phân giao công việc cho n người 
Một tổ xây dựng nhận được 5 hợp đồng 
xây dựng theo trình tự và thời gian thựuc 
hiện được cho trong bảng dưới đây. Hãy 
phân giao công việc theo các nguyên lý 
ưu tiên 
Công 
việc 
Tg thực 
hiện 
Thời hạn 
hoàn thành 
Dòng 
thời gian 
Công việc 
chậm 
A 7 10 3 - 
B 3 8 10 - 
C 9 23 14 - 
D 4 19 23 - 
E 10 28 33 5 
Tổng 33 - 83 5 
Công 
việc 
Tg thực 
hiện 
Thời hạn 
hoàn thành 
Dòng 
thời gian 
Công việc 
chậm 
A 7 10 7 - 
B 3 8 10 2 
C 9 23 19 - 
D 4 19 23 4 
E 10 28 33 5 
Tổng 33 - 92 11 
Công 
việc 
Tg thực 
hiện 
Thời hạn 
hoàn thành 
Dòng 
thời gian 
Công việc 
chậm 
B 3 8 3 - 
A 7 10 10 - 
D 4 19 14 - 
C 9 23 23 - 
E 10 28 33 5 
Tổng 33 83 5 
Công 
việc 
Tg thực 
hiện 
Thời hạn 
hoàn thành 
Dòng 
thời gian 
Công việc 
chậm 
B 3 8 3 - 
D 4 19 7 - 
A 7 10 14 4 
C 9 23 23 - 
E 10 28 33 5 
Tổng 33 80 9 
Công 
việc 
Tg thực 
hiện 
Thời hạn 
hoàn thành 
Dòng 
thời gian 
Công việc 
chậm 
E 10 28 10 - 
C 9 23 19 - 
A 7 10 26 16 
D 4 19 30 11 
B 3 8 33 25 
Tổng 33 - 118 52 
Nc Dc Dttb Ntb 
FCFS 3 11/5 = 2,2 92/5 =18,4 92/33=2,78 
EDD 1 5/5 = 1 83/5 = 16,6 83/33=2,51 
SPT 2 9/5 = 1,8 80/5 = 16 80/33=2,42 
LPT 3 52/5=10,4 118/5=23,6 118/33=3,57 
B1. T×m c«ng viÖc cã thêi gian thùc hiÖn ng¾n nhÊt 
B2. ¦u tiªn bè trÝ c«ng viÖc ®ã tr-íc nÕu nã lµm trªn m¸y 
1 
Ng-îc l¹i ®Ó sau cïng nÕu lµm trªn m¸y 2. 
B3. LÇn l-ît xÕp nh- thÕ cho ®Õn khi hÕt c«ng viÖc. 
B4. Dïng s¬ ®å gant tÝnh tæng thêi gian thùc hiÖn 
 Cã 5 c«ng viÖc ®-îc thùc hiÖn trªn 2 m¸y. Thêi gian 
thùc hiÖn ®-îc cho trong b¶ng d-íi ®©y. H·y ph©n 
giao thø tù c«ng viÖc ®Ó cã thêi gian thùc hiÖn trªn 2 
m¸y ng¾n nhÊt. 
 C«ng viÖc A B C D E 
 M¸y 1 5 3 8 10 7 
 M¸y 2 2 6 4 7 12 
B = 3 E = 7 D = 10 C = 8 A = 5 
B = 6 E = 12 D = 7 C = 4 A=2 
9 22 29 33 35 
Gi¶i 
XÕp thø tù BEDCA 
M1 
M2 
 Phân giao công việc cho nhiều đối tượng là 
việc bố trí nhiều công việc cho nhiều đối 
tượng với điều kiện chỉ được phân công 1 
công việc cho một đối tượng và chỉ dùng 
một đối tượng để thực hiện một công việc 
 Mục tiêu là bố trí sắp xếp các công việc sao 
cho có tổng chi phí thực hiện là nhỏ nhất, 
tổng thời gian thực hiện là ngắn nhất, tổng 
doanh thu hoặc tổng lợi nhuận là lớn nhất 
 Khả năng làm việc của mỗi cá nhân 
 Nhu cầu thực hiện công việc (các công việc 
cần tiến hành và đặc điểm của chúng) 
 Mối quan hệ giữa các công việc và các cá 
nhân có thể đảm nhận 
 Thái độ, phong cách và đặc điểm của nhân 
viên 
 Hiệu quả các phương án phân công dự kiến 
(về công việc trước mắt, lâu dài, tác động 
tới sự phát triển của doanh nghệp, của các 
cá nhân,) 
 Công ty A có 4 nhân viên lập chương trình và cả 
4 người đều có thể viết được một trong 4 
chương trình hiện có của công ty với thời gian 
thực hiện như sau: 
 Hãy phân giao công việc cho từng người? 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 70 110 115 130 
B 10 105 135 50 
C 30 90 75 35 
D 55 25 15 65 
 Bước 1: chọn số nhỏ nhất trong mỗi hàng của bảng phân việc và lấy các số 
trong hàng trừ đi số nhỏ nhất đó 
 Bước 2: từ bảng phân việc của bước 1, chọn số nhỏ nhất trong mỗi cột và lấy 
các số trong cột trừ đi số nhỏ nhất đo 
 Bước 3: tìm cách kẻ các đường thẳng đi qua hàng hoặc cột có các số 0 sao 
cho sô đường thẳng kẻ được là ít nhất, cụ thể như sau: 
◦ 3a: xét từng hàng, nếu trong hàng có 1 số 0 thi khoanh tròn số 0 đó và kẻ 
một đường thẳng xuyên suốt cột. Nếu điều kiện không thỏa mãn thì bỏ 
qua 
◦ 3b: xét từng cột của ma trận, nếu trong hàng có 1 số 0 thì khoanh tròn số 
0 đó rồi gạch đường thẳng qua hàng. Nếu điều kiện không thỏa mãn thì 
bỏ qua 
◦ 3c: lập lại bước 3a và 3b cho đến khi không thể khoanh thêm được số 0 
nào nữa 
 Bước 4: Tạo thêm số 0 bằng cách: 
◦ Chọn số nhỏ nhất trong các số không nằm trên các đường thẳng đã kẻ và 
lấy các số không nằm trên đường thẳng đã kể trừ đi số đó 
◦ Các số bị kẻ hai đường thẳng cộng số nhỏ nhất 
◦ Giữ nguyên các số bị kẻ bởi một đường thẳng 
 Quay lại bước 3 và tiếp tục qui trình cho đến khi tìm được phương án tối ưu 
 Bước 1: chọn số nhỏ nhất trong từng hàng 
và lấy các số trong hàng trừ đi số đó: 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 0 40 45 60 
B 0 95 125 40 
C 0 60 45 5 
D 40 10 0 50 
 Từ bảng phân việc của bước 1, chọn số nhỏ 
nhất trong từng cột và lấy các số trong cột 
trừ đi số đó 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 0 30 45 55 
B 0 85 125 35 
C 0 50 45 0 
D 40 0 0 45 
 Bước 3: kẻ các đường thẳng đi qua hàng 
hoặc cột sao cho số đường thẳng kẻ được 
là ít nhất 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 0 35 45 55 
B 0 85 125 35 
C 0 50 45 0 
D 40 0 0 45 
 Bước 4: tạo thêm số 0, sau đó quay lại bước 
3 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 0 0 10 55 
B 0 50 90 35 
C 0 15 10 0 
D 75 0 0 80 
 Quay lại bước 3 
Người Chương trình 
I II III IV 
A 0 0 15 55 
B 0 55 95 35 
C 0 20 15 0 
D 75 0 0 80 
0 
0 
 A làm công việc 2 => thời gian: 110 ngày 
 B làm công việc 1 => thời gian: 10 ngày 
 C làm công việc 4 => thời gian: 35 ngày 
 D làm công việc 3 => thời gian: 15 ngày 
 Tổng thời gian thực hiện: 170 ngày 
 Nếu bài toán yêu cầu tính tối thiểu hóa chi phí 
hoặc thời gian thì tiến hành tuần tự như trên 
 Nêu yêu cầu tính tối đa hóa doanh thu hoặc lợi 
nhuận thì phải đổi dấu tất cả các phần tử trong 
bảng phân việc, sau đó tiến hành như bình 
thường 
 Nếu bài toán yêu cầu giảm thiểu thời gian ứ 
động, ta xác định điểm ứ động, thay điểm đó 
bằng chữ X, sau đó tiến hành giải bình thường 
 Nếu số hàng không bằng số cột, thêm hàng với 
biến giả (giá trị = 0). Sau đó giải bình thường