Bài giảng Quản trị học - Chương 7: Chức năng tổ chức

Chương 7: Chức năng tổ chức
KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ TỔ CHỨC1
CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN TRỊ2
NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ CCTC3
CÁC MÔ HÌNH CƠ CẤU TỔ CHỨC 4
PHÂN QUYỀN VÀ ỦY QUYỀN5
1.1 KHÁI NIỆM
Chức năng tổ chức: thành lập nên các bộ phận 
trong tổ chức để đảm nhận những hoạt động cần thiết, 
xác lập các mối quan hệ về quyền hạn và trách nhiệm 
giữa các bộ phận đó.
Nội dung của chức năng tổ chức
 Thiết kế cơ cấu tổ chức
 Thiết lập hệ thống quyền lực và phân quyền trong 
cơ cấu tở chức đó.
1.2 VAI TRÒ
Chức năng tổ chức bảo đảm các mục tiêu và kế 
hoạch sẽ được triển khai vào thực tế.
Tạo ra môi trường làm việc thích hợp cho các cá 
nhân và cho cả tập thể trong quá trình thực hiện 
những nhiệm vụ và chuyên môn của mình.
Tác động tích cực đến việc sử dụng các nguồn 
lực một cách hiệu quả nhất. Giảm thiểu những 
sai sót và lãng phí trong hoạt động quản trị.
1.3 KHOA HỌC TỔ CHỨC 
1.3.1 Tầm hạn quản trị:
- Số lượng bộ phận, nhân viên cấp dưới mà một nhà 
quản trị có thể điều khiển tốt nhất. 
- Phân loại tầm hạn quản trị:
Tầm hạn quản trị rộng: mỗi nhà quản trị điều khiển một 
số đông người.
Tầm hạn quản trị hẹp: mỗi nhà quản trị chỉ điều khiển 
một số ít người.
1.3 KHOA HỌC TỔ CHỨC 
1.3.2 Quyền hành trong quản trị:
 Quyền hành: năng lực cho phép nhà quản trị yêu 
cầu người khác hành động theo sự chỉ đạo của 
mình.
 Nguồn gốc quyền hành: theo nghiên cứu của tác 
giả Max Weber, quyền hành bắt nguồn từ 3 yếu tố: 
sự hợp pháp khi đảm nhận chức vụ, cấp dưới thừa 
nhận, và nhà quản trị có khả năng và các đức tính 
khiến cấp dưới tin tưởng.
1.3 KHOA HỌC TC 
1.3.3 Phân cấp quản trị:
 Còn gọi là phân quyền hay phi tập trung hóa
 Là sự phân chia hay ủy thác bớt quyền hành của mình 
cho cấp dưới.
 Mục tiêu:
- Chia công việc cho cấp dưới
- Huấn luyện, đào tạo cho cấp dưới.
2. CƠ CẤU TỔ CHỨC
2.1 Khái niệm: 
Cơ cấu tổ chức quản trị là một chỉnh thể các 
khâu, các bộ phận khác nhau, được chuyên môn 
hoá và có những trách nhiệm, quyền hạn nhất 
định, có mối liên hệ phụ thuộc lẫn nhau và được 
bố trí theo các cấp quản trị nhằm thực hiện mục 
tiêu chung của tổ chức.
CCTC
Mục tiêu, 
chiến lược phát triển
Đặc điểm
hoạt động
Quy mô
hoạt động
Khả năng
về nguồn lực
Môi trường
hoạt động
2. CƠ CẤU TỔ CHỨC
2.2 Yếu tố ảnh hưởng CCTC: 
3. NGUYÊN TẮC CCTC
Thiết kế CCTC đảm bảo các nguyên tắc sau: 
 Nguyên tắc gắn với mục tiêu
 Nguyên tắc thống nhất chỉ huy
 Nguyên tắc hiệu quả kinh tế
 Nguyên tắc cân đối 
 Nguyên tắc linh hoạt 
 An toàn trong hoạt động
Có 7 mô hình cơ bản sau:
 Cơ cấu tổ chức quản trị trực tuyến
 Cơ cấu tổ chức quản trị theo chức năng
 Cơ cấu tổ chức quản trị trực tuyến - chức 
năng
 Cơ cấu tổ chức theo ma trận
 Cơ cấu tổ chức phân theo địa dư
 Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
 Cơ cấu tổ chức theo khách hàng
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
CCTC trực tuyến:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
GIAÙM ÑOÁC 
PGÑ SAÛN XUAÁT PGÑ TIEÂU THUÏ 
PX
1 
PX
2 
PX
3 
CH
Soá 1 
CH
Soá 2 
CH
Soá 3 
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
GIAÙM ÑOÁC 
Phoøng
KH
Phoøng
TC
Phoøng
KT
Phoøng
NS
Phoøng
KCS
PX
1
PX
2
PX
3
CH
1
CH
2
CH
3
CCTC chức năng:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
PGÑ SAÛN XUAÁT
GIAÙM ÑOÁC
PGÑ TIEÂU THUÏ
Phoøng
KH
Phoøng
TC
Phoøng
KT
Phoøng
NS
Phoøng
KCS
PX
1
PX
2
PX
3
CH
1
CH
2
CH
3
CCTC trực tuyến - chức năng:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
BAN GIAÙM ÑOÁC
Phoøng
Thieát keá 
Phoøng
NC thò 
tröôøng
Phoøng
NC 
coâng 
ngheä
Phoøng
NC taøi 
chính
Phoøng
NC 
nhaân söï 
Ban QL 
döï aùn 1
Ban QL 
döï aùn 2
Ban QL 
döï aùn 3
Ban QL 
döï aùn 4
CCTC ma trận:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
Tổng Giám 
Đốc 
Vuøng phía 
Baéc
Vuøng mieàn 
Trung
Vuøng trung 
taâm 
TP.HCM
Vuøng Ñoâng 
Nam Boä 
Vuøng Taây 
Nam Boä 
CCTC theo địa lý:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
Giaùm Ñoác
Phoøng 
Marketing
Phoøng
nhaân söï 
Phoøng
kinh doanh 
Phoøng
taøi chính 
KV
kinh doanh 
toång hôïp
KV
haøng hoùa 
treû em
KV
duïng cuï CN
KV haøng 
ñieän töû 
Kyõ thuaät 
Saûn xuaát 
Keá toaùn 
Baùn haøng 
Kyõ thuaät 
Saûn xuaát 
Keá toaùn 
Baùn haøng 
CCTC theo sản phẩm:
4. CÁC MÔ HÌNH CCTC
CCTC theo khách hàng:
Toång giaùm ñoác
Ngaân haøng ñoâ thò 
coâng coäng 
Ngaân haøng
hôïp taùc xaõ 
Ngaân haøng
söï nghieäp 
Cho vay baát ñoäng 
saûn vaø thöøa keá 
Ngaân haøng
noâng nghieäp
5. PHÂN QUYỀN & ỦY QUYỀN
5.1 Phân quyền
- Là xu hướng phân tán quyền ra quyết định, cơ sở 
của việc ủy quyền. 
- Mức độ phân quyền càng lớn khi:
- Số lượng quyết định cấp dưới càng ngày càng nhiều
- Các quyết định đề ra ở cấp dưới càng quan trọng.
- Có nhiều chức năng bị tác động bởi các quyết định của 
cấp thấp trong tổ chức
- Nhà quản trị ít phải kiểm tra một quyết định cùng với 
những người khác.
5.2 Ủy quyền:
- Ủy quyền là thỏa thuận với người khác nhằm: 
- Trao cho trách nhiệm để thay mặt bạn thực hiện công việc.
- Trao cho quyền hạn để có thể hoàn thành công việc.
- Phân bổ nguồn lực để họ có thể thực hiện công việc.
- Ủy quyền và giao việc khác nhau.
5. PHÂN QUYỀN & ỦY QUYỀN
Nguyên tắc ủy quyền
 Người được ủy quyền phải là cấp dưới, có thể làm 
trực tiếp công việc đó
 Sự ủy quyền không làm mất đi hay thu nhỏ trách 
nhiệm của người ủy quyền
 Quyền lợi và nghĩa vụ của người ủy quyền và 
được ủy quyền phải được đảm bảo
 Nội dung, ranh giới của nhiệm vụ được ủy quyền 
phải được xác định rõ ràng
 ủy quyền phải tự giác, không được áp đặt
 Người được ủy quyền phải có thông tin trước khi 
bắt tay vào công việc
 Luôn có kiểm tra trong quá trình ủy quyền
5. PHÂN QUYỀN & ỦY QUYỀN
5.2 Ủy quyền:
Lợi ích đối với nhà quản trị:
 Đưa ra những quyết định sáng suốt hơn.
 Tận dụng thời gian eo hẹp của mình.
 Nâng cao hiệu quả công việc của tập thể.
 Giảm được áp lực công việc
 Đào tạo nhà quản trị kế cận
5. PHÂN QUYỀN & ỦY QUYỀN
5.2 Ủy quyền:
Lợi ích đối với người được ủy quyền:
 Phát triển các kỹ năng mới cũng như năng lực của họ.
 Họ cảm nhận được sự tin tưởng, điều này sẽ thúc đẩy họ 
nhiệt tình và năng động hơn trong công việc.
 Tăng hiểu biết về tổ chức và công việc chung.
5. PHÂN QUYỀN & ỦY QUYỀN
5.2 Ủy quyền:
Trở ngại của nhà quản trị khi ủy quyền:
 Sợ cấp dưới không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
 Sợ không kiểm soát được việc đã giao, hay nhân viên làm 
theo ý của họ mà không theo ý mình.
 Trở ngại khi không xác định rõ trách nhiệm và quyền hạn.
 Sợ cấp dưới làm tốt hơn mình.