Bài giảng Hành vi tổ chức - Chương 4: Cơ sở của hành vi nhóm và xung đột

Chương 4. Cơ sở của hành vi nhóm và 
xung đột 
1. Khái quát về nhóm 
2. Các hành vi nhóm cơ bản 
3. Xung đột nhóm 
DHTM_TMU
4.1. Khái quát về nhóm 
Khái niệm nhóm 
Hình thành nhóm 
Cấu trúc nhóm 
DHTM_TMU
Khái niệm nhóm 
 Nhóm là một tập hợp từ 
hai cá nhân trở lên, 
tương tác và phụ thuộc 
lẫn nhau nhằm đạt được 
những mục tiêu cụ thể. 
Nhóm vs. Đội 
DHTM_TMU
Phân loại nhóm 
• Dựa trên tính chất hình thành nhóm 
Nhóm chính thức/ nhóm phi chính thức 
• Dựa trên đặc điểm mối quan hệ giữa các 
thành viên của nhóm: Nhóm chỉ huy/ nhóm 
nhiệm vụ/ nhóm lợi ích/ nhóm bạn bè 
• Dựa trên đặc trưng nhiệm vụ của nhóm 
Nhóm giải quyết vấn đề/ nhóm tự quản/ nhóm 
đa chức năng/ nhóm ảo 
DHTM_TMU
Lý do hình thành nhóm 
Nhu cầu 
Cộng 
đồng 
Sự tôn 
trọng 
Sự gần gũi 
và thu hút 
An toàn 
DHTM_TMU
 Tại sao 
con người tham gia nhóm ? 
• Đạt mục tiêu 
• An toàn 
• Địa vị 
• Tôn trọng 
• Liên minh 
• Sức mạnh/quyền lực 
• Sự gần gũi và thu hút 
DHTM_TMU
Đặc trưng của nhóm 
• Cơ cấu 
• Hệ thống cấp bậc 
• Vai trò 
• Chuẩn mực 
• Sự lãnh đạo 
• Sự gắn kết 
• Suy nghĩ nhóm 
DHTM_TMU
Hình thành và phát triển nhóm 
4 
3 
2 
1 
Hoàn thiện/ 
 Điều chỉnh 
Ổn định 
Xung đột/ 
công phá/ bão tố 
Tạo dựng 
Tan rã 
DHTM_TMU
Cấu trúc nhóm 
Vai trò 
Tập hợp các chuẩn mực hành vi mà 
một người nắm giữ một vị trí nhất định 
trong một nhóm phải tuân thủ 
 Nhận thức Vai trò 
Quan điểm của một cá nhân về những 
cách thức mà họ sẽ hành động trong 
những tình huống nhất định 
 Đồng nhất Vai trò 
Một số thái độ, hành vi đồng nhất với 
vai trò 
 Vai trò được mong đợi 
Những điều mà người khác tin tưởng 
và mong dợi hành động của bạn trong 
tình huống nhất đinh 
 Vai trò bị xung đột 
Khi cá nhân đối mặt với những mong 
đợi vai trò khác nhau 
DHTM_TMU
Hiệu quả nhóm 
Hiệu quả nhóm 
Thành phần/ 
cấu trúc 
Quá trình 
Hiệu quả 
Hiệu quả 
Bối cảnh 
DHTM_TMU
Hiệu quả nhóm 
Hiệu 
quả 
Bối cảnh 
Thành phần 
Qui trình 
Đủ nguồn lực 
Năng lực lãnh đạo 
và cơ cấu 
Sự tin tưởng 
Hệ thống đánh giá 
và phần thưởng 
Khả năng của các 
thành viên 
Tính cách 
Phân vai 
Sự đa dạng 
Qui mô nhóm 
Tính linh hoạt 
Sở thích 
Mục đích chung 
Mục tiêu cụ thể 
Hiệu quả nhóm 
Mâu thuẫn giữa các cấp bậc 
Thói quen ỷ lại 
DHTM_TMU
4.2. Các hành vi nhóm cơ bản 
1
• Cạnh 
tranh 
và 
hợp 
tác 
2
• Vị 
tha 
3
• Liên 
minh 
DHTM_TMU
4.2.1. HV Cạnh tranh và hợp tác 
1 
• Cạnh tranh khi cá nhân/ nhóm theo đuổi cùng 
mục tiêu mà chỉ 1 cá nhân/ nhóm đạt được 
mục tiêu đó ( Phần thưởng) 
• Đặc điểm: Giới hạn nguồn lực 
• 3 dạng tình huống cạnh tranh: Giữa các nhóm, 
giữa các thành viên trong nhóm, giữa các cá 
nhân 
DHTM_TMU
Hành vi vị tha 
Hướng tới giúp đỡ 
những người khác 
không cần sự đền bù 
cho bản thân 
Sự công bằng của lãnh đạo 
Đặc điểm của nhiệm vụ 
Trách nhiệm cá nhân 
Tính cách và sự gương mẫu 
Sự tương đồng 
DHTM_TMU
Hành vi liên minh 
Khái niệm 
• Liên kết 
giữa các cá 
nhân/ tổ 
chức để 
gia tăng 
ảnh hưởng 
và lợi ích 
Mục đích 
• Gia tăng 
quyền 
kiểm soát 
và chi phối 
• Đạt lợi ích 
chung của 
các bên 
Học thuyết 
• Nguồn lực 
tối thiểu 
• Thỏa 
thuận liên 
minh 
DHTM_TMU
4.3. Xung đột trong nhóm 
Các 
dạng 
xung 
đột 
Nguyên 
nhân 
và hệ 
quả 
Giải 
quyết 
xung 
đột 
DHTM_TMU
Các dạng xung đột DHTM_TMU
Nguyên nhân của xung đột 
Sự phụ thuộc 
lẫn nhau trong 
công việc 
Mục tiêu 
không giống 
nhau 
Sử dụng đe 
dọa 
Sự gắn bó của 
nhóm 
Thái độ thắng- 
thua 
DHTM_TMU
Giải quyết xung đột 
1 
•Lờ đi 
2 
•Quyền 
lực/ 
Hành 
chính 
3 
•Giao 
tiếp và 
Đối 
thoại 
DHTM_TMU