Bài giảng Đạo đức kinh doanh - Chương 5: Ra quyết định và lãnh đạo có đạo đức

5- 1 
Chapter 5 
Ra quyết định và lãnh đạo có đạo đức 
5- 2 
Thấu hiểu qui trình ra quyết định có đạo đức 
Bước đầu tiên trong quyết định có đạo đức là: 
Nhận ra những vấn đề gì đằng sau yêu cầu về đạo đức đối với một cá nhân hay một đơn vị kinh doanh 
Nhận ra những nhóm lợi ích trong xã hội và tổ chức đánh giá về công ty đã quyết định đúng hay sai. 
5- 3 
 Vấn đề cơ bản để hiểuQuyết định quản trị đạo đức trong kinh doanh 
5- 4 
Tăng cường quan tâm đến các vấn đề đạo đức kinh doanh 
Vấn đề tăng cường quan tâm đến đạo đức kinh doanh là một nhận thức phù hợp hay nhận ra sự quan trọng của đạo đức kinh doanh đối với cá nhân, tổ chức. 
Phản ánh sự nhạy cảm của vấn đề đạo đức của mỗi cá nhân hay các nhóm làm việc và nó thể hiện các quy trình quyết định có tính đạo đức trong tổ chức. 
Động cơ tiêu cực hay tích cực có thể ảnh hưởng đến tầm quan trọng của nhận thức về vấn đề đạo đức 
Các nhân viên cần giáo dục về các vấn đề tiềm ẩn 
5- 5 
Các yếu tố cá nhân 
Mọi người giải quyết vấn đề đạo đức trong cuộc sống hàng ngày bằng cách thường dựa vào các giá trị và nguyên tắc họ học được thông qua xã hội hoá gia đình 
Ở nơi làm việc, các vấn đề đạo đức liên quan đến sự trung thực, xung đột lợi ích, phân biệt đối xử, gia đình trị và ăn cắp. 
Sự phát triển nhận thức của cá nhân có thể ảnh hưởng đến quy định về đạo đức trong tổ chức 
5- 6 
Các yếu tố cá nhân 
Các yếu tố cá nhân: 
Giới tính 
Giáo dục 
Kinh nghiệm làm việc 
Quốc tịch 
Tuổi tác 
Nội tâm 
5- 7 
Các yếu tố tổ chức 
Văn hoá doanh nghiệp: Các giá trị, niềm tin, mục tiêu, chuẩn mực và phương cách giải quyết các vấn đề mà các thành viên (nhân viên) của tổ chức cùng chia sẻ, cùng làm: 
Một số văn hoá doanh nghiệp hỗ trợ và tưởng thưởng các hành vi vô đạo đức. 
Môi trường đạo đức là một chất liệu tốt làm nên văn hoá doanh nghiệp 
5- 8 
Môi trường đạo đức 
Đặc tính của quy trình ra quyết định sử dụng để quyết định hành động đó đạo đức hay vô đạo đức 
Bao gồm nội quy đạo đức của doanh nghiệp, các hành động của ban giám đốc, chính sách đạo đức, đồng nghiệp ảnh hưởng và các cơ hội có thể dẫn đến hành vi vô đạo đức. 
 Nhận thức về đạo đức của các nhóm làm việc sẽ ngay lập tức là nhân tố chính ảnh hưởng lên nhận thức về đạo đức của toàn doanh nghiệp. 
5- 9 
Các nhân tố quan trọng khác 
Nhóm làm việc bao gồm các đồng chí, giám đốc và thuộc cấp 
Những nhóm này có thể giúp để cung cấp các lời khuyên một cách chính thức hay không chính thức để tránh những hành động vô đạo đức 
Những nhóm này có nhiều ảnh hưởng trên quyết định hàng ngày hơn bất kỳ yếu tố nào khác 
5- 10 
Phục tùng cấp trên 
Các yếu tố khác cũng ảnh hưởng lên hành vi đạo đức 
Nó giúp chúng ta giải thích vì sao nhiều nhân viên giải quyết các vấn đề kinh doanh bằng cách dễ dàng nghe theo sự chỉ dẫn của cấp trên. 
5- 11 
Các cơ hội 
Liên quan đến hành vi đạo đức hay vô đạo đức được cho phép 
Khen thưởng và trừng phạt đóng vai trò quan trọng 
Liên quan đến hoàn cảnh lao động của nhân viên 
Có thể xoá bỏ được hành vi vô đạo đức bằng cách thiết lập các luật lệ, chính sách, quy định một cách chính thức và áp dụng triệt để. 
5- 12 
Các món văn phòng phẩm mà nhân viên hay ăn cắp ở công sở 
5- 13 
 Nội dung và ý nghĩa đánh gía đạo đức kinh doanh 
Vấn đề nan giải về đạo đức kinh doanh liên quan đến quy định về quyết định thường mơ hồ hoặc gây tranh cãi 
Tư duy quyết định đóng vai trò then chốt 
Mục đích của một người trong quyết định cuối cùng là bước cuối cùng của quy trình ra quyết định có đạo đức 
 Nếu mục đích và hành vi đó không sợ bị phán quyết đạo đức thì cá nhân đó cảm thấy mình vô tội 
Hầu hết doanh nhân đều có thể sai lầm mắc sai lầm khi ra quyết định liên quan đến đạo đức. 
5- 14 
Vai trò của lãnh đạo trong văn hoá doanh nghiệp 
Nhà lãnh đạo khả năng và quyền lực để hướng dẫn và lãnh đạo những người khác để đạt được mục tiêu của doanh nghiệp. 
Nhà lãnh đạo là nhân tố quyết định ảnh hưởng lên văn hoá và đặc điểm đạo đức của doanh nghiệp 
Phong cách lãnh đạo ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của hành vi tổ chức bao gồm sự chấp nhập của nhân viên cũng như sự gắn kết của họ đối với các giá trị và chuẩn mực của tổ chức. 
5- 15 
Vai trò của lãnh đạo trong các chính sách liên quan đến đạo đức doanh nghiệp 
5- 16 
Phong cách lãnh đạo 
Lãnh đạo độc đoán 
Lãnh đạo độc tài 
Lãnh đạo hoà hợp 
Lãnh đạo dân chủ 
Lãnh đạo tiêu chuẩn cao 
Lãnh đạo hướng dẫn 
5- 17 
Lãnh đạo 
Những nhà lãnh đạo thành công nhất không dựa vào một phòng cách lãnh đạo, họ dựa vào nhiều kỹ thuật khác nhau của mỗi phong cách lãnh đạo phù hợp với tính chất và hoàn cảnh cụ thể. 
5- 18 
Phong cách lãnh đạo khác 
Lãnh đạo giao dịch cố gắng tạo ra sự thoả mãn của nhân viên thông qua các thương lượng hay trao đổi để đạt được các hành vi mong đợi hoặc kết quả mong đợi. 
Lãnh đạo chuyển đổi cố gắng tăng mức độ cam kết của nhân viên và nuôi dưỡng niềm tin và động viên. 
Lãnh đạo đạo đức chuyển đổi là hình thức tốt nhất phù hợp với các tổ chức bởi vì họ nâng cao sự cam kết đạo đức của nhân viên và các nhóm lợi ích tạo ra văn hoá đạo đức của doanh nghiệp 
5- 19 
Các thói quen của nhà lãnh đạo có đạo đức 
Có cá tính mạnh 
Có cảm xúc mạnh làm những điều đúng 
Năng động 
Chú ý đến quyền lợi của các nhóm lợi ích 
Nghĩ đến vai trò và giá trị của tổ chức 
Minh bạch và quan tâm đến quyết định của tổ chức 
Là những nhà quản trị có bản lĩnh, nhìn tổng thể tổ chức với văn hoá đạo đức mạnh.