Bài giảng Công trình thủy - Chương 4: Đập dâng nước - Nguyễn Thống

1 
7/21/2014 1 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP. HCM 
Khoa Kỹ Thuật Xây Dựng - BM KTTNN 
Giảng viên: PGS. TS. NGUYỄN THỐNG 
E-mail: nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr 
Web: www4.hcmut.edu.vn/~nguyenthong 
Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719 
7/21/2014 2 
NỘI DUNG MÔN HỌC 
Chương 1. Tổng quan về Tài nguyên nước VN. 
Chương 2. Cơ sở kỹ thuật thiết kế cơng trình 
 thủy lợi (CTTL). 
Chương 3. Hồ chứa nước. 
Chương 4. Đập dâng nước. 
Chương 5. Cơng trình tháo lũ. 
Chương 6. Cơng trình dẫn nước. 
Chương 7. Máy thủy lực. 
Chương 8. Thủy điện. 
Chương 9. Trạm bơm 
CÔNG TRÌNH THỦY 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
7/21/2014 3 
ĐẬP DÂNG NƯỚC 
Nhiệm vụ: 
 Công trình ngăn sông tạo hồ 
chứa. 
 Nâng cao mực nước tại một vị 
trí lấy nước. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 4 
ĐẬP DÂNG NƯỚC 
 Phân loại: 
- Đập vật liệu địa phương: 
 * Đập đất. 
 * Đập đá đổ. 
 * Đất đá hỗn hợp. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 5 
- Đập bê tông: 
 * Đập bê tông trọng lực. 
 * Đập vòm. 
 * Đập bản chống. 
- Đập bê tông đầm lăng (RCC). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 6 
ĐẬP ĐẤT 
- Phạm vi ứng dụng: 
- Nội dung thiết kế: 
 + Đỉnh đập. 
 + Mái dốc thượng hạ lưu. 
 + Bộ phận chống thấm, tính thấm. 
 + Bộ phận thoát nước. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
2 
7/21/2014 7 
ĐẬP ĐẤT 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 8 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 9 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 10 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 11 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 12 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
ĐẬP ĐẤT ĐÁ ĐỔ 
HOÀ BÌNH 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
3 
7/21/2014 13 
GIA CỐ MÁI ĐẬP 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 14 
TÍNH THẤM QUA ĐẬP ĐẤT 
MỤC ĐÍCH: 
- Xác định lưu lượng thấm tổn thất 
nước. 
- Xác định đường bão hòa ổn định 
mái dốc. 
- Xác định gradient thấm kiểm tra 
hiện tượng xói ngầm trong thân đập. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 15 
a0 
H2 
H1 
L 
λH1 
Đường bão hòa 
y 
x 
m2 
m1 
B 
Thấm qua đập đồng chất có vật thoát nước bề mặt, 
hạ lưu có nước. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
1
1
m
1 2m
 
Đoạn giả định 
7/21/2014 16 
Lưu lượng thấm đơn vị qua đập 
Áp dụng c/t Dupuit: 
với a
0
 chiều cao hút : 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
2 2
0 2
2
m q
a a a H
2f (m ) k
 
2
2 22
2
q m
a 0.5f (m ) 0.5 1 H
k 2 f (m )
)amLH(2
)aH(H
kq
021
2
02
2
1
 
7/21/2014 17 
trong đó: f(m
2
) = 0.5+m
2
 khi m
2
 >= 1 
 f(m
2
) = 0.7+0.8m
2
 khi m
2
 < 1 
Phương trình đường bão hòa: 
Điểm uốn B trên đường bão hòa nằm trong giới 
hạn: y >= H
1
 - q/k 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
2
1
2q
y H x
k
7/21/2014 18 
VẬT THỐT NƯỚC 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
4 
7/21/2014 19 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
VẬT THỐT NƯỚC 
7/21/2014 20 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
VẬT THỐT NƯỚC 
7/21/2014 21 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
VẬT THỐT NƯỚC 
7/21/2014 22 
Bài tập: Xác định lưu lượng thấm đơn vị qua đập 
đất sau. Đập có k=10
-5
cm/s, =0.4 và chiều 
cao nước rĩ a
0
 =H
1
/3. Hạ lưu không có nước. 
Xác định và vẽ đường bão hoà. Tính tung độ 
ĐBH tại tim đập. PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
83m 
80m 
50m 
m=3 
m=4 
B=8m 
Đất đồng chất 
HL 
TL 
H1 
7/21/2014 23 
Bài tập: Cho một đập đất đồng chất có m
1
=3 và 
m
2
=2.5. Chiều rộng đỉnh đập b=8m. Đập cao 
H=46m, chiều sâu nước thượng lưu H
1
=42m, 
và chiều sâu nước hạ lưu H
2
=4m. Hệ số 
thấm qua đập k=10
-5
 m/s. Cho biết a
0
=2m. 
• a. Tính lưu lượng thấm đơn vị q qua đập. 
• b. Viết p/t đường bão hòa. Xác định tung độ 
đường bão hòa tại vị trí cách tim đập về hạ 
lưu là 30m. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 24 
• Bài tập:Một đập đất đồng chất trên nền 
không thấm có VTN bề mặt, chiều cao đập 
H
đ
 = 33 m, mái dốc thượng lưu m
1
 = 3, mái 
dốc hạ lưu m
2
 = 2,5, chiều rộng đỉnh b
đ 
= 10 
m, cột nước thượng lưu H
1
 = 30 m, cột nước 
hạ lưu H
2
 = 0 m, chiều cao cột nước đo áp 
(đường bão hòa) tại một vị trí trên đáy đập 
cách mép nước TL 38 m theo phương ngang 
là 21,1 m . Lưu lượng thấm đơn vị qua đập là: 
• a.2,5 Kđ b. 3,5 Kđ 
 c. 4,5 Kđ d. 5,5 Kđ 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
5 
7/21/2014 25 
TÍNH ỔN ĐỊNH MÁI DỐC 
- Đập vật liệu địa phương chỉ mất ổn 
định cục bộ (trượt mái dốc) dưới tác 
dụng nước. 
- Có nhiều lý thuyết tính ổn định mái 
dốc (Áp lực trọng lượng của 
Tsugaev, Bishop,). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 26 
NGUYÊN LÝ 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
G 
N 
T 
Vùng A 
Vùng B 
Vùng C 
R 
Đường 
bão hoà 
O 
7/21/2014 27 
VỀ CÁC P/P CỘT ĐẤT TRƯỢT 
Với các p/p này, khối đất trượt được chia thành 
một số cột đất với các kí hiệu lực tác dụng 
như sau: 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
W 
Z
L

L
u
L
u
R

R
Z
R
u
B
P 
T 
h
L
h
R
a 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 28 
Hệ số ổn định chống trượt K: 
Theo Tsugaev, lực thấm xem như một lực trọng lượng. 
Trọng lượng cột đất thứ i: 
 Trên đường bão hòa 
 Dưới đường bão hòa, trên MNHL: 
 Dưới MNHL: 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
truotgayMomen
truotchongMomen
K
ij
jjii hbG 
 
7/21/2014 29 
 Trên đường bão hòa: 
 Dưới đường bão hòa và trên MNHL: 
 Dưới MNHL: 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
tn 1
bh 1
dn 1
7/21/2014 30 
Momen chống trượt: 
Momen gây trượt: 
Hệ số an toàn chống trượt: 
với và 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
RlcRtgF inni .1, 
RG ii .sin 

 
N
i
ii
N
i
N
i
iniiii
G
lctgPG
R
1
1 1
sin
cos
NiRibi //sin 2)/(1cos Nii 
6 
7/21/2014 31 
H 
H 
4.5 H 
Kmim,min 
R2 
R1 850 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
XÁC ĐỊNH CUNG 
TRƯỢT NGUY HIỂM 
2 
1 
7/21/2014 32 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
Hệ số mái 
dốc 
1 2 3 4 5 
β1 28 25 25 25 25 
β2 37 35 35 36 37 
R1/H 0.75 0.75 1 1.5 2.2 
R2/H 1.5 1.75 2.3 3.75 4.8 
7/21/2014 33 
MỘT SỐ CHÚ Ý VỀ CUNG TRƯỢT 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
N 
R 
ền đá 
7/21/2014 34 
ĐẬP ĐẤT ĐÁ HỖN HỢP 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 35 
ĐẬP ĐÁ ĐỖ 
H
max
>(40-50)m 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 36 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7 
7/21/2014 37 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
ĐẬP ĐẤT ĐÁ HỖN HỢP 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 38 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
ĐẬP ĐÁ ĐỖ LÕI GIỮA 
7/21/2014 39 
ĐẬP BÊ TÔNG TRỌNG LỰC 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 40 
ĐẬP 
BÊTƠNG 
ĐẦM LĂNG 
A VƯƠNG 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 41 
1. Giới thiệu: 
2. Phân loại, ưu khuyết điểm. 
 - Xây cao. 
 - Bố trí nhà máy trong thân đập. 
 - Bền vững. 
 - Tràn nước qua thân đập khi thi công, vận 
hành 
 * Giá thành vật liệu cao. 
 * Nền tốt (đá). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 42 
NGUYÊN LÝ THIẾT KẾ MẶT CẮT NGANG 
CỦA ĐẬP BÊ TÔNG 
- Điều kiện ổn định trượt dưới tác dụng của áp 
lực nước thượng lưu. 
- Điều kiện ổn định chống lật dưới tác dụng áp 
lực nước thượng lưu (ứng suất kéo mặt 
thượng lưu đập). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
8 
7/21/2014 43 
W1 
W2 
Wt 
G 
h 
A 
B C 
nb (1-n)b 
α1h 
Sơ đồ tính mặt cắt đập dạng tam giác 
MẶT CẮT LÝ THUYẾT ĐẬP BÊ TÔNG 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
b 
O 
7/21/2014 44 
Tiêu chuẩn 1: Mặt cắt theo điều kiện không sinh 
ứng suất kéo mặt thượng lưu (tại mép thượng 
lưu đập, vị trí nguy hiểm nhất). 
• Lý thuyết sức bền tính ứng suất dưới nền: 
V tổng lực thẳng đứng (V=G+W
2
-W
t
) 
M: tổng momen đối với tâm O đáy đập. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
2
V 6M
b b
 
7/21/2014 45 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
 1 1 1 1
bh nbh bh bh
V n
2 2 2 2
      
2 2
2
1 1 12
b h h
M 2 3 n 2 n 2 n
12 b
     
1;  ; trọng lượng riêng của nước và bê tông. 
7/21/2014 46 
Ứng suất pháp mép thượng lưu: 
Ứng suất pháp mép hạ lưu: 
Để mép thượng lưu không có ứng suất kéo: 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
2
'
y 1 1 2
h
h (1 n) n(2 n)
b
    
 
3
"
y 1 2
h
nh n
b
     
 
2
'
y 1 1 2
h
0 (1 n) n(2 n)
b
     
7/21/2014 47 
Đập có mặt cắt kinh tế khi b min, 
hay: 
từ đó 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
1
1
h
b
(1 n) n(2 n)


1
1f (n) (1 n) n(2 n) max


 
12
n
2


7/21/2014 48 
với 
Theo điều kiện thi công chọn n=0: 
• 
khi α
1
 = 0.5, γ
1
=2.4T/m
3 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
3 3
1 2.4T / m ; 1T / m n 0  
1
1
h
b 0.73h


9 
7/21/2014 49 
ỔN ĐỊNH CHỐNG TRƯỢT 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 50 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H 
A 
C 
B 
F 
Trượt sâu 
Trượt hỗn hợp 
Nền yếu 
7/21/2014 51 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H 
A 
C 
B 
F 
Nền đá (nửa đá) 
Trượt phẳng 
7/21/2014 52 
Tiêu chuẩn 2: Mặt cắt theo đ/kiện ổn định chống trượt. 
với K
t
 hệ số an toàn kháng trượt (>1). 
Từ đó: 
• 
khi n=0, f=0.7, α
1 
= 0.5, γ
1
=2.4T/m
3
, K
t
=1 (cân bằng giới 
hạn). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
t 1K W fV 
t
1
1
h
b K 0.75h
f n


Lực ma sát Lực gây 
trượt 
7/21/2014 53 
b1 tính từ tiêu chuẩn chống trượt phẳng, 
b2 tính từ tiêu chuẩn khơng sinh ra ứng 
suất kéo trong thân đập (mép thượng 
lưu) 
 Giá trị b chọn sẽ là giá trị bmax tính từ 2 
điều kiện trên. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 54 
Bài tập: Cho đập bê tông như hình sau. 
H=10m, hệ số ma sát f=0.75, 
bt
=2.5T/m
3
, hệ 
số giảm áp =1, [k]
truot_phang
=1.1. 
a. Tính b
min
 để đảm bảo trượt phẳng. 
b. Tính k
lật
 (quanh C). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H 
A C 
B 
Nền đá 
10 
7/21/2014 55 
Bài tập: Cho đập bê tông như hình sau. 
H=15m, hệ số ma sát f=0.7, 
bt
=2.5T/m
3
, hệ 
số giảm áp =0.7, [k]
truot_phang
=1.2. 
a. Tính b
min
 để đảm bảo trượt phẳng. 
b. Tính k
lật
 (quanh C). 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H 
A C 
B 
H
1
=4m 
7/21/2014 56 
Bài tập: Cho đập bê tông như hình sau. 
AC=30m, hệ số ma sát f=0.4 (nền đất), C=0, 

bt
=2.5T/m
3
, hệ số giảm áp =0.8. 
a. Tính K
trượt
 trượt phẳng. 
b. Tính k
lật
. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H=15m 
A C 
B 
H
1
=4m 
7/21/2014 57 
Bài tập: Một đập bê tông trọng lực được xây dựng 
trên nền sét dẻo với cột nước thấm cao 10 m, hệ 
số ma sát giữa bê tông và nền f=0,5, tỉ trọng bê 
tông =2,4, hệ số ổn định chống trượt phẳng 
k=1,1. 
 Áp dụng phương pháp Lane để tính thấm qua nền 
(hệ số tính đổi m = 2,5, hệ số C
o
 = 3). 
 Nếu không xử lý thấm qua nền ( =1), tính chiều 
rộng đáy đập b
min
(m) thỏa đồng thời điều kiện 
cường độ, ổn định chống trượt phẳng và không 
xảy ra xói ngầm theo p/p Lane. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 58 
Bài tập: Lấy số liệu trước và xử lý nền 
bằng bản cọc thẳng đứng dài L
c
=8m 
tại mép thượng lưu đáy đập (xem hình 
sau). 
Xác đi ̣nh chiều rộng đáy đập b
min
(m) thỏa 
đồng thời điều kiện ổn định chống 
trượt phẳng và không xảy ra xói ngầm 
theo Lane. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 59 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
H=10m 
A 
C B 
L
c
=8m 
b
min
=? 
7/21/2014 60 
Bài tập: Một đập bê tông trọng lực có mặt cắt 
ngang dạng tam giác vuông , mái thượng lưu 
thẳng đứng , trên nền đá nứt nẻ . Chiều cao đập 
bằng chiều cao cột nước trước đập h = 18m, 
dung trọng nước 1T/m
3
 , dung trọng bê tông 2,4 
T/m
3
. Hệ số giảm áp lực thấm α
1
 = 0,5 , khả năng 
chịu tải của đất nền R
tc
 = 25 T/m
2
. Hãy xác định 
bề rộng đáy đập b min ( m ) thỏa điều kiện 
không xuất hiện ứng suất kéo ở mép thượng lưu 
và khả năng chịu tải của đất nền ( σ 
tb
 ≤ R
tc
 , σ 
max
 ≤ 1,2 R
tc
 ) 
a. 14,9 b. 13, c. 13,5 d. Khác 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
11 
7/21/2014 61 
Bài tập: Cho một đập bêtông mặt cắt tam giác 
vuông trên nền đá có f=0.7. Đập cao 
h=20m. Hạ lưu không có nước. Hệ số giảm 
áp lực thấm α
1
 = 0.4. Tính chiều rộng đáy 
đập theo 2 điều kiện ổn định và ứng suất 
kéo. Lấy γ
1
=2.4T/m
3
, γ=1T/m3, g=10m/s2. 
Lấy K
t
=1.15. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 62 
Bài tập: Cho một đập bêtông mặt cắt tam giác 
vuông trên nền đá có f=0.7. Đập cao h=20m. 
Hạ lưu không có nước. Màng chống thấm sâu 
15m. Đập có b=15m. Thấm dưới nền theo 
Lane có C
0
=2. 
• a. Tính áp lực thấm. 
• b. Kiểm tra theo 2 điều kiện ổn định và ứng 
suất kéo. Lấy γ
1
=2.4T/m
3
, γ=1T/m3, g=10m/s2. 
K
t
=1.15. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 63 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng: 
 Các công trình(CT) cơ bản để tạo ra hồ chứa là CT 
dâng nước, CT tháo lũ, CT dẫn nước. 
 Việc chọn loại đập đất chỉ căn cứ vào yêu cầu chống 
thấm qua thân đập và nền đập. 
 Cao trình đỉnh đập đất được xác định theo MNDBT 
và điều kiện sóng gió bình thường. 
 Khi vùng xây dựng mưa nhiều và kéo dài, nên chọn 
loại đất ít dính để đắp đập. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 64 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là sai: 
 Vật liệu xây dựng có tại chỗ là một trong những điều 
kiện để chọn loại đập đất. 
 Cao trình đỉnh đập đất được xác định theo MNLTK 
và điều kiện sóng gió lớn nhất. 
 Khi nền biến dạng nhiều, nên chọn loại đập đồng 
chất hay đập có lõi giữa. 
 Các CT cơ bản để tạo ra hồ chứa là CT dâng nước, 
CT tháo lũ, CT lấy nước. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 65 
CÂU HỎI ÔN 
Đập đất có khuyết điểm nào so với đập đá : 
 Yêu cầu nền đập có chất lượng cao hơn 
 Khả năng kháng động đất tốt hơn 
 Thi công khó khăn hơn ở vùng mưa nhiều 
 Câu a và c 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 66 
CÂU HỎI ÔN 
Biện pháp gia cố nào sau đây làm cho chiều 
cao sóng leo nhỏ nhất : 
 Đá đổ 
 Đá lát 
 Tấm bê tông 
 Đá tảng khối lớn 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
12 
7/21/2014 67 
CÂU HỎI ÔN 
Khi đập đất có nền đập bằng cát với chiều 
sâu 5m thì biện pháp chống thấm hợp lý 
cho nền : 
 Màng phun xi măng 
 Bản cọc thép 
 Chân khay (tường răng) 
 Sân trước 
 PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 68 
CÂU HỎI ÔN 
Khi tính hệ số ổn định mái dốc đập đất, lực 
dính của đất đắp đập : 
 Tạo momen gây trượt 
 Tạo momen chống trượt 
 Không có tác động nào 
 Cả 3 đều sai 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 69 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng: 
 Mái hạ lưu đập đá đổ được gia cố bằng cách trồng cỏ. 
 Mái hạ lưu đập đất được bảo vệ bằng cách lát đá. 
 Đan bê tông là biện pháp gia cố mái thượng lưu đập 
đất tối ưu về kỹ thuật và kinh tế. 
 Trong cùng điều kiện, chiều dày gia cố bằng đá lát 
lớn hơn chiều dày gia cố bằng tấm bê. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 70 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là sai: 
 CT tháo lũ trong thân đập được dùng khi đập 
dâng là đập bê tông. 
 CT tháo lũ ngoài thân đập được dùng khi đập 
dâng là đập vật liệu địa phương. 
 Đập đá đổ cho phép nước tràn qua đỉnh. 
 Đập đá xây cho phép nước tràn qua đỉnh. 
 PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 71 
CÂU HỎI ÔN 
Một đập đất được xây dựng trên nền cát dày. Người ta 
dự định dùng bản cọc để chống thấm cho nền. Phát 
biểu nào sau đây là đúng: 
 Phải đóng bản cọc xuyên qua nền cát tới tận tầng 
không thấm. 
 Phải xây một bệ phản áp ở đầu bản cọc. 
 Chiều dài cần thiết của bản cọc phụ thuộc mức độ 
chống thấm yêu cầu. 
 Phải đóng bản cọc ở mép TL đáy đập. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 72 
CÂU HỎI ÔN 
Đập đất cao 43 m được xây dựng trên nền sét bão hòa. 
Khi tính ổn định mái dốc hạ lưu ứng với các tổ hợp 
tải trọng cơ bản và đặc biệt, tìm được hệ số an toàn 
ổn định min lần lượt = 1,28 và 1,19. Phát biểu nào 
sau đây là đúng: 
 Mái dốc hạ lưu đã thiết kế là hợp lý. 
 Cần giảm độ dốc mái hạ lưu để tăng thêm hệ số an 
toàn. 
 Mái dốc hạ lưu đã thiết kế là chưa hợp lý. 
 Cần tăng độ dốc mái hạ lưu để giảm bớt hệ số an 
toàn. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
13 
7/21/2014 73 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng về các loại đập 
dâng nước: 
 Đập vật liệu địa phương có thể bị mất ổn định 
do trượt phẳng. 
 Đập vòm là loại đập trọng lực. 
 Đập bản tựa truyền lực cho hai bờ. 
 Các loại đập bê tông cho phép nước tràn qua 
đỉnh đập. 
 PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 74 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là ĐÚNG khi thiết kế đập 
đá : 
 Phải xét đến độ lún của đập đá khi tính cao 
trình đỉnh đập 
 Lưu tốc thấm V xác định theo định luật Darcy V 
= K J 
 Không cần kiểm tra ổn định mái dốc 
Đập bê tông trọng lực có ưu điểm nào so với đập 
đất : 
 Tính bền vững cao hơn 
 Có thể làm rỗng để bố trí công trình ngầm 
 Yêu cầu nền có chất lượng cao hơn 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 75 
CÂU HỎI ÔN 
Đập bê tông trọng lực trên nền đất , bề 
rộng đáy đập nhất thiết phải tính theo 
điều kiện : ( i ) Đảm bảo không xuất hiện 
ứng suất kéo , ( ii ) Đảm bảo ổn định 
trượt phẳng , ( iii ) Đảm bảo ứng suất dưới 
đáy đập σ 
tb
 ≤ R
tc
 , σ 
max
 ≤ 1,2 Rtc 
a- ( i) , ( ii ) b- ( i) , ( iii ) 
c- ( ii) , ( iii ) d- ( i) , (ii ) , ( iii ) 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 76 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng về đập bê tông trọng lực 
có chiều rộng đáy đập nhỏ nhất b
min
: 
 Hệ số ma sát giữa đập và nền càng bé thì bmin càng 
bé. 
 Trên nền đất, bmin tính theo điều kiện cường độ > 
b
min
 tính theo điều kiện ổn định. 
 Biện pháp chống thấm càng tốt thì b
min
 càng lớn. 
 Với cùng cột nước tác dụng, bmin trên nền đất > b
min
trên nền đá. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 77 
CÂU HỎI ÔN 
Đập đất có khuyết điểm nào so với đập đá : 
 Yêu cầu nền đập có chất lượng cao hơn 
 Khả năng kháng động đất tốt hơn 
 Thi công khó khăn hơn ở vùng mưa nhiều 
 Câu a và c 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 78 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng: 
 Mái hạ lưu đập đá đổ được gia cố bằng cách trồng cỏ. 
 Mái hạ lưu đập đất được bảo vệ bằng cách lát đá. 
 Đan bê tông là biện pháp gia cố mái thượng lưu đập 
đất tối ưu về kỹ thuật và kinh tế. 
 Trong cùng điều kiện, chiều dày gia cố bằng đá lát 
lớn hơn chiều dày gia cố bằng tấm bê tông. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
14 
7/21/2014 79 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là sai: 
 Vật liệu xây dựng có tại chỗ là một trong những điều 
kiện để chọn loại đập đất. 
 Cao trình đỉnh đập đất được xác định theo MNLTK 
và điều kiện sóng gió lớn nhất. 
 Khi nền biến dạng nhiều, nên chọn loại đập đồng 
chất hay đập có lõi giữa. 
 Các CT cơ bản để tạo ra hồ chứa là CT dâng nước, 
CT tháo lũ, CT lấy nước. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 80 
CÂU HỎI ÔN 
Một đập đất được xây dựng trên nền cát dày. Người ta 
dự định dùng bản cọc để chống thấm cho nền. Phát 
biểu nào sau đây là đúng: 
 Phải đóng bản cọc xuyên qua nền cát tới tận tầng 
không thấm. 
 Phải xây một bệ phản áp ở đầu bản cọc. 
 Chiều dài cần thiết của bản cọc phụ thuộc mức độ 
chống thấm yêu cầu. 
 Phải đóng bản cọc ở mép TL đáy đập. 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 81 
CÂU HỎI ÔN 
Phát biểu nào sau đây là đúng về các loại đập 
dâng nước: 
 Đập vật liệu địa phương có thể bị mất ổn định 
do trượt phẳng. 
 Đập vòm là loại đập trọng lực. 
 Đập bản tựa truyền lực cho hai bờ. 
 Các loại đập bê tông cho phép nước tràn qua 
đỉnh đập. 
 PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước 
7/21/2014 82 
HẾT CHƯƠNG 4 
PGS. Dr. Nguyễn Thống 
CÔNG TRÌNH THỦY 
Chương 4: Đập dâng nước