Thực trạng chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm tại Bệnh viện Quân Y 7A

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018 
16
THỰC TRẠNG CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THEO MÔ HÌNH 
NHÓM TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A
Vũ Thị Như1, Huỳnh Thị Thu Nguyệt1, Nguyễn Sơn Chi1
TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá thực trạng công tác chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm 
và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh viện Quân y 
7A.
Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 260 bệnh nhân và 
66 điều dưỡng từ tháng 3/2018 – 6/2018 tại Bệnh viện Quân y 7A. Sử dụng bộ câu hỏi 
tự điền.
Kết quả: Chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm qua đánh giá của người bệnh 
có tỷ lệ đạt yêu cầu tương đối cao trên 80%. Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình 
điều trị và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng. Công tác chăm sóc người bệnh theo 
mô hình nhóm được các thành viên tham gia nhóm có ý thức tốt ở tất cả các tiêu chí cụ 
thể đạt được tỷ lệ cao từ 87,9 – 97%. Mức độ hài lòng với mô hình chăm sóc này đạt tỷ 
lệ 95,5%. Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và giữa điều dưỡng với nhau đạt tỷ lệ 
77,27%. Tình trạng người bệnh đông, công việc nhiều, cũng ảnh hưởng đến công tác 
chăm sóc người bệnh của điều dưỡng.
Kết luận: Mô hình chăm sóc người bệnh theo nhóm có thể áp dụng vào điều kiện 
thực tiễn ở Bệnh viện Quân y 7A. Mô hình đã đem lại hiệu quả cao trong việc chăm sóc, 
theo dõi và đánh giá người bệnh toàn diện góp phần nâng cao chất lượng điều trị, mang 
đến sự hài lòng của người bệnh. 
Từ khóa: Điều dưỡng, mô hình điều dưỡng nhóm
SITUATION OF CARING FOR PATIENTS ACCORDING TO THE 
GROUP MODEL AT 7A MILITARY HOSPITAL
SUMMARY
Objective:To assess the status of group care and propose solutions to improve the 
quality of care for patients at 7A Military Hospital.
Subject and method:cross-sectional study of 260 patients and 66 nurses from March 
1 Bệnh viện Quân y 7A/QK7
Người phản hồi (Corresponding): Vũ Thị Như ([email protected])
Ngày nhận bài: 20/10/2018, ngày phản biện: 30/10/2018
Ngày bài báo được đăng: 30/12/2018
HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A
17
2018 to May 5 at 7A Military Hospital. The self-reported questionnaire used in this 
study.
Results:Caregiving of the patients according to the group model through interviews 
with patients with relatively high satisfaction rate was over 80%. 70.3% of patients 
were satisfied with the nursing care and treatment process. The group-based caregivers 
were well aware of all the criteria and achieved a high rate of 87.9-97%. The level of 
satisfaction with this model of care was 95.5%. Lack of human resources, low college 
and university degrees, overload of work, coordination between doctors and nurses, and 
nursing care have a positive influence on nursing care of patients.
Conclusion:Models of care in nursingcan be applied to practical conditions at 7A 
Military Hospital. The model has been highly effective in providing comprehensive care 
for patients and improving the quality of nursing patient monitoring.
Keywords: nursing, models of care in nursing.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chăm sóc điều dưỡng đóng một vai trò 
rất quan trọng trong chăm sóc sức khỏe (duy 
trì, nâng cao sức khỏe và phòng chống bệnh 
tật) từ chăm sóc người khỏe đến chăm sóc 
người bệnh và phục hồi chức năng. 
Mô hình chăm sóc theo nhóm là mô 
hình cải tiến của mô hình chăm sóc ban 
đầu. Một nhóm điều dưỡng được phân 
công chăm sóc cho một nhóm ca bệnh 
từ khi vào viện đến khi xuất viện. Mỗi 
nhóm có 1 trưởng nhóm có trình độ cử 
nhân. Trưởng nhóm có trách nhiệm lập 
kế hoạch chăm sóc cho tất cả bệnh nhân 
trong nhóm và hướng dẫn điều dưỡng viên 
trong nhóm thực hiện các hoạt động chăm 
sóc người bệnh. Mô hình chăm sóc này 
đảm bảo người bệnh được một nhóm nhỏ 
điều dưỡng viên chăm sóc, duy trì được sự 
liên tục trong chăm sóc và giải quyết được 
những vấn đề khó khăn gặp phải của người 
bệnh.[5]
Với điều kiện thực tế về nhân lực, cơ 
sở vật chất và những lợi thế của mô hình 
chăm sóc theo nhóm như tính hiệu quả, 
tiếp cận chăm sóc toàn diện; với tiêu chí 
lấy người bệnh làm trung tâm năm 2017 
Bệnh viện Quân y 7A đã triển khai thực 
hiện mô hình điều dưỡng chăm sóc người 
bệnh theo nhóm tại bệnh viện đến nay.
Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài 
nhằm mục tiêu: “Đánh giá thực trạng 
công tác chăm sóc người bệnh theo mô 
hình nhóm và đề xuất giải pháp nâng cao 
chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh 
viện Quân y 7A”. 
2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
2.1. Đối tượng nghiên cứu: 
260 người bệnh và 66 điều dưỡng 
chọn vào nghiên cứu từ tháng 3/2018 – 
6/2018.
Tiêu chuẩn lựa chọn:
Tất cả điều dưỡng và hộ sinh ở các 
Khoa lâm sàng thực hiện chăm sóc theo 
mô hình nhóm.
Người bệnh có bệnh án nội trú đã nằm 
viện ≥ 04 ngày kể từ ngày vào viện.
Tiêu chuẩn loại trừ: Người bệnh 
không đủ năng lực trả lời, những phiếu 
không hoàn thành hết 2/3 bộ câu hỏi.
Nhóm nghiên cứu.
Các đối tượng không đồng ý tham 
gia nghiên cứu.
2.2. Phương pháp
Thiết kế nghiên cứu:cắt ngang mô tả
Công cụ nghiên cứu:
TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018 
18
Dùng phiếu đánh giá sự hài lòng của 
người bệnh: Phát phiếu bệnh nhân tự điền, 
không cần ghi tên bệnh nhân để hạn chế 
đánh giá thiếu khách quan.
Dùng phiếu đánh giá mức độ tuân 
thủ, chấp hành chăm sóc theo nhóm của 
nhân viên: Phỏng vấn nhân viên tại buồng 
bệnh theo những nội dung của phiếu.
Xử lý số liệu: nhập liệu bằng phần 
mềm epidata 3.1, phân tích số liệu bằng 
phần mềm Stata 13.0. Các biến định lượng 
được mô tả bằng trung bình và độ lệch 
chuẩn. Các biến danh định được trình bày 
dưới dạng tỷ lệ (%).
3. KẾT QUẢ
Chúng tôi thực hiện nghiên cứu trên 
260 người bệnh trong đó: nam chiếm 
150NB (57,69%), nữ chiếm 110NB 
(42,31%). Độ tuổi trung bình: 69,73 ± 
3,34. Đa số người bệnh là ở thành phố 
chiếm 70,65%.
3.1. Kết quả chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm ở điều dưỡng qua 
đánh giá của người bệnh
Nội dung đánh giá
Đạt Không đạt
n % n %
Tiếp đón người bệnh của ĐD 236 90,77 24 9,23
Hướng dẫn người bệnh 281 83,85 42 16,15
Tư vấn - GDSK 202 77,69 58 22,31
Theo dõi đánh giá người bệnh 251 96,54 9 3,46
Thái độ của ĐD với người bệnh 247 95,00 13 5,00
Chăm sóc về tâm lý, tinh thần 242 93,07 18 6,93
Thực hiện theo y lệnh BS 216 83,07 44 16,93
Nhận xét: Trong các tiêu chí đánh giá chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm 
thông qua đánh giá của người bệnh có tỷ lệ đạt yêu cầu cao trên 80%. Riêng công tác tư 
vấn và giáo dục sức khỏe thấp nhất chiếm 77,69%.
3.2. Đánh giá thời gian chờ của người bệnh
Thời gian chờ Số TH Tỷ lệ (%)
Bình thường 138 53,08
Lâu 122 46,92
Tổng 260 100,00
Nhận xét: Có 46,92% người bệnh nhận xét việc chờ được điều dưỡng chăm sóc 
còn lâu.
HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A
19
3.3. Đánh giá mức độ hài lòng với quá trình điều trị, chăm sóc
Mức độ hài lòng Số TH Tỷ lệ (%)
Rất hài lòng 67 25,77
Hài lòng 115 44,23
Bình thường 69 26,53
Không hài lòng 9 3,47
Rất không hài lòng 0 0
Tổng 260 100,00
Nhận xét: Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình điều trị và chăm sóc người 
bệnh của điều dưỡng.
3.3. Đánh giá kết quả hoạt động chăm sóc theo nhóm của Điều dưỡng tại 
các khoa(n = 66)
Tiêu chí đánh giá n %
Tham gia đi buồng hàng ngày
Đầy đủ 42 63,64
Không đầy đủ 24 36,36
ĐD nắm vững thông tin người bệnh 
Có 63 95,5
Không 3 4,5
Sự phối hợp giữa các thành 
viên (thảo luận khi lên 
kế hoạch chăm sóc)
Có 51 77,27
Không
15 22,73
Tư vấn- giáo dục sức khỏe 
Có 60 90,91
Không 6 9,09
Hướng dẫn thân nhân người bệnh 
Có 62 93,9
Không 4 6,1
Hài lòng với mô hình chăm sóc nhóm
Hài lòng 63 95,5
Không hài lòng 3 4,5
Nhận xét: Mức độ hài lòng với mô 
hình chăm sóc này đạt tỷ lệ 95,5%. Sự 
phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và các 
điều dưỡng khác đạt tỷ lệ 77,27%. 
4. BÀN LUẬN
Chăm sóc người bệnh theo mô 
hình nhóm ở điều dưỡng qua đánh giá 
của người bệnh
Nghiên cứu chúng tôi đánh giá toàn 
diện các nội dung của chăm sóc người 
bệnh theo mô hình nhóm. Công tác theo 
dõi đánh giá người bệnh chiếm tỷ lệ cao 
nhất 96,54%, thấp nhất là công tác tư vấn 
giáo dục sức khỏe chiếm 77,69%. Kết quả 
chúng tôi cũng tương đồng với nghiên cứu 
của Dương Thị Bình Minh (2013) cũng cho 
rằng công tác tư vấn và giáo dục sức khỏe 
cũng cần được quan tâm hơn [1]. Kết quả 
cũng khá tương đồng với tác giả Nguyễn 
Thị Hồng Minh (2010) cho rằng việc tư 
vấn và giáo dục sức khỏe là công việc ít 
được thực hiện ở điều dưỡng [4]. Tương 
TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018 
20
đồng với nghiên cứu tác giả Nguyễn Thành 
Nhân (2014), cho tỷ lệ tư vấn giáo dục sức 
khỏe là 73,17% [2]. Nhóm nghiên cứu 
cũng nhận thấy cần phải quan tâm hơn nữa 
việc giáo dục sức khỏe cho người bệnh vì 
giúp cho người bệnh hiểu về bệnh tật của 
họ, họ sẽ phối hợp tốt hơn, góp phần rất 
lớn cho điều trị thành công một ca bệnh. 
Đánh giá thời gian chờ của 
người bệnh
Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy 
thời gian chờ của người bệnh còn lâu 
chiếm tỷ lệ cao 46,92%. Có thể do lượng 
bệnh nhân đông, thiếu nguồn nhân lực, tại 
thời điểm nghiên cứu số lượng mỗi nhóm 
điều dưỡng chăm sóc số lượng người 
bệnh ngày càng tăng (trung bình 20 NB/1 
nhóm 2 – 3 điều dưỡng) mặt khác Điều 
dưỡng phải thực hiện nhiều công việc gián 
tiếp như: thủ tục thanh toán viện phí, ghi 
phiếu chăm sóc, công khai thuốc, phiếu 
hồ sơ điều dưỡng, thực hiện các chỉ định 
cận lân sàng của bác sĩ .. những công việc 
này chiếm quá nhiều thời gian nên việc 
để bệnh nhận chờ đợi trong chăm sóc sẽ 
không tránh khỏi. 
Đánh giá mức độ hài lòng của 
người bệnh về công tác chăm sóc của 
điều dưỡn
Theo nghiên cứu của chúng tôi, có 
70% người bệnh hài lòng với công tác 
theo dõi và chăm sóc của điều dưỡng. Kết 
quả của chúng tôi cũng phù hợp với kết 
quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành 
Nhân cho kết quả mức độ hài lòng của bệnh 
nhân và người nhà bệnh nhân là 73,13% 
[2]. Tỷ lệ hài lòng về giúp đỡ bệnh nhân vệ 
sinh, ăn uống đạt 47,8%. Tương đồng với 
tác giả Hastings khảo sát 26 bệnh nhân cho 
rằng mức độ chăm sóc bệnh nhân từ bình 
thường trở lên đạt ít nhất 85% [6].
Mức độ hài lòng của điều dưỡng 
khi áp dụng mô hình theo nhóm
Khảo sát 66 điều dưỡng đang công 
tác tại các khoa lâm sàng đang thực hiện 
mô hình chăm sóc theo nhóm cho kết quả 
95,5% điều dưỡng hài lòng với mô hình 
chăm sóc theo nhóm. Kết quả nghiên cứu 
của chúng tôi tương đồng với nghiên cứu 
của tác giả Thu Nguyêt (2013)[3] về Mô 
hình chăm sóc toàn diện theo đội ở Bệnh 
viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho 
thấy rằng Nhân viên y tế rất hài lòng về mô 
hình đội nhóm, sinh viên tham gia vào mô 
hình đội, 90,5% sinh viên rất hài lòng khi 
thực tập tại Bệnh viện.
Công tác đi buồng bệnh hằng ngày 
của điều dưỡng chiếm 63,64% cao hơn so 
với nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành 
Nhân cho kết quả công tác thực hiện đi 
buồng bệnh ở điều dưỡng trưởng khoa là 
58,33% và nữ hộ sinh là 34,78% [2]. Tỷ lệ 
nghiên cứu của chúng tôi cao hơn có thể 
do nghiên cứu của chúng tôi không phân 
nhóm đối tượng điều dưỡng như nghiên 
cứu của Nguyễn Thành Nhân.
Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều 
dưỡng và các điều dưỡng khác được đánh 
giá cao 77,27% góp phần nâng cao chất 
lượng chăm sóc người bệnh, điều này cho 
thấy có sự đoàn kết thống nhất rất cao 
trong mỗi nhóm chăm sóc.
Qua kết quả nghiên cứu trên nhóm 
nghiên cứu đề xuất một số giải pháp sau:
Ban Giám đốc quan tâm hơn nữa 
trong việc xây dựng và củng cố hệ thống 
điều dưỡng cũng như phương tiện chăm 
sóc người bệnh.
Ban Điều dưỡng duy trì và củng cố 
mô hình Điều dưỡng chăm sóc ngày càng 
hoàn thiện hơn nữa, làm tiền đề xây dựng 
mô hình chăm sóc toàn diện theo đội. 
HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A
21
Lực lượng ĐD thay vì ngồi tại phòng 
giao ban hàng ngày bằng hoạt động đến tại 
giường từng người bệnh để thảo luận, đưa 
ra phương án chăm sóc tiếp theo. 
Từng điều dưỡng viên cần học hỏi 
nhiều hơn nữa, phát huy năng lực chuyên 
môn nghiệp vụ của mình: Độc lập trong 
công việc, phối hợp chặt chẽ với đồng 
nghiệp, chú trọng hơn nữa trong công tác 
giao tiếp, giải thích rõ ràng, động viên an 
ủi, trao đổi với người bệnh với các hình 
thức “ba không” không nặng lời, không 
thờ ơ, không từ chối; “ba công đoạn” xin 
phép, xin lỗi, cảm ơn.
5. KẾT LUẬN
Công tác theo dõi đánh giá người 
bệnh của điều dưỡng qua đánh giá của 
người bệnh đạt tỷ lệ cao nhất là 96,54%, 
Các tiêu chí còn lại (bảng 3.1) có tỷ lệ đạt 
yêu cầu tương đối cao từ 83,07% đến 95%. 
tiêu chí tư vấn và GDSK người bệnh đạt tỷ 
lệ thấp nhất là 77,69%. Đánh giá thời gian 
chờ của người bệnh ở mức độ bình thường 
là 53,08%, mức độ lâu là 46,92%. Có 70% 
người bệnh hài lòng với quá trình điều trị 
và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng. 
Công tác đi buồng hàng ngày của điều 
dưỡng đạt tỷ lệ 63,64%. Có 95,5% điều 
dưỡng nắm vững thông tin người bệnh. 
Tiêu chí hướng dẫn người bệnh đạt tỷ lệ 
từ 90,91%. Tỷ lệ thấp nhất là 77,27% là sự 
phối hợp giữa các thành viên trong nhóm. 
Mức độ hài lòng của điều dưỡng với mô 
hình chăm sóc người bệnh theo nhóm đạt 
tỷ lệ 95,5%.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dương Thị Bình Minh (2013) 
Thực trạng công tác chăm sóc điều dưỡng 
người bệnh tại các Khoa Lâm sàng Bệnh 
viện Hữu Nghị. Tạp chí Y học thực hành, 
3,876, tr 126-129.
2. Nguyễn Thành Nhân (2014) Đánh 
giá hiệu quả công tác chăm sóc người bệnh 
theo mô hình đội tại Bệnh viện đa khoa 
Thành phố Vinh, Kỷ yếu Bệnh viện.
3. Thu Nguyệt (2013) Mô hình chăm 
sóc toàn diện theo đội ở Bệnh viện Việt 
Nam – Thụy Điển Uông Bí,
4. Nguyen Thi Hong Minh (2010) 
Identification of Nursing Activitives at 
General Medical and Surgical Nursing 
Units in Vietnam. The Thesis for the 
degree of Master, Department of Nursing 
Scienses The Graduate School, Korean.
5. Trần Quỵ và các cộng sự (2005) Sự 
hài lòng nghề nghiệp của điều dưỡng bệnh 
viện và các yếu tố liên quan. Kỷ yếu đề tài 
nghiên cứu khoa học điều dưỡng Hội nghị 
khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thứ II, 
Hà Nội, tr. 33-42
6. Hastings, S. E., Suter, E., Bloom, 
J., & Sharma, K. (2016). Introduction of 
a team-based care model in a general 
medical unit. BMC health services 
research, 16(1), 245.
7. Li-ming You và các cộng sự (2012) 
Hospital nursing, care quality, and patient 
satisfaction: Crosssectional surveys of 
nurses and patients in hospitals in China 
and Europe. International Journal of 
Nursing Studies.