Thái độ của nam sinh viên trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình và một số yếu tố liên quan đối với hút thuốc lá và luật phòng chống tác hại của thuốc lá

SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn 113
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
THÁI ĐỘ CỦA NAM SINH VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ 
NINH BÌNH VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐỐI VỚI HÚT 
THUỐC LÁ VÀ LUẬT PHÒNG CHỐNG TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ 
Trần Đình Thoan1, Trần Vũ Ngọc2, Trần Thị Hải Yến2, Phạm Văn Dương2
TÓM TẮT
Mục tiêu: Mô tả thực trạng thái độ và một số yếu tố liên 
quan về hút thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc lá ở 
nam sinh viên Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình năm 2018. 
Đối tượng nghiên cứu: Nam sinh viên Trường Cao 
đẳng Y tế Ninh Bình.
Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp dịch tễ học 
mô tả qua cuộc điều tra cắt ngang có phân tích. 
Kết quả nghiên cứu: 36,7% rất phản đối, 19,5% 
không có ý kiến gì đối với người trong gia đình hút thuốc 
lá; 31,8% rất phản đối và 29,2% không có ý kiến gì đối 
với thầy, cô giáo, bạn bè hút thuốc lá; 33,2% rất phản đối 
và 31,8% không có ý kiến gì đối với người khác ở nơi 
công cộng hút thuốc lá. Có sự khác biệt có ý nghĩa thống 
kê giữa tình trạng hút thuốc và người hút thuốc trong gia 
đình với thái độ của nam sinh viên đối với hút thuốc lá và 
phòng chống tác hại của thuốc lá. 
Từ khóa: Hút thuốc lá ở nam sinh viên
SUMMARY:
ATTITUDE OF MALE STUDENTS NINH 
BINH HEALTH COLLEGE AND SOME FACTORS 
RELATED TO THE TO SMOKING TOBACCO 
AND PREVENTION OF THE HARMFUL EFFECTS 
OF TOBACCO
Objective: The description attitude of male students 
at Ninh Binh health college and some factors related to 
the to smoking tobacco and preventation of the harmful 
effects of tobacco in 2018. 
Subject: Male students at Ninh Binh health college. 
Method: The epidemiological method described 
through cross-sectional analysis. 
Results: 36.7% strongly opposed, 19.5% had no 
opinion about the family members smoking; 31.8% 
strongly opposed and 29.2% had no opinion about 
smoking teachers, teachers, or friends; 33.2% strongly 
opposed and 31.8% had no opinion about others in public 
places smoking. There was a statistically significant 
difference between smoking status and family smokers 
with male students’ attitudes towards smoking and the 
prevention of tobacco harms.
Keywords: Smoking in male students.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hút thuốc là là một trong những nguyên nhân gây 
tử vong hàng đầu, nhưng có thể phòng tránh được. Hiện 
nay trên thế giới hằng năm có khoảng 7 triệu người chết 
do các căn bệnh liên quan đến thuốc lá. Hút thuốc lá cũng 
là tác nhân của rất nhiều loại bệnh khác nhau và chi phí 
khám chữa bệnh do nguyên nhân từ thuốc lá tăng theo mỗi 
năm. Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện 
nay trên toàn thế giới có khoảng 1,3 tỷ người hút thuốc và 
số này sẽ tăng lên 1,6 tỷ người vào năm 2020. Số lượng 
người hút thuốc chủ yếu ở các nước đang phát triển và 
chậm phát triển [12]. Việt Nam vẫn là một trong 15 nước 
có số người hút thuốc lá cao nhất trên thế giới. Mỗi năm, 
tại Việt Nam có khoảng 40.000 ca tử vong liên quan đến 
sử dụng thuốc lá. Con số này sẽ tăng lên thành 70.000 ca/
năm vào năm 2030 nếu các biện pháp phòng chống tác hại 
thuốc lá không được thực hiện kịp thời [3]. 
Sinh viên đang học tại Trường Cao đẳng Y tế Ninh 
Bình là những cán bộ y tế hiện tại cũng như tương lai đóng 
vai trò đặc biệt trong việc thực hiện truyền thông giáo dục 
sức khỏe, vận động mọi người nên bỏ thuốc lá, không hút 
thuốc lá góp phần quan trọng đối với công tác chăm sóc 
sức khỏe cộng đồng. Do vậy thái độ đối với việc hút thuốc 
lá - phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh viên nhà 
trường trong giai đoạn hiện nay là vấn đề cấp bách và hết 
sức cần thiết. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài với 2 
mục tiêu:
Ngày nhận bài: 10/04/2020 Ngày phản biện: 17/04/2020 Ngày duyệt đăng: 21/04/2020
1. Trường Đại học Y Dược Thái Bình
2. Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình
SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn114
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2020
1. Mô tả thực trạng thái độ về hút thuốc lá và phòng 
chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh viên Trường Cao 
đẳng Y tế Ninh Bình năm 2018.
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến thái độ về hút 
thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh 
viên tại địa bàn nghiên cứu.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 
CỨU
2.1. Đối tượng, thời gian, địa điểm nghiên cứu: 
+ Đối tượng nghiên cứu (ĐTNC): Là nam sinh viên 
học tập tại Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình
+ Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 10/2018 đến 
tháng 2/2019.
+ Địa điểm: Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình
2.2.Thiết kế nghiên cứu
Phương pháp dịch tễ học mô tả qua cuộc điều tra cắt 
ngang có phân tích 
2.3. Cỡ mẫu và chọn mẫu
- Cỡ mẫu 
Cỡ mẫu thực tế đã điều tra là 226 nam sinh viên. 
Chọn mẫu toàn bộ số nam sinh viên đang học tại 
trường trừ những người không đồng ý tham gia nghiên cứu.
2.4. Phương pháp thu thập thông tin:
Thông tin được thu thập bằng phương pháp phỏng 
vấn thông qua bộ phiếu điều tra. Xây dựng bộ phiếu điều 
tra, hướng dẫn điều tra phù hợp với mục tiêu nghiên cứu.
2.5. Xử lý số liệu
Toàn bộ số liệu được nhập bằng phần mềm Epidata 
3.1, phân tích kết quả bằng phần mềm SPSS20.0. 
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
3.1. Mô tả thực trạng thái độ về hút thuốc lá và 
phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh viên 
Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình năm 2018.
Bảng 3.1. Thái độ của ĐTNC chưa hút thuốc bao giờ (n=125)
Thông tin SL %
Hút thuốc khi người thân, bạn bè mời
Có 1 0,8
Không 124 99,2
Thích người thân, bạn bè hút thuốc
Có 3 2,4
Không 122 97,6
Ý định hút thuốc
Có 0 0,0
Không 125 100
Khuyên bạn bè bỏ hút thuốc
Có 115 92
Không 10 8
Yêu cầu người khác không hút thuốc gần mình
Có 112 89,6
Không 13 10,4
Qua bảng 3.1 cho thấy: 99,2% không hút thuốc khi 
người thân hoặc bạn bè mời, 97,6% không thích người 
thân hoặc bạn bè hút thuốc, 100% không có ý định hút 
thuốc, 92% có khuyên bạn bè bỏ hút thuốc và 89,6% yêu 
cầu người khác không hút thuốc gần mình. 
SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn 115
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Bảng 3.2. Thái độ của ĐTNC đã và đang hút thuốc (n=101)
Thái độ SL %
Đã từng rủ người khác hút thuốc
Có 58 57,4
Không 43 42,6
Đã có ý định bỏ thuốc
Có 94 93,1
Không 7 6,9
Đã từng bỏ thuốc
Có 83 82,2
Không 18 17,8
Thái độ của gia đình đối với việc hút thuốc
Ngăn cấm 28 27,7
Không ngăn cấm 3 3
Khuyên không nên hút 70 69,3
Hút thuốc khi người xung quanh không đồng ý
Đi chỗ khác hút 29 28,7
Dập thuốc không hút nữa 72 71,3
Qua bảng 3.2 cho thấy đối với những người đã và 
đang hút thuốc, 57,4% đã từng rủ người khác hút thuốc; 
93,1% người đã có ý định bỏ thuốc, thậm chí 82,2% đã 
từng bỏ thuốc, tuy nhiên tỉ lệ hiện đang hút thuốc của 
nhóm này (70/101=69,3%) là khá cao. 
Bảng 3.3. Thái độ đối với người hút thuốc lá của ĐTNC (n=226)
Hệ đào tạo
Thái độ
Chính quy Liên thông Cộng
SL % SL % SL %
Với người trong gia 
đình hút thuốc
Rất phản đối 49 38,0 34 35,1 83 36,7
Phản đối 54 41,8 45 46,4 99 43,8
Không có ý kiến gì 26 20,2 18 18,5 44 19,5
Với thầy, cô giáo, 
bạn bè hút thuốc
Rất phản đối 44 34,1 28 28,9 72 31,8
Phản đối 43 33,3 44 45,4 87 38,5
Không có ý kiến gì 42 32,6 24 24,7 66 29,2
Đồng tình 0 0,0 1 1,0 1 0,5
Với người khác ở 
nơi công cộng hút 
thuốc
Rất phản đối 47 36,5 28 28,9 75 33,2
Phản đối 39 30,2 39 40,2 78 34,5
Không có ý kiến gì 43 33,3 29 29,9 72 31,8
Đồng tình 0 0,0 1 1,0 1 0,5
SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn116
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2020
Bảng 3.3 cho thấy: 43,8% ĐTNC phản đối, 36,7% rất 
phản đối, 19,5% không có ý kiến gì đối với người trong 
gia đình hút thuốc lá; 38,5% phản đối, 31,8% rất phản đối 
và 29,2% không có ý kiến gì đối với thầy, cô giáo, bạn 
bè hút thuốc lá; 34,5% phản đối, 33,2% rất phản đối và 
31,8% không có ý kiến gì đối với người khác ở nơi công 
cộng hút thuốc lá.
Biểu đồ 3.1 cho thấy, có 32,7% nam sinh viên 
không bị ảnh hưởng bởi khuyến cáo trên bao bì thuốc lá. 
Phần lớn đây là những người hiện đang còn hút thuốc, 
họ biết được tác hại của hút thuốc lá cho bản thân và cả 
người xung quanh nhưng vì quyết quyết tâm chưa cao 
cùng những tác động của người khác chưa đủ khiến họ 
cai thuốc. 
3.2. Xác định một số yếu tố liên quan đến thái độ về 
hút thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam 
sinh viên tại địa bàn nghiên cứu.
Biểu đồ 3.1. Thái độ của ĐTNC đối với khuyến cáo trên bao bì thuốc lá (n=226)
Bảng 3.4. Liên quan giữa thái độ với đặc điểm chung của ĐTNC về hút thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc lá
Thái độ 
Đặc điểm
Đạt
SL (%)
Không đạt
SL (%)
OR
(95%CI)
p
Nhóm tuổi
< 26 tuổi 117 (83%) 24 (17%) 1,0
(0,51 - 2,12)
>0,05
≥ 26 tuổi 70 (82,4%) 15 (17,6%)
Hệ đào tạo
Chính quy 95 (73,6%) 34 (26,4%) 0,8
(0,44 - 1,51)
>0,05
Liên thông 75 (77,3%) 22 (22,7%)
Ngành đào tạo
Y 122 (73,5%) 44 (26,5%) 0,6
(0,33 - 1,42)
>0,05
Dược 48 (80,0%) 12 (20,0%)
Người hút thuốc 
trong gia đình
Không 115 (90,6%) 12 (9,4%) 3,5
(1,71 - 7,54)
<0,01
Có 72 (72,7%) 27 (27,3%)
Tình trạng hút 
thuốc
Không 148 (94,9%) 8 (5,1%) 14,7
(6,26 - 34,52)
<0,01
Có 39 (55,7%) 31 (44,3%)
Bảng 3.4 cho thấy có sự liên quan giữa tình trạng 
hút thuốc với thái độ của ĐTNC đối với hút thuốc lá và 
phòng chống tác hại của thuốc lá (với p<0,01, OR=14,7, 
95%CI =6,26-34,52); có sự liên quan giữa có người hút 
thuốc trong gia đình với thái độ của nam sinh viên về hút 
thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc lá (với p<0,01, 
OR=3,5, 95%CI= 1,71-7,54)
IV. BÀN LUẬN
4.1. Mô tả thực trạng thái độ về hút thuốc lá và 
phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh viên 
Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình năm 2018.
SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn 117
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Thái độ của ĐTNC phản ánh cách nghĩ, cách nhận 
biết và nhận thức của ĐTNC về các vấn đề liên quan đến 
bệnh tật. Nó được hình thành từ quá trình hiểu biết, nâng 
cao kiến thức hoặc ảnh hưởng từ môi trường quanh họ 
như thái độ, thói quen, phong tục và môi trường sống. 
Điều này chứng tỏ kiến thức và đặc biệt là quyết tâm 
cai nghiện thuốc lá của nhóm này chưa cao. Kết quả của 
chúng tôi tương đương với nghiên cứu của Lê Khắc Bảo 
và cộng sự (2006) cho thấy 82% sinh viên thể hiện mong 
muốn tham gia tích cực vào công tác phòng chống tác hại 
thuốc lá, 94% mong muốn được huấn luyện cụ thể về các 
kỹ năng hỗ trợ cai thuốc lá, 95% cho rằng thầy thuốc phải 
nêu gương “không hút thuốc lá” cho người bệnh và cộng 
đồng, 98% cho rằng có ý thức phải thường xuyên khuyên 
người bệnh bỏ thuốc lá [1]. Nghiên cứu của Nguyễn Văn 
Lên và cộng sự (2016), phần lớn sinh viên có thái độ phản 
đối với việc mời thuốc (76,2%). Sinh viên tỏ thái độ khó 
chịu với người bên cạnh hút thuốc chiếm tỷ lệ 35,2%, rất 
khó chịu là 30,0% [8]. 
Nghiên cứu của Ngô Văn Sâm tại Hà Nam (2012), tỷ 
lệ lớn nhân viên y tế không đồng tình với việc hút thuốc lá 
trong cơ sở y tế, kể cả những người đang hút thuốc là cơ 
sở quan trọng để thực hiện quy định cấm hút thuốc lá tại 
cơ sở y tế. Tỷ lệ nhân viên y tế cảm thấy khó chịu khi thấy 
đồng nghiệp hút thuốc (88,3%) thấp hơn tỷ lệ nhân viên 
y tế thấy khó chịu khi thấy người bệnh/người nhà người 
bệnh hút thuốc (92,1%) tại cơ sở y tế [10]. Điều đó chứng 
tỏ việc hút thuốc của nhân viên y tế tại cơ sở y tế vẫn 
chưa bị lên án mạnh, mặc dù nhân viên y tế là người tham 
gia chăm sóc sức khỏe nhân dân, là những người được 
nhìn nhận là có kiến thức tốt hơn người dân về chăm sóc 
sức khỏe, hiểu biết rõ tác hại của hút thuốc lá đối với sức 
khỏe. Nghiên cứu của Lê Khắc Bảo và cộng sự (2006), tỷ 
lệ hút thuốc lá chủ động trong sinh viên thấp nhưng tỷ lệ 
phơi nhiễm của họ với khói thuốc lá lại rất nghiêm trọng 
với 60% tiếp xúc trong môi trường sống và 77% tiếp xúc 
trong môi trường học tập [1]. Vì vậy, sinh viên nên được 
rèn luyện để tiếp tục nói không với thuốc lá và tham gia 
tích cực hơn để cải thiện môi trường sống, học tập và làm 
việc của mình. 
Nghiên cứu của Lê Thị Thanh Hà, Phạm Thị Quỳnh 
Nga tại Trường Đại học Y tế Công cộng cho thấy sự chấp 
nhận của xã hội đối với hành vi hút thuốc lá là một vấn 
đề thường thấy ở Việt Nam ngay cả trên những đối tượng 
có học vấn, hiểu biết cao như môi trường trường đại học. 
Mặc dù tỉ lệ cán bộ và sinh viên nhà trường cho biết có 
thái độ khó chịu/rất khó chịu với hút thuốc lá là rất cao 
(89%) nhưng chỉ có 75,9% cho biết đã từng lên tiếng phản 
đối việc hút thuốc lá nơi công cộng [6]. 
Biểu đồ 3.1 cho thấy khuyến cáo trên bao bì thuốc lá 
có ảnh hưởng tới 64,6% ĐTNC. Theo Luật Phòng chống 
tác hại của thuốc lá, tại điều 15 về ghi nhãn, in cảnh báo 
sức khỏe trên bao bì thuốc lá quy định: in cảnh báo sức 
khỏe bằng chữ và hình ảnh bảo đảm rõ ràng, dễ nhìn, 
dễ hiểu; cảnh báo sức khỏe phải chiếm ít nhất 50% diện 
tích của mỗi mặt chính trước và mặt chính sau trên bao, 
tút, hộp thuốc lá; nội dung cảnh báo sức khỏe trên bao bì 
thuốc lá phải mô tả cụ thể tác hại của việc sử dụng thuốc lá 
đối với sức khỏe và thông điệp thích hợp khác, phải được 
thay đổi theo định kỳ 02 năm một lần [9]. Có 32,7% nam 
sinh viên không bị ảnh hưởng bởi khuyến cáo trên bao bì 
thuốc lá. Phần lớn đây là những người hiện đang còn hút 
thuốc, họ biết được tác hại của hút thuốc lá cho bản thân 
và cả người xung quanh nhưng vì quyết quyết tâm chưa 
cao cùng những tác động của người khác chưa đủ khiến 
họ cai thuốc.
4.2. Xác định một số yếu tố liên quan đến hút thuốc 
lá và phòng chống tác hại của thuốc lá ở nam sinh viên 
Trường Cao đẳng Y tế Ninh Bình năm 2018.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người hiện đang 
hút thuốc hoặc trong gia đình có người hút thuốc có thái 
độ đối với hút thuốc lá và phòng chống tác hại của thuốc 
lá thấp hơn những người không hút thuốc hoặc trong gia 
đình không có người hút thuốc. Vì vậy, công tác tuyên 
truyền về tác hại và phòng chống tác hại của thuốc lá 
ngoài các cá nhân thì cũng cần phải quan tâm đến các hộ 
gia đình để họ có tiếng nói với người hút thuốc giúp họ 
dần thay đổi nhận thức, thái độ và cuối cùng là hành vi. 
Nghiên cứu thăm dò tính khả thi của chương trình can 
thiệp “Trẻ em nói không với hút thuốc thụ động” cho 
thấy mặc dù thực trạng trẻ em phải phơi nhiễm với khói 
thuốc lá thụ động khá phổ biến, nhưng cộng đồng có thái 
độ tích cực đối với chương trình can thiệp được đề xuất 
và sẵn sàng tham gia; cả phụ huynh học sinh, giáo viên 
đều tin rằng học sinh có thể thành công trong việc vận 
động người thân không hút thuốc lá trong nhà, trẻ em 
cũng có thái độ tích cực và rất hứng thú với chương trình 
can thiệp [7].
V. KẾT LUẬN
43,8% ĐTNC phản đối, 36,7% rất phản đối đối với 
người trong gia đình hút thuốc lá; 38,5% đối tượng nghiên 
cứu phản đối, 31,8% rất phản đối đối với thầy, cô giáo, 
bạn bè hút thuốc lá; 34,5% đối tượng nghiên cứu phản đối, 
SỐ 3 (56) - Tháng 05-06/2020
Website: yhoccongdong.vn118
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2020
33,2% rất phản đối đối với người khác ở nơi công cộng 
hút thuốc lá. Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa tình 
trạng hút thuốc và người hút thuốc trong gia đình với thái 
độ của ĐTNC đối với hút thuốc lá và phòng chống tác hại 
của thuốc lá. 
VI. KHUYẾN NGHỊ
1. Nhà trường cần tăng cường tuyên truyền cho 
sinh viên về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và 
những ảnh hưởng có hại của khói thuốc lá đối với sức 
khỏe con người.
2. Cần xây dựng bài giảng, các buổi sinh hoạt 
chuyên đề về phòng chống tác hại của thuốc lá cho sinh 
viên nhà trường.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lê Khắc Bảo (2007), “Khảo sát thực trạng hút thuốc lá trong sinh viên y khoa năm 3 - Đại học Y Dược 
TPHCM”, Tạp chí Y học TPHCM- chuyên đề nội khoa. tập 11(Phụ bản của số 1), tr. 178 - 181.
2. Nguyễn Ngọc Bích và Vũ Thị Hoàng Lan và CS (2016), “Thực trạng kiến thức, thái độ và tuân thủ cấm hút 
thuốc trong sinh viên cử nhân chính quy và cán bộ Trường Đại học Y tế Công cộng,”. 3.2016, số 41.
3. Bộ Y tế (2015), Gánh nặng bệnh tật và tổn thất kinh tế của việc sử dụng thuốc lá.
4. Nguyễn Quang Chính và CS (2014), “Khảo sát hiểu biết, thái độ, hành vi của cộng đồng về phòng chống tác hại 
của thuốc lá và Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá tại Hải Phòng năm 2014”, Kỷ yếu các đề tài nghiên cứu khoa 
học của hệ truyền thông giáo dục sức khỏe năm 2014, tr. 73-79.
5. Công đoàn Y tế Việt Nam (2017), Báo cáo nghiên cứu thực trạng triển khai xây dựng môi trường không khói 
thuốc lá tại 33 cơ sở y tế năm 2016.
6. Lê Thị Thanh Hà và Phạm Thị Quỳnh Nga (2010), “Nghiên cứu đánh giá mô hình ngôi trường không khói 
thuốc”, Tạp chí Y tế Công cộng, 1.2010,. số 14, tr. 29-35.
7. Lê Thị Thanh Hương và Lê Vũ Anh và CS (2011), “Nghiên cứu thăm dò tính khả thi của chương trình can thiệp 
“Trẻ em nói không với hút thuốc thụ động””. Tạp chí Y tế Công cộng, số 21, tr. 24-31.
8. Nguyễn Văn Lên, Lê Thị Xuân và Cao Thị Phương Thủy (2016), “Thực trạng hút thuốc lá của nam sinh viên 
Trường Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu năm 2016”, Kỷ yếu các đề tài Nghiên cứu khoa học của hệ thống TTGDSK 2016, 
tr. 5-12.
9. Quốc hội khóa XIII (2012), Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
10. Ngô Văn Sâm (2012), Thực trạng và kết quả thử nghiệm về cấm hút thuốc lá tại các cơ sở y tế nhà nước huyện 
Bình Lục và huyện Kim Bảng tỉnh Hà Nam, Luận án Chuyên khoa cấp II, Đại học Y Dược Thái Bình.
11. Đàm Thị Tuyết và CS (2011), “Nghiên cứu tình hình hút thuốc lá của nam sinh viên y khoa Trường Đại học 
Y Dược Thái Nguyên năm 2011”, Khoa học Công nghệ. số 89, tr. 209-215.
12. World Health Organization (2015), Tobacco, Media centre, Fact sheets.