SKKN: Một số số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường Tiểu học Anh Sơn, huyện Tĩnh Gia

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ 
PHÒNG GD&ĐT HUYỆN TĨNH GIA
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG TIỂU HỌC ANH SƠN, HUYỆN TĨNH GIA 
	Người thực hiện: Lường Thị Hiên
	Chức vụ: Hiệu trưởng
	Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Anh Sơn
	SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí Giáo dục
THANH HOÁ NĂM 2017
Mục lục
Trang
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
1
2. Mục đích nghiên cứu
2
3. Đối tượng nghiên cứu
2
4. Phương pháp nghiên cứu
2
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
3
2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
4
3. Các biện pháp đã áp dụng
6
3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, nhân viên, phụ huynh và nhân dân địa phương về tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học
6
3.2. Chỉ đạo giáo dục kĩ năng sống thông các nội dung “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
6
3.3. Chỉ đạo tích hợp giáo dục kĩ năng sống trong các môn học và thực hành kĩ năng
9
3.4. Chỉ đạo rèn kĩ năng sống thông qua các tiết sinh hoạt tập thể.
11
3.5. Chỉ đạo giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy - học.
13
3.6. Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình - nhà trường -xã hội trong giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
14
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 
15
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
18
2. Kiến nghị
18
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
	Tiểu học là cấp học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Chất lượng giáo dục đào tạo phụ thuộc rất nhiều vào kết quả giáo dục Tiểu học. Mỗi môn học ở Tiểu học đều góp phần vào sự hình thành và phát triển nhân cách con người mới. Đặc biệt trong giai đoạn công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước và mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh hiện nay thì việc thực hiện mục tiêu: "Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài" đang đặt ra cho ngành Giáo dục nói chung và giáo dục Tiểu học nói riêng trách nhiệm nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang.
	Trong trường Tiểu học, các em được học tập những kiến thức cơ bản về tự nhiên, xã hội, được học tập, vui chơi và đặc biệt là tham gia mọi hoạt động để phát triển về trí, đức, thể, mỹ. Từ đó các em hoàn thiện dần về nhân cách, biết tự chủ, tự tin và làm chủ cuộc sống .
	Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Cùng với các biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là yêu cầu vô cùng quan trọng. 
	Mục đích của quá trình giáo dục kỹ năng sống là nhằm trang bị cho học sinh những kỹ năng cơ bản, cần thiết nhất để các em có thể thích ứng với cuộc sống xã hội thời hiện đại, luôn có những thay đổi trong điều kiện của một xã hội đang trên đà phát triển và hội nhập. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là giúp các em rèn kĩ năng ứng xử, thói quen rèn luyện sức khỏe, ý thức tự bảo vệ bản thân, phòng ngừa tai nạn giao thông, đuối nước và các tệ nạn xã hội trong mọi tình huống. Hình thành các kĩ năng sống cơ bản đối với học sinh Tiểu học là vô cùng quan trọng bởi kĩ năng sống ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách của trẻ và là tiền đề, là nền tảng của nhân cách con người mới. Giáo dục kĩ năng sống là góp phần làm cho cuộc sống cá nhân học sinh cũng như cộng đồng được tốt đẹp hơn.
Những năm gần đây, phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” được triển khai và hưởng ứng mạnh mẽ việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ngày càng được quan tâm. Đặc biệt, năm học 2016-2017 Thông tư Số 22/2016/TT-BGDĐT về sửa đổi bổ sung một số điều của quy định đánh giá học sinh Tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐ ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hoàn toàn thay thế Thông tư số 32/2009/TT-BGDĐT ngày 27 tháng 10 năm 2009 quy định đánh giá và xếp loại học sinh Tiểu học, thì giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là một trong ba nội dung giáo dục cơ bản song hành với việc lĩnh hội tri thức, vốn hiểu biết và phẩm chất, năng lực.
Xác định được vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng trong việc giáo dục kĩ năng sống đối với học sinh Tiểu học, Với vị trí là một Hiệu trưởng trường Tiểu học, bản thân tôi đã đi sâu tìm hiểu nghiên cứu, đưa ra biện pháp giáo dục kĩ năng sống và đúc rút thành sáng kiến kinh nghiệm “Một số số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường Tiểu học Anh Sơn, huyện Tĩnh Gia”.
2. Mục đích nghiên cứu
 Tìm hiểu cơ sở lí luận và pháp lý: phân tích, đối chiếu với thực trạng của nhà trường trong thời điểm hiện tại để qua đó tìm ra các biện pháp, giải pháp mới hiệu quả hơn cho các hoạt động giáo dục kĩ năng sống .
 Xây dựng mô hình để giáo dục giá trị sống và rèn luyện kỹ năng sống giúp cho học sinh có tinh thần và thái độ học tập tự giác, tích cực, sống có lý tưởng và hoài bảo, ứng xử, hành động mang tính nhân văn. Nó còn giúp cho học sinh có ý thức bảo vệ và rèn luyện cơ thể, không vi phạm tệ nạn xã hội.
 Đạt hiệu quả cao trong phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” 
 Đạt được các mục tiêu của giáo dục, đã được định hướng theo bốn mục tiêu: Học để biết; Học để làm; Học để chung sống cùng nhau và học để làm người. 
	3. Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng và các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường Tiểu học Anh Sơn, huyện Tĩnh Gia
	4. Phương pháp nghiên cứu
Để có thông tin, liệu và kết quả cho sáng kiến của mình bản thân đã sử dụng các phương pháp:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết từ các tài liệu liên quan đến giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập, xử lí thông tin như: xây dựng kế hoạch chuyên môn, thảo luận với đồng nghiệp, triển khai công tác, tổ chức các hoạt động phong trào, điều tra, khảo sát thực tế từ học sinh,..
- Phương pháp hệ thống thông tin, thực hành, giải quyết vấn đề như : tổng hợp ý kiến, thu thập thông tin, áp dụng vào thực tế hoạt động trong nhà trường, rút kinh nghiệm và định hướng cách làm cho bản thân.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
	1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có thể quan niệm là việc tổ chức các hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú nhằm kích thích học sinh tham gia một cách tích cực chủ động vào các quá trình hoạt động, qua đó hình thành hoặc thay đổi hành vi của trẻ theo hướng tích cực nhằm góp phần phát triển nhân cách toàn diện; giúp học sinh có thể sông an toàn, khỏe mạnh và tích cực , chủ động trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là giáo dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng hoặc thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp học sinh có tri thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp.
Vậy kỹ năng sống là gì? Có nhiều định nghĩa và quan niệm khác nhau về kỹ năng sống. Mỗi định nghĩa được thể hiện dưới những cách thức tiếp cận khác nhau. Thông thường, kỹ năng sống được hiểu là những kỹ năng thực hành mà con người cần để có được sự an toàn, cuộc sống khỏe mạnh với chất lượng cao.
- Theo tổ chức văn hóa, khoa học và giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), kỹ năng sống là năng lực cá nhânđể họ thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hàng ngày, những kỹ năng đó gắn vói 4 trụ cột của giáo dục:
Học để biết: gồm các kỹ năng tư duy phê phán, tư duy sáng tạo, ra quyết định vấn đề, nhận thức được hậu quả của việc làm;
Học để làm: gồm kỹ năng thực hiện công việc và nhiệm vụ như kỹ năng đặt mục tiêu, đảm nhận trách nhiệm..;
Học để làm người: gồm các kỹ năng cá nhân như ứng phó với căng thẳng, kiểm soát cảm xúc, tự nhận thức, tự tin;
Học để chung sống: gồm các kỹ năng như giao tiếp, thương lượng, khẳng định hợp tác, làm việc theo nhóm, thể hiện sự cảm thông;
- Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kỹ năng sống là kỹ năng thiết thực mà con người cần để có cuộc sống an toàn và khỏe mạnh, đó là những kỹ năng tâm lý xã hội và giao tiếp mà mỗi cá nhân có thể có để tương tác với những người khác một cách hiệu quả hoặc ứng phó với những vấn đề hay thách thức của cuộc sống hằng ngày.
Tương đồng với quan niệm của WHO, còn có quan niệm kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý xã hội liên quan đến những tri thức, những giá trịvà những thái độ, cuối cùng được thể hiện ra bằng những hành vi làm cho các cá nhân có thể thích nghi và giải quyết có hiệu quả các yêu cầu và thách thức của cuộc sống.
- Theo UNICEFF, Kỹ năng sống là tập hợp rất nhiều kỹ năng tâm lý xã hội và giao tiếp cá nhân giúp cho con người đưa ra những quyết định có cơ sở, giao tiếp một cách có hiệu quả, phát triển các kỹ năng tự xử lý và quản lý bản thân nhằm giúp họ có một cuộc sống lành mạnh và có hiệu quả. Kỹ năng sống được thể hiện ở những hành động cá nhân và những hành động đó sẽ tác động đến những hành động của những người khác cũng như dẫn đến những hành động nhằm thay đổi môi trường xung quanh, giúp nó trở nên lành mạnh.
Có thể thấy rằng kỹ năng sống bao gồm một loạt các kỹ năng cụ thể, cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của con người. Về bản chất, đó là kỹ năng tự quản lý bản thân và kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả Nói các khác kỹ năng sống là khả năng làm chủ bản thân của mỗi con người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó trước các tình huống của cuộc sống. Kỹ năng sống hướng vào việc giúp con người thay đổi nhận thức, thái độ và giá trị trong những hành động theo xu hướng tích cực và mang tính chất xây dựng.
Kỹ năng sống được hình thành thông qua một quá trình sống, rèn luyện, học tập trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội. Vì vậy, kỹ năng sống của mỗi người vừa có tính cá nhân, vừa có tính xã hội và chịu ảnh hưởng của gia đình, cộng đồng, dân tộc. Kỹ năng sống mang tính cá nhân bởi vì đó là khả năng của mỗi cá nhân. Mặt khác kỹ năng sống có tính xã hội là vì trong mỗi giai đoạn của sự phát triển xã hội, mỗi tôn giáo, cá nhân được yêu cầu để có sự phù hợpvới những kỹ năng sống ấy. Ví dụ: kỹ năng sống của những người sống ở những vùng miền khác nhau có sự khác nhau
2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
	Qua nhiều năm theo dõi, quản lí chỉ đạo ở Trường Tiểu học Anh Sơn, tôi thấy thực trạng của giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học còn nhiều khó khăn cụ thể như sau:
	Một bộ phận giáo viên chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mà chỉ chú trọng truyền thụ kiến thức ở sách giáo khoa nên chưa chịu khó tìm tòi các hình thức và phương pháp tổ chức cho các hoạt động này nên làm mất sự hứng thú của học sinh.
	Học sinh học tập thụ động, chủ yếu chỉ nghe và làm theo thầy cô giáo, ít sáng tạo, tính tự giác chưa cao, lười hoạt động tập trung nhiều cho học kiến thức, khả năng ứng phó với các tình huống trong cuộc sống kém, tính tự tin ít, tự ti nhiều, thường nóng nảy, gây gổ lẫn nhau. Kỹ năng giao tiếp hạn chế, hay nói tục, chửi bậy.
	Nguyên nhân khiến đa phần học sinh khó tiếp cận được các hoạt động kỹ năng thực hành xã hội là do phụ huynh không cho phép. Đa số phụ huynh cho rằng con em mình chỉ cần học giỏi kiến thức. Phụ huynh học sinh chỉ khuyến khích các con tìm kiến thức mà không hướng cho con em mình tích cực tham gia các hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội và cách ứng xử trong gia đình. Phụ huynh chưa quan tâm đến việc giao tiếp trong gia đình cho con em mình, xưng hô chưa chuẩn mực nên các em xưng hô thiếu lịch sự và thiện cảm.
	Trước những thực trạng đó, Ban giám hiệu nhà trường đã tích cực chỉ nâng cáo chất lượng giáo dục kĩ nang sống cho học sinh. Thực trạng về công tác chỉ đạo giáo dục kĩ năng sông trong nhà trường như sau:
	Trường Tiểu học Anh Sơn là một trường vùng xa nằm ở phía Tây Bắc của huyện, cách trung tâm huyện 20km, điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Năm học 2016-2017, nhà trường có 16 lớp với tổng số 425 học sinh. Trường đã được được công nhận trường chuẩn Quốc gia trong năm học 2015-2016. Trong nhiều năm trường liên tục đat danh hiệu trường tiên tiến cấp huyện. Trong hoạt động chuyên môn dạy và học, Nhà trường thường xuyên nghiên cứu, cải tiến nâng cao chất lượng giảng dạy theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh, không ngừng đổi mới PPDH phù hợp với nội dung chương trình. Và đặc biệt chú trọng đến việc"Giáo dục kỹ năng sống" cho học sinh. Nhà trường coi đây là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Chính vì thế ngay sau khi Bộ Giáo dục đào tạo đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống lồng ghép vào các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhà trường tiến hành triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tăng cường rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi thầy, cô giáo tâm huyết, trách nhiệm hơn trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Mỗi giáo viên trong nhà trường không chỉ nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến đời sống, tâm tư tình cảm của học sinh. 
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường, ngoài việc lồng ghép vào các môn học hàng ngày, hoạt động ngoài giờ lên lớp là một trong những con đường giáo dục có hiệu quả trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Chính vì thế ngoài việc xây dựng và hoàn thiện các quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường, bằng nhiều hình thức khác nhau nhà trường thường xuyên tổ chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa với các cuộc thi như "Rung chuông vàng các môn học", "Giao lưu các Câu lạc bộ", Múa hát tập thể sân trường, Hội thi văn nghệ , Kể chuyện chào mừng các ngày lễ lớn, trò chơi dân gian, trò chơi vận động, tham gia các hoạt động dọn vệ sinh bảo vệ môi trường, tổ chức các hoạt động quyên góp ủng hộ bạn nghèo, bạn bị bệnh tật hiểm nghèo...Thông qua những hoạt động này, nhà trường muốn rèn luyện cho các em học sinh tính đoàn kết tập thể, khả năng làm việc theo nhóm. Đồng thời xây dựng tinh thần chia sẻ, ý thức trách nhiệm cho các em.
Chính nhờ việc chú trọng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của nhà trường đã tạo tinh thần đoàn kết, gắn bó, quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, học sinh nỗ lực tiếp thu bài giảng và tìm tòi những kiến thức liên quan đến bài học để liên hệ áp dụng vào thực tiễn, qua đó phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Các em cảm thấy rất vui và biết thêm nhiều kiến thức. Nhờ đó các em biết tự chăm sóc bản thân như là tự sắp xếp góc học tập thật ngăn nắp, tự giặt quần áo cho mình, vệ sinh cá nhân và môi trường sống.... Ngoài ra, em còn giúp bố mẹ nhiều việc nhà. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục xem học sinh là trung tâm, góp phần tạo điều kiện cho việc hoàn thiện nhân cách học sinh ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Từ những thực trạng trên đây, thì việc "Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học" là một việc làm vô cùng cần thiết giúp cho các em say mê, hứng thú trong học tập, các em thấy mì ... o. (Xem Phụ lục: Tổ chức các hoạt động dạy học phong phú, gây hứng thú học tập cho học sinh.- Ảnh 7)
	Các chủ điểm còn lại thực hiện nghiêm túc tiến trình thực hiện trên nhằm khai thác triệt để từng nội dung mà chủ điểm mang lại để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục kĩ năng sống trong nhà trường.
	 b. Tiết sinh hoạt lớp 
	Để có kết quả cho việc bình xét, việc đầu tiên là tổ chức cho học sinh theo dõi lẫn nhau. Kết quả theo dõi phải được ghi chép tỉ mỉ, cẩn thận suốt cả tuần. Dựa trên kết quả theo dõi, các tổ sẽ bình xét, góp ý, xây dựng, chỉ ra mặt mạnh, mặt yếu, điểm tiến bộ, chưa tiến bộ rồi xếp loại cụ thể cho từng cá nhân. Kết quả bình xét cá nhân của từng tổ được đại diện trong tổ thông qua lớp trước sự chứng kiến của giáo viên và tiếp tục được các bạn khác tổ thậm chí là giáo viên
	Thông qua bình xét, đánh giá, xếp loại trẻ được nói với nhau, nói với bạn, nói về bạn, nói về mình một cách có tổ chức, có quy củ. Trẻ mong muốn, đòi hỏi được nói, được trao đổi nhưng không phải nói, trao đổi một cách tùy tiện mà các em phải biết mình muốn nói gì và phải nói như thế nào. 
	 3.5. Chỉ đạo giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy - học.
	Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy-học đang là vấn đề then chốt trong giảng dạy và giáo dục hiện nay. Đổi mới phương pháp dạy học để học sinh tiếp thu và lĩnh hội tri thức một cách chủ động, sáng tạo. Đổi mới phương pháp dạy học là tạo điều kiện cho trẻ hình thành và phát triển kĩ năng sống. Điều này được bộc lộ rõ nét ở đối tượng học sinh được tham gia học tập chương trình theo mô hình lớp học mới ESCUELA NUEVA (VNEN). Có lẽ bất kì ai được tham dự lớp học theo chương trình này cũng nhìn nhận rõ điểm ưu việt đó.
Khi chưa có điều kiện để tham gia giảng dạy chương trình theo mô hình lớp học mới, được sự chỉ đạo của phòng Giáo dục và Đào tạo Tĩnh Gia nhà trường đã tổ chức cho cán bộ giáo viên học tập mô hình trường học mới( VNEN).Qua chuyên môn nhà trường đó đã thống nhất chỉ đạo vận dụng một số phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp với đối tượng học sinh, điều kiện cơ sở vật chất nhà trường. Đổi mới phương pháp dạy học có được nhiều ưu điểm nổi trội như : 
- Khắc phục tính thụ động trong lĩnh hội và chiếm lĩnh tri thức cũng như chưa phát huy hết được các kĩ năng sẵn có trong các em. 
- Phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin trong học tập và các hoạt động xã hội của trẻ một cách phù hợp, hiệu quả.
- Học sinh được động viên khuyến khích, có sân chơi bổ ích và có điều kiện đề xuất sáng kiến, suy nghĩ sáng tạo, nỗ lực, tự giác, chăm chỉ và cải tiến được phương pháp học tập cũng như phát triển kĩ năng của mình.
- Các em biết hợp tác, chia sẻ, biết lắng nghe tích cực, có kĩ năng giải quyết vấn đề, ra quyết định hay đảm nhận trách nhiệm,... 
- Đặc biệt là đổi mới phương pháp dạy học là đổi hoạt động truyền thụ tri thức và nâng cao hiệu quả trong giảng dạy và giáo dục cụ thể :
+ Thực hiện được mục tiêu tiết học một cách hiệu quả. 
+ Tạo được bầu không khí cởi, mở thân thiện trong lớp học.
+ Tận dụng sự hỗ trợ của phương tiện dạy học. 
+ Tạo được sân chơi cho học sinh, tuỳ vào sở trường của các em.
+ Lôi cuốn tất cả học sinh trong lớp tham gia vào hoạt động học tập.
+ Giáo viên gần gũi, sát sao được nhiều hơn đối với học sinh và đặc biệt là sẽ nhanh nhạy, kịp thời hơn trong việc nắm bắt kết quả học tập.
Đổi mới phương pháp day-học là phát huy được vai trò chủ thể của người học, tạo điều kiện cho trẻ được phân tích, trải nghiệm, làm việc nhóm, thảo luận, sắm vai, đóng kịch, phân tích tình huống phim, tranh ảnh, câu chuyện, học sinh sẽ tự rút ra cho mình những bài học hoặc biết cách tự giải quyết tình huống cụ thể, dần dần sẽ hình thành được kỹ năng trong các em.
Muốn có được hiệu quả trong giáo dục chúng ta đừng quên đổi mới phương pháp dạy học của mình.
3.6. Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình - nhà trường -xã hội trong giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. 
Bác Hồ đã nói: “Gia đình, nhà trường và xã hội là phương châm, phương tiện và phương pháp giáo dục, nếu không kết hợp được thì không đạt được kết quả”. Để giáo dục trẻ cho dù nhà trường, giáo viên nỗ lực đến đâu mà không có được sự đồng thuận, tạo điều kiện của gia đình thì thật không thể thu được hiệu quả mong muốn. Có thât sự thành công không khi giáo viên chỉ phối kết hợp với gia đình mà quên đi vai trò của xã hội, của môi trường xung quanh. Như vậy, sự vào cuộc của gia đình và xã hội trong giáo dục kĩ năng sống cho trẻ là vấn đề thật sự cần thiết.
 Vai trò của gia đình trong giáo dục kĩ năng sống cho trẻ.
“Gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi thân yêu nuôi dưỡng cả đời người, là môi trường quan trọng giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách”.
Để bậc phụ huynh nắm rõ vai trò, trách nhiệm trong giáo dục kĩ năng sống cho trẻ nhà trường đã tuyên truyền tới phụ huynh tác dụng và giá trị lớn lao mà kĩ năng sống mang lại cho các em cũng như mục tiêu trẻ cần đạt trong giáo dục kĩ năng sống để từ đó phát vấn tới phụ huynh những vấn đề hay yêu cầu trong giáo dục cho trẻ ở gia đình như: 
- Trước hết, người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng và đảm bảo an toàn cho nhau và cho các em.
- Luôn khuyến khích các em nói lên quan điểm, cảm giác, những lựa chọn của mình. Cần giúp các em hiểu rằng nên có thông số để theo dõi, định hướng phấn đấu và lựa chọn.
- Cố gắng không chỉ trích kể cả những yếu điểm, giúp các em phát triển sở thích, ý nghĩ của mình và đảm bảo rằng người lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để các em thực hiện sở thích, ý nghĩ đó.
- Tạo điều kiện tốt nhất cho các em học tâp, vui chơi.
- Dạy trẻ lễ nghi, văn hóa hay trong ăn uống như: sử dụng, làm quen với các đồ dùng, vật dụng khác nhau (bộ đồ bếp, bộ đồ ăn, uống...). Sạch sẽ, gọn gàng, sắp đặt ngăn nắp bộ đồ dùng, vật dụng. Ăn uống từ tốn, tạo không khí cởi mở, thoải mái, đầm ấm, những cuộc trao đổi nhẹ nhàng, dễ chịu,
Giáo dục các em biết cách chào hỏi, xin phép, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu Biết cảm thông, chia sẻ buồn vui, phân công công việc, lắng nghe ý kiến, tranh luận, chấp nhận đúng sai, thống nhất hay thực hiện theo ý kiến đã thống nhất,
Có rất nhiều kĩ năng của trẻ rất dễ dàng được giáo dục trong gia đình nếu các bậc phụ huynh thật sự quan tâm và chú trọng.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 	
Trải qua một năm học miệt mài với công việc giảng dạy và chú trọng giáo dục kĩ năng sống, kết quả đánh giá năng lực của học sinh lớp tôi đã chuyển biến rõ nét. Vốn sống của các em phong phú hẳn lên. Các em nắm bắt được giá trị sống, năng động, mạnh dạn, tự tin, sáng tạo, chắc chắn, có thể kiểm soát được bản thân và tôi hiểu đó chính là năng lực, là nhân cách con người mới, con người của một đất nước công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Các kĩ năng các em có sự tiến bộ rõ rệt:
	- Năng lực tự phục vụ, tự quản: Các em có ý thức hơn, tự giác tham gia và chấp hành nhiệm vụ, thực hiện tốt nội quy và có ý thức trong giữ gìn sách vở đồ dùng học tập, ...
	- Năng lực giao tiếp, hợp tác: Các em biết hợp tác cùng làm hoàn thành nhiệm cụ được giao, nói năng rõ ràng, tự tin, mạnh dạn bầy tỏ trước đám đông, biết lắng nghe tích cực, ...
	- Năng lực tự học và giải quyết vấn đề: Có kĩ năng ra quyết định, quản lí được thời gian, tự hoàn thành các nhiệm vụ học tập, đặt được mục tiêu phấn đấu cho bản thân và biết phấn đấu vì mục tiêu, ...
	Tiếp cận điểm mới cơ bản trong đánh giá xếp loại học sinh Tiểu học theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT, và Thông tư Số: 22/2016/TT-BGDĐT về sửa đổi bổ sung một số điều của quy định đánh giá học sinh Tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số : 30/2014/TT-BGDĐ ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bản thân đã mạnh dạn áp dụng các biện pháp giáo dục và thu được kết quả rất đáng mừng. Năm học 2016-2017 tôi hoàn toàn tự tin với kết quả đánh giá về năng lực và phẩm chất học sinh trong kì giữa kì 2 năm học 2016-2017 của trường như sau:
Năng lực
Tổng số học sinh
Tốt
Đạt
Cần cố gắng
SL
%
SL
%
SL
%
Tự phục vụ, tự quản
425
245
57,6
168
39,6
12
2,8
Giao tiếp, hợp tác
425
225
53
185
43,5
15
3,5
Tự học và giải quyết vấn đề
425
237
55,7
174
41
14
3,3
Phẩm chất
Tổng số học sinh
Tốt
Đạt
Cần cố gắng
SL
%
SL
%
SL
%
Chăm học, chăm làm. Tích cực tham gia các hoạt động giáo dục.
425
245
57,6
168
39,6
12
2,8
Tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm
425
225
53
185
43,5
15
3,5
Trung thực, kĩ luật, đoàn kết.
425
237
55,7
174
41
14
3,3
Yêu gia đình, bạn bè và những người khác ; yêu trường lớp, quê hương đất nước.
425
375
88,2
50
11,76
0
0
Kĩ năng sống đã nâng cao kết quả giáo dục phẩm chất và năng lực học sinh của trường Tiểu học Anh Sơn trong kì đánh giá giữa kì 2 đã được nâng lên rõ rệt cũng từ việc chú trọng rèn kĩ năng sống, cụ thể như sau:
Năng lực:
Tổng số học sinh
Tốt
Đạt
Cần cố gắng
SL
%
SL
%
SL
%
425
239
56,2
173
40,7
13
3,1
Phẩm chất 
Tổng số học sinh
Tốt
Đạt
Cần cố gắng
SL
%
SL
%
SL
%
425
245
57,6
168
39,6
12
2,8
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
	1. Kết luận
	Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là một việc làm hết sức cần thiết. Trẻ không chỉ biết học giỏi về kiến thức mà còn phải được tôi luyện những kĩ năng sống. Giáo dục kĩ năng sống ngay từ lớp nhỏ sẽ rút ngắn thời gian để trang bị cho các em vốn kiến thức, kĩ năng, giá trị sống. Như vậy, vai trò của giáo viên Tiểu học trong luyện kĩ năng sống cho học sinh là vô cùng quan trọng. Theo tôi, để làm tốt việc rèn kĩ năng sống cho học sinh, mỗi thầy cô giáo cần phải: 
- Xác định rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
- Nắm vững các biên pháp tối ưu trong thực hành giáo dục kĩ năng.
- Tập trung đầu tư sọan giảng, lồng ghép kĩ năng sống vào các môn học.
- Trong từng giờ học, ngoài việc đảm bảo mục tiêu kiến thức kĩ năng của bài giáo viên cần chú ý đến rèn kĩ năng sống cho học sinh.
       - Luôn tạo mọi điều kiện để các em có thể bày tỏ, thể hiện mình và nhiệt tình tham gia các buổi hoạt động ngoại khóa.
- Phải rèn cho mình tác phong sinh hoạt chuẩn mực, hết lòng thương yêu, gần gũi với học sinh, kiên trì, nhiệt tình, có tâm huyết với nghề.
- Tích cực đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học.
- Gắn kết đầy đủ các yếu tố gây tác động hay ảnh để giáo dục học sinh.
- Bên cạnh kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, người giáo viên phải có vốn kiến thức tâm lý học, hiểu được tâm sinh lý của trẻ. Ngoài chức năng của người làm công tác giảng dạy và giáo dục, cần tạo được mối quan hệ gần gũi, thân thiện để trẻ có thể xem thầy, cô như một người bạn để chia sẻ mỗi khi cần.
Sống, học tập, lao động là những vấn đề thiết yếu mà bản thân luôn cố gắng để ươm mầm cho thế hệ trẻ bởi “Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là nhân tố để cây đời mãi mãi xanh tươi”. Chăm sóc, giáo dục và bồi dưỡng trẻ em trở thành công dân tốt của đất nước là một công việc vô cùng quan trọng mà mỗi giáo viên chúng ta phải hướng tới.
“Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tại trường Tiểu học Anh Sơn”. Với hiệu quả nhận được từ áp dụng và tuân thủ các biện pháp giáo dục kĩ năng tôi tin chắc chất lượng kĩ năng sống của thế hệ trẻ kế tiếp sẽ đáp ứng được mục tiêu giáo dục của nước nhà.
2. Kiến nghị.
 Đối với nhà trường: Tổ chức nhiều hoạt động phong phú để học sinh được trải nghiệm thực tế, tổ chức các lớp tập huấn cho học sinh về kĩ năng ứng phó với hiểm họa, thiên nhiên và các tệ nạn trong xã hội. 
Đối với giáo viên, cần hiểu rõ tầm quan trọng trong công tác trồng người. Phải luôn cố gắng trau dồi kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ, học hỏi từ đồng nghiệp cũng như đúc kết kinh nghiệm giảng dạy của bản thân để nâng cao hiệu quả trong giảng dạy và giáo dục. Phải biết tôn trọng và kiên nhẫn, nhất là tạo cơ hội cho các em được nói, được diễn đạt, được bày tỏ thoải mái ở mọi nơi mọi lúc để các em có cơ hội phát triển một cách toàn diện.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh được xem là yêu cầu, nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên. Tuy nhiên, việc giáo dục kĩ năng sống vẫn còn thiếu những biện pháp cụ thể, một nội dung tách biệt vì vậy nhà trường, phòng giáo dục, thậm chí là các cấp cao hơn cần có kế hoạch cụ thể hơn nữa về vấn đề này. 
         Đối với phụ huynh cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện kĩ năng sống cho con em, tạo một chỗ dựa vững chắc để trẻ chia sẻ, bày tỏ, luôn phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục và rèn luyện cho các em, theo dõi mọi biểu hiện của trẻ để có sự giáo dục cho phù hợp.
Qua tìm hiểu, nghiên cứu và vận dụng, bản thân đã mạnh dạn đúc rút kinh nghiệm thực tế giảng dạy và giáo dục của mình dưới hình thức sáng kiến kinh nghiệm. Quá trình nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm sẽ không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong được sự góp ý, xây dựng và bổ sung để sáng kiến của tôi được hoàn thiện và có tính thuyết phục hơn. 
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Thanh Hoá, ngày 10 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung 
của người khác.
NGƯỜI THỰC HIỆN
Lường Thị Hiên
PHỤ LỤC
HÌNH ẢNH VỀ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH Ở 
TRƯỜNG TIỂU HỌC ANH SƠN, HUYỆN TĨNH GIA
Ảnh 1: Trang trí lớp học thân thiện
Ảnh 2: Tổ chức các nhóm học tập, tổ tự quản, đôi bạn cùng tiến.
Ảnh 3: Tổ chức hoạt động các câu lạc bộ
Ảnh 4: Tổ chức các hoạt động nhân đạo từ thiện
Ảnh 5: Tổ chức các trò chơi dân gian
Ảnh 6: Tổ chức cho học sinh tìm hiểu và chăm sóc các Di tích lịch sử
Ảnh 7: Tổ chức các hoạt động dạy học phong phú, gây hứng thú học tập cho HS
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Điều lệ trường Tiểu học ban hành theo Thông tư 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/12/2010.
Luật Giáo dục ngày 14/6/2005; Luật sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục ngày 25/11/2009.
Thông tư số 30/2014/TT-BGD ĐT ngày 28/8/2014 của Bộ GD&ĐT
Thông tư số 22/2016/TT-BGD ĐT ngày 22/9/2016 của Bộ GD&ĐT
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học thông qua các môn học (Tài liệu BDTX –Modun TH39; Tác giả Lưu Thu Thủy)
Giáo dục kĩ năng sống trong các môn học ở tiểu học, tài liệu dành cho giáo viên lớp 1, 2, 3, 4, 5, NXB Giáo dục Việt Nam, 2010
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học thông qua các hoạt động giáo dục (Tài liệu BDTX –Modun TH41; Tác giả Trần Thị Tố Oanh)
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lường Thị Hiên
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng Trường Tiểu học Anh Sơn
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh giá xếp loại (Phòng, Sở, Tỉnh...)
Kết quả đánh giá xếp loại (A, B, hoặc C)
Năm học đánh giá xếp loại
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi ở Trường Tiểu học Anh Sơn
Phòng GD&ĐT
C
2010
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tại Trường Tiểu học Anh Sơn
Phòng GD&ĐT
B
2011
Một số biện pháp chỉ giáo dục học sinh cá biệt tại Trường Tiểu học Anh Sơn
Phòng GD&ĐT
B
2012
Một số biện pháp chỉ đạo đổi mới phương pháp quản lí – Nâng cao chất lượng giáo dục tại Trường Tiểu học Anh Sơn
Phòng GD&ĐT
B
2015