Siêu âm hệ vận động - Nguyễn Xuân Hiền

Siªu ©m hÖ vËn ®éng
NguyÔn Xu©n HiÒn
Khoa C§HA-BV B¹ch mai
Kü thuËt
z ThiÕt bÞ
z §Çu dß cã tÇn sè cao ++
z §Çu dß ph¼ng quÐt ®iÖn tö : 5-7.5Mhz, 8-14Mhz
z §é ph©n gi¶i theo chiÒu ngang vµ däc (1mm)
z Harmoniques, Doppler mµu
Kh¸m b»ng siªu ©m
z TiÒn sö
z Hái bÖnh ++
z Kh¸m l©m sµng ++
z Kh¸m b»ng siªu ©m :
z Th¨m kh¸m kü vïng ®au, ®iÓm ®au
z So s¸nh hai bªn, cïng vô trÝ ++
z Th¨m kh¸m ®éng ++
TriÖu chøng siªu ©m
z G©n = t¨ng ©m 
z C¬ = ®ång ©m
z U = gi¶m ©m
zMì (lipome) = Kh«ng t¸ch biÖt mì b×nh
th−êng ë xung quanh
zM¸u tô = T¨ng ©mÆdÞch (tiªu côc m¸u)
Gi¶i phÉu siªu ©m
z C¬
z C¾t däc(Longitudinal)
z H×nh d¹ng l«ng chim(penné) 
®iÓn h×nh cña c¸c v¸ch x¬ c¬, 
c¸c d¶i c©n t¨ng ©m. Cßn c¸c 
sîi c¬ gi¶m ©m n»m ë gi÷a.
z C¾t ngang(Transversal)
z H×nh chÊm, lèm ®èm(ponctué)
z G©n
z T¨ng ©m, sîi x¬ dµi, giíi h¹n 
râ, bê t¨ng ©m, xung quanh g©n 
cã gi¶m ©m nhÑ do líp mì xung
quanh.
C¬
M¸u tô
Däc
Ngang
N1
N2
Gi¶i phÉu siªu ©m
M¸u tô míi, t¨ng ©m
N15
DÞch ho¸
Bãc t¸ch, trµn dÞch d−íi da
z Vïng chuyÓn tiÕp
z DÞch
z NhiÒu ë bªn ph¶i(Mæ bãc mì d−íi da)
Däc
Ngang
G©n
Däc Vai
Ngang
C¾t ®éng!
Tr¸i = b×nh th−êng
Ph¶i = Viªm bao ho¹t dÞch
Cæ tay
U§au 3 tuÇn
Leiomyosarcome!
U
MÆt sau ®×u tr¸i
U mì
MÆt sau ®ïi ph¶i
Xo¸ mì
U mì c¬ delta
H×nh ¶nh thay ®æi theo
thêi gian
zM¸u tô
z Chäc hót
z TiÕn triÓn
KÐm ho¹t dÞch khoeo sau 2th¸ng
39T sau ®i bé
Nang ®Çu d−íi x−¬ng ®ßn
Nang ho¹t dÞch –
kh«ng ®−îc chäc
hót!
Nang nhÇy
YÕu tè cho kÕt qu¶ tèt
z NhiÔu ¶nh do kh«ng ®¼ng h−íng ++
z (H−íng ®Çu dß)
z HiÓu s©u vÒ gi¶i phÉu
z Lµm ë th× ®éng gióp ph©n biÖt g©n nằm ở 
nông víi tæn th−¬ng
NhiÔu ¶nhG©n gãt
Không
Phải
Trái
Viêm bao hoạt dịch chân ngỗng của dây chằng bên dưới gối
Túi cùng này chứa dịch trên SA!
Nếu có đường thông thì sẽ tái
phát sau chọc hút.
Nang lớn khoeo
Siªu ©m d©y thÇn kinh
z Däc: ®−êng // gi¶m ©m kh«ng liªn tôc do 
c¸c d¶i t¨ng ©m chia c¾t
z (gi¶m ©m = bã thÇn kinh, t¨ng ©m = m« liªn 
kÕt)
z Ngang : bã thÇn kinh = bÇu dôc hay trßn, 
møc gi¶m ©m rÊt kh¸c nhau
D©y thÇn kinh gi÷a
z èng cæ tay : 
z Vïng n»m trªn nÕp l»n cæ tay cã diÖn tÝch < 
10-12 mm²
z Nguyªn nh©n? (KÐn, Viªm bao ho¹t dÞch, 
schwannome,)
D©y TK = gi¶m ©m
H×nh oval hay trßn
NgangDäc
D©y TK gi÷a vµ gi¶m 
©m thµnh bã kh«ng
nh×n thÊy
ThuyÒn NguyÖt
C¾t däc H×nh ®Çu
r¾n vµ máng ë phÇn xa
D©y thÇn kinh gi÷a
z IRM :
z NM: RÊt n«ng d−íi bÒ mÆt da, gi÷a x−¬ng
bµn ngãn 2 vµ 3.
Dây thần kinh trụ
z Hiếm
z Đường hầm Guyon
z Bất thường giải phẫu của cơ: cơ dạng phụ
bàn ngón 5
Viªm g©n 
d¹ng
2 = ThuyÒn
Héi chøng ®−êng hÇm Guyon
Xơ hoá cơ delta
Nguyên nhân: Hầu hết do tiêm thuốc
penicillin, lincomycin, pentazocine, 
streptomycin, tetracycline, vitamins. 
Nhưng không phải tất cả các trẻ được tiêm
những thuốc trên đều bị xơ hoá cơ delta. 
Chen báo cáo có 30% không có tiền sử.
Cơ chế gây xơ hoá
Chen đưa ra 3 cơ chế gây xơ hoá cơ delta: 
z Tổn thương trực tiếp được gây ra do kim tiêm
hoặc nhiễm độc cơ có liêm quan tới thuốc tiêm. 
z Thiếu máu cơ do thể tích thuốc tiêm, phù nề khu
trú, xơ hoá do đè ép và tổn thương mạch máu(Mô
bị phù tạo điều kiện các nguyên bào xơ và chất
collagen hoạt động.) 
z Xơ hoá chia mô cơ thành các ngăn, cái mà gây ra
thiếu máu cơ và bẫy bệnh dây thần kinh
Chẩn đoán
z Lâm sàng: đủ để chẩn đoán
- Hạn chế khép khuỷu
- Gồ xương bả vai (cánh thiên thần)
- Teo các cơ trên và dưới gai.
- Co kéo bề mặt cơ deltaÆ ngấn lõm
z Chẩn đoán hình ảnh
Ít có giá trị để chẩn đoán(XQ, SA, MRI)
Để đưa ra cách thức phẫu thuật?
Hình ảnh teo cơ
trên và dưới gai
Điều trị
z Chẩn đoán sớm
z Thuốc+theo dõi
z Phẫu thuật + Phục hồi chức năng
z Nếu dải xơ dính sát vào xươngÆ Cắt
z Nếu dải xơ không dính sát vào
xươngÆĐánh trượt đầu gần dải xơ(điểm
bám)
z Sau phẫu thuật phải tập phục hồi chức năng
ít nhất 10 ngày
KÕt luËn
z H·y thùc hµnh!
z Kh«ng ®¾t!
z C¬ ++
z G©n + khã!
z Kh«ng nh×n ®−îc hÕt
tæn th−¬ng!
Siêu âm khớp vai
Giải phẫu siêu âm
Dưới
vai
Giải phẫu siêu âm
Trên gai
Dưới
gai
Dưới gai
Nhị
đầu
Bệnh lý gân nhị đầu
Bong điểm bám
Bệnh lý gân nhị đầu
Đứt gân
Bệnh lý
Rách bán phần cơ trên gai
Bệnh lý
Rách hoàn toàn
cơ trên gai gây
co rút cơ
Bệnh lý
Rách bán phần bề mặt cơ trên gai
Bệnh lý
Viêm tràn dịch túi cùng dưới cơ delta và dưới mỏn cùng vai
Bệnh lý
Rách gân cơ dưới gai
Bệnh lý cơ dưới vai
Bệnh lý gờ ổ chảo
Gẫy đầu trên xương cánh tay
Siêu âm khớp gối
Giải phẫu
Gân tứ
đầu
Giải phẫu
Gân xương bánh chè
Giải phẫu
Dây chằng bên
Bệnh lý
Rách gân tứ đầu đùi
Bệnh lý
Baker
Bệnh lý
Gân bán mạc
Gân sinh đôi
Bệnh lý
Vỡ sụn chêm
Bệnh lý
Chồi xương(Exostosis)
Bệnh lý
Gối nhảy- tổn thương gân xương bánh chè
Siêu âm khớp háng
Giải phẫu
Giải phẫu
Bệnh lý
Bệnh lý
U máu
Bệnh lý
Viêm túi thanh mạc cơ
thắt lưng chậu
Một số bệnh lý khác
Áp xe dưới màng xương
Hạch vùng cổ
Lipoma
Fibromatosis
Dị vật
Viêm bao hoạt dịch lông nốt
Tissue 
harmonics
Thiên nhiên kỳ diệu
Cảm ơn chú ý lắng nghe