Sáng kiến kinh nghiệm: Một số trò chơi Toán học nhằm nâng cao sự hứng thú cho HS trong dạy học Toán 3

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN PHÚC THỌ
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÂN PHÚC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Tên sáng kiến: 
 Một số trò chơi Toán học nhằm nâng cao sự hứng thú 
 cho học sinh trong dạy học Toán lớp 3. 
 Họ tên: Hoàng Thị Trúc Sinh
Chức vụ:	Giáo viên
Đơn vị: Trường Tiểu học Vân Phúc
 NĂM HỌC: 2015- 2016
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 I. SƠ YẾU LÝ LỊCH:
 - Họ và tên: HOÀNG THỊ TRÚC SINH Giới tính: Nữ
 - Ngày tháng năm sinh: 27 / 05 / 1968.
 - Năm vào ngành: Ngày 01 tháng 9 năm 1988.
 - Nguyên quán: Xuân Phú- Phúc Thọ - Hà Nội
 - Trú quán: Xuân Phú- Phúc Thọ - Hà Nội
 - Dân tộc: Kinh
 - Chức vụ hiện nay: Giáo viên.
 - Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Vân Phúc - Phúc Thọ - Hà Nội.
 - Trình độ chuyên môn: Cao đẳng Sư Phạm. Chuyên ngành: Tiểu học.
 - Số năm trực tiếp giảng dạy: 28 năm
 - Khen thưởng: Đạt danh hiệu : Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở.
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................... Trang 4
1. Lý do chọn sáng kiến........................................................................... Trang 4
2. Mục đích nghiên cứu.............................................................................Trang 5
3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................Trang 5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................................Trang 6
5. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................Trang 6
6. Đối tượng nghiên cứu............................................................................Trang 6
7. Tác dụng của trò chơi Toán học............................................................Trang 6
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.....................................................................Trang 8
1.Cơ sở lý luận của vấn đề...................................................................... .Trang 8
2. Thực trạng của vấn đề...........................................................................Trang 9
III . CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN...................................................Trang 11
1. Nguyên tắc khi sử dụng trò chơi Toán học......................................... Trang 11
2. Các bước tiến hành tổ chức trò chơi Toán học....................................Trang 12
3. Một số trò chơi sử dụng trong dạy – học Toán 3.................................Trang 12
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM........................Trang 24
V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..........................................................Trang 26
1. Kết luận................................................................................................Trang 26
2. Kiến nghị................................................................................. .............Trang 26
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 1 . Lý do chọn sáng kiến:
 Đổi mới phướng pháp dạy học không chỉ là phong trào mà còn là một yêu cầu bắt buộc đối với giáo viên nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Vì vậy người giáo viên phải chủ động tìm tòi những cách thức mới trong việc truyền đạt kiến thức thông qua các phương pháp, kĩ thuật dạy học. Để gây hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập thì phương pháp trò chơi Toán học được coi là một trong những phương pháp rất hiệu quả trong quá trình dạy học, đặc biệt là trong dạy học toán 3.
 Trò chơi Toán học là một hoạt động được tổ chức có tính chất vui chơi, giải trí nhưng có nội dung gắn với bài học hoặc các hoạt động học tập của học sinh. Vì đặc điểm hồn nhiên hiếu động của trẻ nên một trong những yêu cầu đáng chú ý của việc đổi mới phương pháp dạy học toán là phải làm sao cho học sinh vui thích khi học toán. Muốn thế ta cần tìm cách đưa nhiều hình thức học tập vui vào trong các giờ toán. Một trong các hình thức đó là trò chơi Toán học. 
 Trò chơi toán học là trò chơi trong đó có chứa một yếu tố toán học nào đó. Khác với các trò chơi thông thường, trò chơi toán học dù chơi theo hình thức nào, thời gian bao nhiêu nó cũng nhằm giải quyết một hoặc một số mục tiêu nhất định nào đó của tiết học. Do đó học sinh không đơn thuần chỉ là giải trí khi chơi mà còn tích luỹ kiến thức một cách nhẹ nhàng, hiệu quả, không nhàm chán trong giờ học.
 Trò chơi có thể phân loại theo số người chơi: trò chơi tập thể, trò chơi cá nhân. Trò chơi có thể là trò chơi vận động, trò chơi trí tuệ, cũng có thể kết hợp vận động với trí tuệ.Vì là một trò chơi nên trò chơi toán học mang đầy đủ các đặc điểm của trò chơi, nhưng trò chơi toán học khác với trò chơi "phi toán" ở chỗ ít nhiều phải chứa một yếu tố toán học nào đó. 
 Trong nhà trường, trò chơi toán học có thể tổ chức như một hoạt động dạy học toán. Cơ sở tâm sinh lí khẳng định hoạt động dạy học toán dưới dạng trò chơi toán học rất phù hợp với lứa tuổi tiểu học. Thực tế cũng cho thấy hình thức tổ chức trò chơi toán học dễ được HS hưởng ứng và tích cực tham gia. Việc sử dụng trò chơi Toán học trong quá trình dạy học toán 3 nhằm làm cho việc hình thành kiến thức, rèn luyện kĩ năng của học sinh bớt đi vẻ khô khan, tăng thêm phần sinh động, hấp dẫn. Nó có tác động giúp học sinh thay đổi hình thức học tập, chống mệt mỏi, tăng cường khả năng thực hành, vận dụng các kiến thức đã học gây hứng thú, thói quen tập trung tính độc lập, ham hiểu biết và khả năng suy luận giao tiếp của học sinh. Khi chơi, HS tưởng tượng suy nghĩ, lập luận đạt kết quả cao mà không nghĩ đó là mình đang học nên sự “khô khan, cứng nhắc” của giờ học toán trở nên nhẹ nhàng, quá trình học tập sẽ được diễn ra một cách tự nhiên và hấp dẫn hơn. 
 Xuất phát từ lí do trên, qua thực tế giảng dạy và nghiên cứu, tôi mạnh dạn chọn sáng kiến “Một số trò chơi Toán học nhằm nâng cao sự hứng thú cho học sinh trong dạy học Toán lớp 3” 
 2. Mục đích nghiên cứu.
 Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học theo phương hướng phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá thể phối hợp với học tập giao lưu. Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, góp phần gây hứng thú học tập môn Toán cho học sinh, một môn học được coi là khó khăn, khô khan, hóc búa thì việc đưa ra trò chơi toán học nhằm mục đích để các em học mà chơi, chơi mà học. Trò chơi toán học không những chỉ giúp các em lĩnh hội được tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu các tri thức đó.
 3. Phương pháp nghiên cứu.
 Để thực hiện sáng kiến này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau :
 a: Nghiên cứu tài liệu :
 - Đọc các tài liệu sách, báo, tạp chí giáo dục... có liên quan đến nội dung sáng kiến.
 - Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo: Toán tuổi thơ, giúp em vui học toán.
 b: Nghiên cứu thực tế :
	- Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về nội dung các trò chơi toán học
	- Tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học.
	- Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư phạm (Soạn giáo án đã thông qua các tiết dạy để kiểm tra tính khả thi của sáng kiến).
 4. Nhiệm vụ nghiên cứu
 	- Tìm hiểu về các trò chơi học tập Toán 3
	- Tìm hiểu về thực trạng tài liệu trò chơi Toán 3.
 - Tạo cho các em có hứng thú trong học tập, không bị khô khan, nặng nề và áp lực trong dạy và học toán.
 5. Phạm vi nghiên cứu :
	- Sáng kiến kinh nghiệm được thực hiện tại trường Tiểu học Vân Phúc.
	- Tài liệu : Sách giáo khoa Toán, sách hướng dẫn giáo viên, sách trò chơi toán học nói chung.
 6. Đối tượng nghiên cứu:
 Đối tượng nghiên cứu là học sinh ở lớp 3A trường Tiểu học Vân Phúc trong năm học 2015- 2016. Tôi đã thực hiện nghiên cứu trên tất cả các đối tượng học sinh lớp 3, lấy kết quả đối chứng trong từng giai đoạn sau khi áp dụng sáng kiến này vào giảng dạy.
 7. Tác dụng của trò chơi Toán học:
	Hoạt động vui chơi là hoạt động mà động cơ của nó nằm trong chính quá trình hoạt động bản thân trò chơi chứ không nằm ở kết quả chơi. Trò chơi là loại hoạt động vui chơi theo luật, luật của trò chơi chính là các quy tắc định rõ mục đích, kết quả và yêu cầu của trò chơi.
	Trò chơi Toán học là trò chơi mà luật của nó bao gồm các quy tắc gắn với kiến thức kỹ năng có được trong hoạt động học tập, gắn với nội dung bài học, giúp học sinh khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân để chơi, thông qua chơi học sinh được vận dụng các kiến thức kỹ năng đã học vào các tình huống của trò chơi và do đó học sinh được luyện tập củng cố mở rộng kiến thức kỹ năng đã học. Như vậy trong trò chơi Toán học các kỹ năng học toán được đưa vào trò chơi.
	Chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học, có thể nói nó quan trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống các em. Chính vì vậy các em luôn tìm mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để chơi. Được chơi các em sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng như niềm vui khi thắng lợi và buồn bã khi thất bại. Vui mừng khi thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi không làm tốt được nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu hết khả năng để mang lại thắng lợi cho tổ, nhóm trong đó có mình. Đây chính là đặc tính thi đua rất cao của các trò chơi. Vì vậy khi đã tham gia trò chơi, học sinh thường vận dụng hết khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý, trí thông minh và sự sáng tạo của mình.
	Trò chơi Toán học làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện củng cố kiến thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích luỹ qua hoạt động chơi. Trò chơi Toán học rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ, nhờ sử dụng Trò chơi Toán học mà quá trình dạy học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn.Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1.Cơ sở lý luận của vấn đề:
	Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn toán cũng như những môn học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người.
 Môn toán ở trường Tiểu học là một môn độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của học sinh.
 Môn toán có tầm quan trọng to lớn. Nó là bộ môn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động nhận thức tự nhiên của con người.
 Môn toán có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận lôgíc, thao tác tư duy cần thiết để con người phát triển toàn diện, hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người lao động trong thời đại mới.
 Ở lứa tuổi Tiểu học cơ thể của học sinh đang trong thời kỳ phát triển hay nói cụ thể là các hệ cơ quan còn chưa hoàn thiện, vì thế sức dẻo dai của cơ thể còn thấp nên học sinh không thể làm lâu một cử động đơn điệu, dễ mệt nhất là hoạt động quá mạnh
 Học sinh Tiểu học nghe giảng rất dễ hiểu nhưng cũng sẽ quên ngay khi chúng không tập trung cao độ. Vì vậy người giáo viên phải tạo ra hứng thú trong học tập và phải thường xuyên được luyện tập.
 Học sinh Tiểu học rất dễ xúc động và thích tiếp xúc với một sự vật, hiện tượng nào đó nhất là những hình ảnh gây cảm xúc mạnh.
 Học sinh hiếu động, ham hiểu biết cái mới nên dễ gây cảm xúc mới, song các em chóng chán. Do vậy trong dạy học giáo viên phải sử dụng nhiều phương
pháp dạy học, đưa học sinh đi tham quan, đi thực tế, tăng cường thực hành, tổ chức các trò chơi xen kẽ... để củng cố khắc sâu kiến thức.
 2. Thực trạng của vấn đề:
 2.1. Thuận lợi :
 - Sĩ số HS của lớp học vừa phải, độ tuổi học sinh đồng đều, HS sống trên cùng địa bàn.
 - Đa số học sinh ngoan, lễ phép, tập thể lớp có phong trào thi đua học tập tốt, nhà trường luôn quan tâm đầu tư đầy đủ trang thiết bị, đồ dùng dạy học. 
 - Học sinh lớp 2 lên lớp 3 các em được làm quen thành thạo với các môn học và cách học nên phần nào giáo viên cũng đỡ vất vả hơn.
 2.2. Khó khăn :
 - Một số phụ huynh HS chưa quan tâm đến việc học tập của con em họ.
 - Một số HS thể lực chưa tốt, sức khoẻ yếu, nhà xa trường những trường hợp này phụ huynh lại ít quan tâm đến việc học của con, coi như mọi sự giáo dục là nhờ thầy cô.
 - Công tác phối kết hợp giữa gia đình học sinh và giáo viên trong việc giáo dục, giúp đỡ các em ở nhà còn những hạn chế, do phụ huynh còn lúng túng nhiều về nội dung, chương trình nên chưa có kinh nghiệm quản lý, hướng dẫn con em họ.
 2.3.Thực trạng khi chưa thực hiện sáng kiến:
 Trong quá trình giảng dạy, nghiên cứu và tìm hiểu thực tế tại trường, tôi thấy việc tổ chức trò chơi Toán học trong các giờ học, đặc biệt là trong tiết toán được đa số giáo viên vận dụng với mong muốn đổi mới phương pháp dạy học, góp phần đảm bảo mục tiêu tiết học, thay đổi không khí học tập cho học sinh. Tuy nhiên, không phải mọi giáo viên vận dụng đều đạt hiệu quả. Để vận dụng có hiệu quả trò chơi Toán học trong dạy học Toán 3, đa phần giáo viên còn lúng túng chưa phát huy hết tác dụng của mỗi trò chơi do nhiều nguyên nhân. Đa số giáo viên tổ chức trò chơi nhằm củng cố tiết học, không linh hoạt trong tiến trình dạy.
 Việc đa dạng hoá trò chơi trong tiết học còn hạn chế. Giáo viên còn vận dụng máy móc, rập khuôn một số trò chơi nhất định từ tiết này qua tiết khác gây nên sự khập khiễng với mục tiêu từng hoạt động và sự nhàm chán, thiếu hứng thú ở học sinh. 
 Đôi khi giáo viên không làm chủ tốt thời gian trong quá trình tổ chức trò chơi Toán học dẫn đến”cháy” giờ hay phân chia thời gian không hợp lý trong tiết dạy. Một thực trạng thường thấy là sự chuẩn bị, tổ chức một trò chơi toán học của giáo viên chưa chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo yêu cầu của trò chơi nên hiệu quả của các trò chơi Toán học còn hạn chế.
 Trong quá trình tổ chức trò chơi, việc thu hút học sinh cả lớp tham gia là vấn đề rất khó đối với một số giáo viên, phần đông chỉ học sinh thích môn Toán tham gia tích cực còn học sinh không thích học Toán thì ngược lại.
 Bên cạnh đó là sự đánh giá còn thiếu công bằng giữa các đội chơi của GV gây nên sự giảm hứng thú, nhiệt tình của học sinh khi tham gia trò chơi .
 Một số học sinh rất nhút nhát, không hăng hái trong tiết học, đặc biệt là học sinh không thích học Toán. Trong lớp ít học sinh có năng khiếu toán nên phần nào cũng ảnh hưởng đến không khí lớp học như: kém sôi động, hứng thú trong tiết học nếu không có hình thức tổ chức tốt. Lượng kiến thức lớp 3 tương đối nhiều đồng thời một số học sinh HS không hứng thú, chầm, thậm chí sợ các tiết học toán. Bên cạnh đó còn HS có thái độ không tích cực chỉ hưởng ứng chứ không trực tiếp tham gia
 Từ thực trạng trên, việc tổ chức trò chơi Toán học trong dạy-học toán là một vấn đề khá quan trọng cần có những giải pháp cụ thể, phù hợp với thực tiễn nhằm khắc phục thực trạng đã nêu đồng thời nâng cao hiệu quả và sự hứng thú của học sinh trong dạy - học Toán 3.
 2.4 Số liệu điều tra trước khi thực hiện:
 Kết quả khảo sát thực tế đầu năm học 2015- 2016 của lớp 3A như sau:
Sĩ số
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
%
SL
%
31
29
93.5
2
6.5
III . CÁC GIẢ ... là những "nhà kinh doanh giỏi".
 3.12. Trò chơi : Hái hoa dân chủ
 Dạy bài: Áp dụng trong những tiết ôn toán cuối năm.
 Mục tiêu: Rèn các kỹ năng tính nhẩm cộng, trừ, nhân, chia, kỹ năng giải toán.
 Chuẩn bị :+ Một cây cảnh, trên có đính các bông hoa bằng giấy màu trong có các đề toán. 
 Chẳng hạn:
	- Em hãy đọc bảng nhân 8.
	- Em hãy đọc bảng nhân 9.
	- Tính chu vi mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài 125m, chiều rộng 68 m
	- Kim ngắn chỉ số 3, kim dài chỉ số 11. Hỏi là mấy giờ ?
	- 7m3cm, bằng bao nhiêu cm?
 - Vẽ lên đồng hồ chỉ 14 giờ 27 phút
	Câu đố : Vừa trống vừa mái
	Đếm đi đếm lại
	 Tất cả sáu mươi
	Mái một phần tư
	Còn là gà trống
	 Đố em tính được
 Trống, mái mấy con ?
	- Phần thưởng + Đồng hồ
	- Cách chơi :
	Cho các em chơi trong lớp. Lần lượt từng em lên hái hoa. Em nào hái được hoa thì đọc to yêu cầu cho cả lớp cùng nghe. Sau đó suy nghĩ trong vòng 30 giây rồi trình bày câu trả lời trước lớp. Em nào trả lời đúng thì được khen và được một phần thưởng. Tổng kết chung khen những em chơi tốt.
 3.13. Trò chơi: Ong đi tìm nhụy
 Dạy bài: Trò chơi có thể áp dụng các bảng nhân, chia: Bảng chia 6 ...
 Mục tiêu :
	+ Rèn tính tập thể
	+ Giúp cho học sinh thuộc các bảng nhân, chia
 Chuẩn bị :
	+ 2 bông hoa 5 cánh, mỗi bông một màu, trên mỗi cánh hoa ghi các số như sau, mặt sau gắn nam châm.
5
7
9
6
8
	+ 10 chú Ong trên mình ghi các phép tính, mặt sau có gắn nam châm
24 : 6
42 : 6
54 : 6
48 : 6
36 : 6
 + Phấn màu
	 Cách chơi :
	+ Chọn 2 đội, mỗi đội 4 em
	+ Giáo viên chia bảng làm 2, gắn mỗi bên bảng một bông hoa và 5 chú Ong, ở bên dưới không theo trật tự, đồng thời giới thiệu trò chơi.
	Cô có 2 bông hoa trên những cánh hoa là các kết quả của phép tính, còn những chú Ong thì chở các phép tính đi tìm kết quả của mình. Nhưng các chú Ong không biết phải tìm như thế nao, các chú muốn nhờ các con giúp, các con có giúp được không ?
 - 2 đội xếp thành hàng. Khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu" thì lần lượt từng bạn lên nối các phép tính với các số thích hợp. Bạn thứ nhất nối xong phép tính đầu tiên, trao phấn cho bạn thứ 2 lên nối, cứ như vậy cho đến khi nối hết các phép tính. Trong vòng 1 phút, đội nào nối đúng và nhanh hơn là đội chiến thắng.
	* Lưu ý : Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên nhận xét và hỏi thêm một số câu hỏi sau để khắc sâu bài học
24 : 6
	+ Tại sao chú Ong 	không tìm được đường về nhà ?
	+ Phép tính "24 : 6" có kết quả bằng bao nhiêu ?
	+ Muốn chú Ong này tìm được đường về thì phải thay đổi số trên cánh hoa như thế nào?
 3.14. Trò chơi “Mèo đi câu cá” 
 Dạy bài : Bài Luyện tập chung ( Tr. 80)
 Mục tiêu: Củng cố kĩ năng tìm thành phần chưa biết của phép tính
 Chuẩn bị : + Một số đề toán viết vào sau con cá
 + 1 cần câu, một số mũ cho mèo đội	
	 + 1 khay nhựa.	
 Cách chơi: Gồm 2 đội, mỗi đội 5 em. Lần lượt từng em ở mỗi đội cầm cần câu , đội mũ để câu cá; câu được con cá nào thì giải bài toán ở đằng sau con cá đó lên bảng. Nếu đúng thì được thưởng con cá mà mình vừa giải. Làm xong thì đến lượt em khác (mỗi em khoảng 1 phút , nếu không xong cũng phải về chỗ cho em khác lên chơi). Kết thúc đội nào có nhiều con cá hơn thì đội đó thắng cuộc.
 3.15. Trò chơi “Bác đưa thư” 
 Dạy bài : Áp dụng dạy các bảng nhân, bảng chia.
 Mục tiêu: Giúp học sinh thuộc lòng bảng nhân 6. Kết hợp với các thói quen nói "cảm ơn" khi người khác giúp một việc gì 
 Chuẩn bị : + Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số 6, 12, 15, 24, 30, 36.... 60 là kết quả của các phép nhân để làm số nhà. 
 + Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng 6 : 1x6, 6x1, 2x6, 6x2... + Một tấm các đeo ở ngực ghi "Nhân viên bưu điện".
 Cách chơi : + Gọi 1 số em lên bảng chơi giáo viên phát cho mỗi HS 1 thẻ để làm số nhà. Một em đóng vai "Bác đưa thư" ngực đeo "Nhân viên bưu điện" tay cầm tập phong bì. + Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói : Bác đưa thư ơi Cháu có thư không ? Đưa giúp cháu với Số nhà .............. 12 Khi đọc đến câu cuối cùng "số nhà .............. 12" thì đồng thời em đó giơ số nhà 12 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của "Bác đưa thư" phải tính nhẩm cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết quả là số tương ứng giao cho chủ nhà (ở trường hợp này phải chọn phong bì "6x2" hoặc "2x6" giao cho chủ nhà. Chủ nhà nhận thư và nói lời "cảm ơn". Cứ như vậy các bạn chơi lại nói và "Bác đưa thư" lại tiếp tục đưa thư cho các nhà. Nếu "bác đưa thư" nhẩm sai, đưa không đúng địa chỉ nhận thì không được đóng vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay. Nếu các lần thư đều đúng thì sau 3 lần được cô giáo tuyên dương và đổi chỗ cho bạn khác chơi. 
 3.16. Trò chơi : Truyền điện
 Mục tiêu: + Luyện tập và củng cố kỹ năng làm các phép tính cộng trừ không nhớ trong phạm vi 1000.
 + Luyện phản xạ nhanh ở các em
 Chuẩn bị : Không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào 
 Cách chơi : Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên gọi bắt đầu từ 1 em xung phong. 
 Ví dụ em xướng to 1 số trong phạm vi 1000 chẳng hạn “358 và chỉ nhanh vào em B bất kỳ để “truyền điện”. Lúc này em B phải nói tiếp, ví dụ “trừ 142 rồi chỉ nhanh vào em C bất kỳ. Thế là em C phải nói tiếp “bằng 216”. Nếu C nói đúng thì được quyền xướng to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D nào đó để “truyền điện” tiếp. Cứ làm như thế nếu bạn nào nói sai (chẳng hạn A nói “358 truyền cho B, mà B nói trừ “149 tức là sai dạng tính hoặc là C đọc kết quả tính sai) thì phải nhảy lò cò một vòng từ chỗ của mình lên bảng. Kết thúc khen và thưởng một tràng vỗ tay cho những bạn nói đúng và nhanh. 
* Lưu ý : + Trò chơi này không cần phải chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ...
 + Trò chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài 
(Ví dụ : Luyện tập các bảng cộng trừ, nhân chia) và có thể thay đổi hình thức “truyền điện”. Ví dụ : 1 em hô to 6x3 và chỉ vào em tiếp theo để truyền thì em này chỉ việc nói kết quả bằng 18.
 + Trò chơi này không cầu kỳ nhưng vẫn gây được không khí vui, sôi nổi, hào hứng trong giờ học cho các em. 
 3.17. Trò chơi “Cướp cờ” 
 Dạy bài : Bài Luyện tập ( Tr.52)
 Mục tiêu: Luyện tập khả năng tính nhanh giá trị của biểu thức 
 Chuẩn bị: + Một bảng ghi sẵn các biểu thức được che chưa điền kết quả mà sau dấu bằng có nẹp để gài cờ.
 + Một xô nhựa đựng các lá cờ có ghi kết quả của một trong các biểu thức
 Cách chơi: Lớp chia làm 2 đội chơi. Sau hiệu lệnh và động tác mở biểu 
thức của GV. Mỗi bạn trong đội của mình sẽ nhẩm nhanh và chạy lên cướp lá cờ có ghi kết quả đúng rồi gắn lên biểu thức trên bảng. Đội nào nhanh, đúng là đội thắng cuộc. 	
 3.18.Trò chơi " Chung sức"
 Dạy bài: Bài toán liên quan đến rút về đơn vị. (Tr. 128)
 Mục tiêu: Rèn kĩ nămg giải toán.
 Chuẩn bị: + 2 quả bóng nhựa.
 + 2 giỏ phiếu, mỗi phiếu ghi sẵn một cặp số.
 + 4 cái hộp bằng nhựa hoặc bìa không có nắp.
 Cách chơi: Mỗi lượt chơi có 2 đội chơi. Hai bạn ở hai tổ xuất phát cùng một lúc từ vị trí để giỏ đựng câu hỏi, kẹp giữ quả bóng bằng cằm vào ngực, nhặt một phiếu ở giỏ vừa đi vừa giữ bóng không bị rơi vừa tính nhẩm kết quả của hai số ghi trong phiếu. Đến vị trí quy định thả phiếu vào đúng hộp có kết quả mà bạn đó tính được, sau đó cầm bóng về vị trí xuất phát đưa cho bạn tiếp theo của đội mình. Hết thời gian nhóm nào có nhiều phiếu đúng nhóm đó thắng cuộc.
 3.19.Trò chơi " Kết quả nào- Hoa màu gì"
 Dạy bài: Ôn tập các phép tính với số đo độ dài (Tr. 45)
 Mục tiêu: Rèn kĩ nămg tính với số đo độ dài.
 Chuẩn bị:
 + Ghi các phép tính lên bảng
 + 4 bông hoa cắt bằng giấy màu khác nhau có ghi kết quả giữa bông.
 Cách chơi: Mỗi nhóm chọn một bông hoa, nhẩm tính kết quả của phép tính trên bảng rồi gắn bông hoa có ghi kết quả lên phép tính đó. Hết thời gian 
 nhóm nào làm nhanh, đúng là thắng cuộc.
 3.20. Trò chơi: Thi quay kim đồng hồ 
 Dạy bài: Tiết 13, 14 Bài xem đồng hồ - Thực hành xem đồng hồ. 
 Mục tiêu : + Củng cố kỹ năng xem đồng hồ 
 + Củng cố nhận biết các đơn vị thời gian (giờ, phút)
 Chuẩn bị : 4 mô hình đồng hồ
 Cách chơi : + Chia lớp thành 4 đội (4 tổ theo lớp học) 
 + Lần thứ nhất : Gọi 4 em lên bảng (4 em đại diện cho 4 đội), phát cho mỗi em 1 mô hình đồng hồ, chuẩn bị quay kim đồng hồ theo hiệu lệnh của giáo viên. Khi nghe giáo viên hô to 1 giờ nào đó, 4 em này ngay lập tức phải quay kim đến đúng giờ đó. Em nào quay chậm nhất hoặc sai lệch bị loại khỏi cuộc chơi. + Lần thứ hai : Các đội lại thay người chơi khác + Cứ chơi như vậy 8 - 10 lần. Đội nào còn nhiều thành viên nhất đội đó là đội thắng cuộc. 
* Lưu ý : Để các em chơi nhanh, vui và thử phản ứng nhanh, giáo viên cần chuẩn bị sẵn 1 số giờ để khi hô cho nhanh. Ví dụ : 7 giờ 5 phút, 11 giờ 50 phút, 
9 giờ kém 10 phút, 4 giờ kém 5 phút, 8 giờ 7 phút, 12 giờ 34 phút, 4 giờ kém 13 phút... 
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Sáng kiến trò chơi Toán học nhằm nâng cao sự hứng thú cho HS trong dạy học Toán 3, tôi đã áp dụng giảng dạy trong năm học qua vào giờ học toán tại
 lớp 3A, cho HS khối 3 đã thu lại được nhiều kết quả hết sức khả quan, phần nào đã khắc phục được các thực trạng đã nêu trong dạy học Toán 3 từ trước tới nay. 
 Giáo viên không còn thấy lúng túng khi tổ chức một giờ học toán sao cho sinh động. Các trò chơi Toán học được vận dụng thành thạo, khá linh hoạt, khai thác triệt để tác dụng của mỗi trò chơi. Thông qua việc tổ chức các trò chơi Toán học cho các em, giáo viên đã rút ra được nhiều kinh nghiệm quý báu trong giảng dạy và chu đáo hơn khi chuẩn bị đồ dùng dạy học. Việc thiết kế bài giảng đạt hiệu quả cao và sinh động hơn. Giờ dạy - học môn Toán luôn sinh động, gây nhiều hứng thú cho học sinh.
 Chính sự hứng thú của các em trong mỗi giờ học toán được nâng lên, nên giờ học toán của các em không còn khô khan, mệt mỏi như trước đây nữa mà trở nên sôi động, hấp dẫn. Các em tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, hào hứng, phù hợp với đặc điểm tâm lí lứa tuổi của HS lớp 3 “ Học mà chơi, chơi mà học”. Tính nhút nhát, tự ti của một số em được khắc phục, các em mạnh dạn, tự tin và ham học hơn.
 Từ đó chất lượng học tập của các em được cải thiện và tiến bộ rõ rệt. Qua đợt kiểm tra vừa qua, số lượng HS không thích môn Toán giảm dần. Đây là một kết quả đáng khích lệ so với kết quả khảo sát đầu năm.
 Việc sử dụng trò chơi toán học trong dạy học toán 3 là việc dạy học phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lí của HS, kích thích sự hứng thú của HS, làm giảm đi sự khô khan của toán học, trò chơi Toán học là một trong các hoạt động dạy học tích cực đáp ứng nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học hiện nay của ngành. Nó giúp các em "vừa học, vừa chơi", tạo cho HS niềm tin, niềm vui trong học tập.
 Khi sử dụng trò chơi trong dạy học nói chung và trong toán 3 nói riêng, điều cần thiết là phần chuẩn bị và tổ chức cần căn cứ kiến thức, trình độ HS và điều kiện để lựa chọn đưa vào dạy học như một hoạt động dạy học, tránh rườm rà, mất thời gian. GV phải đặc biệt chú ý xác định được rõ mục đích của trò chơi, các bước chuẩn bị và tiến hành trò chơi đó. Đồng thời cần phân biệt trò chơi toán học với các hình thức: Đố vui toán học, Truyện kể toán học, Thơ toán
 Tuy nhiên, để việc sử dụng trò chơi Toán học trong dạy – học toán 3 đạt kết quả cao và bền vững thì đòi hỏi người GV phải thực hiện thường xuyên, kiên trì, yêu nghề, yêu trẻ và ham học hỏi để tiết học toán luôn hấp dẫn HS.
 Kết quả cụ thể có so sánh đối chiếu:
Sĩ số
 Trước khi thực hiện sáng kiến
Sau khi thực hiện
sáng kiến
31
SL
%
SL
%
Hoàn thành
29
93.5
31
100
Chưa hoàn thành
2
6.5
0
0
V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
 1. Kết luận:
 Trò chơi Toán học là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong các giờ học của học sinh tiểu học. Trò chơi Toán học tạo ra không khí vui tươi, hồn nhiên, sinh động trong giờ học. Nó còn kích thích được trí tưởng tượng, tò mò, ham hiểu biết ở học sinh. Tổ chức tốt trò chơi Toán học không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong học tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có được cơ hội tự khẳng định mình và tự đánh giá nhau trong học tập.
 Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học toán là vô cùng cần thiết. Song không nên quá lạm dụng phương pháp này, ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho các em chơi từ 1 đến 2 trò chơi trong khoảng từ 3 đến 5 phút . Do vậy người giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện các trò chơi thật hợp lý và đồng bộ, phát huy được tối đa vai trò của học sinh.
 Khi tổ chức trò chơi Toán học trong giờ dạy học Toán lớp 3, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, vào điều kiện cơ sở vật chất của trường, thời gian trong từng tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Song để tổ chức được trò chơi toán học có hiệu quả đòi hỏi mỗi người thầy phải có kế hoạch, chuẩn bị thật chu đáo cho mỗi trò chơi. Các em được rèn khả năng nhanh nhẹn, khéo léo và tạo cho các em sự mạnh dạn, tự tin. Điều đáng mừng là các em rất hào hứng, chờ đợi tiết học toán sau, tạo cho các em lòng yêu thích, ham mê môn Toán.
 Sau quá trình thực hiện sáng kiến này, tôi thấy rằng trò chơi toán học là một việc làm rất cần thiết đặc biệt với HS lớp 3. Các em có học toán tốt mới có cơ sở để tiếp thu tốt các kiến thức của lớp trên.
 2. Kiến nghị:
 Muốn có kết quả cao trong việc sử dụng trò chơi Toán học trong giờ học Toán ngoài những mục tiêu chung của bài dạy, giáo viên cần chú ý đến những vấn đề sau :
 a: Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học, từ đó lựa chọn thiết kế trò chơi cho phù hợp .
 b: Tổ chức trò chơi sao cho mọi học sinh được chơi nhất là những em còn hay rụt rè thiếu tự tin .
 c: Giáo viên cần khắc phục những khó khăn về cơ sở vật chất , sưu tầm các vật liệu đơn giản để làm đồ dùng trong trò chơi . 
 Mỗi năm học Phòng giáo dục và Sở giáo dục nên chọn các sáng kiến tốt in thành các tập san theo môn học để cung cấp cho các trường làm tài liệu sinh hoạt chuyên môn.
 Mở thêm các lớp bồi dưỡng về chuyên môn và xây dựng nhiều tiết dạy học mẫu để cho giáo viên được trao đổi, học tập, rút kinh nghiệm. 
 Tôi mong rằng tất cả chúng ta cần phải coi trọng việc dạy tốt môn toán và mong muốn được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho các em được phát huy tài năng Toán học của mình ngay từ bậc tiểu học.
 Trên đây là những kinh nghiệm tôi đã áp dụng vào quá trình giảng dạy môn Toán lớp 3 trong năm qua ở trường Tiểu học Vân Phúc mà tôi cho là thành công. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của các bạn đồng nghiệp, cũng như của Phòng Giáo Dục và Đào Tạo huyện Phúc Thọ để sáng kiến kinh nghiệm này được hoàn thiện hơn, để được đồng nghiệp tham khảo và áp dụng vào giảng dạy góp phần nâng cao chất lượng dạy học Toán cho học sinh lớp 3.
 Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm: “Một số trò chơi Toán học nhằm nâng cao sự hứng thú cho học sinh trong dạy học Toán lớp 3” là do bản thân tôi tự nghiên cứu và áp dụng trong giảng dạy cho học sinh lớp 3A trong năm học 2015 – 2016. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
 Vân Phúc, ngày 15 tháng 4 năm 2016
 Tác giả
 Hoàng Thị Trúc Sinh
Ý KIẾN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA 
HỌC CƠ SỞ.
.
...................
.
.
 Vân Phúc, ngày ..tháng ..năm 2016
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
 ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH 
GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN
.
...................
.
.
 Phúc Thọ, ngày ..tháng ..năm 2016
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG