Phơi nhiễm PAHs của người lao động tại một số trạm trộn bê tông asphalt khu vực miền Trung

57
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
PHƠI NHIỄM PAHs CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG
TẠI MỘT SỐ TRẠM TRỘN BÊ TÔNG ASPHALT
KHU VỰC MIỀN TRUNG
ThS. Lê Văn Khoa
Phân viện KH An toàn vệ sinh lao động & Bảo vệ môi trường miền Trung
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Polycyclic aromatic hydrocarbons (viếttắt là PAHs) là những hydrocarbonthơm đa vòng giáp cạnh được cấu tạo
từ một số nhân benzene (có ít nhất 2 vòng ben-
zen trong phân tử) đính trực tiếp với nhau. Các
hợp chất PAHs thường được hiểu là những hợp
chất chỉ chứa hai loại nguyên tử là cacbon và
hidro [7].
Trong không khí, gần 90% PAHs bám trên bụi
PM10 nên chúng dễ đi vào và lắng đọng ở trong
phổi [1]. Các PAHs thường gây hại khi tiếp xúc
với nồng độ nhỏ trong một thời gian dài. Rất
nhiều PAHs là những chất gây ung thư và gây
đột biến gen. Ngoài ra, PAHs còn có thể gây tổn
thương cho da, dịch cơ thể, sức đề kháng,
Khả năng gây ung thư của một PAHs có thể
được biểu thị qua hệ số độc tương đương của
nó (Toxic Equivalent Factor-TEF). Trong đó, hệ
số độc tương đương biểu thị khả năng gây ung
thư tương đối của 1 PAHs so với BaP. Những
PAHs trong phân tử có 2 đến 3 vòng benzene thì
khả năng gây ung thư và đột biến gen thường
rất yếu. Chỉ những PAHs có 4 đến 5 vòng thơm
trở lên mới bắt đầu xuất hiện khả năng đó. Tuy
nhiên, hoạt tính ung thư thường chỉ tập trung
vào các PAHs có 4, 5, 6 vòng thơm. Các PAHs
có cấu trúc phân tử góc cạnh có hoạt tính ung
thư nguy hiểm hơn cấu trúc thẳng, hoặc cấu trúc
dày đặc [1].
Quá trình trộn bê tông nhựa nóng từ các
nguyên liệu bitume, hắc ín & nhựa đường tại các
trạm trộn bê tông asphalt là nguồn điển hình
phát thải PAHs vào không khí. Trong các PAHs
phát thải từ các trạm trộn bê tông asphalt thì
benzo(a)pyrene (BaP) là chất điển hình nhất và
gây tác hại đến người lao động lớn nhất, vì thế
chúng tôi chọn BaP để nghiên cứu ảnh hưởng
của PAHs đến người lao động vận hành ở các
trạm trộn bê tông asphalt tiếp xúc với BaP như
thế nào so với người không tiếp xúc (nhóm đối
chứng), đồng thời xác định sự chuyển hóa của
BaP trong cơ thể người lao động để khẳng định
sự tiếp xúc này đã ảnh hưởng đến sức khỏe của
NLĐ ở các trạm trộn bê tông asphalt.
1-Hydoxypyrene (1-OHP) là 1 chất chuyển
hóa của pyren trong nước tiểu, đã được đề xuất
như một chất chỉ thị sinh học cho sự tiếp xúc với
PAHs. Pyren tồn tại phong phú trong các hợp
chất PAHs. Hiện nay 1-hydroxypyrene trong
nước tiểu là một chỉ số quan trọng được sử
dụng rộng rãi trong đánh giá sự tiếp xúc với
PAHs. Chất chỉ thị sinh học trong đánh giá sự
tiếp xúc với PAHs trong môi trường y tế cho thấy
1-hydroxypyrene niệu là thông số phù hợp nhất
để ước lượng sự tiếp xúc với PAHs [8], [9-15].
Pyren được chuyển hóa nhanh chóng và được
đào thải khỏi cơ thể và 1-Hydroxypyrene là một
chỉ số đáng tin cậy trong sự đánh giá tiếp xúc với
PAHs
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để đánh giá ảnh hưởng của PAHs đến NLĐ
làm việc ở các trạm trộn bê tông asphalt (mùa
mưa năm 2016 và mùa nắng 2017) chúng tôi
58
tiến hành lấy mẫu không khí vùng làm việc của
NLĐ phải tiếp xúc với bê tông asphalt (và nhóm
đối chứng không tiếp xúc), và xác định nồng độ
benzo(a)pyrene (BaP) trong vùng thở của NLĐ,
nồng độ 1-Hydoxypyrene (1-OHP) trong nước
tiểu của NLĐ đang làm việc tại 10 trạm trộn bê
tông asphalt ở khu vực Miền trung. Mỗi trạm 9
mẫu nghiên cứu (mỗi vị trí 3 mẫu ở 3 vị trí vận
hành của người lao động: vị trí vận hành lò nhựa
nóng asphalt, vị trí vận hành lò phối trộn, vị trí
vận hành phễu rót bê tông thành phẩm lên xe).
Đồng thời thực hiện việc nghiên cứu nhóm NLĐ
đối chứng (không tiếp xúc với bê tông asphalt)
để làm đối chứng.
- Mỗi trạm trộn bê tông asphalt thu 9 mẫu
BaP: 3 mẫu x 10 trạm x 3 vị trí (vận hành lò nhựa
nóng asphalt, vị trí vận hành lò phối trộn, vị trí
vận hành phểu rót bê tông thành phẩm lên xe)
- Thời gian thu mẫu khí cá nhân: thu ở vùng
thở của NLĐ suốt 8 giờ/ca làm việc
- Mỗi trạm trộn bê tông tươi hoặc văn phòng
thu 3 mẫu đối chứng: 3 mẫu x 3 trạm
Sau khi thu mẫu và xử lý mẫu chúng tôi phân
tích BaP trên máy sắc ký khí khối phổ GC-MS
(Giới hạn phát hiện MDL: 0,99ng/m3; Độ lệch
chuẩn tương đối RSD: 3%).
Để nghiên cứu 1-hydoxypyrene chúng tôi tiến
hành thu mâhu nước tiểu của người lao động ở
10 đơn vị trạm trộn bê tông asphalt và thỏa mãn
các tiêu chí sau:
- Người lao động đã vận hành lò trộn bê tông
asphalt ít nhất 3 ngày liên tục trước khi thu mẫu
(ngày tiếp theo đang làm việc).
- Mẫu được thu vào 3 thời điểm sáng mới
thức dậy, trưa trước khi ăn cơm và chiều trước
khi ra về (mỗi lần 20 -25ml)
- Lọ thu mẫu polyethylene được chuẩn bị
trước và NLĐ tự thu vào buổi sáng mới thức dậy
và mang đến cho nhân viên nghiên cứu bảo
quản ngay, buổi trưa và buổi chiều được thu tại
nơi làm việc và nhân viên nghiên cứu trộn chung
với mẫu buổi sáng và tiến hành bảo quản mẫu
theo qui định (bảo quản ở -200C - lưu mẫu tối đa
5 -7 ngày).
- Mỗi trạm trộn bê tông asphalt thu 9 mẫu
nước tiểu: 3 mẫu x 3 vị trí (vận hành lò nhựa
nóng asphalt, vị trí vận hành lò phối trộn, vị trí
vận hành phễu rót bê tông thành phẩm lên xe.
- Mỗi trạm trộn bê tông tươi hoặc văn phòng
trạm thu 3 mẫu nước tiểu của 3 người không
tiếp xúc với bê tông asphalt.
Sau đó phân tích 1-OPH bằng sắc ký lỏng
cao áp (HPLC-High Pressure Liquid hromatog-
raphy). (Giới hạn phát hiện LOD: 0,1ng/ml ; Độ
lệch chuẩn tương đối RSD: 4,12%).
Sau khi có kết quả khảo sát BaP tại vị trí làm
việc của NLĐ, chúng tôi tiến hành đánh giá nguy
cơ gia tăng ung thư trong cuộc đời (Incremental
lifetime cancer risk-ILCR) được tính dựa trên
phương trình dưới đây [4],[6]:
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
Nguy cơ gia tăng ung thư do hít thở qua đường hô hấp:
Nguy cơ gia tăng ung thư do tiếp xúc qua da
Carcinogenic Risk: CR = ILCRinhal + ILCRdermal
ILCR୧୬୦ୟ୪ୟ୲୧୭୬ = ୌ×ቆୌ୊౟౤౞౗ౢ× ටా౓ళబయ ቇ×୍ୖ౟౤౞౗ౢ×୉୊×୉ୈ୆୛×୅୘×୔୉୊ (a) 
ILCRୢୣ୰୫ୟ୪ = ୌ×ቆୌ୊ౚ౛౨ౣ× ටా౓ళబయ ቇ×ୗ୅×୅୊×୅୆ୗ×୉୊×୉ୈ୆୛×୅୘×ଵ଴ల (b) 
59
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
Bảng 1. Các thông số đánh giá rủi ro phơi nhiễm
Trong đó, ILCR là nguy cơ gia tăng ung thư
trong cuộc đời, CS là nồng độ BaP. CSF là hệ số
dốc gây ung thư (mg kg-1 ngày-1), BW là khối
lượng cơ thể (kg), AT là tuổi thọ trung bình (năm),
EF là tần suất tiếp xúc (ngày năm-1), ED là thời
gian tiếp xúc (năm), IRInhalation là tốc độ hít vào
(m3/ngày), SA là diện tích tiếp xúc bề mặt da
YӃX Wӕ WLӃS [~F 1JѭӡL OӟQ 1/Ĉ Tài liӋX WKDP NKҧR
DiӋQ WtFK GD Eӏ WLӃS [~F 6$ FP2) 2145 [6, 16] 
HӋ Vӕ GtQK Yào da, AF (mg/cm2) 0,07 [17] 
TҫQ VXҩW WLӃS [~F ()QJj\QăP 180 [16] 
ThӡL JLDQ WLӃS [~F (' QăP 24 [18] 
KhӕL OѭӧQJ Fѫ WKӇ %: NJ 58,6 [16, 18 , 19] 
ThӡL JLDQ WUXQJ Eình, AT (ngày) 25550 [16] 
PhҫQ KҩS WKө TXD GD $%6 0,13 [17, 18] 
TӕF ÿӝ KtW Yào,IR (m3/ngày) 12,8 [7, 16, 19 ] 
HӋ Vӕ SKiW WKҧL KҥW 3() P3/kg) 1,36x109 [18] 
CSFinhal, (mg/kg/ngày) 3,85 [4] 
CSFdermal, (mg/kg/ngày) 25 [4] 
(cm2), AF là hệ số dính vào da (mg/cm2 h), ABS
là phần hấp thụ qua da và PEF hệ số phát thải
hạt (m3 kg-1). Tất cả các thông số được sử dụng
trong các mô hình này cho trẻ em (6 tuổi) và
người lớn (24 tuổi), dựa trên Hướng dẫn Đánh
giá Rủi ro của US EPA và các xuất bản liên quan.
Các thông số được trình bày trong Bảng 1.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
3.1. Kê+t quả nghiên cứu
Bảng 2. Kết quả khảo sát BaP của mẫu khí cá nhân thu tại vùng thở của NLĐ ở các trạm asphalt
vào mùa mưa (2016) và mùa nắng (2017)
KӃW TXҧ NKҧR ViW %HQ]RDS\UHQH FӫD PүX NKt Fi QKkQ WKX WҥL Yùng thӣ FӫD 1/Ĉ
ӣ FiF WUҥP DVSKDOW YjR PD PѭD  Yjmùa nҳQJ (2017) 
ĈӕL WѭӧQJ QJKLên cӭX
NӗQJ ÿӝ %D3 WUXQJ Eình tӯQJ WUҥP FӫD PүX
khí cá nhân thu tҥL Yùng thӣ FӫD 1/Ĉ ӣ FiF
trҥP Eê tông asphalt (ng/m3)
0D PѭD  Mùa nҳQJ 
[1] 134,96 105,64 
[2] 138,85 101,38 
[3] 129,87 95,54 
[4] 135,59 97,91 
[5] 139,59 100,97 
[6] 137,64 94,12 
60
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
[7] 134,75 96,63 
[8] 137,38 91,63 
[9] 137,33 93,29 
[10] 135,80 87,23 
Sӕ PүX QJKLên cӭX 90 90 
Giá trӏ PүX FDR QKҩW 158,63 ng/m3 121,33 ng/m3
Giá trӏ PүX WKҩS QKҩW 122,87 ng/m3 73,66 ng/m3
Giá trӏ WUXQJ Eình cӫD  PүX QJKLên cӭX 136,18 ng/m3 96,43 ng/m3
Sӕ PүX YѭӧW JLӟL KҥQ FKR SKpS B ng/m3
(QuyӃW ÿӏQK 4Ĉ-BYT) 90 (100%) 28 (31%) 
Bảng 3. Kết quả khảo sát BaP của mẫu khí cá nhân thu tại vùng thở của NLĐ đối chứng không tiếp
xúc với bê tông asphalt vào 2 mùa mưa (2016) nắng (2017)
KӃW TXҧ NKҧR ViW %HQ]RDS\UHQH FӫD PүX NKt Fi QKkQ WKX WҥL Yùng thӣ FӫD 1/Ĉ
ÿӕL FKӭQJ NK{QJ WLӃS [~F YӟL Er W{QJ DVSKDOW YjR PD PѭD  Yjmùa nҳQJ (2017) 
ĈӕL WѭӧQJ QJKLên cӭX
NӗQJ ÿӝ %D3 WUXQJ Eình tӯQJ WUҥP FӫD PүX NKt
cá nhân thu tҥL Yùng thӣ cӫD 1/Ĉ ÿӕL FKӭQJ
không tiӃS [~F YӟL Eê tông asphalt (ng/m3)
0D PѭD  Mùa nҳQJ 
1/Ĉ 17,26 07,68 
1/Ĉ 11,65 10,36 
1/Ĉ 14,07 9,25 
1/Ĉ 11,62 0,13 
1/Ĉ 9,17 0,28 
1/Ĉ 7,85 0,08 
1/Ĉ 22,54 11,03 
1/Ĉ 11,63 7,08 
1/Ĉ 9,86 14,22 
Sӕ PүX nghiên cӭX 09 09 
Giá trӏ PүX FDR QKҩW 22,54 ng/m3 14,22 ng/m3
Giá trӏ PүX WKҩS QKҩW 7,85 ng/m3 0,08 ng/m3
Giá trӏ WUXQJ Eình cӫD  PүX QJKLên cӭX 12,85 ng/m3 6,68 ng/m3
Sӕ PүX YѭӧW JLӟL KҥQ FKR SKpS B ng/m3
(QuyӃW ÿӏQK 4Ĉ-BYT) 0 (0%) 0 (0%) 
[1], [2],,[10]: Các trạm trộn bê tông asphalt
- [NLĐ1] , [NLĐ2] ,., [NLĐ9]: Người lao động đối chứng
- Thời gian thu mẫu khí cá nhân: thu ở vùng thở của NLĐ đối chứng suốt 8 giờ/ca làm việc
61
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
Bảng 4. Kết quả khảo sát 1-OPH trong nước tiểu NLĐ vận hành trạm trộn bê tông asphalt, tiếp xúc
với BaP vào mùa mưa (2016) và mùa nắng năm 2017
KӃW TXҧ NKҧR ViW -23+ WURQJ QѭӟF WLӇX 1/Ĉ YұQ Kành trҥP WUӝQ Eê tông asphalt, 
tiӃS [~F YӟL %D3 Yào PD PѭD (2016) và mùa nҳQJ QăP 
ĈӕL WѭӧQJ QJKLên cӭX
NӗQJ ÿӝ -OPH trung bình tӯQJ WUҥP
WURQJ QѭӟF WLӇX 1/Ĉ QJOtW
0D PѭD  Mùa nҳQJ (2017) 
[1] 0,70 0,45 
[2] 0,69 0,52 
[3] 0,65 0,49 
[4] 0,72 0,42 
[5] 0,67 0,45 
[6] 0,73 0,36 
[7] 0,69 0,36 
[8] 0,71 0,34 
[9] 0,66 0,35 
[10] 0,73 0,38 
Sӕ PүX QJKLên cӭX 90 90 
Giá trӏ PүX FDR QKҩW 0,88 0,66 
Giá trӏ PүX WKҩS QKҩW 0,49 0,27 
Giá trӏ trung bình cӫD  PүX QJKLên cӭX 0,69 0,41 
Sӕ PүX YѭӧW JtD WUӏ FDR QKҩW FӫD 1/Ĉ ÿӕL
chӭQJ  QJOtW 90 (100%) 62 (68,9%) 
[1], [2],,[10]: Các trạm trộn bê tông asphalt
Bảng 5. Kết quả khảo sát 1-OPH trong nước tiểu ở NLĐ đối chứng không tiếp xúc với bê tông
asphalt, mùa mưa (2016) và mùa nắng (2017)
KӃW TXҧ NKҧR ViW -23+ WURQJ QѭӟF WLӇX ӣ 1/Ĉ ÿӕL FKӭQJ
không tiӃS [~F YӟL Eê tông asphalt, PD PѭD (2016) và mùa nҳQJ 
ĈӕL WѭӧQJ QJKLên cӭX NӗQJ ÿӝ -23+ WURQJ QѭӟF WLӇX 1/Ĉ QJOtW0D PѭD  Mùa nҳQJ 
1/Ĉ KPH 0,13 
1/Ĉ 0,31 0.28 
1/Ĉ 0,35 0.08 
1/Ĉ 0,29 0.12 
1/Ĉ 0,37 0.08 
1/Ĉ 0,21 0.11 
3.2. Bàn luận
Cơ quan bảo vêj môi trường của Mỹ (US
Environmental Protect Agency _EPA) đưa ra
mức phơi nhiễm an toàn của PAHs là 0,03mg
pyrene/kg cơ thể người. Tiêu chuâgn
3733/2002/QĐ-BYT của Bộ Y tế đưa ra nồng độ
tối đa cho phép BaP trong môi trường lao động
là 100ng/m3.
Qua khảo sát 10 trạm trộn bê tông asphalt
điển hình ở Miền Trung vào hai mùa mưa (2016)
và nắng (2017) có công suất từ 80m3/giờ đến
160m3/giờ, chúng ta thấy nồng độ tiếp xúc cá
nhân của NLĐ với PAHs vào mùa mưa là rất cao,
100 số mẫu vượt ngưỡng cho phép trong môi
trường lao động từ 1,33 đến 1,58 lần mức cho
phép. Còn vào mùa nắng do nhiệt độ không khí
tăng cao làm cho BaP phát tán mạnh không bị
quẩn trong vùng làm việc nên nồng độ tiếp xúc
của người lao động có giá trị thấp hơn 30% số
mẫu khảo sát vượt mức cho phép từ 1,01 đến
1,22 lần mức cho phép. Điều này sẽ ảnh hưởng
lớn đến sức khỏe người lao động trực tiếp tham
gia sản xuất bê tông asphalt. Người lao động sẽ
hít không khí ô nhiễm Benzo(a)pyrene có thể gây
ra kích ứng da, kích ứng đường hô hấp, ăn hoặc
uống thực phẩm hay nước chứa chất này có thể
tổn thương hệ sinh dục và có thể gây ung thư.
Dựa theo phương trình (a) và (b), ta có thể
ước lượng mức độ phơi nhiễm BaP qua con
đường hít thở và tiếp xúc qua da trung bình của
2 mùa mưa và nắng như trong Bảng 6.
62
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
Từ Bảng 6 ta có thể thấy rằng rủi ro phơi
nhiễm PAHs qua đường tiếp xúc da lớn hơn rất
nhiều lần so với đường hít thở (gấp 1000 lần). Vì
vậy, phơi nhiêhm qua đường hít thở là không đáng
kể so với con đường phơi nhiễm tiếp xúc qua da.
Giá trị ILCR ≤ 10-6 là an toàn, ILCR >10-4 chỉ ra
rằng có nguy cơ phơi nhiễm cao, ILCR nằm trong
khoảng 10-6 đến 10-4 là mức phơi nhiễm có khả
năng gây ung thư [7]. Giá trị ILCR của chúng tôi
thu được thu được khoảng 1,8x10-4 (mùa mưa)
và 1,28 x 10-4 cho thấy rằng phát thải BaP tại các
trạm trộn bê tông có khả năng gây ung thư.
Nghiên cứu đánh giá nguy cơ sức khỏe của
những người tiếp xúc với PAHs trong không khí
của Sandro Fhoerner và các cộng sự [5], cho
thấy công nhân làm việc gần các con đường tại
Curitiba-Brazil, có ILCRinhal cỡ khoảng 10-9.
Điều này cho thấy rằng việc hít phải các PAHs
trong không khí giao thông tại các con đường ở
Curitiba-Brazil nằm ở mức an toàn. Nghiên cứu
của Manash Gope và các cộng sự [3], rủi ro ung
thư (CR) nằm trong khoảng 10-5 đến 10-6, ở
Bảng 6. Kêit quả ước lượng rủi ro phơi nhiêhm
ung thư
1/Ĉ 0,27 KPH 
1/Ĉ 0,23 0,13 
1/Ĉ 0,31 0,09 
Sӕ PүX QJKLên cӭX 09 09 
NӗQJ ÿӝPүX FDR QKҩW 0,37 ng/lít 0,28 
NӗQJ ÿӝPүX WKҩS QKҩW 0,21 ng/lít KPH 
NӗQJ ÿӝ WUXQJ Eình cӫD  PүX QJKLên cӭX 0,26 ng/lít 0,11 
- KPH: không phát hiện
- [NLĐ1] , [NLĐ2] ,., [NLĐ9]: Người lao động đối chứng
0D 0ѭD Mùa nҳQJ
ILCRinhal 1,34 x 10-7 0,95 x 10-7 
ILCRdermal 1,80 x 10-4 1,28 x 10-4 
1JX\ Fѫ
XQJ WKѭ &5
1,801 x 10-4 1,2809 x 10-4 
63
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019
mức có khả năng gây ung thư. Nghiên cứu của
Chúng tôi cho thấy ở các trạm trộn bê tông
asphalt ở Miền Trung, người lao động có nguy
cơ mắc ung thư cao, cần phải được cảnh báo.
Kết quả phân tích 1-OPH trong mẫu niệu của
NLĐ ở ba bộ phận vận hành lò nhựa nóng, vận
hành lò phối trộn, vận hành phễu rót nhựa thành
phẩm lên xe đều có các giá trị trung bình, max
và min tương đương nhau, lần lượt nằm trong
khoảng giá trị là 0,7ng/ml; 0,8ng/ml và 0,4ng/ml
(mùa mưa 2016), và 0,4ng/ml; 0,6ng/ml và
0,2ng/ml (mùa nắng). Qua các kết quả phân tích
cho thấy trong tất cả các mẫu niệu của NLĐ làm
việc tại các vị trí tiếp xúc với bê tông nhựa nóng
cho dù mùa mưa (2016) hay mùa nắng (năm
2017) đều có xuất hiện 1-OPH trong nước tiểu
của NLĐ. Điều này chứng tỏ có sự chuyển hóa
sinh học từ benzo(a)pyrene thành 1-OPH ở
những người lao động làm việc tại các vị trí này.
Đây cũng chính là các vị trí mà NLĐ có mức tiếp
xúc cao với các PAHs, đặc biệt là
benzo(a)pyrene.
Kết quả xét nghiệm 1-OPH trong niệu của
người lao động (đối chứng) tiếp xúc với bê tông
tươi (hoặc không tiếp xúc với bê tông asphalt)
cho thấy giá trị trung bình của 1-OPH tại các
trạm vào mùa mưa (0,22ng/ml; 0,29ng/ml;
0,27ng/ml; giá trị trung bình chung của người đối
chứng là 0,26ng/ml.) mùa nắng (0,10ng/ml;
0,16ng/ml; 0,07ng/ml; giá trị trung bình chung
của người đối chứng là 0,11ng/ml). Điều này cho
thấy người lao động tại trạm trộn bê tông vẫn có
tiếp xúc với khí Hydrocarbon thơm đa vòng từ
môi trường xung quanh nhưng ở mức độ nhỏ
hơn nhiều so với người tiếp xúc với PAHs từ bê
tông asphalt.
Với kết quả nghiên cứu thu được cho chúng
ta thấy rằng kết quả phân tích 1-OPH trong nước
tiểu người lao động vào mùa nắng năm 2017 so
với mùa mưa năm 2016, có sự thay đổi thấp
hơn, điều này phù hợp với biến đổi giảm của
nồng độ tiếp xúc BaP dẫn đến kết quả 1-OPH
trong nước tiểu của người lao động cũng giảm
theo. Kết quả này cho thấy nồng độ tiếp xúc cá
nhân với BaP trong không khí càng cao thì sự
chuyển hóa sinh học 1-OPH trong nước tiểu của
người lao động càng nhiều
Hiện chưa có quy định cụ thể giá trị 1-OPH
trong nước tiểu của con người. Sự có mặt của
1-OPH trong nước tiểu của người lao động tiếp
xúc với bê tông nóng ở các trạm trộn bê tông
asphalt lớn hơn rất nhiều so với người lao động
không tiếp xúc.
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết quả nghiên cứu cho thấy nồng độ tiếp xúc
cá nhân của người lao động với Benzo(a)pyrene
vào mùa mưa là rất cao: 100% số mẫu vượt
ngưỡng cho phép trong môi trường lao động từ
1,33 đến 1,58 lần mức cho phép. Còn vào mùa
nắng do nhiệt độ không khí tăng cao làm cho
BaP phát tán mạnh, không bị quẩn trong vùng
làm việc, nên nồng độ tiếp xúc của người lao
động có giá trị thấp hơn. 30% số mẫu khảo sát
vượt mức cho phép từ 1,01 đến 1,22 lần mức
cho phép.
Các hydro carbon thơm trong bê tông asphalt
đã nhiễm vào cơ thể và chuyển hóa thành 1-
OPH trong nước tiểu của người lao động tiếp
xúc với PAHs ở các trạm trộn bê tông asphalt ở
Miền Trung cao gấp 2,5 đến 6 lần NLĐ không
tiếp xúc với bê tông asphalt.
Nghiên cứu của Chúng tôi cho thấy người lao
động ở các trạm trộn bê tông asphalt ở Miền
Trung có nguy cơ mắc ung thư cao cần phải
được cảnh báo
Tình hình ô nhiễm BaP ở các trạm trộn bê
tông asphalt hiện nay cho thấy các cơ quan
quản lý môi trường cần phải có các biện pháp xử
lí phù hợp, đồng thời phải khẩn trương xây dựng
các tiêu chuẩn về PAHs trong không khí nơi làm
việc, không khí khu vực xung quanh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Nghiêm Trung Dũng (2006), Bài giảng kỹ
thuật xử lý ô nhiễm khí, Viêjn khoa hojc và công
nghêj môi trường, Trường đaji hojc Bách khoa Hà
Nội.
[2] International Program on Chemical Safety
(2004), Concise International Chemical
Assessment Document 59: Asphalt (Bitumen),
World Health Organization Geneva, Switzerland
[3] Luo D., Yu Q., Yin H., Feng. Y (2007), “Humic
acid-bonded silica as a novel sorbent for solid-
phase extraction of benzo[a]pyrene in edible
oils”, Analytical Chimica. Acta., Vol.588(2),
pp.261-267
[4] NeffJ.M (1995), “polycyclic aromatic hydro-
carbons”, Fund of qua. toxic.
[5] Safety and Environmental Asurance Center
(2003), PAHs: An Ecotoxicological Perpective,
Sharnbrool, Bedford, UK
[6] Wang Z.S., Duan X.L., Liu P., Nie J., Huang
N., Zhang J.L (2009), “Human exposure factors
of Chinese people in environmental health risk
assessment”, Res. Environ. Sci., Vol.22,
1164–1170. (In Chinese).
[7] Wang Z., Li S.Q., Chen X.M., Lin C.Y. (2008),
“Estimates of the exposed dermal surface area
of Chinese in view of human health risk assess-
ment”, J. Saf. Environ, Vol.8, 152–156.
[8] Jongeneelen F.J., 2001, “Benchmark
Guideline for Urinary 1-Hydroxypyrene as
Biomarker of Occupational Exposure to
Polycyclic Aromatic Hydrocarbons”, The Annals
of Occupational Hygiene, 45(1), pp. 3-13.
[9] 1-Hydroxypyrene in urine by Fluorimetry,
2010, Eureka – Lab Division.
[10] Burgaz S., Borm P.J., Jongeneelen F.J.,
1992, “Evaluation of urinary excretion of 1-
hydroxypyrene and thioethers in workers
exposed to bitumen fumes”, International
Archives of Occupational and Environmental
Health, 63(6), pp. 397-401.
[11] Jongeneelen F.J., 1997, “Methods for rou-
tine biological monitoring of carcinogenic PAH-
mixtures, Science of the Total Environment”, 199
(1-2), pp. 141-149.
[12] Jongeneelen F.J., 2001, “Benchmark guide-
line for urinary 1-hydroxypyrene as biomarker of
occupational exposure to polycyclic aromatic
hydrocarbons”, 45(1), pp. 3-13.
[13] McClean M.D., Rinehart R.D., Ngô L., et al,
2004, “Urinary 1-hydroxypyrene and polycyclic
aromatic hydrocarbon exposure among asphalt
paving workers”, The Annals of Occupational
Hygiene, 48(6), pp. 565-578.
[14] Campo L., Calisti R., et al, “Assessment of
exposure to polycyclic aromatic hydrocarbons in
asphalt workers by measurement of urinary 1-
hydroxypyrene”, La Medicina del lavoro, 102(6),
pp.484-493.
[15] Strickland P., Kang D., 1999, “Urinary 1-
hydroxypyrene and other PAH metabolites as
biomarkers of exposure to environmental PAH in
air particulate matter”, Toxicology Letters, 108(2-
3), pp. 191-199.
[16] Li-Bin LIU, Yuki HASHI, Min LIU, yanlin
WEI, jin-ming Lin (2007), “Determination of par-
ticle-associated polycyclic aromatic hydrocar-
bons in urban air of Beijing by GC-MS”,
Analytical Sciences, Vol 23. No. 6, p.6
[17] WHO (1998), Selected non – Heterocyclic
polycyclic Aromatic Hydrocarbons, Geneva
[18] US. Environmental Protection Agency (US
EPA), Risk Assessment Guidance for Superfund
Volume I: Human Health Evaluation Manual.
Part E, Supplemental Guidance for Dermal Risk
Assessment Final, U.S. Environmental
Protection Agency: Washington, DC, USA, 2004
[19] Vyskocil A, Fiala Z, Chénier V, Krajak V,
Ettlerova E, Bukac J, Viau C, Emminger S
(2000), Assessment of multipathway exposure of
small children to PAH”, Environ. Toxicol. Pharm.,
vol.8:111–118.
64
Kt qu nghiên cu KHCN
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2019