Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam

TÓM TẮT

Bệnh đốm sọc vi khuẩn ở lúa gây ra bởi vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Xoc) là một trong những

bệnh gây hại nguy hiểm ngày càng gây thiệt hại lớn đến năng xuất. Gần đây, tình trạng nhiễm bệnh xảy ra trên diện

rộng ở Việt Nam, đặc biệt trong vụ mùa. Mục tiêu của nghiên cứu là bước đầu thu thập và đánh giá đa dạng di

truyền vi khuẩn Xoc đang tồn tại ở miền Bắc Việt Nam. Mẫu lá bệnh được thu tại 5 tỉnh: Lào Cai, Thái Nguyên, Hà

Nội, Thái Bình và Nam Định trong vụ mùa 2014 và được phân lập ra 23 chủng phân lập (isolate) bằng môi trường

chọn lọc Wakimoto; kiểm tra bằng phương pháp multiplex PCR và lây nhiễm nhân tạo khẳng định 23 isolates đều là

Xoc và thể hiện rõ độc tính gây bệnh đốm sọc. Kết quả phân tích đa dạng di truyền bằng phương pháp Repetive

PCR và Inserted sequenced PCR sử dụng 3 chỉ thị ERIC2F, BOXA1RF và J3F đã xây dựng được sơ đồ hình cây về

mức tương đồng di truyền. Ở mức tương đồng 0,72 các isolate được chia thành 4 nhóm phân bố đặc trưng theo địa

điểm lấy mẫu. Kết quả bước đầu phân lập thành công vi khuẩn Xoc ở miền Bắc Việt Nam và việc phân tích đa dạng

các nhóm Xoc cung cấp thông tin hữu ích về quần thể dịch hại định hướng cho công tác chọn tạo giống kháng bệnh

và bảo vệ thực vật.

Từ khóa: Bệnh đốm sọc, Xanthomonas oryzae pv. oryzicola, multiplex PCR, đa dạng di truyền

pdf 7 trang phuongnguyen 2740
Bạn đang xem tài liệu "Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam

Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam
Vietnam J. Agri. Sci. 2019, Vol. 17, No. 3: 237-243 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2019, 17(3): 237-243 
 www.vnua.edu.vn 
 PHÂN LẬP VÀ KHẢO SÁT ĐA DẠNG DI TRUYỀN 
 CỦA MỘT SỐ MẪU PHÂN LẬP VI KHUẨN Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
 GÂY BỆNH ĐỐM SỌC LÚA Ở MỘT SỐ TỈNH MIỀN BẮC VIỆT NAM 
 Nguyễn Quốc Trung*, Nguyễn Thị Diên 
 Khoa Công nghệ Sinh học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam 
 *Tác giả liên hệ: nqtrung@vnua.edu.vn 
 Ngày nhận bài: 21.03.2019 Ngày chấp nhận đăng: 25.05.2019 
 TÓM TẮT 
 Bệnh đốm sọc vi khuẩn ở lúa gây ra bởi vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Xoc) là một trong những 
bệnh gây hại nguy hiểm ngày càng gây thiệt hại lớn đến năng xuất. Gần đây, tình trạng nhiễm bệnh xảy ra trên diện 
rộng ở Việt Nam, đặc biệt trong vụ mùa. Mục tiêu của nghiên cứu là bước đầu thu thập và đánh giá đa dạng di 
truyền vi khuẩn Xoc đang tồn tại ở miền Bắc Việt Nam. Mẫu lá bệnh được thu tại 5 tỉnh: Lào Cai, Thái Nguyên, Hà 
Nội, Thái Bình và Nam Định trong vụ mùa 2014 và được phân lập ra 23 chủng phân lập (isolate) bằng môi trường 
chọn lọc Wakimoto; kiểm tra bằng phương pháp multiplex PCR và lây nhiễm nhân tạo khẳng định 23 isolates đều là 
Xoc và thể hiện rõ độc tính gây bệnh đốm sọc. Kết quả phân tích đa dạng di truyền bằng phương pháp Repetive 
PCR và Inserted sequenced PCR sử dụng 3 chỉ thị ERIC2F, BOXA1RF và J3F đã xây dựng được sơ đồ hình cây về 
mức tương đồng di truyền. Ở mức tương đồng 0,72 các isolate được chia thành 4 nhóm phân bố đặc trưng theo địa 
điểm lấy mẫu. Kết quả bước đầu phân lập thành công vi khuẩn Xoc ở miền Bắc Việt Nam và việc phân tích đa dạng 
các nhóm Xoc cung cấp thông tin hữu ích về quần thể dịch hại định hướng cho công tác chọn tạo giống kháng bệnh 
và bảo vệ thực vật. 
 Từ khóa: Bệnh đốm sọc, Xanthomonas oryzae pv. oryzicola, multiplex PCR, đa dạng di truyền. 
 Isolation and Genetic Diversity Analysis of Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
 Isolates Causing Rice Bacterial Leaf Streak in some Provinces of Northern Vietnam 
 ABSTRACT 
 Bacterial leaf streak caused by Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Xoc) is a common disease occurring in most 
rice growing areas in Vietnam, especially in Autumn season. This study aimed to isolate and analyze the genetic 
diversity of Xoc in North Vietnam. Infected leaves were collected in 5 provinces: Lao Cai, Thai Nguyen, Hanoi, Thai 
Binh and Nam Dinh in the Autumn season of 2014. Twenty-three isolates were isolated using Wakimono medium and 
confirmed by both multiplex PCR and artificial inoculation. The genetic diversity was characterized by rep-PCR and 
IS-PCR techniques with 3 markers ERIC2F, BOXA1RF and J3F. A phylogenetic tree was constructed and 23 isolates 
were classified into 4 clusters with polymorphic information content value of 0.72. The results provided a better 
understanding on the diversity of Xoc in North Vietnam and served as basis for breeding and disease control. 
 Keywords: Bacterial leaf streak, Xanthomonas oryzae pv. oryzicola, multiplex PCR, genetic diversity. 
 nghẹn đòng, hạt lép nhiều và năng suất giảm 
1. ĐẶT VẤN ĐỀ đáng kể. Thiệt hại năng suất do bệnh đốm sọc vi 
 Đốm sọc vi khuẩn là một trong những bệnh khuẩn gây ra ước tính từ 5% đến 30% (Soto-
gây hại nguy hiểm và làm giảm năng suất lúa. Suárez, 2010). 
Bệnh gây ra bởi vi khuẩn Xoc. Vi khuẩn gây Ở Việt Nam, gần đây bệnh đốm sọc vi 
bệnh vào giai đoạn làm đòng, trỗ bông dẫn tới khuẩn ngày càng xuất hiện nhiều ở các tỉnh 
giảm khả năng quang hợp của lá, cây dễ bị phía Bắc: Vĩnh Phúc, Hà Nam, Thái Bình, Phú 
 237 
Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam 
Yên, Nam Định... gây thiệt hại đáng kể tới năng nghiệp Việt Nam cung cấp, được sử dụng làm 
suất của lúa. Theo báo cáo của cục bảo vệ thực giống trong thí nghiệm lây nhiễm nhân tạo. 
vật vụ hè thu 2014, diện tích lúa nhiễm bạc lá 
và đốm sọc ở miền Bắc lên tới 66.195 ha, chủ 2.2. Phương pháp nghiên cứu 
yếu ở các giống lúa lai ở giai đoạn đẻ nhánh, 
 2.2.1. Phương pháp phân lập Xoc 
đứng cái và phân hóa đòng. 
 Mẫu lá lúa nhiễm bệnh đốm sọc vi khuẩn 
 Gần đây, nhờ có các nghiên cứu so sánh về 
 được thu thập trên đồng ruộng được bảo quản 
genome các loài vi khuẩn chi Xanthomonas, 
 trong túi nilong kín, có thể bảo quản ở 4C trong 
phương pháp muliplex PCR đã được phát triển 
 2-3 ngày rồi tiến hành phân lập theo phương 
làm công cụ để xác định vi khuẩn Xanthomonas 
 pháp Wakimoto (Wakimoto, 1955). Cụ thể, mẫu 
oryzae pv. oryzae (Xoo) và Xoc trong các nghiên 
 lá bị bệnh được lau bằng cồn 96 sau đó ngâm 
cứu phân lập từ mẫu lá bệnh (Lang và cs., 
 trong hydrogen peroxide (H O ) 3% khoảng 3-5 
2010). Đồng thời để phân tích đa dạng di truyền 2 2
 phút rồi rửa lại 3 lần bằng nước cất. Cắt lá thành 
vi khuẩn Xoc, các phương pháp phân tích 
 những mảnh nhỏ 1-2 cm và nghiền nát trong cối 
genome như repetive-PCR (rep-PCR) và Inseted 
 chày sứ. Bổ sung 2 mL nước cất khử trùng và hút 
sequence PCR (IS-PCR) (Adhikari et al., 1999) 
 phần dịch nghiền vào ống 1,5 mL; đợi 5-10 phút 
đã được ứng dụng rộng rãi. Ở Việt Nam, các 
 cho lắng bớt phần cặn. Hút 50 µL dịch, nhỏ lên 
nghiên cứu về phân lập, đánh giá đa dạng di 
 đĩa petri chứa môi trường PSA (Peptone Sucrose 
truyền chủ yếu là về vi khuẩn bạc lá, trong khi 
 Agar) (1 lít môi trường gồm 20 g sucrose, 5 g 
nghiên cứu về phân lập và đa dạng di truyền vi 
 peptone, 0,5 g K2HPO4, 0,25 g MgSO4•7H2O và 15 
khuẩn Xoc còn ít được quan tâm. Vu et al. g agar). Đem ủ mẫu ở nhiệt độ 28C từ 1-2 ngày. 
(2014) bước đầu đã phân lập được 5 isolate Xoc Những khuẩn lạc rời có hình thái đặc trưng cho 
thu thập ở Lào Cai, Thái Nguyên và Thanh Hóa Xoc như hình dạng tròn, nhẵn bóng, lồi lên, kích 
sử dụng phương pháp multiplex PCR. Nghiên thước khoảng 3-4 mm, màu vàng được chọn lọc 
cứu này nhằm mục tiêu thu thập và đánh giá đa để kiểm tra bằng kỹ thuật multiplex PCR. Các 
dạng các isolate Xoc ở các tỉnh phía Bắc phục vụ khuẩn lạc Xoc được cấy chuyển sang môi trường 
cho công tác bảo vệ thực vật và chọn tạo giống PSA và lưu giữ trong môi trường thạch nghiêng 
lúa kháng bệnh bền vững. cho ngắn hạn hoặc lâu dài trong glycerol 10% và 
 skim-milk ở -20C. 
2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP 
 2.2.2. Tách chiết ADN tổng số vi khuẩn 
2.1. Vật liệu Hòa tan 1-2 vòng que cấy vi khuẩn trong 
 Các mẫu lá lúa bị bệnh để phân lập được 100 µl nước khử ion khử trùng. Ủ trong bể ổn 
thu thập tại 5 tỉnh miền Bắc: Lào Cai, Thái nhiệt ở 100C trong 10 phút. Sau đó, ly tâm 
Nguyên, Thái Bình, Hà Nội và Nam Định vào 3.000 vòng/phát trong 5 phút để loại bỏ sinh 
vụ mùa năm 2014. Mẫu ADN chuẩn của Xoo và khối vi khuẩn, thu dịch lỏng chứa ADN ở phía 
 trên (Adhikari et al., 1999). Kiểm tra kết quả 
Xoc do Viện Nghiên cứu và Phát triển Marseille, 
 trên gel agarose 1%. 
Pháp cung cấp (Wonni et al., 2014). Isolate Xoc 
phân lập được kiểm chứng khả năng gây 2.2.3. Xác định Xoc bằng phương pháp 
bệnh đốm sọc bằng phương pháp lây nhiễm multiplex PCR 
nhân tạo và tiếp tục sử dụng để phân tích đa 
 Bốn cặp mồi (Bảng 1) được sử dụng đồng 
dạng di truyền. 
 thời, trong đó cặp Xo3756F-Xo3756R khuếch đại 
 Giống lúa IR24 nguồn gốc do Viện nghiên đoạn gen có kích thước 331 bp đặc trưng cho chi 
cứu Lúa quốc tế (IRRI) chọn tạo được Bộ môn Xanthomonas; cặp mồi Xoo80F-Xoo80R khuếch 
Sinh học phân tử và Công nghệ sinh học ứng đại đoạn gen có kích thước khoảng 162 bp đặc 
dụng, Khoa Công nghệ sinh học, Học viện Nông trung cho Xoo; cặp mồi Xoc3866F-Xoc3866R và 
238 
 Nguyễn Quốc Trung, Nguyễn Thị Diên 
Xoc3864F-Xoc3864R khuếch đại trình tự gen lần et al., 1999) để đánh giá sự đa hình của các trình 
lượt là 691 bp và 945 bp đặc trưng cho Xoc (Lang tự lặp lại trên bộ genome vi khuẩn. 
et al., 2010). Chu trình nhiệt PCR: 94C trong 3 IS-PCR: sử dụng mồi J3F [5’-
phút, 31 chu kì với 94C - 30 giây, 60C - 30 giây, GCTCAGGTCAGGTCGCCTGG-3’] để đánh giá 
68C - 2 phút, sau đó giữ ở 68C trong 10 phút. đa hình 2 trình tự chèn IS1112 và IS1113 trong 
Kiểm tra sản phẩm PCR trên gel agarose 2% và genome vi khuẩn thuộc chi Xanthomonas 
quan sát bằng đèn UV để phân tích kết quả. (Adhikari et al., 1999). 
2.2.4. Lây nhiễm nhân tạo Sản phẩm PCR được điện di trên gel 
 Dựa theo phương pháp của (Reimers & Agarose 4% và quan sát bằng đèn UV. Các băng 
Leach, 1991) có cải tiến các isolate phân lập trên gel được xác định và quy ước (0): không có 
được khẳng định một lần nữa là Xoc bằng khả băng, (1): có băng. Hệ số tương đồng di truyền 
năng gây bệnh đốm sọc trên giống IR24 mẫn Jaccard được sử dụng trong phần mềm 
cảm. Cây lúa được lây nhiễm ở giai đoạn từ kết NTSYSpc phiên bản 2.1 để phân tích mối liên 
thúc đẻ nhánh đến làm đòng. Dịch vi khuẩn pha hệ về mặt di truyền giữa các isolate vi khuẩn 
trong nước cất khử trùng được pha loãng tới mật (Rohlf, 2000). Đa dạng di truyền các isolate được 
độ có chỉ số OD600nm = 0,5. Chọn thời điểm lây xây dựng theo sơ đồ hình cây dựa trên mức độ 
nhiễm vào buổi sáng khi bắt đầu có ánh sáng tương đồng di truyền. 
mặt trời, lúc này, lỗ khí khổng của cây mở, tạo 
điều kiện cho vi khuẩn dễ xâm nhập. Hút 1 mL 
 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 
dịch khuẩn bằng syringe vô trùng. Đặt 1 ngón 
tay đằng sau lá, giữ cố định và nhẹ nhàng ấn 3.1. Kết quả phân lập 
pittông để đẩy dịch khuẩn vào trong khoảng 
 Trong vụ mùa 2014, từ các mẫu bệnh thu 
gian bào của mô thịt lá. Mỗi lá tạo 3 lỗ ở những 
 thập tại Thái Bình, Hà Nội, Thái Nguyên, Lào 
vị trí khác nhau và tạo tổn thương ít nhất 3 
lá/mẫu vi khuẩn. Sau 10 ngày lây nhiễm, tiến Cai và Nam Định, qua tiến hành phân lập, 23 
hành đo chiều dài tính từ điểm đầu đến điểm isolate vi khuẩn có đặc điểm đặc trưng cho Xoc 
cuối vết bệnh. đã được tuyển chọn. Sau 3 ngày nuôi cấy trên 
 môi trường PSA khi các isolate tạo khuẩn lạc 
2.2.5. Phân tích đa dạng di truyền màu vàng, nhẵn, bóng và lồi được lấy mẫu để 
 Sử dụng 2 phương pháp: tiến hành tách chiết ADN. Mẫu ADN của 23 
 rep-PCR (repetitive sequence-based PCR): isolates được kiểm tra trên gel agarose 1% để 
sử dụng mồi đơn ERIC2F [5’ - cho băng sáng rõ (Hình 1) được sử dụng trong 
AAGTAAGTGACTGGGGTGAGCG - 3’] (Vera phương pháp multiplex PCR với 4 cặp mồi 
Cruz et al., 1996) và BOXA1RF [5’- Xo3756, Xoc3866, Xoc3864 và Xoo0080 để xác 
CTACGGCAAGGCGACGCTGACG-3’] (Adhikari định chính xác Xoc. 
 Bảng 1. Danh sách 4 cặp mồi sử dụng trong phương pháp Multiplex PCR 
 Mồi Locus Trình tự (5’-3’) Đặc trưng Kích thước 
 Xo3756F XOOORF3756 CATCGTTAGGACTGCCAGAAG Xanthomonas 331 bp 
 Xo3756R GTGAGAACCACCGCCATCT 
 Xoo80F XOOORF0080 GCCGCTAGGAATGAGCAAT X. oryzae pv. oryzae 162 bp 
 Xoo80R GCGTCCTCGTCTAAGCGATA 
 Xoc3866F XOCORF3866 ATCTCCCAGCATGTTGATCG X. oryzae pv. oryzicola 691 bp 
 Xoc3866R GCGTTCAATCTCCTCCATGT 
 Xoc3864F XOCORF3864 GTGCGTGAAAATGTCGGTTA X. oryzae pv. oryzicola 945 bp 
 Xoc3864R GGGATGGATGAATACGGATG 
 Nguồn: Lang et al., 2010 
 239 
Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam 
 Hình 1. Kết quả điện di kiểm tra ADN tổng số của 23 isolate Xoc 
 1 cm 
 Hình 2. Mẫu lá nhiễm bệnh đốm sọc với giọt Hình 3. Hình thái khuẩn lạc Xoc trên môi 
 dịch thu tại Thái Bình vụ Mùa 2014 trường PSA sau 3 ngày nuôi cấy: tròn, nhẵn 
 bóng, lồi lên và màu vàng chanh 
 1.000 bp 
 300 bp 
 100 bp 
 Ghi chú: L: Kappa Universal Ladder, giếng 1-23: các isolates theo thứ 
 tự bảng 1, giếng 24: mẫu ADN đối chứng của Xoo 
 Hình 4. Kết quả điện di sản phẩm Multiplex PCR 
 Kết quả kiểm tra sản phẩm PCR trên gel Các isolates này được ký hiệu từ TB1 đến 
agarose 2% sử dụng ADN ladder 2 kb trên hình TB6, ND1 và ND3, LC1 đến LC3, TT1 đến TT3, 
2 cho thấy cả 23 mẫu có sản phẩm PCR kích NH1 đến NH3, W1, W3, TN1, TN3, TN158 
thước 691 bp và 945 bp được khuyếch đại bởi (Bảng 2). Giữ giống theo hai phương pháp: giữ 
Xoc3866F-Xoc 3866R và Xoc3864F-Xoc3864R giống trong thạch nghiêng và cấy truyền định 
chứng tỏ chúng chính xác là vi khuẩn Xoc. kỳ hàng tháng; giữ giống ở -20ºC trong glycerol 
Giếng 24 mẫu chuẩn Xoo cho băng ADN kích 10% và skim-milk để phục vụ cho những nghiên 
thước 162 bp đặc trưng cho Xoo phân biệt với cứu tiếp theo. 
Xoc. Tất cả 24 mẫu có sản phẩm PCR kích thước 
 3.2. Kết quả kiểm chứng bằng lây nhiễm 
331 bp được khuếch đại bởi cặp mồi Xo3756F- 
Xo3756R đặc trưng cho chi Xanthomonas (Hình nhân tạo 
4). Như vậy 23 isolates Xoc phân lập trên môi Chúng tôi lựa chọn ngẫu nhiên 5 isolate 
trường PSA đã được khẳng định chính xác qua TB4, TN158, ND1, NH3 và LC3 đại diện cho 5 
phương pháp multiplex PCR. địa điểm thu thập để đánh giá độc tính bằng lâu 
240 
 Nguyễn Quốc Trung, Nguyễn Thị Diên 
nhiễm nhân tạo ở giai đoạn từ kết thúc đẻ vạch băng với mồi B0XA1RF và 79 vạch băng 
nhánh đến làm đòng. có kích thước khác nhau với mồi J3F (Hình 6). 
 Kết quả đánh giá sau 10 ngày trên hình 4, Hai phương pháp trên đều phân tích các trình 
tất cả các lá lây nhiễm Xoc đều có vết bệnh là tự gen lặp lại hoặc trình tự chèn, đây là các 
các sọc chạy dọc gân lá, vùng nhiễm chuyển đoạn ADN có số lần lặp lại cao và nằm tại 
sang màu nâu hoặc vàng sáng, phát triển theo nhiều vùng ADN nên đánh giá được rất nhiều 
chiều dọc, lan ra ngoài vòng tròn lây nhiễm so vùng trong genome. Sơ đồ hình cây về mức độ 
với mẫu đối chứng nước cất không có biểu hiện tương đồng di truyền với 3 mồi ERIC2F, 
bệnh. Kết quả này chứng tỏ các isolate Xoc phân BOXAR1F và J3F được xây dựng theo phần 
lập đều thể hiện rõ độc tính gây bệnh đốm sọc mềm NT- SYSpc v.2.0 (Hình 7). 
trên giống mẫn cảm. Kết quả trong hình 6 cho thấy các isolates 
 nghiên cứu có hệ số tương đồng dao động từ 0,52 
 Các isolate được lưu trữ tại Bộ môn Sinh 
 đến 0,92. Ở mức tương đồng 0,72, 23 isolate 
học phân tử và Công nghệ sinh học ứng dụng, 
 được chia thành 4 nhóm: nhóm 1 gồm 14 
Khoa Công nghệ sinh học, Học viện Nông 
 isolates thu thập từ cả 5 tỉnh (TB1, TB2, TB3, 
nghiệp Việt Nam cho các nghiên cứu tiếp theo. 
 TB4, TB5, TB6, TN158, TN1, TN2, ND1, ND2, 
 ND3, W1, W3); nhóm 2 gồm 1 isolate LC3 từ 
3.3. Kết quả phân tích đa dạng di truyền 
 Lào Cai ; nhóm 3 gồm 7 isolate từ Lào Cai và 
 Kết quả điện di sản phẩm PCR thu được Hà Nội (LC1, LC2, TT1, TT2, TT3, NH2, NH3) 
tổng số 117 băng ADN với mồi ERIC2F, 128 và nhóm 4 gồm 1 isolate NH1 từ Hà Nội. 
 Bảng 2. Danh sách 23 isolates đã phân lập 
 Isolate Giống lúa thu mẫu Ngày thu Địa điểm thu thập 
 TB1 BC15 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 TB2 BC15 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 TB3 ĐA1 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 TB4 TBR45 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 TB5 TBR45 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 TB6 Kinh sở ưu 37 25/8/2014 Đông Hưng, Thái Bình 
 ND1 Bắc thơm 26/8/2014 Giao Thủy, Nam Định 
 ND2 Bắc thơm 26/8/2014 Giao Thủy, Nam Định 
 ND3 Bắc thơm 26/8/2014 Giao Thủy, Nam Định 
 LC1 LC212 25/8/2014 Bát Xát, Lào Cai 
 LC2 LC212 25/8/2014 Bát Xát, Lào Cai 
 LC3 LC212 25/8/2014 Bát Xát, Lào Cai 
 NH1 BC15 30/1/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 NH2 BC15 30/1/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 NH3 BC15 30/1/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 TT1 10919 20/8/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 TT2 10919 20/8/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 TT3 10919 20/8/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 W1 W1 15/9/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 W3 W3 15/9/2014 Gia Lâm, Hà Nội 
 TN1 KD18 27/8/2014 Đại Từ, Thái Nguyên 
 TN2 KD18 27/8/2014 Đại Từ, Thái Nguyên 
 TN158 KD18 27/8/2014 Đại Từ, Thái Nguyên 
 241 
Phân lập và khảo sát đa dạng di truyền của một số mẫu phân lập vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
gây bệnh đốm sọc lúa ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam 
 Hình 5. Vết bệnh sau 10 ngày lây nhiễm 
 Hình 6. Kết quả điện di sản phẩm PCR sử dụng mồi ERIC2F, BOXAR1F và J3F 
 Hình 7. Sơ đồ hình cây về mức độ tương đồng di truyền 
 và phân nhóm 23 isolates ở hệ số tương đồng 0,72 (trục hoành thể hiện hệ số tương đồng) 
 Nghiên cứu đã xây dựng sơ đồ hình cây về 
4. KẾT LUẬN mức độ tương đồng di truyền cho 23 isolate bằng 
 Từ mẫu bệnh thu thập từ 5 tỉnh, đề tài đã chỉ thị ADN, ở mức độ tương đồng 0,72, các 
phân lập thành công 23 isolates vi khuẩn isolate được chia thành bốn nhóm chính. 
Xanthomonas oryzae pv.oryzicola gây bệnh đốm Thông tin đa dạng di truyền thu được là cơ 
sọc vi khuẩn. Các isolate được kiểm tra độc tính sở đóng góp cho các chương trình quản lý và 
qua lây nhiễm nhân tạo và bằng chỉ thị ADN. đánh giá dịch hại, đồng thời các phương pháp 
242 
 Nguyễn Quốc Trung, Nguyễn Thị Diên 
được ứng dụng là cơ sở cho các nghiên cứu bệnh Soto-Suárez M., González C., Piégu B., Tohme J. & 
đốm sọc và vi khuẩn Xoc ở quy mô rộng, trên Verdier V. (2010). Genomic comparison between 
 Xanthomonas oryzae pv. oryzae and Xanthomonas 
cả nước. oryzae pv. oryzicola using suppressionsubtractive 
 hybridization. Federation of European 
LỜI CẢM ƠN Microbiological Societies. 308: 16-23. 
 Vera Cruz C.M., Ardales E.Y., Skinner D.Z., Talag J., 
 Nhóm tác giả xin cảm ơn sự hỗ trợ một Nel-son R.J., Louws F.J., Leung H., Mew T.W. & 
phần tài chính từ quỹ học bổng VNUA- Leach J.E. (1996). Measurement of haplotype 
Monsanto, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. variation in Xanthomonas oryzae pv. oryzae within 
 a single field by rep-PCR and RFLP analyses. 
 Phytopathology. 86: 1352-1359. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO Vũ Huy Minh, Nguyễn Quốc Huỳnh, Nguyễn Ngọc 
Adhikari T.B., Mew T.W. & Leach J.E. (1999). Hòa & Nguyễn Quốc Trung (2014). Ứng dụng kỹ 
 Genotypic and pathotypic diversity in thuật multiplex PCR trong phân lập vi khuẩn 
 Xanthomonas oryzae pv. oryzae in Nepal. Xanthomonas oryzae pv. oryzae và Xanthomonas 
 Phytopathology. 89: 687-694. oryzae pv. oryzicola. Kỷ yếu Hội nghị Khoa học 
 công nghệ tuổi trẻ các trường đại học và cao đẳng 
Cục Bảo vệ thực vật, bộ Nông nghiệp và Phát triển 
 khối Nông - Lâm - Ngư - Thủy Lợi toàn quốc lần 
 nông thôn (2014). Báo cáo tổng kết vụ Hè 
 thứ 6. tr. 704-712. 
 thu 2014. 
 Wakimoto S. (1955). Studies on mutilpulication of OP1 
Lang J.M., Hamilton J.P., Diaz M.G.Q., Sluys V., 
 phage (Xanthomonas oryzae bacteriophage) 1. 
 Burgos M.A., VeraCruz M.R.G., Buell C.M., 
 Tisserat C.R. & Leach N.A. (2010). Genomics- One-step growth experiment under various 
 based diagnostic marker de-velopment for condition. Science bulletin of the Faculty of 
 Xanthomonas oryzae pv. oryzae and X. oryzae pv. Agriculture, Kyushu University. 15: 151-160. 
 oryzicola. Plant Disease. 94: 311-319. Wonni I., Cottyn B., Detemmerman L., Dao S., 
Reimers P.J. & Leach J.E. (1991). Race-specific Ouedraogo L., Sarra S., Tekete C., Poussier S., 
 resistance to Xanthomonas oryzae pv. oryzae Corral R., Triplett L., Koita O., Koebnik R., Leach 
 conferred by bacterial blight resistance gene Xa-10 J., Szurek B., Maes M. & Verdier V. (2014). 
 in rice (Oryza sativa) involves accumulation of a Analysis of Xanthomonas oryzae pv. oryzicola 
 lignin-like substance in host tissues. Journal of population in Mali and Burkina Faso reveals a high 
 Physiological and Molecular Plant Pathology. level of genetic and pathogenic diversity. 
 38: 39-55. Phytopathology. 104: 520-531. 
 243 

File đính kèm:

  • pdfphan_lap_va_khao_sat_da_dang_di_truyen_cua_mot_so_mau_phan_l.pdf