Nhân một trường hợp u nang thân răng phá hủy xoang hàm do răng ngầm dưới hốc mắt

Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 218 
NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP U NANG THÂN RĂNG 
PHÁ HỦY XOANG HÀM DO RĂNG NGẦM DƯỚI HỐC MẮT 
Nguyễn Viết Tuấn 
MỞ ĐẦU: 
 Nang thân răng là nang trong xương hàm, liên quan tới thân răng của răng ngầm hoặc 
răng thừa ngầm, nang bao bọc một phần hay toàn bộ thân răng. Lòng nang chứa dịch màu 
vàng chanh hoặc trắng đục do nhiễm khuẩn. Những u nang này thường không có triệu 
chứng, không gây đau. Bệnh nhân chỉ phát hiện khi u phát triển rộng xâm lấn, biến dạng 
gây phồng xương hàm. Hoặc vô tình phát hiện khi chụp X quang vùng lân cận. U nang 
thân răng thường gặp ở độ tuổi 25 đến 35. 
 Mục đích bài báo cáo này là trình bày 1 trường hợp u nang thân răng ở bệnh trẻ 18 tuổi 
do 1 răng thừa và 1 răng ngầm, nằm bờ dưới hốc mắt phá hủy toàn bộ xoang hàm bên (T) 
BÁO CÁO BỆNH ÁN 
 Tóm tắt bệnh án: 
 Họ tên bệnh nhân: ĐINH THỊ KIM NGÂN 
 Giới tính: Nữ Ngày sinh:16/6/2001 
 Địa chỉ: Xã Vĩnh Hội Đông, Huyện An Phú, Tỉnh An Giang 
 Lí do vào viện: Khối sưng, biến dạng vùng má (T) #3 năm 
 Khám tổng quát, bệnh nhân khỏe mạnh không có tiền sử bệnh lý đáng kể và các xét 
nghiệm huyết học thường quy nằm trong giới hạn bình thường. 
 Khám chuyên khoa: Khối sưng biến dạng vùng má (T), màu da bình thường. Há 
miệng bình thường. Sưng phồng to vùng hành lang từ răng 22 đến răng 27, pingpong (+). 
Niêm mạc nướu bình thường, không có dấu hiệu viêm. Sưng phồng nền mũi. Răng 23 
không thấy trên lâm sàng. Chụp CLVT ứng dụng phần mềm nha khoa. Hình ảnh nang 
vùng xương hàm trên (T) xâm lấn xoang hàm (T),có dấu hiệu hủy xương, có 1 răng ngầm 
bờ dưới hốc mắt. 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 219 
 Sau khi khám lâm sàng và kết quả CLVT chẩn đoán xác định: U nang xương hàm 
do răng ngầm xâm lấn phá hủy xoang hàm (T) lan đến bờ dưới hốc mắt 
 Hướng điều trị 
Hình ảnh Cắt lớp vi tính 
Hình ảnh Cắt lớp vi tính 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 220 
Hình ảnh phẫu thuật 
 Phẫu thuật lấy toàn bộ u nang và răng ngầm. Can thiệp phẫu thuật được thực hiện 
với gây mê toàn thân. Rạch vạt niêm mạc nướu từ răng 11 đến răng 27. Tách bóc vạt, gặm 
xương mặt ngoài xoang hàm tạo đường vào khoang nang. Lấy toàn bộ u nang. Lòng nang 
chứa dịch vàng chanh, đục thối và 1 răng dị 
dạng. Nhổ 1 răng 23 di dạng bờ dưới hốc mắt 
(T). Nhổ từ răng 21 đến răng 26 vì nang xâm 
lấn toàn bộ vùng chóp răng. Vỏ nang được lấy 
làm giải phẫu bệnh. 
 Kết quả Giải phẫu bệnh: Nang rễ rang kèm viêm bán cấp tính (ngày 20/4/2019 – TT 
Giải phẫu bệnh – tế bào học) 
 Thời gian điều trị: đợt điều trị 17 ngày 
 Bệnh nhân được xuất viện vào ngày thứ 8 hậu phẫu. Bệnh có lịch hẹn tái khám sau 1 
tháng, sau 3 tháng không có dấu hiệu tái phát vùng phẫu thuật. 
Hình ảnh bao nang được lấy trọn 
Răng nanh được lấy ra ở bờ dưới hốc 
mắt 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2019 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 221 
BÀN LUẬN 
 U nang răng là loại u nang phát triển thường gặp nhất gây ảnh hưởng đến răng vĩnh 
viễn. U nang răng vùng hàm trên thường liên quan đến răng cối lớn hoặc 1 răng ngầm. 
Trong trường hợp hiện tại, nguyên nhân là do 1 răng thừa ngầm hình thành u nang, túi 
nang đã đẩy răng nanh lạc chỗ đến bờ dưới hốc mắt. Túi nang đã xâm lấn toàn bộ xoang 
hàm trên (T), tiêu xương toàn bộ chóp răng vĩnh viễn hàm trên (T). 
 U nang răng thường là đơn độc, u nang lành tính không gây ung thư nhưng rất dễ tái 
phát nếu không điều trị triệt để. 
 Nguyên nhân có thể do rối loạn trong quá trình phát triển và hình thành răng, có thể có 
các dạng: 
 - Dạng trong túi (intrafollicular): Do bất thường của bản thân biểu mô men thoái hóa 
hoặc do bất thường bề mặt men răng gây tích tụ dịch. 
 - Dạng ngoài túi (extrafollicular): Do sự có mặt và phát triển của các dòng tế bào 
khác trên biểu mô men thoái hóa như biểu mô sừng hóa, liên bào menNgoài ra, còn có 
thể do yếu tố viêm nhiễm: có giả thuyết cho rằng ổ viêm nhiễm ở cuống răng sữa có thể là 
nguyên nhân kích thích hình thành nang thân răng bao quanh mầm răng vĩnh viễn bên 
dưới. 
PHÒNG BỆNH 
 Khi nang có kích thước nhỏ thường không có biểu hiện lâm sàng được phát hiện tình 
cờ khi bệnh nhân được chụp XQ thì thiếu răng vĩnh viễn vì vậy cần khám răng miệng 
định kỳ để phát hiện răng ngầm hoặc phát hiện sớm nang thân răng và điều trị kịp thời. 
KẾT LUẬN: 
 U nang xương hàm thường gặp ở lứa tuổi 25 đến 35. U nang do răng ngầm ở lứa tuổi 
18 tương đối trẻ. Bệnh lý u nang thường không có triệu chứng đau. Trong trường hợp 
hiện tại u nang xâm lấn phá hủy toàn bộ xoang hàm (T), tiêu chóp răng vùng răng liên 
quan túi nang. Túi nang phát triển đẩy làm răng nanh lạc chỗ đến bờ dưới hốc mắt. Những 
phát hiện này thường không phổ biến, không thường gặp ở các trường hợp u nang nên 
trường hợp này được lựa chọn báo cáo. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 1. Võ Thế Quang (1973),Phẫu Thuật Miệng-Hàm Mặt, NXB Y Học 
 2. Trần Văn Trường (2001), U Lành Tính Vùng Mặt, NXB Y Học