Nghiên cứu tổng hợp một số phức chất BIS [3-Aryl-4- formylsydnone n-(2’,3’,4’,6’-tetra-o-acetyl-β-dgalatopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(ii)

SCIENCE TECHNOLOGY 
Số 45.2018 ● Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 77
NGHIÊN CỨU TỔNG HỢP MỘT SỐ PHỨC CHẤT BIS [3-ARYL-4-
FORMYLSYDNONE N-(2’,3’,4’,6’-TETRA-O-ACETYL-β-D-
GALATOPYRANOSYL) THIOSEMICARBAZONATO] KẼM(II) 
STUDY ON SYNTHESIS OF SOME BIS [3-ARYL-4-FORMYLSYDNONE 
N-(2’,3’,4’,6’-TETRA-O-ACETYL-β-D-GALATOPYRANOSYL) THIOSEMICARBAZONATO] ZINC(II) COMPLEXES 
Hoàng Thanh Đức1,* 
TÓM TẮT 
Thiosemicarbazon là hợp chất có tính chất hóa học đa dạng, có thể tham gia 
các phản ứng khác nhau để tạo thành các hợp chất có hoạt tính sinh học. Trong 
phân tử hợp chất thiosemicarbazon có hai nhóm liên kết là imin -CH=N- và thiuore 
-NHCSNH-. Hai nhóm này có thể tham gia các kiểu phản ứng khác nhau. Bằng phản 
ứng của nhóm thioure với kẽm acetat, các hợp chất 3-aryl-4-formylsydnone N-
(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazon được chuyển 
hóa thành các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-
D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) mới. Cấu tạo của các phức chất
tạo thành được xác nhận bằng các dữ kiện phổ IR, 1H-NMR, 13C- NMR, ESI-MS. Hoạt 
tính sinh học của các phức chất được xác định bằng thử nghiệm tác dụng kháng vi 
sinh vật theo phương pháp nồng độ ức chế tối thiểu MIC và thăm dò tác dụng chống 
oxi hóa theo phương pháp bắt giữ gốc tự do DPPH. 
Từ khoá: Phức chất, bis galactopyranosylthiosemicarbazon, phản ứng của 
nhóm thioure, tác dụng kháng vi sinh vật, tác dụng chống oxi hóa. 
ABSTRACT 
Thiosemicarbazone is compound that can take part in to many different 
reactions to form bioactive compounds. In the thiosemicarbazone molecule there 
are two groups link, imine -CH=N- and thiuore -NHCSNH-. These two groups 
have abylity of reaction and take part in to types of reations differently. By 
reaction of thioure group with zinc acetate, the N-(2',3',4',6'-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) 3-aryl-4-formylsydnone compounds are transformed into bis 
[3-aryl-4-formylsydnone N-(2',3',4',6'-tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) 
thiosemicarbazone] Zn(II) new complexes. The structure of the complexes was 
confirmed by IR, 1H-NMR, 13C-NMR, ESI-MS spectral data. The biological activity 
of the complexes was determined by testing the antimicrobial effect by the MIC 
minimum inhibitory concentration and exploring the antioxidat effect by the 
DPPH free radical capture. 
Keywords: Complex, bis galactopyranosylthiosemicarbazon, reaction of 
thioure group, antimicrobial effect, antioxidat effect. 
1Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội 
*Email: ducht68@yahoo.com.vn 
Ngày nhận bài: 25/12/2017 
Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 09/04/2018 
Ngày chấp nhận đăng: 25/04/2018 
1. MỞ ĐẦU 
Phức chất của thiosemicarbazon là những hợp chất có 
nhiều hoạt tính sinh học quý như: Kháng khuẩn, kháng 
nấm, kháng vi rút, chống ung thư, chống sốt rét, ức chế ăn 
mòn kim loại, chống gỉ sét, trừ sâu, diệt cỏ, kích thích sinh 
trưởng cây trồng [1,2,3,4]. Trong nghiên cứu này, một số 
phức chất bis [3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-
acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato]kẽm(II) 
được tổng hợp từ các hợp chất 3-aryl-4-formylsydnone 
galactopyranosylthiosemicarbazon và kẽm acetat. Cấu trúc 
của các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-
tetra-O-acetyl-β-D-galacto pyranosyl)thiosemicarbazonato] 
kẽm(II) đã tổng hợp, được kiểm tra, xác định bằng các 
phương pháp phổ IR, 1H NMR, 13C NMR và ESI-MS. Tác dụng 
kháng vi sinh vật của các phức chất được thử nghiệm theo 
phương pháp đánh giá nồng độ ức chế tối thiểu MIC đối 
với vi khuẩn Gram-(+), Gram-(-), nấm men và nấm mốc. 
Các hợp chất 3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-
O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazon đầu 
được tổng hợp từ các 3-aryl-4-formylsydnone và 
galactopyranosyl thiosemicarbazid. Các chất đầu 3-aryl-4-
formylsydnone và galactopyranosyl thiosemicarbazid được 
tổng hợp theo phương pháp tương tự trong tài liệu tham 
khảo [6,7]. Phản ứng tổng hợp các thiosemicarbazon và 
phức chất diễn ra theo sơ đồ: 
N
N
O
+ O-
CHO
O
OAc
OAcAcO
AcO NH C NH NH2
S
+
R
EtOH , AcOH
O
OAc
OAc
AcO
AcO NH C NH N
S
CH N
N
O
+-O
R
2a-c
3a-c
MW, 25-35 phút
1
EtOH khan
Zn(CH3COO)
2
O
N
N
O
CH
N
H O
AcO
OAc
AcO
N
SN
R
OAc
O
N
N
O
CH
N
HO
OAc
AcO
OAc
N
N
R
AcO
S
Zn
4a-c
Với R là 4-CH3, 4-OCH3, 4-OC2H5 
 CÔNG NGHỆ 
 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ● Số 45.2018 78
KHOA HỌC
2. THỰC NGHIỆM 
Điểm nóng chảy của các hợp chất được đo bằng 
phương pháp mao quản trên máy đo điểm nóng chảy 
STUART SMP3. Phổ hồng ngoại của các chất ghi ở dạng ép 
viên với KBr trên máy Impact 410-Nicolet. Phổ 1H-NMR và 
13C-NMR được ghi trên máy AVANCE AV 500 Spectrometer, 
BRUKER, ở tần số 500 MHz, dung môi DMSO-d6. 
2.1. Tổng hợp các chất 3-aryl-4-formylsydnone N-
(2',3',4',6'-tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) 
thiosemicarbazon (3a-c) 
Quy trình phản ứng chung: Cho vào bình cầu dung tích 
100ml, hỗn hợp gồm: 2,0mmol (0,842g) N-(2,3,4,6-tetra-O-
acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazid (1) và 
(2,0mmol) 3-aryl-4-formylsydnone (2a-c), 15ml ethanol khan 
và 4-5 giọt acid acetic băng. Lắp bình phản ứng với sinh hàn 
hồi lưu trong lò vi sóng, tiến hành chiếu xạ ở 600W, trong 
thời gian 25-35 phút tùy theo từng chất. Cứ sau 5 phút chiếu 
xạ, kiểm tra tiến trình của phản ứng bằng sắc ký bản mỏng, 
dung môi chạy sắc ký là etyl acetat và toluen tỷ lệ 2:1. Sau khi 
kết thúc phản ứng, đổ sản phẩm phản ứng vào cốc thủy tinh 
chứa 50g nước đá để tạo kết tủa sản phẩm. Lọc, rửa kết tủa 
và kết tinh lại trong etanol 96%, thu được sản phẩm (3a-c) là 
những chất rắn có màu vàng. 
2.1.1. Tổng hợp 3-(4-methylphenyl)-4-formylsydnone 
N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) 
thiosemicarbazon (3a) 
Từ 2,0mmol, (0,842g) N-(2,3,4,6-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazid (1) và 2,0mmol (0,408g) 
3-(4-methylphenyl)-4-formylsydnone (2a). Chiếu xạ vi sóng 
28 phút, thu được 0,94g sản phẩm (3a) màu vàng, hiệu suất 
77%, Đnc = 182-184oC, hệ số dịch chuyển Rf = 0,63. 
2.1.2. Tổng hợp 3-(4-methoxyphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazon (3b) 
Từ 2,0mmol, (0,842g) N-(2,3,4,6-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl)thiosemi carbazid (1) và 2,0mmol (0,44g) 3-
(4-methoxyphenyl)-4-formylsydnone (2b). Chiếu xạ vi sóng 
25 phút, thu được 1,0 g sản phẩm (3b) màu vàng sáng, hiệu 
suất 80%, Đnc =121-123oC, hệ số dịch chuyển Rf = 0,66. 
2.1.3. Tổng hợp 3-(4-ethoxyphenyl)-4-formylsydnone 
N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) 
thiosemicarbazon (3c) 
Từ 2,0mmol (0,842g) N-(2,3,4,6-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemi carbazid (1) và 2,0mmol (0,44g) 
3-(4-ethoxyphenyl)-4-formylsydnone (2c). Chiếu xạ vi sóng 
30 phút, thu được 1,08 g sản phẩm (3c) màu vàng sáng, 
hiệu suất 85%, Đnc =162-164oC, hệ số dịch chuyển Rf = 0,64. 
2.2. Tổng hợp các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone 
N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-glycopyranosyl) 
thiosemicarbazonato] kẽm(II) (4a-c) 
* Quy trình tổng hợp chung: 
Cho vào cốc phản ứng 2,0mmol các chất: 3-aryl-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’ -tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazon (3a-c), 30ml ethanol 
và 1,5mmol (0,274g) kẽm acetat trong 10ml nước cất. 
Khuấy hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ phòng khoảng 2-3 giờ 
cho đến khi thu được kết tủa. Lọc, rửa sạch kết tủa bằng 
dietyl ete khan, làm khô dưới áp suất giảm. Thu được các 
phức chất bis [3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-
acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) 
(4a-c) là các chất rắn màu vàng. Kiểm tra độ sạch của sản 
phẩm bằng sắc ký bản mỏng với dung môi sắc ký là ethyl 
acetat và toluen tỷ lệ 2:1. 
2.2.1. Tổng hợp bis[3-(4-methylphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) (4a) 
Từ 2,0mmol (1,22g) 3-(4-methylphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazon (3a) và 1,5mmol (0,274 
g) kẽm acetat. Thu được 1,72g sản phẩm (4a) màu vàng, 
hiệu suất 70%, Đnc = 192-194oC, hệ số dịch chuyển Rf = 0,51. 
2.2.2. Tổng hợp bis[3-(4-methoxyphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) (4b) 
Từ 2,0mmol (1,246g) 3-(4-methoxyphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl)thiosemicarbazon (3b) và 1,5mmol 
(0,274g) kẽm acetat. Thu được 2,06g sản phẩm (4b) màu 
vàng, hiệu suất 78%, Đnc = 173-175oC, hệ số dịch chuyển 
Rf = 0,53. 
2.2.3. Tổng hợp bis[3-(4-ethoxyphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) (4c) 
Từ 2,0mmol (1,274g) 3-(4-ethoxyphenyl)-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazon (3c) và 1,5mmol (0,274g) 
kẽm acetat. Thu được 1,94g sản phẩm (4c) màu vàng, hiệu 
suất 72%, Đnc = 172-174oC, hệ số dịch chuyển Rf = 0,56. 
2.3. Thăm dò hoạt tính sinh học của các phức chất 
Thử nghiệm tác dụng kháng trực khuẩn Gram-(+) Bacillus 
subtilis, cầu khuẩn Gram-(+) Staphylococcus aureus, vi khuẩn 
Gram-(+) Lactobacillus fermentum, trực khuẩn Gram-(-) 
Pseudomonas aeruginosa, vi khuẩn Gram-(-) Salmonella 
enterica, nấm men Candida albicans và nấm mốc theo phương 
pháp đánh giá nồng độ ức chế EC50 ở các nồng độ khác nhau 
từ 50-150µg/ml. 
Thăm dò tác dụng chống oxi hóa của các phức chất 
theo phương pháp bắt giữ gốc tự do DPPH [5]. Mẫu thử và 
chất so sánh được khảo sát ở sáu nồng độ khác nhau: 12,5; 
25; 50; 100; 200; và 300µM. Giá trị hiệu quả bắt giữ gốc tự 
do (hiệu quả ức chế) được tính theo công thức: 
Hiệu quả ức chế (%) = 
ADPPH - Amẫu 
.100 
ADPPH - Aethanol 
Trong đó: ADPPH là giá trị độ hấp thụ của các giếng chỉ 
chứa dung dịch DPPH 
SCIENCE TECHNOLOGY 
Số 45.2018 ● Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 79
Amẫu là giá trị độ hấp thụ của các giếng chứa mẫu, chất 
so sánh 
Aethanol là giá trị độ hấp thụ của các giếng chứa ethanol 
(mẫu trắng) 
Từ giá trị hiệu quả ức chế nhận được, xây dựng đồ thị 
phụ thuộc giữa hiệu quả ức chế và nồng độ chất thử, xử lý 
số liệu trên excel và phần mềm Graph Pad Prism (version 
5.0) để tính toán giá trị % gốc tự do bị bắt giữ theo nồng độ 
tác dụng hiệu quả 50%, (EC50) của mẫu thử. 
3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 
3.1. Kết quả tổng hợp các hợp chất galactopyranosyl 
thiosemicarbazon 
Các hợp chất 3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-
O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazon (3a-c) 
được tổng hợp bằng cách cho các hợp chất 3-aryl-4-
formylsydnone (2a-c) phản ứng với N-(2,3,4,6-tetra-O-acetyl-β-
D-galactopyranosyl) thiosemicarbazid (1), trong dung môi 
etanol khan với xúc tác là acid acetic băng, theo phương 
pháp chiếu xạ vi sóng. Phản ứng được thực hiện theo tỷ lệ 
đẳng phân tử, ở nhiệt độ sôi của dung môi ethanol, với 
công suất chiếu xạ là 600W, thời gian phản ứng từ 25-35 
phút theo phương pháp tương tự trong tài liệu tham khảo 
[6,7]. Kết quả đã tổng hợp được 3 hợp chất 3-aryl-4-
formylsydnone (tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) 
thiosemicarbazon dùng cho tổng hợp các phức chất. Cấu tạo 
của các thiosemicarbazon được kiểm tra, xác nhận bằng các 
dữ liệu phổ hồng ngoại, phổ công hưởng từ hạt nhân và so 
sánh với tài liệu tham khảo [6,7] đã khẳng định đúng các 
thiosemicarbazon tổng hợp được. 
3.2. Kết quả tổng hợp các phức chất bis[3-aryl-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
glycopyranosyl)thiosemicarbazonato]kẽm(II) (4a-c) 
Các phức chất (4a-c) được tổng hợp bằng cách cho các 
thiosemicarbazon phản ứng với Zn(CH3COO)2.2H2O, trong 
dung môi etanol, ở nhiệt độ phòng. Thời gian phản ứng 
khoảng 2-3 giờ đến khi kết tủa tạo ra bền vững trong dung 
môi. Các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-
tetra-O-acetyl-β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] 
kẽm(II) đều là các chất rắn, màu vàng nhạt, dễ tan trong các 
dung môi như etanol, aceton, diclometan, ít tan trong 
nước, benzen, toluen, dietylete và rất khó kết tinh lại trong 
các dung môi này. Để tinh chế các phức chất, tiến hành 
khuấy, rửa kỹ trong nước để loại bỏ hết kẽm acetat dư, sau 
đó rửa kỹ trong dietylete để loại bỏ thiosemicarbazon dư. 
Nhìn chung phản ứng tạo phức với kẽm(II) của các 
thiosemicarbazon (3a-c) xảy ra khá dễ dàng, nguyên tử 
kẽm đã tạo phức phối trí với hai nguyên tử lưu huỳnh và 
nitơ có đôi điện tử tự do trong liên kết imin của hợp chất 
thiosemicarbazon. Kết quả, đã tổng hợp được 3 phức chất 
bis[3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-
D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II). Cấu 
tạo của các phức chất được kiểm tra, xác định bằng các dữ 
kiện phổ hồng ngoại, phổ công hưởng từ hạt nhận và phổ 
khối lượng. 
Trong phổ hồng ngoại của các phức chất (4a-c) có các 
băng sóng đặc trưng của các nhóm liên kết trong phân tử. 
Điển hình là dao động hóa trị của nhóm C=O (ester) nằm ở 
1740-1755cm–1, liên kết C–O–C (ester) nằm ở 1043-1076cm–1 
và 1218-1228cm–1. Băng sóng hấp thụ của nhóm C=O 
(lacton) ở vòng sydnone chồng chập với hấp thụ của các 
nhóm C=O (ester). Dao động của liên kết C=C vòng 
sydnone và vòng thơm nằm trong vùng 1525-1480cm–1. 
Ngoài ra, trong phổ của các phức chất, dải hấp thụ của liên 
kết CH=N(2) dịch chuyển về số sóng thấp hơn (ở 1590-
1520cm-1) so với phối tử thiosemicarbazon. Điều này chứng 
tỏ nguyên tử N(2) đã tham gia tạo liên kết phối trí với ion 
kim loại Zn trung tâm. Khi tham gia liên kết phối trí, mật độ 
electron trên nguyên tử N(2) này giảm, kéo theo sự giảm về 
độ bội liên kết CH=N(2) và do đó dải hấp thụ đặc trưng cho 
liên kết này bị dịch chuyển về phía số sóng thấp hơn. Trong 
phổ hồng ngoại của phần phối tử trong phức chất không 
thấy xuất hiện băng sóng hấp thụ đặc trưng cho dao động 
hoá trị của liên kết C=S trong vùng 840-858cm-1, mà thấy 
xuất hiện băng sóng hấp thụ đặc trưng cho dao động hoá 
trị của liên kết >C-S- ở vị trí 598-698cm-1. Như vậy, khi tạo 
phức, băng sóng này xuất hiện ở vị trí thấp hơn so với ở 
hợp chất thiosemicarbazon (840-849cm-1). Sự chuyển dịch 
về phía số sóng thấp hơn này được giải thích là do sự thiol 
hoá của phần khung thiosemicarbazon dẫn đến sự tạo ra 
liên kết giữa lưu huỳnh với Zn. Ngoài ra, các thay đổi nhỏ 
của hai dải hấp thụ ở 3450cm-1 và 3250cm-1 trong phối tử 
của phức chất là bằng chứng cho việc nhóm N(6)-H ở vị trí 
số 6 không tham gia tạo liên kết. Hình 1 là phổ hồng ngoại 
của phức chất (4a). Dữ kiện phổ hồng ngoại của các phức 
chất (4a-c) được ghi ra ở bảng 1. 
Bảng 1. Các dữ kiện phổ IR của các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone N-
(2’.3’,4’,6’-tetra-O-acetyl -β-D-galactopyranosyl)thiosemicarbazonato] kẽm(II) 
Nhóm 
thế R 
Kí 
hiệu 
Băng sóng hấp thụ ( cm–1) 
νC=O 
(Syd) 
νC=O 
(Ester) νN(6)H 
νC=C 
(Thơm) νCH=N(2) 
νC-O-C 
(Ester) 
4-Me 4a 1707 1746 3589; 3334 
1571; 
1515 1571 
1230; 
1061 
4-OMe 4b 1750 1750 3568; 3348 
1599; 
1516; 1590 
1228; 
1052 
4-OEt 4c 1749 1749 3226 1557; 1513 1590 
1228; 
1057 
Ngoài các dữ kiện của phổ IR, các dữ liệu phổ cộng 
hưởng từ hạt nhân cũng khẳng định cấu tạo của các phức 
chất rất đã tổng hợp được. Phổ 1H NMR của các phức chất 
(4a-c) có các tín hiệu của proton với độ dịch chuyển hoá 
học gần giống với phổ 1H NMR của các thiosemicarbazon 
tương ứng. Các proton của vòng monosaccarid có độ dịch 
chuyển hoá học nằm trong khoảng  = 5,64-3,96ppm. Các 
proton của vòng thơm cho tín hiệu nằm ở  = 7,83-
7,45ppm. Nhóm metyl acetat có tín hiệu của các proton 
nằm ở  = 2,51-2,08ppm. Proton trong liên kết imin >CH=N 
cho tín hiệu đặc trưng nằm ở 7,71-7,91ppm. Proton trong 
liên kết N(6)-H cho tín hiệu đặc trưng nằm ở 7,27-7,45ppm. 
Hình 2 là phổ 1H NMR của phức chất (4a). 
 CÔNG NGHỆ 
 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ● Số 45.2018 80
KHOA HỌC
Hình 1. Phổ IR của phức chất 4a 
Hình 2. Phổ 1H NMR của phức chất 4a 
Hình 3. Phổ 13C NMR của phức chất 4a 
SCIENCE TECHNOLOGY 
Số 45.2018 ● Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 81
Phổ 13C NMR của các phức chất (4a-c) cũng có các tín 
hiệu của các nguyên tử carbon trong phân tử với độ 
chuyển dịch hoá học gần giống với các thiosemicarbazon 
tương ứng. Nguyên tử carbon trong nhóm CH3CO acetyl ở 
phần monosaccarid xuất hiện ở độ dịch chuyển hoá học từ 
20,2-20,5ppm. Các nguyên tử carbon ở vòng thơm của hợp 
phần sydnone xuất hiện ở 115,2-162,3ppm. Nguyên tử 
carbon C-4 và C-6 của vòng sydnone có tín hiệu nằm ở 
104,9-107,9ppm và 164,8-167,8ppm, nguyên tử carbon 
trong nhóm CH3CO acetyl của vòng đường monosaccarid 
cho tín hiệu ở 169,9-170,2ppm. Nguyên tử carbon trong 
liên kết >CH=N- cho tín hiệu ở 127,2-130,1ppm, nguyên tử 
carbon trong liên kết >C-S- cho tín hiệu singlet nằm ở 
170,1-177,4ppm. Hình 3 là phổ 13C NMR của chất (4a) trong 
dãy các phức chất bis[3-aryl-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-
tetra-O-acetyl-β-D-glycopyranosyl) thiosemicarbazonato] 
kẽm(II). 
Phổ khối lượng ESI-MS của các phức chất cho những dữ 
kiện (M+H)+ và (M-H)+ thể hiện đúng khối lượng phân tử 
của các chất. Như vậy, tất cả các dữ kiện phổ IR, phổ cộng 
hưởng từ hạt nhân và phổ khối lượng đã khẳng định đúng 
cấu tạo các phức chất đã tổng hợp được. 
3.3. Kết quả xác định hoạt tính sinh học của các phức 
chất 
Kết quả thử nghiệm tác dụng kháng vi sinh vật đã cho 
thấy các phức chất đều có khả năng kháng nấm men và 
nấm mốc cao, nồng độ ức chế tối thiểu của 4a là 50µg/ml, 
4b là 20µg/ml và 4c là 100µg/ml. Phức chất 4b có tác dụng 
kháng khuẩn Gram-(+) ở 100µg/ml, 4c có tác dụng kháng 
khuẩn Gram-(+) ở nồng độ 100µg/ml, kháng khuẩn 
Gram-(-) ở nồng độ 25µg/ml. So sánh Các phức chất kẽm(II) 
của các thiosemicarbazon có hoạt tính sinh học cao hơn 
các thiosemicarbazon tương ứng, thể hiện ở khả năng 
kháng nấm và kháng khuẩn Gram-(-). Điều này rất phù hợp 
với thực tế vì kẽm là nguyên tố có hoạt tính sinh học khá 
cao, có tác dụng kháng nấm, mốc tốt. Kết quả thử nghiệm 
hoạt tính kháng vi sinh vật được ghi ra trong (bảng 2). 
Tác dụng chống oxi hóa của các phức chất xác định 
theo phương pháp bắt giữ gốc tự do DPPH cho thấy chất 
4c có giá trị EC50 bằng 15,67g/ml gần như tương đương 
với chất so sánh resveratrol (EC50 = 14,36g/ml), các chất 
còn lại thể hiện tác dụng chống ôxi hóa thấp (bảng 3). 
Bảng 2. Kết quả thử hoạt tính kháng vi sinh vật của các phức chất (4a-c) 
Kí 
hiệu 
mẫu 
chất 
Nhóm 
thế R 
Nồng độ ức chế tối thiểu MIC, µg/ml 
Vi khuẩn Gram-(-) Vi khuẩn Gram-(+) Nấm mốc 
Nấm 
men 
E.coli P.aer S.ent B. sub S.aur L.ent A.nig C.alb 
4a 4-Me >150 >150 >150 >150 >150 >150 50 100 
4b 4-OMe 100 >150 >150 >150 >150 >150 25 100 
4c 4-OEt 100 >150 >150 25 >150 >150 50 100 
Bảng 3. Kết quả thử hoạt tính chống oxy hóa DPPH của các phức chất (4a-c) 
STT Ký hiệu mẫu chất Nhóm thế R EC50 (µg/ml) 
1 4a 4- Me >128 
2 4b 4-OMe >128 
3 4c 4-OEt 15,67 
4 Chất so sánh Resveratrol 14.36 
4. KẾT LUẬN 
Đã tổng hợp được 3 phức chất mới là bis [3-aryl-4-
formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-β-D-
galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II) bằng phản 
ứng giữa nhóm thiurea trong phân tử hợp chất 3-aryl-4-
formylsydnone galactopyranosylthiosemicarbazon với kẽm 
acetat ở nhiệt độ thường, trong dung môi etanol, thời gian 
2-3 giờ. Cấu tạo của các phức chất được xác định bằng các 
dữ kiện phổ IR, cộng hưởng từ hạt nhân, phổ khối lượng. 
Các phức chất tổng hợp được đều có hoạt tính kháng 
khuẩn, kháng nấm khá tốt ở nồng độ ức chế tối thiểu từ 25-
100µg/ml, trong đó có phức chất 4c (bis[3-(4-
ethoxyphenyl)-4-formylsydnone N-(2’,3’,4’,6’-tetra-O-acetyl-
β-D-galactopyranosyl) thiosemicarbazonato] kẽm(II)) có tác 
dụng chống ôxi hóa rất cao với giá trị EC50 bằng 
15,67g/ml. Từ kết quả này đã cho thấy các phức chất kim 
loại của các hợp chất 3-aryl-4-formylsydnone 
galactopyranosyl thiosemicarbazon là những chất có nhiều 
hoạt tính sinh học quý hơn chính các thiosemicarbazon 
tương ứng. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Alaa A. Hassan, Ahmed M. Shawky, and Hamdy S. Shehatta, 2012. 
Chemistry and Heterocyclization of Thiosemicarbazones. J. Heterocyclic Chem., 49, 
21 (2012). 
[2]. Alsop L., Cowley R.A., Dilworth R. J., 2005. “Investigations into some aryl 
substituted bis(thiosemicarbazons) and their copper complexes”. Inorganica 
Chimica Acta Vol. 358, pp. 2770-2780. 
[3]. Belicchi F.M., Bisceglie F., Pelosi G., Tarasconi P., Albertini R. and Pinelli 
S., 2001. “New methyl pyruvate thiosemicarbazones and their copper and zinc 
complexes: synthesis, characterization, X-ray structures and biological activity”. 
Journal of Inorganic Biochemistry Vol. 87(3), pp. 137-147. 
[4]. Joseph M., Kuriakose M., Kurup M.R. and Suresh E., 2006. “Structural, 
antimicrobial and spectral studies of copper (II) complexes of 2-benzoylpyridine 
N(4)-phenylthiosemicarbazon”. Polyhedron, 25, pp. 61-75. 
[5]. Molyneux Philip, 2004. “The use of the stable free radical diphenylpicryl 
hydrazyl (DPPH) for estimating antioxidant activity”. Songklanakarin Journal of 
Science and Technology Vol. 26(2), pp. 211-219. 
[6]. Hoàng Thanh Đức, Nguyễn Đình Thành, Phan Mạnh Tưởng, 2012. 
“Tổng hợp và thăm dò hoạt tính sinh học của một số thiosemicarbazone từ các 
4-formylsydnone thế”. Tạp chí KH&CN, trường ĐHCN Hà Nội số 13, 12/2012, 
tr 32-36. 
[7]. Nguyễn Đình Thành, Hoàng Thanh Đức, Vũ Thị Duyên, 2012. ‘‘Study on 
synthesis of some 4-(tetra-O-acetyl-β-D-glucopyranosyl)thiosemicarbazones of 3-
aryl-4-formylsydnones”. Tạp chí Hoá học T. 50, No. 4A, tr. 119 122.