Mũi may B-Lynch cải tiến trong bảo tồn tử cung nhân một trường hợp vỡ góc tử cung tại khoa phụ sản bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang

Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 229 
MŨI MAY B-LYNCH CẢI TIẾN TRONG BẢO TỒN TỬ CUNG 
NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP VỠ GÓC TỬ CUNG TẠI KHOA PHỤ SẢN 
BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHU VỰC TỈNH AN GIANG 
 Lê Tuấn Trung; Nguyễn Hoàng Huy 
Tóm tắt 
 Vỡ tử cung là tai biến sản khoa nguy hiểm đến tính mạng mẹ và con [1]. Vỡ tử cung 
thường xảy ra ở các tử cung đã qua thủ thuật, phẩu thuật hoặc có những bệnh lý dị tật 
tại cơ tử cung [7]. Việc bảo tồn tử cung ở một bệnh nhân vỡ tử cung là một thách thức 
đối với nhà lâm sàng. Ở trường hợp này bệnh nhân vào viện vì một tình trạng choáng 
kèm theo đau bụng cấp khi thai 29 tuần với tiền sử từng vỡ góc tử cung một lần. Mở 
bụng mổ lấy thai cấp ghi nhận vỡ góc tử cung ở vị trí vỡ cũ. Với một bệnh nhân chưa 
có con, điều trị ngoại khoa bảo tồn là một gợi ý, mũi may B-Lynch được áp dụng 
trong trường hợp này. Mũi may B-Lynch cổ điển có nhiều nhược điểm và không phù 
hợp với trường hợp vỡ tử cung [11]. Vậy với mũi may cải tiến của Khoa Phụ Sản 
Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang. Vậy giải pháp này có thể điều trị thành 
công vỡ tử cung và bảo tồn được khả năng mang thai cho bệnh nhân này không? 
 Từ khóa: B-Lynch cải tiến, vỡ tử cung, BVĐKKVTAG. 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Vỡ tử cung trong khi có thai thường gặp ở những tử cung đã có phẫu thuật trước đó: 
sinh mổ, mổ bóc nhân xơ, mổ cắt ống dẩn trứng kèm theo cắt sừng tử cung trong thai 
kẽ [4], dị dạng tử cung hoặc bánh nhau bám bất thường [9]. Điều trị vỡ tử cung là điều 
trị kết hợp nội khoa gồm có các thuốc như: oxytocin, ergometrine, và các dẫn xuất 
prostaglandin và ngoại khoa như: vá vị trí vỡ kèm thắt động mạch tử cung, nhánh tử 
cung buồng trứng, thắt động mạch hạ vị, và cắt tử cung như là biện pháp sau cùng mà 
các bác sỹ sản khoa thường chọn lựa[8]. Thực tế lâm sàng cho thấy việc cắt tử cung 
trong cấp cứu mang lại rất nhiều nguy cơ tai biến và đòi hỏi phẫu thuật viên có kinh 
nghiệm, cũng như việc duy trì khả năng sinh sản cho các sản phụ chưa có con là một 
thách thức đối với các nhà sản khoa. 
 Mũi may B-Lynch[10] ra đời từ năm 1997, do bác sỹ Lynch đưa ra, là một kỹ thuật 
mới, nhằm điều trị bảo tồn tử cung trong trường hợp băng huyết, là một phương pháp 
đã được chứng minh có hiệu quả được nhiều nhà sản khoa trên thế giới áp dụng. Tuy 
nhiên, phương pháp đòi hỏi nhiều chi tiết phức tạp, đòi hỏi phải có đường mổ ngang 
đoạn dưới, thứ tự mũi may nhiều bước hơn có thể đã gây khó khăn cho các nhà thực 
hành sản khoa nếu không quen với phương pháp này. Để khắc phục các khó khăn này, 
nhiều phương pháp đã cải biên mũi B-Lynch theo hướng đơn giản hơn và cho thấy 
vẫn có hiệu quả tốt. Mặc dù cho thấy có tính hiệu quả cao nhưng cả hai phương pháp 
đều đòi hỏi phải may ngang đọan dưới tử cung, mà theo tác giả Trần Sơn Thạch, Tạ 
Thị Thanh Thuỷ và cộng sự của Bệnh viện Hùng Vương[3] cho rằng có thể gây nguy 
cơ dễ chảy máu, dễ rách đoạn dưới tử cung. Vì vậy, để khắc phục các nhược điểm này, 
nhóm nghiên cứu của các bác sỹ Khoa Phụ Sản Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An 
Giang đã đưa ra phương pháp B-Lynch cải tiến và báo cáo một trường hợp khâu bảo 
tồn tử cung vì vỡ tử cung 2 lần và kết quả rất hiệu quả. 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 230 
MÔ TẢ PHƯƠNG PHÁP 
 Mũi may cổ điển[10],[11]: 
Sau khi đẩy bàng quang xuống, mũi may bắt đầu từ góc trái vết mổ ngang, cách 
bờ dưới vết mổ 3cm, cách bờ trái tử cung 3cm, mũi kim đâm vào lòng tử cung rồi 
xuyên qua bờ trên vết mổ ngang, cách bờ trên khoảng 3cm và cách bờ trái tử cung 
khoảng 4cm, sau đó vòng chỉ lên đáy tử cung cách góc sừng trái khoảng 4cm rồi ra 
qua mặt sau tử cung. Đâm kim từ mặt sau tử cung ngang vị trí vết mổ ngang, kéo 
ngang sợi chỉ song song đường mổ ngang rồi đâm kim từ lòng tử cung ra mặt sau cách 
bờ phải tử cung 4cm, vòng chỉ lên đáy tử cung cách góc sừng phải 4cm rồi ra mặt 
trước tử cung, sau đó đâm kim từ mặt trước tử cung vào lòng tử cung, cách bờ trên 
3cm, cách bờ phải 4cm rồi đâm xuyên từ lòng tử cung ra mặt trước tử cung cách mép 
dưới vết mổ 3cm, cách bờ phải tử cung 3cm. khâu 2 góc vết mổ trước, rồi cột 2 mối 
chỉ lại với nhau ở mặt trước đoạn dưới tử cung, trên bàng quang. Tiếp theo là khâu vết 
mổ ngang. 
Hình 1: Mũi may B-Lynch cổ điển[10] 
 Các mũi may cải tiến [8] [7] [12]: 
 Mũi may Hayman: Bao gồm hai mũi may ngang đoạn dưới tử cung để ngăn 
mạch máu các nhánh âm đạo của động mạch tử cung và hai mũi may dọc cột quanh 
thân tử cung như 2 dây đai giống như mũi may B-Lynch để ngăn máu từ động mạch tử 
cung và động mạch tử cung buồng trứng, đồng thời ép và co hồi tử cung cơ học. 
Hình 2: Mũi may B-Lynch cải tiến của Hayman[8] 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 231 
Mũi may Pereira: kết hợp nhiều mũi ngang và mũi dọc quanh tử cung, vùng eo 
tử cung. 
Hình 3: Mũi may Pereira [ 8] 
 Mũi may của bệnh viện Hùng Vương: Bao gồm hai mũi may dọc thân tử cung 
nhưng không đi qua vết mổ ngang đoạn dưới tử cung và thắt động mạch tử cung hai 
bên. Điểm bắt đầu may từ bờ trên vết mổ ngang, cách bờ trên 1-1,5cm, chỉ được dùng 
là chromic hay vichryl số 1.0 mũi may đầu tiên được thực hiện từ bên trái và từ trước 
ra sau. Người phụ vẫn tiếp tục ép chặt tử cung bằng hai tay tạo điều kiện thuận lợi cho 
phẫu thuật viên cột chỉ. Sau đó, mũi may tương tự được thực hiện đối xứng với mũi 
may ban đầu. Toàn bộ thủ thuật được hoàn thành trong 5-6 phút. Sau đó thắt động 
mạch tử cung hai bên, đưa tử cung vào ổ bụng. Trong khi phẫu thuật viên kiểm tra lau 
máu ổ bụng, một bác sỹ kiểm tra lượng máu chảy từ âm đạo. Phẫu thuật viên quyết 
định đóng bụng nếu không thấy máu đỏ tươi tiếp tục chảy từ buồng tử cung. 
Hình 4: Mũi may B-Lynch cải tiến của Bệnh viện Hùng Vương [3]. 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 232 
Mũi may cải tiến tại khoa phụ sản bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An 
Giang: là sự kết hợp mũi may Hayman, Pereira và thắt 2 động mạch tử cung. 
 Hình 5: Mũi may cải tiến tại khoa phụ sản bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An 
Giang 
 CÁC SỐ LIỆU BÁO CÁO [13] 
 Theo Gary A.Dildy đến tháng 6/2002 có 12 trường hợp báo cáo thực hiện 
thành công mũi may B-Lynch. Hayman có 3 trường hợp thành công. Đến tháng 
06/2004 nhóm nghiên cứu Bệnh viện Hùng Vương có 13 trường hợp thành công 
theo phương pháp B-Lynch cải tiến. 
 Tác giả Năm Phương pháp Số trường hợp 
 Lynch[5] 1997 B-Lynch 5/5 
 Ferguson 2000 B-Lynch 2/2 
 Dacus 2000 B-Lynch 4/4 
 Vangsguard 2000 B-Lynch 1/1 
 Hayman[4] 2002 Hayman 3/3 
 Nguyễn Thế 2003 B-Lynch 1/1 
 Lĩnh[2] 
 BV Hùng 2004 B-Lynch cải tiến 12/13 
 Vương[1] 
BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP 
Hành Chánh 
 Họ và tên: Phạm Huỳnh Minh Nguyệt, Tuổi: 31 Nghề nghiệp: Nội trợ 
 Địa chỉ: Phường Long Sơn, Thị Xã Tân Châu,Tỉnh An Giang. 
 Ngày giờ nhập viện: 8h53 ngày 27/07/2020 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 233 
 Lý do vào viện: đau bụng, ra huyết âm đạo 
 Bệnh sử: 
 Bệnh nhân khai có thai 29 tuần (khám thai đình kỳ), cách nhập viện 3 giờ bệnh 
đột ngột đau bụng vùng thượng vị, sau đó lan khắp bụng, sau đó bệnh ra huyết tươi âm 
đạo kèm mệt, khó thở đến nhập viện Khoa Phụ Sản Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh 
An Giang. 
 Tiền sử 
 Sản phụ khoa: Bệnh nhân mổ thai ngoài tử cung cách đây hơn 1 năm, tuổi thai 
lúc đó 13-14 tuần Bệnh viện Tân Châu chuyển viện với chẩn đoán: Choáng chưa rõ 
nguyên nhân. Đến Bệnh viện ĐKKV tỉnh An Giang phẫu thuật với chẩn đoán: Choáng 
mất máu do thai ngoài tử cung góc sừng, đã xử trí khâu bảo tồn tử cung góc (P). 
 Khám lâm sàng 
 Bệnh tỉnh, tiếp xúc khá. Da niêm nhạt, tay chân lạnh, vã mồ hôi toàn thân,khó 
thở phải ngồi. Huyết áp: 70/ 50 mmHg, mạch 132 lần/phút. Tim đều nhanh. Phổi 
không ral. Bụng gồng cứng, phản ứng khắp bụng. Âm đạo ra huyết tươi loãng, CTC 
khít, siêu âm tại giường ghi nhận dịch ổ bụng nhiều và thai nằm trong ổ bụng. 
 Cận lâm sàng 
 - Hb 8.5g/dl, Hct 25.4%, MCH, MCV, MCHC trong giới hạn 
 - HC: 3.09 x 10^12/L 
 - WBC 25.51 x 10^9/l, Neu 94% 
 - Siêu âm tại giường ghi nhận dịch ổ bụng nhiều và thai nằm trong ổ bụng, tim 
thai (-) 
 Chẩn đoán 
 Choáng mất máu mức độ nặng do xuất huyết nội nghĩ vỡ tử cung, thai lưu 29 
tuần/ vết mổ cũ thai ngoài tử cung góc sừng. 
 Điều trị 
 - Hồi sức chống choáng: 
 - Thiết lập 2 đường truyền: Natri Clorua 0.9% 500ml 01 chai x 2 TTM Cg/p 
 - Truyền máu cấp cứu: truyền 4 đơn vị hồng cầu lắng ; 2 đơn vị huyết tương tươi 
đông lạnh. 
 Phẩu thuật cấp cứu: 
 Sản phụ được mê nội khí quản. Rạch da đường ngang trên vệ vào ổ bụng thấy có 
nhiều máu loãng cục, nguyên phần thai, nhau và túi ối lọt vào trong ổ bụng. Thai nhi 
nằm trong buồng ối và Apgar 1'=0. Quan sát mặt sau tử cung góc bên phải, vị trí vỡ tử 
cung do thai góc sừng cách nay 1 năm có kt=10cm. Bóc mô nhau vụn nằm trong lòng 
tử cung và lau sạch tử cung. Tử cung go vừa, tiêm 10đv Oxytocin vào cơ tử cung, 
Methyergometrin 02 mg Tiêm bắp, Duratocin 100mcg 1 ống pha loãng Tiêm mạch 
chậm, sờ thấy tử cung go khá. Khâu tử cung đoạn vỡ. Khâu mũi B-Lynch cải tiến (mũi 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 234 
may Hayman, Pereira và thắt 2 động mạch tử cung). Kiểm tra âm đạo không thấy ra 
huyết, tử cung go khá. Quyết định đình sản theo chỉ định sản khoa (vỡ tử cung 2 lần). 
Lau sạch ổ bụng. Đặt ống dẫn lưu. Kiểm tra gạc và dụng cụ đủ. Đóng bụng. Máu mất 
# 1000ml. 
 Chẩn đoán sau mổ: Hậu phẫu khâu bảo tồn tử cung - Choáng mất máu mức độ 
nặng do xuất huyết nội – vỡ tử cung - thai 29 tuần/ vết mổ cũ thai ngoài tử cung góc 
sừng. 
 Điều trị sau mổ: truyền máu, tăng co tử cung, cầm máu, kháng sinh điều trị. 
 Bệnh ổn, xuất viện sau 7 ngày. 
BÀN LUẬN 
 Vỡ tử cung tự nhiên là một tai biến sản khoa đáng sợ, hầu hết xảy ra ở 3 tháng cuối 
của thai kỳ. Áp lực buồng tử cung tăng do co cơ tử cung hoặc tăng thể tích (đa thai 
hoặc đa ối). Vị trí của thai và nhau thai bất thường là các yếu tố chính gây vỡ tử cung 
tự nhiên. Một số yếu tố khác bao gồm dị dạng tử cung (tử cung một sừng, hai sừng 
hoặc có vách ngăn), lạc nội mạc tử cung trong cơ, tiền căn dụng cụ tử cung, tiền căn 
nạo hút thaicũng được công nhận [8,9]. 
 Dấu hiệu chảy máu trong ổ bụng và triệu chứng sốc có thể xuất hiện khi vỡ tử cung 
trong khi có thai. Chỉ định mở bụng cấp cứu không thể tránh khỏi. Cắt tử cung có thể 
là phương pháp được lựa chọn khi tổn thương cơ tử cung phức tạp. Phương pháp phục 
hồi bảo tồn tử cung khi có nhiều tổn thương được cân nhắc thực hiện ở bệnh nhân 
chưa có con hoặc còn mong muốn mang thai tiếp [4]. 
 Mặc dù có nhiều tiến bộ trong điều trị vỡ tử cung nhưng cắt tử cung trong điều trị 
các trường hợp vỡ tử cung phức tạp, tử cung co hồi kém vẫn là phương pháp chính. 
Trong trường hợp muốn duy trì khả năng sinh sản, hoặc muốn tránh một cuộc phẫu 
thuật cắt tử cung trong cấp cứu có nhiều nguy cơ và đòi hỏi bác sỹ phải có nhiều kinh 
nghiệm thì mũi may B-Lynch hoặc các mũi may cải biên B-Lynch đã được nhiều tác 
giả báo cáo cho thấy có hiệu quả cáo. Chúng tôi đã điều trị bảo tồn tử cung thành công 
trường hợp vỡ tử cung ở tử cung đã từng vỡ một lần. Chúng tôi khâu đường vỡ tử 
cung, lúc này máu vẫn còn rịnh mép may; tiếp theo, chúng tôi quyết định dùng mũi 
may B-Lynch kết hợp những ưu điểm của các mũi may cải tiến kèm với thắt động 
mạch tử cung 2 bên, chúng tôi mất khoảng 8-10 phút để thực hiện quá trình này, sau 
đó chúng tôi quan sát xem thấy máu trong tử cung không còn chảy ra ngoài âm đạo 
cũng như vết mép may không rịn máu ra thành bụng, tiếp tục kết hợp tăng co tử cung 
nội khoa. Chúng tôi không cần phải nối chỉ trong mũi khâu B-Lynch cổ điển. Trong 
mũi khâu chúng tôi dùng 2 tép chỉ Safil 1.0. Chúng tôi đã ứng dụng và kết hợp cả 3 
phương pháp của B-Lynch, Hayman và của Bệnh viện Hùng Vương. 
KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 
 Vỡ góc tử cung trong khi có thai là một tai biến sản khoa, điều trị ngoại khoa để bảo 
tồn tử cung là một thách thức của một bác sỹ sản phụ khoa. Ứng dụng mũi may 
Blynch cải tiến của khoa phụ sản bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang nhân 
trường hợp trên cũng như tham khảo nhiều tài liệu có thể kết luận rằng: 
Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Năm 2020 
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang Trang 235 
 Chúng tôi đã dùng Mũi may B Lynch cải tiến vào trong phẫu thuật cấp cứu bảo tồn 
thành công tử cung cho sản phụ. Đây là một phương pháp không quá khó khăn để thực 
hiện và là một phương pháp rất hiệu quả trong điều trị bảo tồn tử cung ở các sản phụ 
mong muốn có con. 
 Trong tương lai, hy vọng sẽ có nhiều báo cáo về mũi may B-Lynch với cỡ mẫu lớn 
hơn để thấy được rõ hơn về hiệu quả của phương pháp này. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Chu Thị Ba, Tai biến sản khoa.1996. 
2. Nguyễn Thế Lĩnh và CS. Thêm một trường hợp dùng đường may B-Lynch 
để cầm máu tốt trong băng huyết sau sinh. Tập chí Phụ sản Việt Nam 2003;3(1-2):20-
3. 
3. Trần Sơn Thạch, Tạ Thị Thanh Thuỷ. Mũi may B-Lynch cải tiến trong điều 
trị băng huyết sau sanh nặng do đờ tử cung. Tạp chí Phụ Sản Việt Nam 2003;4(1-
2):11-6. 
4. Vũ Minh Ngọc, Vỡ góc tử cung thai 22 tuần – báo cáo trường hợp và tổng 
quan tài liệu, BV Từ Dũ. 2016. 
5. Ben-Ami I, Panski M, Ushakov F, Vaknin Z, Herman A, Raziel A 
Recurrent heterotopic pregnancy: case report. J Assist Reprod Genet 2006 Jul-
Aug;23(7-8):333-5. 
6. Dubuisson, J-B., Chavet, X., Chapron, C. et al. Uterine rupture during 
pregnancy. Hum. Reprod.1995, 10, 1475– 1477. 
7. Gilstrap LC, Cunningham FG, Vandorsten JP. Management of pospartum 
hemorrage. Operative Obstetrics. 2003: 397-416. 
8. Hayman RG, Arulkumaran S, Steer PJ. Uterine compression sutures: 
Surgical management of postpartum hemorrage. Obstet & Gynecol 2002;99:502-56. 
9. J.Inovay, T.Marton, J.Urbancsek, Z.Ka´da´r, K.Altdorfer and Z.Papp. 
Case Report: Spontaneous bilateral cornual uterine dehiscence early in the second 
trimester. Human Reproduction vol.14 no.10 pp.2471–2473, 1999. 
10. Lynch C, Coker A, Lawal AH, Abu J, Cowen MJ. The B-Lynch surgical 
technique for control of massive postpartum hemorrage: an alternative to 
hysterectomy? Five cases reports. Br J Obstet Gyneacol 1997;104:372-5. 
11. Lynch, J.C. and Pardy, J.P. Uterine rupture and scar dehiscence. A five-year 
survey. Anaesth. 1996; Intensive Care, 24, 699–704. 
12. Nkwabong E, Kouam L, Takang W. Spontaneous uterine rupture during 
pregnancy: case report and review of literature. Afr J Reprod Health 2007 Aug; 11(2): 
107 – 12. 
13. WHO. Mother-Baby Package. WHO/RHT/MSM/94.11.REV.Geneva.WHO 
(Revision 1998).