Kinh nghiệm của Trung Quốc và Hàn Quốc về khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai và bài học rút ra đối với Việt Nam

Để quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính từ đất đai, mỗi quốc gia trên thế giới đều có những

quy định quản lý cụ thể đối với tài nguyên này. Việt Nam là một quốc gia đang phát triển với tốc độ đô thị

hóa nhanh chóng, nghiên cứu kinh nghiệm quản lý đất đai của một số nước như Trung Quốc, Hàn Quốc

từ đó đề xuất những gợi ý cho Việt Nam trong việc khai thác các nguồn lực tài chính từ đất đai là việc làm

có ý nghĩa trong quá trình đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020 và đô thị hóa theo

hướng bền vững.

pdf 4 trang phuongnguyen 160
Bạn đang xem tài liệu "Kinh nghiệm của Trung Quốc và Hàn Quốc về khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai và bài học rút ra đối với Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Kinh nghiệm của Trung Quốc và Hàn Quốc về khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai và bài học rút ra đối với Việt Nam

Kinh nghiệm của Trung Quốc và Hàn Quốc về khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai và bài học rút ra đối với Việt Nam
65Taïp chí nghieân cöùu Taøi chính keá toaùn
1. Kinh nghiệm của Hàn Quốc
Để khai thác các nguồn lực tài chính từ đất đai, 
Hàn Quốc đã có những quy định rất chặt chẽ từ 
việc quy hoạch sử dụng đất đai. Cụ thể như sau:
Để quản lý tài nguyên đất, Hàn Quốc quy 
định việc lập quy hoạch sử dụng đất ở theo các 
cấp sau: cấp quốc gia, cấp tỉnh, quy hoạch sử 
dụng đất vùng thủ đô; Quy hoạch sử dụng đất 
cấp huyện, quy hoạch sử dụng đất vùng đô thị 
cơ bản. Kỳ quy hoạch đối với cấp quốc gia, cấp 
tỉnh là 20 năm, quy hoạch sử dụng đất vùng đô 
thị cơ bản và kế hoạch sử dụng đất là 10 năm. 
Sau 5 năm sẽ tiến hành rà soát để điều chỉnh cho 
phù hợp với yêu cầu phát triển và thị trường. Quy 
hoạch sử dụng đất là nền tảng, căn cứ cho các quy 
hoạch khác như quy hoạch giao thông, xây dựng 
đô thị, Quy hoạch sử dụng đất được thực hiện 
từ tổng thể tới chi tiết. Quy hoạch cấp tỉnh, vùng 
thủ đô phải căn cứ trên cơ sở quy hoạch cấp quốc 
gia; quy hoạch cấp huyện, vùng đô thị phải căn 
cứ vào quy hoạch cấp tỉnh. Quy hoạch cấp quốc 
gia do Bộ trưởng Bộ Đất đai, Giao thông và Hàng 
hải phê duyệt, quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh do 
tỉnh phê duyệt, quy hoạch huyện hoặc quy hoạch 
đô thị cơ bản do tỉnh trưởng phê duyệt. Quá trình 
lập quy hoạch sẽ lấy ý kiến của nhân dân theo 
hình thức nghị viện nhân dân. Khi quy hoạch 
được phê duyệt sẽ được công khai và phổ biến 
đến nhân dân. Chính quyền cấp nào chịu trách 
nhiệm lập quy hoạch cấp đó và chỉ rõ trách nhiệm 
cá nhân trước pháp luật về quy hoạch. Nhà nước 
đảm bảo tính khả thi của quy hoạch, như: hỗ trợ 
đối với các khu vực bảo tồn, các khu vực cần bảo 
vệ được miễn thuế, hỗ trợ đời sống
2. Kinh nghiệm của Trung Quốc
Tổng diện tích đất đai Trung Quốc là 9.682.796 
km2, trong đó diện tích đất canh tác là hơn 100 
triệu ha, chiếm 7% diện tích đất canh tác toàn 
thế giới. Trung Quốc tiến hành công cuộc công 
nghiệp hóa từ năm 1978, cùng với tốc độ tăng 
trưởng kinh tế và cách mạng công nghiệp, tốc độ 
KINH NGHIỆM CỦA TRUNG QUỐC VÀ HÀN QUỐC 
VỀ KHAI THÁC NGUỒN LỰC TÀI CHÍNH TỪ ĐẤT ĐAI 
VÀ BÀI HỌC RÚT RA ĐỐI VỚI VIỆT NAM 
TS. Bạch Thị Thanh Hà - PGS. TS. Nguyễn Thị Hà* 
Ngày nhận bài: 2/5/2019
Ngày chuyển phản biện: 10/5/2019
Ngày nhận phản biện: 15/5/2019
Ngày chấp nhận đăng: 20/5/2019
Để quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính từ đất đai, mỗi quốc gia trên thế giới đều có những 
quy định quản lý cụ thể đối với tài nguyên này. Việt Nam là một quốc gia đang phát triển với tốc độ đô thị 
hóa nhanh chóng, nghiên cứu kinh nghiệm quản lý đất đai của một số nước như Trung Quốc, Hàn Quốc 
từ đó đề xuất những gợi ý cho Việt Nam trong việc khai thác các nguồn lực tài chính từ đất đai là việc làm 
có ý nghĩa trong quá trình đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020 và đô thị hóa theo 
hướng bền vững.
• Từ khóa: nguồn lực tài chính, đất đai, kinh nghiệm, quy hoạch đất đai.
In order to effectively manage and use financial 
resources from land, every country in the world 
has specific management regulations for this 
resource. Vietnam is a developing country with 
rapid urbanization, studying the land management 
experience of some countries such as China and 
South Korea, thus suggesting suggestions for 
Vietnam in exploiting financial resources from 
land are significant in the process of bringing our 
country to become an industrialized country by 
2020 and sustainable urbanization.
• Keywords: financial resources, land, experience, 
land planning.
* Học viện Tài chính 
TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁSoá 07 (192) - 2019
66 Taïp chí nghieân cöùu Taøi chính keá toaùn
đô thị hóa ở Trung Quốc cũng diễn ra rất mạnh 
mẽ. Vì vậy, việc giải quyết về đất đai ở Trung 
Quốc là rất đáng quan tâm. Trung Quốc quy định 
3 loại quyền sử dụng đất:
- Quyền sử dụng đất được cấp: là hình thức 
phổ biến và ban đầu thường có được trực tiếp 
từ các chính quyền địa phương thông qua việc 
nộp lại một khoản phí cố định. Thời hạn sử dụng 
tối đa phụ thuộc vào mục đích sử dụng đất: 40 
năm đối với đất thương mại, du lịch và công trình 
công cộng giải trí; 59 năm đối với đất sử dụng 
cho mục đích công nghiệp, giáo dục, khoa học, 
công nghệ, văn hóa, y tế hoặc thể thao; 70 năm 
cho đất ở. Quyền sử dụng đất được cấp có thể 
chuyển nhượng, thế chấp và cần được đăng ký 
tại cơ quan quản lý đất đai. Đơn xin gia hạn cấp 
quyền sử dụng đất phải được nộp ít nhất trước 1 
năm trước khi hết thời hạn được cấp.
- Quyền sử dụng đất được giao: là hình thức 
quyền sử dụng đất được nhà nước giao không thu 
tiền cho một giai đoạn nhất định, thông thường là 
giới hạn mục đích sử dụng ví dụ như sử dụng cho 
mục đích quân sự, chính phủ, các dự án hạ tầng và 
công trình công cộng. Luật pháp không cấm các 
công ty và cá nhân nước ngoài xin giao quyền sử 
dụng đất. Tuy nhiên do bị các hạn chế về sử dụng 
và chuyển nhượng, các cá nhân và tổ chức nước 
ngoài thường không sử dụng các quyền này (ngoại 
trừ các dự án hạ tầng hoặc công trình công cộng). 
- Thuê công trình và quyền sử dụng đất: Các 
công ty nước ngoài thông thường hay thuê trụ 
sở (văn phòng hoặc trụ sở cùng với các quyền 
sử dụng đất tương ứng) hơn là mua quyền thanh 
toán một lần. Thời hạn thuê tối đa là 20 năm và 
có thể được gia hạn khi hết hạn.
Quản lý đất đai ở Trung Quốc có một số đặc 
điểm nổi bật:
Một là, về quan hệ sở hữu đất đai 
Luật quản lý đất quy định: đất đai ở Trung Quốc 
thuộc sở hữu nhà nước, gồm sở hữu nhà nước và 
sở hữu tập thể, trong đó toàn bộ đất đai thành 
thị thuộc về sở hữu nhà nước. Đất nông thôn và 
ngoại ô thành phố, ngoài đất do pháp luật quy định 
thuộc về sở hữu nhà nước, còn lại là sở hữu tập 
thể. Hiến pháp năm 1988 (Điều 2) quy định việc 
Nhà nước giao đất cho tổ chức, cá nhân sử dụng 
dưới dạng giao quyền sử dụng đất có thời hạn từ 
40 - 70 năm. “Đạo luật tạm thời về bán và chuyển 
nhượng quyền sử dụng đất nhà nước tại các thành 
phố và thị trấn”, ban hành năm 1990 quy định cụ 
thể điều kiện để chủ sử dụng đất được phép chuyển 
nhượng sau khi được giao đất là: nộp đủ tiền sử 
dụng đất cho Nhà nước; đã được cấp giấy chứng 
nhận quyền sử dụng đất; đã đầu tư vào sử dụng đất 
theo đúng mục đích được giao. 
Hai là, về quy hoạch sử dụng đất
Đối với đất đai thành thị, Nhà nước tiến hành 
quản lý bằng quy hoạch. Quy hoạch tổng thể 
thành phố là kế hoạch có tính tổng thể, lâu dài, 
chiến lược về phát triển kinh tế và xã hội với các 
công trình xây dựng của thành phố. Luật cũng 
quy định cụ thể quy hoạch của cấp dưới phải tuân 
thủ quy hoạch của cấp trên và phải được cấp có 
thẩm quyền phê chuẩn mới được thi hành.
Nội dung quy hoạch sử dụng đất: phải xác 
định được chỉ tiêu thuộc 2 nhóm sau: (i) Nhóm 
các chỉ tiêu phải thực hiện nghiêm ngặt: gồm 
06 chỉ tiêu (đất canh tác, đất lúa nước phải bảo 
vệ vĩnh cửu, đất phát triển đô thị, đất xây dựng, 
đất bổ sung cho đất canh tác bị chuyển mục đích 
sang đất xây dựng, đất khai thác mỏ). Các chỉ tiêu 
nêu trên được xác định trong quy hoạch sử dụng 
đất cấp quốc gia và được phân bổ cho từng tỉnh, 
thành phố trực thuộc trung ương; quy hoạch sử 
dụng đất cấp tỉnh phân bổ tiếp đến từng huyện, 
quận và quy hoạch của cấp huyện phân bổ tiếp 
đến từng xã.
(ii) Nhóm các chỉ tiêu được thực hiện linh hoạt 
(có thể thay đổi giữa các loại chỉ tiêu cùng nhóm 
trong quá trình thực hiện): gồm 9 chỉ tiêu (đất 
trồng cây ăn quả, đất rừng, đất trồng cỏ, đất xây 
dựng, đất hầm mỏ, đất công nghiệp, đất xây dựng 
công trình kết cấu hạ tầng, diện tích đất tăng thêm 
cho xây dựng, đất thương mại - dịch vụ).
Ba là, kỳ quy hoạch sử dụng đất và việc thống 
kê đất đai hàng năm
Theo quy định của Luật Đất đai năm 1999 thì 
kỳ quy hoạch sử dụng đất của các cấp là 10 năm. 
Trung Quốc quy định tổng kiểm kê đất đai 5 năm 
1 lần và có thống kê đất đai hàng năm, việc thống 
kê đất đai hàng năm được tiến hành ở các cấp 
quản lý theo đơn vị hành chính từ trung ương đến 
địa phương; Hồ sơ đất đai được thiết lập đến từng 
TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ Soá 07 (192) - 2019
67Taïp chí nghieân cöùu Taøi chính keá toaùn
chủ sử dụng đất và cập nhật biến động liên quan 
đến từng chủ sử dụng đất.
Bốn là, Trung Quốc không có hình thức giao 
đất ổn định lâu dài không thời hạn, do đó, Luật 
quy định Nhà nước thu tiền khi giao đất, người 
sử dụng đất phải nộp đủ tiền sử dụng đất cho 
Nhà nước mới được thực hiện các quyền. Do đất 
nông thôn, ngoại thành là thuộc sở hữu tập thể, 
vì vậy để phát triển đô thị, Trung Quốc phải tiến 
hành trưng dụng đất, chuyển mục đích sử dụng 
đất nông nghiệp thành đất đô thị. Ngoài việc luôn 
đảm bảo diện tích đất canh tác để ổn định an ninh 
lương thực bằng biện pháp yêu cầu bên được giao 
đất phải tiến hành khai thác đất chưa sử dụng, bù 
vào đúng với diện tích canh tác bị mất đi. Trung 
Quốc còn ban hành quy định về phí trưng dụng 
đất. Đó là các loại chi phí mà đơn vị sử dụng 
đất phải trả gồm: Chi phí đền bù đất, do đơn vị 
phải trả cho nông dân bị trưng dụng đất, trưng 
dụng đất không có thu lợi thì không phải đền bù; 
chi phí đền bù đầu tư đất: là phí đền bù cho đầu 
tư bị tiêu hao trên đất, tương tự phí đền bù tài 
sản trên đất ở Việt Nam; chi phí 
đền bù sắp xếp lao động, và phí 
đền bù sinh hoạt phải trả cho đơn 
vị bị thu hồi đất; chi phí quản lý 
đất. Theo Hiến pháp năm 2002, 
Trung Quốc đã công nhận quyền 
sở hữu tư nhân về bất động sản, 
công nhận và có chính sách để 
thị trường giao dịch bất động sản 
hoạt động hợp pháp. Với những 
quy định mang tính cải cách lớn 
như vậy, Trung Quốc đã tạo ra 
được một thị trường bất động 
sản khổng lồ phát triển nhanh 
chóng. Bảng bên thống kê một số 
điểm khác biệt trong thu hồi, bồi 
thường đất đai của Trung Quốc 
và Hàn Quốc và đây cũng là cơ 
sở giúp việc quản lý đất đai hiệu 
quả.
3. Một số gợi ý cho Việt Nam 
trong quản lý đất đai hiện nay
Có thể thấy các quốc gia trên 
thế giới dù quy định chế độ sở 
hữu đối với đất đai khác nhau, 
đều có xu hướng ngày càng tăng 
cường vai trò quản lý của Nhà nước đối với đất 
đai. Xu thế này phù hợp với sự phát triển ngày 
càng đa dạng của các quan hệ kinh tế, chính trị 
theo xu thế toàn cầu hoá hiện nay. Mục tiêu của 
mỗi quốc gia là nhằm quản lý chặt chẽ tài nguyên 
trong nước, tăng cường khả năng cạnh tranh để 
phục vụ cao nhất cho quyền lợi của quốc gia, 
đồng thời có những quy định phù hợp với xu thế 
mở cửa, tạo điều kiện để phát triển hợp tác đầu tư 
giữa các quốc gia.
Về hệ thống các văn bản pháp luật phải được 
ban hành đồng bộ, kịp thời, mang tính chất ổn 
định, đồng thời các quy định pháp luật dù có điều 
chỉnh nhưng vẫn phải đảm bảo tính kế thừa. 
Về hồ sơ đất đai: Phải xây dựng được hệ thống 
dữ liệu thông tin đất đai thống nhất, đồng bộ trên 
cơ sở công nghệ tin học điện tử hiện đại từ trung 
ương đến địa phương. Muốn đạt được điều đó 
cần phải đầu tư đồng bộ để có được hệ thống hồ 
sơ địa chính cơ sở (hồ sơ gốc) có độ tin cậy cao ở 
tất cả các địa phương trong cả nước. Thống nhất 
phương pháp phân loại, quản lý hồ sơ đất đai và 
3 
hành khai thác đất chưa sử dụng, bù vào đúng với diện tích canh tác bị mất đi. Trung Quốc 
còn ban hành quy định về phí trưng dụng đất. Đó là các loại chi phí mà đơn vị sử dụng đất 
phải trả gồm: Chi phí đền bù đất, do đơn vị phải trả cho nông dân bị trưng dụ đất, trưng 
dụng đất không có thu lợi thì không phải đền bù; chi phí đền bù đầu tư đất: là phí đền bù cho 
đầu tư bị tiêu hao trên đất, tương tự phí đền bù tài sản trên đất ở Việt Nam; chi phí đền bù sắp 
xếp lao động, và phí đền bù sinh hoạt phải trả cho đơn vị bị thu hồi đất; chi phí quản lý đất. 
Theo Hiến pháp năm 2002, Trung Quốc đã công nhận quyền sở hữu tư nhân về bất động sản, 
công nhận và có chính sách để thị trường giao dịch bất động sản hoạt động hợp pháp. Với 
những quy định mang tính cải cách lớn như vậy, Trung Quốc đã tạo ra được một thị trường 
bất động sản khổng lồ phát triển nhanh chóng. Bảng 1 thống kê một số điểm khác biệt trong 
thu hồi, bồi thường đất đai của Trung Quốc và Hàn Quốc và đây cũng là cơ sở giúp việc quản 
lý đất đai hiệu quả. 
Bảng: Một số điểm khác biệt trong thu hồi, bồi thường đất đai, tái định cư 
của Trung Quốc, Hàn Quốc 
Chỉ tiêu Trung Quốc Hàn Quốc 
Căn cứ Luật quản lý đất đai Trung Quốc 
(2004); Quy định về trưng mua nhà 
trên đất thuộc sở hữu nhà nước và bồi 
thường (2011). 
Đạo luật về thu hồi đất cho các công trình công cộng 
(2009). 
Bồi 
thường 
đối với 
người 
thuê đất 
Không bồi thường cho cá nhân thuê 
đất; Không có điều khoản dành cho 
người thuê đất. 
Người thuê nhà được bồi thường chi phí di chuyển và ổn 
định nơi ở mới. 
Có thể được thu xếp thuê nhà ở xã hội. 
Nếu người thuê nhà là chủ hộ và trong diện phải di dời, sẽ 
được ưu tiên trong việc thuê nhà ở xã hội. 
Bồi 
thường 
ảnh hưởng 
cho hoạt 
động kinh 
doanh 
Bồi thường cho các thiệt hại về ngừng 
sản xuất và kinh doanh sẽ được quyết 
định dựa trên mức lợi nhuận, thời gian 
ngừng sản xuất hoặc kinh doanh và các 
yếu tố khác. 
- Bồi thường cho thiệt hại về kinh doanh được tính dựa 
trên thiệt hại về thu nhập hoặc lợi nhuận, chứ không dựa 
trên các tài sản hiện có. Để được nhận bồi thường, cơ sở 
kinh doanh cần có những trang thiết bị cần thiết và có mặt 
bằng sản xuất hợp pháp trước ngày công bố dự án. 
- Bồi thường cho việc sa thải tạm thời hoặc thất nghiệp 
được áp dụng với những nhân công làm việc ít nhất 3 
tháng, mức bồi thường tương đương 70% lương trung 
bình cho thời gian tạm ngừng việc (tối đa là 90 ngày). 
Không bồi thường cho các cơ sở kinh doanh không phép. 
Tuy nhiên nếu như không thể tiếp tục kinh doanh trên mặt 
bằng hợp pháp sau ngày công bố dự án, mức bồi thường 
sẽ là 3 tháng thu nhập của hộ kinh doanh đó. 
Bồi 
thường 
đất nông 
nghiệp 
Mức bồi thường từ 6 đến 10 lần giá trị 
sản lượng hàng năm trung bình của 3 
năm trước khi bị thu hồi; Trợ cấp tái 
định cư bằng 4 đến 6 lần giá trị sản 
lượng hàng năm trung bình; Bồi 
thường cho các công trình và hoa màu 
hiện có sẽ do chính quyền địa phương 
quyết định; Tổng mức bồi thường và 
hỗ trợ tái định cư không vượt quá 30 
lần giá trị sản lượng hàng năm trung 
bình của 3 năm trước nếu như các quy 
định trong luật không đủ duy trì mức 
sống hiện tại của người nông dân. 
Nếu như đất bị thu hồi trước khi thu hoạch hoa màu, giá 
trị hoa màu đó sẽ đươc bồi thường. 
Khoản bồi thường được tính dựa trên số hoa màu thực tế 
được trồng tại thời điểm dự án được công bố. 
Khoản bồi thường cũng tính để đủ hỗ trợ người nông dân 
phục hồi lại việc sản xuất của mình. 
Khoản bồi thường được tính trên cơ sở 2 lần tổng thu nhập 
hàng năm từ sản xuất nông nghiệp. 
Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường (2012), Kinh nghiệm nước ngoài về quản lý và pháp luật đất đai. 
TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁSoá 07 (192) - 2019
68 Taïp chí nghieân cöùu Taøi chính keá toaùn
công khai thông tin từ trung ương đến địa phương. 
Thực tế cho thấy, hệ thống hồ sơ địa chính được 
lưu trữ ở nước ta rất kém, chắp vá. Việc triển khai 
lập hồ sơ địa chính ở các địa phương khác nhau 
đã không được tiến hành vào cùng một thời điểm 
như chỉ đạo của trung ương, số liệu tổng hợp của 
tất cả các cấp có độ chính xác thấp. Các thông 
tin về đất (như thay đổi về loại đất, diện tích, chủ 
sử dụng, giá cả của đất trong cùng thời điểm), 
không được cập nhật thường xuyên, vì vậy Nhà 
nước không thể quản lý chặt chẽ đất đai. 
Xã hội càng phát triển tính cạnh tranh càng 
gay gắt đòi hỏi công tác quản lý của Nhà nước 
phải mạnh và có hiệu lực cao. Tuy nhiên, tăng 
cường quyền lực của Nhà nước không có nghĩa 
là hạn chế quyền của các chủ thể sử dụng đất. 
Quyền lực Nhà nước phải mạnh để đảm bảo cho 
mọi chủ thể được hoạt động đúng khuôn khổ 
pháp luật quy định và mọi chủ thể đều được tự do 
phát triển. Với các nước có công tác quản lý đất 
đai tốt, có hiệu quả sử dụng đất cao, hầu như các 
vi phạm pháp luật trong quản lý sử dụng đất đều 
bị xử lý rất nặng và rất triệt để. 
- Trong quy hoạch sử dụng đất cấp Quốc gia 
phải xác định được diện tích đất canh tác cần 
phải bảo vệ nghiêm ngặt theo quy định của Nhà 
nước, trong đó phải chỉ rõ diện tích đất canh tác 
cơ bản (chiếm 80% tổng diện tích canh tác) có 
chất lượng tốt nhất cần được duy trì vĩnh cửu và 
không được phép chuyển đổi mục đích sử dụng 
dưới bất cứ lý do gì. Hàng năm Chính phủ công 
bố kế hoạch sử dụng đất của từng tỉnh, thành phố 
trực thuộc trung ương, trong đó chỉ cho phép từng 
địa phương được sử dụng một số diện tích đất 
canh tác nhất định cho mục đích xây dựng theo 
đúng quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt.
- Việc chuyển mục đích sử dụng đất canh tác 
sang sử dụng vào các mục đích khác phi nông 
nghiệp phải được phê duyệt tại cấp tỉnh và Chính 
phủ. Trong kế hoạch sử dụng đất tại mỗi địa 
phương phải xác định cụ thể diện tích đất canh 
tác được khai thác mới để bù đắp cho diện tích 
đất canh tác phải chuyển mục đích sang đất xây 
dựng; các biện pháp để kế hoạch khả thi. 
- Chỉ cho phép sử dụng đất vào mục đích sản 
xuất trong các khu công nghiệp theo quy hoạch 
được duyệt mà không giao đất cho các cơ sở sản 
xuất riêng lẻ nhằm khai thác tối đa các công trình 
kết cấu hạ tầng. Trường hợp đặc biệt (không thể 
bố trí trong khu công nghiệp) thì mới giao đất cho 
dự án có vị trí ngoài khu công nghiệp.
- Hàng năm ngành tài nguyên và môi trường 
tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát việc bảo vệ 
quỹ đất canh tác tại từng địa phương. Trường hợp 
quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất bị vi phạm thì 
tùy từng mức độ vi phạm mà người đứng đầu địa 
phương sẽ bị xử lý hành chính hoặc sẽ bị truy cứu 
trách nhiệm hình sự, đất bị vi phạm sẽ bị thu hồi 
(kể cả trường hợp đã đầu tư), người vi phạm phải 
nộp khoản tiền đầu tư để tạo ra diện tích đất nông 
nghiệp mới bù đắp vào phần diện tích bị mất.
- Quy định suất đầu tư tối thiểu làm cơ sở khi 
xét duyệt các dự án đầu tư và kiểm tra, giám sát 
các dự án đầu tư trong quá trình triển khai thực 
hiện dự án (ví dụ tỉnh Quảng Tây - Trung Quốc 
không giao đất để làm sân golf hoặc xây nhà biệt 
thự). Không giao đất ở trực tiếp cho người dân 
để xây dựng nhà ở, các dự án phát triển nhà ở chỉ 
được phép xây dựng nhà ở cao tầng với mật độ 
theo quy định.
Kết luận: Theo nhiều chuyên gia đánh giá thì 
nguồn lực tài chính ở Việt Nam là rất lớn, tuy 
nhiên vẫn còn một số địa tô chưa được thu về 
ngân sách nhà nước. Điều này có thể do một số 
địa phương khi thực hiện việc định giá đất theo 
giá thị trường còn gặp nhiều khó khăn, có thể giá 
đất định thấp hơn giá thị trường nên thu ngân 
sách chưa tốt. Hệ thống công cụ tài chính của 
Việt Nam chưa hoàn thiện. Trong thời gian tới, 
việc đẩy mạnh hơn những công cụ tài chính trên 
thị trường để huy động khai thác các nguồn lực 
tài chính về đất đai là rất cần thiết. Cần phải đổi 
mới cơ chế quản lý tài chính như huy động tài 
chính từ tài sản công như đất đai, hạ tầng, đảm 
bảo việc quản lý tài sản công là minh bạch, hiệu 
quả và bền vững.
Tài liệu tham khảo:
Bộ Tài nguyên và Môi trường (2012), Kinh nghiệm 
nước ngoài về quản lý và pháp luật đất đai.
TS. Nguyễn Trọng Tuấn (2010), Kinh nghiệm quản lý 
đất đai của một số nước trên thế giới, Tạp chí Châu Mỹ 
ngày nay, số 03-2010.
Hiếu Minh (2015), Những kinh nghiệm của Hàn Quốc 
trong quản lý tài chính công có thể là bài học quý với Việt 
Nam, Tạp chí Đầu tư chứng khoán ngày 21/11/15.
TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ Soá 07 (192) - 2019

File đính kèm:

  • pdfkinh_nghiem_cua_trung_quoc_va_han_quoc_ve_khai_thac_nguon_lu.pdf