Kiến thức về chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ của cán bộ y tế xã tại 2 huyện tỉnh Thanh Hóa năm 2017

SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn106
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2019
KIẾN THỨC VỀ CHĂM SÓC SƠ SINH NGAY SAU ĐẺ CỦA CÁN 
BỘ Y TẾ XÃ TẠI 2 HUYỆN TỈNH THANH HÓA NĂM 2017 
Nguyễn Thị Nhung1, Trần Thị Ngọc Hiệp2, Trần Minh Hải2, Ngô Văn Toàn2, Cao Thị Hiền1
TÓM TẮT
Nghiên cứu được tiến hành mục tiêu: Mô tả kiến thức 
và kiến thức về thực hành chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ của 
cán bộ y tế xã tại 2 huyện tỉnh Thanh Hoá năm 2017, trên 
223 CBYT xã của 2 huyện Quan Sơn và Thọ Xuân, thời 
gian từ tháng 5/2017 đến tháng 5/2018. Thiết kế nghiên 
cứu: mô tả cắt ngang. Kết quả: kiến thức về CSSS ngay 
sau đẻ của CBYT xã ở mức trung bình với tỷ lệ CBYT 
có kiến thức về 10 dấu hiệu nguy hiểm của trẻ sơ sinh là 
57,8%, và tỷ lệ CBYT biết 8 nội dung chăm sóc ngay sau 
đẻ thấp (13,9%). Kiến thức về thực hành CSSS ngay sau 
đẻ của CBYT xã đạt được tỷ lệ khá cao với 93,3%. Kết 
luận: kiến thức về chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ của CBYT 
xã cần được nâng cao hơn.
Từ khóa: Chăm sóc sơ sinh, chăm sóc sơ sinh ngay 
sau đẻ.
ABTRACT:
KNOWLEDGE OF NEWBORN CARE RIGHT 
AFTER THE BIRTH OF COMMUNE HEALTH 
WORKERS IN 2 DISTRICTS OF THANH HOA 
PROVINCE IN 2017
The study was conducted with objectives: To describe 
knowledge and knowledge about neonatal care practices 
right after the birth of commune health workers in 2 districts 
of Thanh Hoa province in 2017, on 223 commune health 
workers of Quan Son and Tho Xuan from 5/2017 to 5/2018. 
The study design was cross-sectional. Results: knowledge 
of neonatal care right after birth of officials Commune health 
is at an average level with the proportion of health workers 
with knowledge about 10 danger signs of newborns being 
57.8%, and the proportion of health workers who know 8 
contents of postpartum care is low (13.9%). Knowledge of 
neonatal care practices right after birth of commune health 
workers reached a high rate of 93.3%. Conclusion: The 
knowledge of neonatal care right after birth of commune 
health workers needs to be improved.
Keywords: Newborn care, newborn care right after birth.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giai đoạn sơ sinh là thời điểm dễ bị tổn thương ảnh 
hưởng đến sự phát triển cả thể chất và tinh thần của trẻ ở 
giai đoạn sau. Bốn tuần đầu sau sinh là khoảng thời gian 
mà tần xuất xuất hiện của các biến chứng sau sinh phổ biến 
nhất. Trẻ sơ sinh có thể có những vấn đề sức khỏe liên 
quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp, nhiễm trùng rốn, 
vàng da bệnh lý...[1]. Theo báo cáo của Vụ Sức khoẻ Bà 
mẹ và Trẻ em năm 2014, tỷ lệ tử vong sơ sinh đang chiếm 
khoảng 60% số tử vong trẻ dưới 5 tuổi và hơn 70% tử vong 
ở trẻ dưới 1 tuổi [2]. Vì vậy các can thiệp giảm tử vong sơ 
sinh vẫn cần được đặt ở vị trí ưu tiên hàng đầu trong các 
can thiệp về cứu sống trẻ em. 
Trạm y tế (TYT) xã là nơi chăm sóc sức khỏe ban 
đầu cho người dân. Kiến thức, thực hành của cán bộ y 
tế (CBYT) về chăm sóc sơ sinh là vô cùng quan trọng. 
Quyết định số 4673/QĐ-BYT ngày 10/11/2014 về việc 
Phê duyệt tài liệu đào tạo “Quy trình chăm sóc bà mẹ, trẻ 
sơ sinh trong và ngay sau đẻ” [3] đã được ban hành trên 
toàn quốc. Thanh Hóa là một tỉnh miền Trung của Việt 
Nam, với 7 dân tộc cùng nhiều xã vùng sâu vùng xa. Hiện 
nay, các nghiên cứu đánh giá năng lực của CBYT tuyến 
xã về chăm sóc sơ sinh (CSSS) còn ít. Vì vậy, nhằm mục 
đích nâng cao chất lượng dịch vụ CSSS, đặc biệt tại các cơ 
sở y tế miền núi, vùng khó khăn, nghiên cứu đã được thực 
hiện với mục tiêu: Mô tả kiến thức và kiến thức về thực 
hành chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ của cán bộ y tế xã tại 
2 huyện tỉnh Thanh Hoá năm 2017.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 
CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu:
Tiêu chuẩn lựa chọn: cán bộ y tế tại các trạm y tế xã 
(bác sỹ, y sĩ, điều dưỡng, nữ hộ sinh) của 2 huyện Quan 
Sơnvà Thọ Xuân có mặt tại thời điểm nghiên cứu. Tiêu 
chuẩn loại trừ: Không hợp tác, từ chối trả lời, điều kiện sức 
khỏe không cho phép
2.2. Phương pháp nghiên cứu
* Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang
Ngày nhận bài: 07/06/2019 Ngày phản biện: 11/06/2019 Ngày duyệt đăng: 17/06/2019
1. Trường Đại học Y tế Công cộng
2. Trường Đại học Y Hà Nội
Tác giả chính: Nguyễn Thị Nhung. Số ĐT: 0393573458, Email: [email protected]
SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn 107
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
* Thời gian và địa điểm nghiên cứu: Tại trạm y tế 
xã của 2 huyện Quan Sơn và Thọ Xuân tỉnh Thanh Hóa từ 
tháng 5/2017 đến tháng 5/2018.
* Cỡ mẫu 
Cỡ mẫu cho ước tính một tỷ lệ tương đối trong quần thể: 
Công thức:
Trong đó:
n là cỡ mẫu nghiên cứu.
Z
(1-α/2) 
= 1,96 là giá trị tương ứng của hệ số giới hạn tin 
cậy tương ứng với α = 0,05, với độ tin cậy ước lượng 95%.
p = 0,5 là tỷ lệ CBYT trạm có kiến thức đúng về 
chăm sóc trẻ sơ sinh ngay sau đẻ[4].
ε = 0,28 là độ chính xác tương đối giữa tham số mẫu 
và tham số quần thể.
Từ đó tính được cỡ mẫu tối thiểu n= 49 cho mỗi 
huyện. Nghiên cứu được thực hiện trên tất cả các CBYT 
tại các TYT xã/thị trấn trong 2 huyện, tổng số có 223 người 
(Quan Sơn 60 CBYT, Thọ Xuân 163 CBYT).
* Tiến hành nghiên cứu
Bộ câu hỏi gồm 2 phần: Phần 1 là câu hỏi đánh giá 
kiến thức của CBYT xã về CSSS và phần 2 là câu hỏi đánh 
giá kiến thức về thực hành của CBYT xã về CSSS. Bộ câu 
hỏi được xây dựng dựa vào nội dung của tài liệu đào tạo 
“Quy trình chăm sóc bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau 
đẻ” [3] và Hướng dẫn quốc gia về Chăm sóc sức khỏe sinh 
sản năm 2009.
Phương pháp thu thập số liệu bằng phỏng vấn theo 
bảng hỏi do các bác sĩ Trung tâm Chăm sóc Sức khoẻ Sinh 
sản TH, Bệnh viện Nhi TH, Trung tâm Y tế huyện hai 
huyện đã được tập huấn.
Thang điểm đánh giá về kiến thức và kiến thức về 
thực hành của cán bộ y tế dựa theo Hướng dẫn quốc gia về 
Chăm sóc sơ sinh. 
- Tổng điểm kiến thức: 18 điểm, trong đó: nhận biết 
về dấu hiệu nguy hiểm: 10 điểm, nội dung chăm sóc sơ 
sinh ngay sau đẻ: 8 điểm
- Tổng điểm kiến thức về thực hành: 36 điểm và tập 
trung chủ yếu vào 8 bước, CSSS của cán bộ y tế tuyến xã, gồm:
1. Lau khô và kích thích trẻ
2. Theo dõi nhịp thở và màu sắc da
3. Hồi sức (nếu cần)
4. Ủ ấm
5. Chăm sóc rốn
6. Cho bú mẹ
7. Chăm sóc mắt
8. Cân, tiêm vitamin K
1
 , viêm gan B
- Quy định: Nếu số điểm đạt ≥50% thì coi như đã 
đạt yêu cầu.
III. KẾT QUẢ
Bảng 3.1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo một số đặc điểm cơ bản 
Đặc điểm cơ bản của CBYT 2 huyện Tần xuất (n) Tỷ lệ (%)
Giới tính
Nam 60 26,9
Nữ 163 73,1
Tuổi
< 30 tuổi 64 28,7
≥ 30 tuổi 159 71,3
Dân tộc
Kinh 183 82,1
Khác 40 17,9
Thâm niên công tác
< 5 năm 61 27,3
5-10 năm 32 14,4
10-15 năm 27 12,1
> 15 năm 103 46,2
Chức danh nghề nghiệp
Bác sỹ 32 14,4
Điều dưỡng 29 13,0
Nữ hộ sinh 52 23,3
Y sỹ 110 49,3
Tổng 223 100,0
SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn108
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2019
Bảng 3.2. Tỷ lệ CBYT xã có kiến thức về dấu hiệu nguy hiểm trẻ sơ sinh (n=223)
Các dấu hiệu nguy hiểm 
Thọ Xuân Quan Sơn Tổng
n % n % n %
Bú kém 113 69,3 24 40,0 137 61,4
Co giật 154 94,5 57 95,0 211 94,6
Thở bất thường 135 82,8 25 41,7 160 71,7
Rốn chảy máu, mủ 131 80,4 27 45,0 158 70,9
Bỏ bú 128 78,5 39 65,0 169 75,8
Ngủ li bì 129 79,1 28 46,7 157 70,4
Vàng da đậm 125 76,7 47 78,3 172 77,1
Nôn trớ liên tục 134 82,2 33 55,0 167 74,9
Chậm đi ngoài >24h 123 75,5 26 43,3 149 66,8
Sốt cao trên 38oC 105 64,4 44 73,3 149 66,8
Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ CBYT xã có kiến thức về 10 dấu hiệu nguy hiểm của trẻ sơ sinh
Cán bộ y tế tại các trạm y tế xã/thị trấn của địa bàn 
nghiên cứu chủ yếu là nữ giới chiếm 73,1% và đa số là 
người Kinh (82,1%). Cán bộ y tế xã có độ tuổi trên 30 
cũng chiếm đa số với 71,3% và phần lớn với thâm niên 
công tác trên 15 năm (46,2%), tập trung nhiều ở đối tượng 
y sỹ chiếm 49,3%.
Kiến thức của CBYT xã về 10 dấu hiệu nguy hiểm 
của trẻ sơ sinh đều ở mức cao từ 61,4% đến 94,6%. Tuy 
nhiên tại huyện Quan Sơn kiến thức của CBYT xã về một 
số nội dung vẫn còn hạn chế như dấu hiệu trẻ bú kém chỉ 
40%, dấu hiệu trẻ thở bất thường chỉ 41,7%.
Tỷ lệ CBYT biết đủ 10 dấu hiệu nguy hiểm của trẻ 
sơ sinh chiếm 57,8%. Trong đó tại huyện Quan Sơn tỷ lệ 
CBYT biết đủ 10 dấu hiệu nguy hiểm của trẻ sơ sinh chỉ 
chiếm có 38,3%, trong khi theo quy định của Bộ Y tế Tiêu 
chí đạt yêu cầu là tất cả các câu hỏi về 10 dấu hiệu nguy 
hiểm phải đạt từ 50% tổng số điểm trở lên.
SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn 109
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Bảng 3.3. Tỷ lệ CBYT xã có kiến thức về các nội dung chăm sóc ngay sau đẻ (n=223)
Kiến thức về các nội dung CSSS
Thọ Xuân Quan Sơn Tổng
n % n n % n
Lau khô và kích thích trẻ 149 91,4 55 91,7 204 91,5
Theo dõi nhịp thở và màu sắc da 121 74,2 34 56,7 155 69,5
Hồi sức (nếu cần) 81 49,7 22 36,7 103 46,2
Ủ ấm 132 81,0 50 83,3 182 81,6
Chăm sóc rốn 147 90,2 58 96,7 205 91,9
Cho bú mẹ 119 73,0 49 81,7 168 75,3
Chăm sóc mắt 101 62,0 38 63,3 149 66,8
Cân và tiêm Vitamin K
1
131 80,4 46 76,7 177 79,4
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ CBYT xã có kiến thức về 8 nội dung chăm sóc trẻ ngay sau đẻ
Đại đa số các CBYT biết các nội dung chăm sóc trẻ sơ sinh ngay sau đẻ từ 66,8% đến 91,9%. Tỷ lệ CBYT biết cần 
hồi sức cho trẻ sơ sinh chỉ chiếm 46,2%. 
Tỷ lệ CBYT xã hiểu biết về 8 nội dung chăm sóc sơ 
sinh ngay sau đẻ còn hạn chế, chỉ có 13,9%. Trong đó chỉ 
có 12,3% CBYT tại huyện Thọ Xuân hiểu biết về 8 nội 
dung chăm sóc ngay sau đẻ. Tiêu chí đạt yêu cầu là tất cả 
các câu hỏi về 8 nội dung chăm sóc ngay sau đẻ phải đạt từ 
50% tổng số điểm trở lên. 
3.3. Kiến thức về thực hành chăm sóc sơ sinh của 
CBYT xã
SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn110
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2019
Kiến thức về thực hành chăm sóc sơ sinh của CBYT 
xã khá cao với 93,3%. Tỷ lệ tương đồng tại 2 huyện với 
Thọ Xuân là 93,2% và Quan Sơn là 93,3%.
IV. BÀN LUẬN
Nghiên cứu được tiến hành trên 223 CBYT xã trong 
đó có hơn 2/3 (73,1%) đối tượng là nữ giới phù hợp với 
nguồn nhân lực y tế chung trên toàn quốc [5], phần lớn 
trình độ chuyên môn của CBYT xã là y sỹ, chiếm 49,3%, 
chỉ có 14,4% CBYT là bác sỹ (32 bác sĩ/54 xã, thị trấn của 
2 huyện). Tỷ lệ bác sỹ thấp hơn so với quy định Thông 
tư liên tịch số 08/2007/TTLT-BYT-BNV hướng dẫn định 
mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế nhà nước [5]. 
Lí do có thể là do khó tuyển bác sỹ về làm tại các cơ sở y 
tế xã phường. Số CBYT xã có thâm niên công tác trên 15 
năm chiếm tỷ lệ cao 46,2%.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, kiến thức của CBYT 
xã về các dấu hiệu nguy hiểm của trẻ sơ sinh đã đạt được 
tỷ lệ trung bình. Cụ thể, tỷ lệ CBYT biết cả 10 dấu hiệu 
là 57,8%, trong đó dấu hiệu được các CBYT biết nhiều 
nhất là “co giật” là 94,6%, dấu hiệu ít được các CBYT 
biết nhất là “bú kém” (61,4%). Kết quả của nghiên cứu 
này cao hơn so với nghiên cứu tại 15 TYT xã, huyện Buôn 
Đôn và Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk cho thấy tỷ lệ CBYT có 
kiến thức về CSSS ở mức trung bình đạt 59,2%; ở mức 
khá chỉ đạt 19,8% [6]. Có thể lý giải được là do các CBYT 
ở tuyến xã ít được đào tạo thường xuyên và ít được giám 
sát hoạt động CSSS. Việc đào tạo theo Hướng dẫn Quốc 
gia đã được triển khai trên phạm vi toàn quốc nhưng một 
số CBYT vẫn không được đào tạo do mới ra trường hoặc 
do mới được chuyển công tác sang lĩnh vực CSSS. Tại xã 
Quan Sơn tỷ lệ CBYT biết đủ 10 dấu hiệu nguy hiểm của 
trẻ sơ sinh chỉ chiếm 38,3%, kiến thức về một số nội dung 
vẫn còn hạn chế như dấu hiệu trẻ bú kém chỉ 40%, dấu 
hiệu trẻ thở bất thường chỉ 41,7% điều này có thể lý giải 
vì Quan Sơn là một huyện miền núi nghèo vì vậy việc tiếp 
cận với các chương trình y tế hay cập nhật các kiến thức y 
khoa còn gặp nhiều hạn chế. 
Trong nghiên cứu này, tỷ lệ CBYT xã biết đầy đủ 
các nội dung chăm sóc trẻ sơ sinh ngay sau đẻ chỉ chiếm 
13,9%. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu này cao hơn so với 
kết quả của tác giả Ngô Toàn Anh khi khảo sát thực trạng 
chăm sóc trẻ sơ sinh tại tỉnh Đắk Lắk 2013-2016 [6] không 
có CBYT nào nêu được đầy đủ tất cả nội dung CSSS ngay 
sau đẻ. Điều này có thể được giải thích là do sự khác nhau 
về địa bàn nghiên cứu. Đắk Lắk là một tỉnh miền núi, điều 
kiện kinh tế và xã hội đang phát triển, trình độ của CBYT 
còn hạn chế, chính điều này làm nên sự khác biệt về kết 
quả trong kiến thức của CBYT. Mặt khác, tỷ lệ các bà mẹ 
đẻ tại trạm y tế của tỉnh Đắc Lắk là khá thấp (2%), do vậy 
CBYT xã không có cơ hội thực hành CSSS. Nghiên cứu 
tại Việt Nam năm 2010 do Quỹ Dân số Liên Hợp quốc tài 
trợ và một nghiên cứu khác năm 2012 cũng cho thấy tỷ lệ 
CBYT có kiến thức về chăm sóc sơ sinh thấp (dao động 
từ 5-42%) [7]. Các nghiên cứu này cũng chỉ ra lý do dẫn 
đến việc không có một CBYT nào liệt kê được đủ 8 bước 
chăm sóc sơ sinh, đó là hàng ngày họ có thể thực hành cả 8 
bước nhưng khi phỏng vấn có thể họ quên không nhớ hết.
Các kết quả nghiên cứu trên thế giới và trong nước 
đều chỉ ra rằng kiến thức của nhân viên y tế về chăm sóc sơ 
sinh ở các nước đang phát triển còn nhiều hạn chế. Nhiều 
CBYT không hề được đào tạo lại sau khi đã tốt nghiệp đại 
Biểu đồ 3.3. Tỷ lệ CBYT xã có kiến thức về thực hành chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ
SỐ 4 (51) - Tháng 07-08/2019
Website: yhoccongdong.vn 111
VI
N
S
C K
H E
C NG
NG 
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
học hoặc trung học y tế trong nhiều năm, hoặc họ được đào 
tạo nhưng không phải nội dung chăm sóc sơ sinh [10]. Các 
tài liệu đào tạo cũng như tham khảo cho CSSS chưa thống 
nhất và ít mang tính thực tiễn, chưa chú ý đến đặc trưng 
của các vùng, các dân tộc. 
Trong nghiên cứu này, tỷ lệ kiến thức về thực hành 
đạt của CBYT xã về chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ là cao 
với 93,3%. Kết quả của nghiên cứu này thấp hơn so với 
nghiên cứu của tác giả Tạ Như Đính tiến hành can thiệp 
thực hành cho các CBYT về chăm sóc sơ sinh đã chỉ 
ra rằng, sau can thiệp (2016) 100% CBYT tại trạm y tế 
xã đã thực hiện được chăm sóc sơ sinh ngay sau đẻ [8]. 
Điều này cho thấy việc can thiệp nâng cao kiến thức cho 
CBYT mang lại hiệu quả cao; góp phần nâng cao chất 
lượng chăm sóc sơ sinh. Cũng theo nghiên cứu này, kết 
quả ấn tượng nhất là không có bất kỳ một CBYT nào 
của bệnh viện huyện và trạm y tế xã liệt kê được đủ tất 
cả nội dung chăm sóc cho trẻ sơ sinh. Kiến thức về từng 
nội dung CSSS, tỷ lệ CBYT biết các nội dung quan trọng 
nhất của chăm sóc sơ sinh rất thấp như theo dõi nhịp thở 
và màu sắc da (5%), hồi sức nếu cần (5,9%), chăm sóc 
mắt (13,8%) và cho bú trong vòng 1 giờ sau sinh (14,5%) 
[9]. Tỷ lệ CBYT biết các nội dung CSSS cao nhất là 
chăm sóc rốn (76,3%) và ủ ấm (67,8%). Tỷ lệ CBYT biết 
các nội dung CSSS khác dao động từ 27,6-35,5%. Thông 
qua nghiên cứu định tính và quan sát tại TYT xã, lý do 
của hạn chế này là CBYT đã được học về CSSS nhưng 
không được đào tạo lại và được giám sát thường xuyên, 
một số TYT xã Cư Kuin và Buôn Đôn thực hiện đỡ đẻ ít 
(chiếm 1,6-1,7%) [9].
V. KẾT LUẬN
Kiến thức về CSSS ngay sau đẻ của CBYT xã tại 2 
huyện tỉnh Thanh Hoá ở mức trung bình với tỷ lệ CBYT 
có kiến thức về 10 dấu hiệu nguy hiểm của trẻ sơ sinh là 
57,8%, và tỷ lệ CBYT biết 8 nội dung chăm sóc ngay sau 
đẻ thấp (13,9%). Kiến thức về thực hành CSSS ngay sau 
đẻ của CBYT xã đạt được tỷ lệ khá cao với 93,3%.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Bộ môn Nhi (2006). Bài giảng Nhi khoa tập 1. Nhà xuất bản Y học Hà Nội 2006.
2. Bộ Y tế (2014). Báo cáo Tổng kết công tác Chăm sóc sức khoẻ sinh sản năm 2014, phương hướng kế hoạch năm 
2015.
3. Bộ Y tế (2014). Quyết định 4673/QĐ-BYT ngày 10 tháng 11 năm 2014 về việc Phê duyệt tài liệu đào tạo “Chăm 
sóc thiết yếu bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ”.
4. Bộ Y tế (2013). Báo cáo kết quả khảo sát bổ sung thực trạng cung cấp chăm sóc sức khỏe sinh sản, Hà Nội.
5. Bộ Y tế (2007). Thông tư liên tịch số 08/2007/TTLT-BYT-BNV hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp trong 
các cơ sở y tế nhà nước.
6. Ngô Toàn Anh, Tạ Như Đính, Chu Hùng Cường, Ngô Văn Toàn, Nguyễn Anh Dũng (2016). Thực trạng kiến 
thức của cán bộ y tế, cơ sở hạ tầng và thuốc thiết yếu cho chăm sóc sơ sinh tại tuyến y tế cơ sở của hai huyện tỉnh Đắc 
Lắk. Tạp chí thông tin Y học Dự phòng, 2016. 8 (181), 61-67.
7. UNFPA (2011). Sự thay đổi về chất lượng cung cấp và sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản giai đoạn 
2006-2010 tại 7 tỉnh tham gia chương trình quốc gia 7, Hanoi UNFPA report, Vietnam.
8. Ngô Toàn Anh, Tạ Như Đính, Ngô Văn Toàn (2016). Đánh giá hiệu quả mô hình can thiệp nhằm tăng cường các 
dịch vụ chăm sóc sơ sinh tại hai huyện, tỉnh Đắk Lắk, Tạp chí Thông tin Y học Dự phòng, 8(181), 69-77.50. 
9. Tạ Như Đính (2017). Thực trạng và hiệu quả can thiệp nâng cao năng lực chăm sóc trẻ sơ sinh ở bệnh viện huyện, 
trạm y tế xã tỉnh Đắc Lắk, 2013-2016. Luận án tiến sỹ y học. Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương.
Tiếng Anh
10. Mullany LC, Katz J, Khatry SK (2010). Neonatal hypothermia and associated risk factors among newborns of 
southern Nepal. BMC Med, 8(1), 43.