Khảo sát diễn biến của các trường hợp song thai một bánh nhau tại Bệnh viện Từ Dũ

Đặt vấn đề: Song thai một bánh nhau là một thai kỳ nguy cơ cao, liên quan đến nhiều biến chứng đặc hiệu

do sự chia sẻ độc nhất một bánh nhau và tình trạng mất cân bằng huyết động giữa 2 thai do sự tồn tại các thông

nối mạch máu. Vì vậy, khảo sát kết cục của các trường hợp song thai một bánh nhau vẫn đang được nghiên cứu

và báo cáo nhằm mục đích tìm kiếm các bằng chứng tốt nhất để thực hiện các can thiệp khi cần thiết.

Mục tiêu: Mô tả kết cục của các trường hợp song thai một bánh nhau từ đó xác định tỉ lệ các biến chứng đặc

biệt. Đồng thời, xác định tỉ lệ thai chết trong tử cung, sinh non, sinh ngả âm đạo thành công ở các trường hợp

song thai có biến chứng được thực hiện kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực.

pdf 8 trang phuongnguyen 100
Bạn đang xem tài liệu "Khảo sát diễn biến của các trường hợp song thai một bánh nhau tại Bệnh viện Từ Dũ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Khảo sát diễn biến của các trường hợp song thai một bánh nhau tại Bệnh viện Từ Dũ

Khảo sát diễn biến của các trường hợp song thai một bánh nhau tại Bệnh viện Từ Dũ
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 55
KHẢO SÁT DIỄN BIẾN CỦA CÁC TRƯỜNG HỢP 
SONG THAI MỘT BÁNH NHAU TẠI BỆNH VIỆN TỪ DŨ 
Phạm Công Toàn1,Trịnh Nhựt Thư Hương2, Nguyễn Hồng Hoa3, Trần Nhật Thăng3 
TÓM TẮT 
Đặt vấn đề: Song thai một bánh nhau là một thai kỳ nguy cơ cao, liên quan đến nhiều biến chứng đặc hiệu 
do sự chia sẻ độc nhất một bánh nhau và tình trạng mất cân bằng huyết động giữa 2 thai do sự tồn tại các thông 
nối mạch máu. Vì vậy, khảo sát kết cục của các trường hợp song thai một bánh nhau vẫn đang được nghiên cứu 
và báo cáo nhằm mục đích tìm kiếm các bằng chứng tốt nhất để thực hiện các can thiệp khi cần thiết. 
Mục tiêu: Mô tả kết cục của các trường hợp song thai một bánh nhau từ đó xác định tỉ lệ các biến chứng đặc 
biệt. Đồng thời, xác định tỉ lệ thai chết trong tử cung, sinh non, sinh ngả âm đạo thành công ở các trường hợp 
song thai có biến chứng được thực hiện kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực. 
Đối tượng - Phương pháp: Báo cáo loạt ca các trường hợp song thai một bánh nhau được quản lý và chấm 
dứt thai kỳ tại bệnh viện Từ Dũ từ 01/2018 đến 01/2019, bao gồm 166 ca với 81 cặp song thai một bánh nhau có 
biến chứng. 
Kết quả: Nghiên cứu ghi nhận 85 cặp song thai một nhau không biến chứng (51,2%) và 81 trường hợp 
(48,8%) xuất hiện các biến chứng đặc hiệu như 15% hội chứng truyền máu song thai, 28.3% thai chậm tăng 
trưởng chọn lọc. Có 19 trường hợp kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực, trong đó 7 truyền máu song thai, 8 thai 
chậm tăng trưởng chọn lọc, 3 trường hợp dị tật bẩm sinh và 1 bơm máu đảo ngược. 
Kết luận: Truyền máu song thai và thai chậm tăng trưởng chọn lọc là các biến chứng đặc hiệu của song 
thai một nhau, được chẩn đoán khá sớm, vào 23 tuần của thai kỳ. Kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực là một can 
thiệp bào thai với tỉ lệ kéo dài thai kỳ thành công cao. 
Từ khoá: song thai một bánh nhau, thông nối mạch máu, kẹp tắc dây rốn 
ABSTRACT 
SERVEILLANCE OF PREGNANCY OUTCOME OF MONOCHORIONIC TWINS 
AT TU DU HOSPITAL 
Pham Cong Toan, Trinh Nhut Thu Huong, Nguyen Hong Hoa, Tran Nhat Thang 
* Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 25 - No. 1 - 2021: 55 - 62 
Background: Monochorionic twins is the high risk pregnancy and is associated with special complications 
that are unique to sharing placenta and because of the haemodynamic imbalance caused by placental vascular 
anastomoses. Therefore, the study of outcome of monochorionic twins is still being researched and reported for the 
purpose of looking for the best evidence to perform the optimal interventions. 
Objectives: To describe the outcome of monochorionic twins to determine the proportion of special 
complications. Moreover, exploring the rate of fetal death in uterus, premature delivery, the successful vaginal 
birth in complicated monochorionic twins after bipolar cord coagulation. 
Methods: Case series report of monochorionic twins which was managed pregnancy and delivered at Tu 
Du hospital bet January 2018 and January 2019, comprised 166 cases with 81 complicated monochorionic 
twin pregnancies. 
1Khoa Y - Đại học quốc gia TP. HCM 2Bệnh viện Từ Dũ 3Đại học Y dược TP. HCM 
Tác giả liên lạc: TS.BS. Nguyễn Hồng Hoa ĐT: 0908285186 Email: [email protected] 
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 56
Results: The series comprised 85 uncomplicated monochorionic twins (51.2%) and 81 complicated cases 
(48.8%) with 15% twin-twin transfusion syndrome (TTTS) and 28.3% selective intrauterine growth restriction 
(sIUGR). Nineteen cases of bipolar cord coagulation prefomed included on seven TTTS, eight sIUGR, three cases 
with serious malformation and one twin reversed arterial perfusion sequence (TRAP). 
Conclusion: TTTS and sIUGR are the complication unique to monochorionic twins and diagnosed in the 
early stage after 23 week’s gestational. Bipolar cord coagulation is an effective procedure in complcated 
monochorionic pregnancies to improve pregnancy outcome. 
Key words: monochorionic twins, vascular anastomose, bipolar cord coagulation 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
Song thai dẫn đến nhiều nguy cơ, kết cục 
xấu trong thai kỳ cho mẹ và thai, đặc biệt ở song 
thai một nhau bởi 75% trường hợp tồn tại các 
thông nối mạch máu(1). Các biến chứng đặc hiệu 
thường gặp: hội chứng truyền máu song thai 
(TTTS – Twin-twin transfusion syndrome), thiếu 
máu – đa hồng cầu (TAPS – Twin anemia 
polycethemia sequence), bơm máu đảo ngược 
trong song thai (TRAP - Twin reversed arterial 
perfusion) và thai chậm tăng trưởng chọn lọc 
(sIUGR – Selective intrauterine growth 
restriction)(2). Trong đó, TTTS là biến chứng 
thường gặp nhất của song thai một nhau, 
khoảng 10-15%, xuất hiện từ 15-26 tuần(3). 
Y học hiện tại vẫn chưa thực sự có một kế 
hoạch hay phương pháp sinh tối ưu cho song 
thai. Tỉ lệ tử vong chu sinh cao ở thai thứ 2 do 
thai thứ 1 chết trong tử cung hay các biến chứng 
trong quá trình chuyển dạ và gia tăng khi thời 
gian chuyển dạ giữa 2 thai >20 phút(4). Ngoài ra, 
tỉ lệ tử vong chu sinh sau 32 tuần ở song thai 
một nhau cao gấp 6 lần so với song thai hai nhau 
(2,1% và 0,35%)(5). Nhằm cải thiện kết cục thai kỳ 
của song thai 1 nhau, 2 ối, nhiều kỹ thuật can 
thiệp bào thai đã được thực hiện như đốt laser 
các thông nối mạch máu, kẹp tắc dây rốn, truyền 
máu bào thai... Tuy nhiên vẫn còn nhiều tranh 
cãi trong lựa chọn điều trị(6). Bệnh viện Từ Dũ đã 
triển khai thực hiện kỹ thuật “kẹp tắc dây rốn 
bằng đốt lưỡng cực” từ tháng 03 năm 2018 và 
ghi nhận được một số thành công. 
Mục tiêu 
Mô tả các biến chứng đặc hiệu của song thai 
1 nhau, 2 ối. 
Mô tả kết cục của thai trong các trường hợp 
song thai 1 nhau, 2 ối có can thiệp/không can 
thiệp bào thai: tỉ lệ thai sống/thai chết trong tử 
cung (TC), sinh non, sinh ngả âm đạo/mổ lấy 
thai (MLT). 
ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
Đối tượng nghiên cứu 
Các sản phụ được chẩn đoán song thai 1 
nhau, 2 ối đến khám, tư vấn, quản lý thai kỳ và 
sinh tại bệnh viện Từ Dũ trong thời gian nghiên 
cứu, từ 01/2018 đến 01/2019. 
Tiêu chuẩn nhận vào 
Sản phụ được chẩn đoán xác định song thai 
1 nhau, 2 ối từ 10-14 tuần, ghi nhận đầy đủ kết 
quả khám thai, siêu âm và sinh ngả âm đạo/mổ 
lấy thai tại bệnh viện Từ Dũ. 
Tiêu chuẩn loại trừ 
Các trường hợp (TH) không thoả tiêu chuẩn 
chọn mẫu. 
Phương pháp nghiên cứu 
Thiết kế nghiên cứu 
Báo cáo loạt ca hồi cứu. 
Cỡ mẫu 
Chọn mẫu toàn bộ. 
Phương pháp tiến hành 
Hồi cứu các trường hợp song thai nhập viện 
và sinh tại BV Từ Dũ dựa vào mã ICD10 (O30.0) 
trong thời gian 01/2018 - 01/2019. Sau đó, chúng 
tôi tiếp tục sàng lọc, ghi nhận các cặp song thai 1 
nhau, 2 ối được chẩn đoán tại 10-14 tuần. Các 
trường hợp này được theo dõi bằng siêu âm mỗi 
2 tuần từ 16 tuần để phát hiện sớm các bất 
thường tim, hình thái và các biến chứng đặc hiệu 
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 57
(Hình 1). 
Hình 1: Quản lý song thai 1 nhau, 2 ối không biến chứng tại BV. Từ Dũ 
*Vận tốc đỉnh tâm thu – động mạch não giữa, **Động mạch rốn, ***Động mạch não giữa 
Định nghĩa biến số kết cục chính 
Song thai 1 nhau, 2 ối có biến chứng: biến nhị 
giá gồm 2 giá trị (có và không), trong đó có 5 
nhóm biến chứng chính: 
0: truyền máu song thai có 5 giai đoạn 
(Quintero 1999): giai đoạn I (thai cho – thiểu ối 
và thai nhận – đa ối), giai đoạn II (không quan 
sát thấy bàng quang thai cho), giai đoạn III 
(bất thường kết quả Doppler), giai đoạn IV 
(phù 1 hoặc 2 thai) và giai đoạn V (1 hoặc 2 
thai tử vong). 
1: thai chậm tăng trưởng chọn lọc có 3 loại: 
loại 1 (chênh lệch cân nặng >25%), loại 2 
(mất/đảo ngược sóng tâm trương ĐM rốn liên 
tục) và loại 3 (mất/đảo ngược sóng tâm trương 
ĐM rốn không liên tục). 
2: thiếu máu – đa hồng cầu gồm 5 giai đoạn. 
3: bơm máu đảo ngược trong song thai. 
4: song thai với một thai chết trong tử cung. 
Thu thập và phân tích số liệu 
Sau khi hoàn tất thu thập số liệu, chúng tôi 
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 58
tiến hành tổng hợp, phân tích, xử lý số liệu và 
viết báo cáo. Nhập liệu bằng phần mềm Epidata 
và xử lý số liệu bằng phần mềm Stata 13.0. Mô tả 
kết quả các biến ở dạng tỉ lệ hoặc giá trị trung 
bình và độ lệch chuẩn. 
Y đức 
Nghiên cứu này được thông qua bởi Hội 
đồng Đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học Đại 
học Y Dược TP. HCM, số 362/ĐHYD-HĐĐĐ, 
ngày 11/10/2018. 
KẾT QUẢ 
Trong thời gian từ 01/2018 đến 01/2019, bệnh 
viện Từ Dũ tiếp nhận 633 trường hợp song thai 
đến sinh/mổ lấy thai, đồng thời ghi nhận 205 
trường hợp song thai 1 nhau, 2 ối và 166 trường 
hợp thoả tiêu chuẩn nghiên cứu. Trong đó, 81 
trường hợp xuất hiện các biến chứng đặc hiệu 
của song thai một bánh nhau (48,8%). 
Tuổi trung bình của đối tượng nghiên cứu là 
29,5 5, hơn 95% trong độ tuổi sinh sản (20-40 
tuổi), với tuổi mẹ lớn nhất là 44 tuổi và nhỏ nhất 
là 16 tuổi. Hơn 45% sản phụ ghi nhận thai kỳ lần 
đầu, khoảng 39% đã sinh 1 lần và gần 14% sinh 
2 lần. Tất cả trường hợp chưa từng ghi nhận 
tiền căn sinh song thai. Gần 94% sản phụ có thai 
tự nhiên, chỉ 10 sản phụ sử dụng kỹ thuật thụ 
tinh trong ống nghiệm (6,1%) (Bảng 1). 
Bảng 1: Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu 
Đặc điểm Tần số (n=166) Tỷ lệ (%) 
Tuổi: tuổi trung bình 29,5 5 
<20 5 3 
20-40 159 95,8 
>40 2 1,2 
Số lần sinh 
Chưa sinh 76 45,8 
1 lần 66 39,7 
2 lần 23 13,9 
 3 lần 1 0,6 
Thụ tinh ống nghiệm 
Có 10 6,1 
Không 156 93,9 
Các biến chứng đặc hiệu của song thai 1 
nhau, 2 ối được chẩn đoán ở 23,1±5,9 tuần, trễ 
nhất là 34,2 tuần và sớm nhất khi thai 10,2 tuần. 
Trong đó, truyền máu song thai chiếm khoảng 
15%, được chẩn đoán ở 23,3± 4,5 tuần, 47/166 cặp 
song thai có chậm tăng trưởng chọn lọc (28,3%). 
Các biến chứng còn lại chiếm tỉ lệ nhỏ (1,2-2,4%) 
(Hình 2). 
Hình 2: Phân bố các biến chứng đặc hiệu của song thai 1 nhau, 2 ối 
Đồng thời, 40/166 trường hợp xuất hiện các 
bất thường giải phẫu (khoảng 24%). Trong đó, 
bất thường tim (hẹp hở van 2 lá, động mạch chủ, 
thông liên thất ) thường gặp nhất chiếm 55%, 
dị tật não (bất sản vách trong suốt, thai vô sọ, 
não úng thủy...) chiếm 25%, 3 trường hợp hở 
thành bụng, 3 trường hợp đa dị tật bẩm sinh 
(DTBS) và 2 trường hợp xuất hiện các bất 
thường khác (hẹp van niệu đạo sau, tăng sinh 
tuyến dạng nang ở phổi). 
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 59
Song thai 1 nhau, 2 ối không biến chứng 
kết thúc thai kỳ trung bình ở 33,9±4,7 tuần, 
sớm nhất khi thai 17,6 tuần, trễ nhất khi 38,1 
tuần, kéo dài hơn so với nhóm xuất hiện các 
biến chứng đặc hiệu được CDTK ở 30,7±5,6 
tuần, sớm nhất lúc thai 17,2 tuần. Trong nhóm 
không biến chứng, đa số CDTK sau 34 tuần 
(64/85 trường hợp; 75,3%) khác hẳn với nhóm 
xuất hiện các biến chứng được CDTK chủ yếu 
trước 34 tuần (61,7%). 
Nghiên cứu ghi nhận 19 trường hợp kẹp tắc 
dây rốn bằng đốt lưỡng cực: 7 TMST, 8 thai 
CTTCL, 3 song thai với DTBS và 1 BMĐN. 
Trường hợp đầu tiên có mã nghiên cứu 177, mã 
lưu hồ sơ 1500165156, chẩn đoán thai CTTCL 
loại II, tiến hành kẹp tắc dây rốn vào ngày 7 
tháng 3 năm 2018, nhưng bước đầu chưa thành 
công, cả 2 thai đã chết trong tử cung sau phẫu 
thuật 1 ngày. 
Tuổi thai lựa chọn để tiến hành kẹp tắc dây 
rốn cho 7 trường hợp TMST là 22,9 ± 2,8 tuần, 
sớm nhất lúc 20,4 tuần và trễ nhất tại 28,4 tuần, 
chủ yếu ở giai đoạn III và IV. Kỹ thuật này giúp 
kéo dài thai kỳ thêm 10,5±3,6 tuần, được CDTK 
trung bình ở 32 tuần [27,6-37,1]. Nghiên cứu ghi 
nhận 7 trường hợp thai CTTCL loại 2 và 1 
trường hợp loại 3 được thực hiện kẹp tắc dây 
rốn, kéo dài thai kỳ thêm khoảng 16 tuần và 
được CDTK trung bình ở 32,7 tuần [20-40]. Ba 
cặp song thai có các bất thường bẩm sinh nặng 
(thai vô sọ, hẹp van niệu đạo sau - dãn nặng bể 
thận 2 bên) được thực hiện kẹp tắc dây rốn, hi 
sinh thai tồn tại bất thường nặng và ghi nhận 
thành công bước đầu giúp cải thiện tiện lượng 
cho thai còn lại. 
Như vậy, sau kẹp tắc dây rốn bằng đốt 
lưỡng cực 6/7 trường hợp TMST, 6/8 thai CTTCL 
và cả 3 trường hợp song thai với DTBS ghi nhận 
thai còn lại tiếp tục phát triển đến thời điểm 
CDTK, trung bình ở 32,6 tuần. Trong đó, hơn 
47% được CDTK trước 34 tuần, 21% CDTK từ 
34-37 tuần và 6 trường hợp CDTK sau 37 tuần 
(chủ yếu từ 37-37,3 tuần, duy nhất 1 trường hợp 
ở 40 tuần). 12/19 cặp song thai theo dõi và sinh 
ngả âm đạo thành công. 
Bảng 2: Kết cục thai kỳ của 19 trường hợp kẹp tắc dây rốn 
ĐẶC ĐIỂM (n=19) TẦN SỐ TỈ LỆ 
TH kẹp tắc dây rốn 
TMST 
Thai CTTCL 
ST + DTBS 
BMĐN 
7 
8 
3 
1 
36,8 
42,1 
15,8 
5,3 
Tỉ lệ thành công sau thủ thuật 
TMST (n=7) 
Thai CTTCL (n=8) 
ST + DTBS (n=3) 
BMĐN (n=1) 
6 
6 
3 
0 
85,7 
75 
100 
0 
Thời điểm CDTK: 32,6 5,5 tuần [20-40] 
Dưới 34 tuần 
34 – 37 tuần 
37 tuần 
9 
4 
6 
47,4 
21 
31,6 
Phương pháp sinh 
Sinh ngả âm đạo 
Mổ lấy thai 
12 
7 
63,2 
36,8 
Nhập khoa sơ sinh 
Bé khoẻ theo mẹ 
Sơ sinh 1 
Sơ sinh 2 
Chết non tháng/ chết trong TC 
6 
8 
1 
4 
31,6 
42,1 
5,3 
21,0 
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 60
BÀN LUẬN 
Song thai 1 nhau chia sẻ cùng bánh nhau và 
tồn tại các thông nối mạch máu, xuất hiện các 
biến chứng đặc hiệu. Kết thúc nghiên cứu, 48,8% 
trường hợp ghi nhận các biến chứng đặc hiệu, 
được chẩn đoán ở 23,1±5,9 tuần. Trong đó, 
TMST chiếm khoảng 15%, xuất hiện ở 23,3±4,5 
tuần, tương tự nghiên cứu của Chalouhi GE 
(2010) thường chẩn đoán trong tam các nguyệt 2 
(20-21 tuần)(1). Thai CTTCL chiếm tới 28,3%, xuất 
hiện ở 23,6±6,2 tuần, chiếm tỉ lệ cao hơn nhiều 
lần so với TMST và các biến chứng còn lại. Đây 
là điểm khác biệt so với các nghiên cứu khác như 
Ashwal E ở Israel (2015) ghi nhận 47/179 trường 
hợp TMST (chiếm 26,1%) cao hơn CTTCL 
(34/179, chiếm 18,9%)(3). Sự khác biệt có thể giải 
thích do TMST là biến chứng nặng, chẩn đoán ở 
giai đoạn muộn nên đã tư vấn CDTK sớm tại địa 
phương, không tiếp tục khám thai hay sinh tại 
bệnh viện Từ Dũ, ảnh hưởng đến thu nhận mẫu. 
BMĐN chiếm 1% song thai 1 nhau, xuất hiện từ 
8-12 tuần, với thai bơm máu duy trì tuần hoàn 
bình thường và bơm máu một phần qua các 
thông nối động-động mạch đến thai không tim. 
Trong nghiên cứu của chúng tôi, 4 trường hợp 
BMĐN ghi nhận ở thời điểm trung bình 15,3 ± 
4,9 tuần(1). Các biến chứng khác chỉ chiếm một tỉ 
lệ nhỏ trong nghiên cứu. 
Trong nghiên cứu, 40 cặp song thai ghi nhận 
tồn tại bất thường giải phẫu ở ít nhất 1 thai 
(24%). Trong đó, bất thường tim chiếm đa số 
(55%), chủ yếu là bất thường van tim. Điều 
tương tự cũng được tìm thấy khi Wang J tiến 
hành nghiên cứu 77 cặp song thai 1 nhau, 2 ối tại 
Trung Quốc (2019), phát hiện 2 bất thường 
thường gặp nhất ở hệ thần kinh (32%) và tim 
mạch (29%)(8). Trong nghiên cứu, chúng tôi ghi 
nhận 7/9 cặp TMST và 8/12 cặp CTTCL có bất 
thường tim (hở van nhĩ thất, hẹp van động mạch 
chủ), các bất thường này có thể nguyên phát 
hoặc hệ quả từ sự mất cân bằng các thông nối 
mạch máu, nên “song thai 1 nhau, 2 ối cần thực 
hiện siêu âm tim thai chuyên khoa để phát hiện 
và chẩn đoán sớm các bất thường, đặc biệt trong 
truyền máu song thai”(9). 
Các trường hợp song thai có biến chứng 
được CDTK sớm hơn với nhóm không biến 
chứng (khoảng 31 tuần so với 34 tuần). Số trẻ 
sinh 37 tuần chiếm khoảng 16% (27 cặp song 
thai), chủ yếu là các trường hợp không tồn tại 
các biến chứng đặc hiệu (18 trường hợp). Chín 
trường hợp song thai 1 nhau, 2 ối có biến chứng 
được CDTK sau 37 tuần, đó là: 8 trường hợp thai 
CTTCL và 1 trường hợp TMST. 19 cặp song thai 
được can thiệp bào thai bằng kẹp tắc dây rốn 
giúp kéo dài thai kỳ đạt 32,6±5,5 tuần và 79% trẻ 
sinh ra có khả năng sống (6 trường hợp bé khoẻ 
và 9 trường hợp nhập khoa sơ sinh theo dõi). 
Điều này một lần nữa khẳng định “phương 
pháp kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực giúp 
cải thiện kết cục thai kỳ chung của cặp song thai 
1 nhau, 2 ối có biến chứng”(10). 
Cụ thể, 7 trường hợp TMST được tiến hành 
kẹp tắc dây rốn ở 22,9 ± 2,8 tuần, thực hiện sớm 
nhất lúc 20,4 tuần và trễ nhất khi thai đã hơn 28 
tuần, gồm 1 trường hợp giai đoạn II, 4 trường 
hợp giai đoạn III và 2 trường hợp giai đoạn IV. 
Thời điểm can thiệp này khá tương đồng với 25 
trường hợp TMST được tiến hành kẹp tắc dây 
rốn trong nghiên cứu của Nakata M tại bệnh 
viện đại học Yamaguchi, Hoa Kỳ (2004) (17-25 
tuần) và Cristina RA (2009) thực hiện kẹp tắc 
dây rốn bằng đốt lưỡng cực trên 9 trường hợp 
TMST ở tuổi thai trung bình 20 tuần (16-23 tuần) 
với phương pháp mê nội khí quản(11,12). Trong 18 
trường hợp TMST điều trị mong đợi, ghi nhận 2 
trường hợp 1 thai tử vong và 1 trường hợp cả 2 
thai chết trong TC sau đó ở trung bình 25,5 ± 4,9 
tuần. Đồng thời, chúng tôi nhận thấy các cặp 
song thai này tiếp tục theo diễn tiến tự nhiên, 
bước sang các giai đoạn trễ hơn, với hơn 33% ở 
giai đoạn IV, hơn 44% ở giai đoạn II và III, tất cả 
được CDTK ở 25,7 ± 4,8 tuần, sớm nhất khi thai 
mới 17,2 tuần và trễ nhất khi thai được 36,6 tuần. 
Hơn 72% được sinh ngả âm đạo thành công, tuy 
nhiên 14/18 cặp song thai chết non tháng (và 
sanh trước 28 tuần), chỉ 4 trường hợp sinh sống 
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 61
(2 TH có APGAR 1 phút 4-6 điểm và 2 TH 
APGAR 1 phút trên 7 điểm). Chỉ 1/7 trường hợp 
thực hiện kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực 
thất bại, như vậy áp dụng kỹ thuật can thiệp bào 
thai này giúp kéo dài thai kỳ của cặp song thai 
TMST thêm trung bình 10,5 tuần, nhiều nhất 15,5 
tuần, được CDTK ở 32 3,2 tuần, chủ yếu 
CDTK ở 28-34 tuần (5 trường hợp). 
Điểm chung của các cặp song thai đã can 
thiệp thành công là quá trình được thực hiện ở 
chủ yếu giai đoạn III, vào thời điểm thai 21-22 
tuần. Nghiên cứu của Cristina RA (2009) tiến 
hành kẹp tắc dây rốn trên 9 và 20 trường hợp 
TMST cũng giúp kéo dài thai kỳ đến 35 và 35,4 
tuần(12). Khoảng 57% sinh ngả âm đạo thành 
công, 3/7 trường hợp đã được kẹp tắc dây rốn 
được MLT vì các chỉ định sản khoa: TH mã 
nghiên cứu 116 được MLT vì VMC, đa ối lúc 
28,5 tuần; TH mã nghiên cứu 161 vì VMC, ối vỡ 
non, 33 tuần và TH mã nghiên cứu 176 vì VMC 2 
lần, thai 37 tuần 1 ngày. Sáu bé sau sinh đều 
nhập khoa sơ sinh 1 theo dõi với 2 bé có APGAR 
1 phút 4-6 điểm và 4 bé có APGAR 1 phút trên 7 
điểm. Trong bối cảnh kĩ thuật đốt laser các thông 
nối mạch máu chưa được áp dụng rộng rãi và 
các cặp TMST điều trị mong đợi có nguy cơ kết 
thúc thai kỳ sớm, tỉ lệ trẻ sinh sống cũng rất 
thấp, thì “phương pháp kẹp tắc dây rốn bằng 
đốt lưỡng cực có thể giúp cải thiện tỉ lệ sinh sống 
tối thiểu của 1 bé trong cặp TMST nếu thực hiện 
đúng thời điểm”. 
Cuối cùng, nghiên cứu này là đề tài mới và 
chưa được thực hiện nhiều tại Việt Nam, nên có 
thể là một tài liệu tham khảo có giá trị cho các 
nghiên cứu tương tự trong nước. Đồng thời, 
nghiên cứu sẽ tạo tiền đề cho các nghiên cứu sâu 
hơn và dài hơn về việc phát hiện, quản lý và 
theo dõi các thai kỳ song thai 1 nhau, 2 ối có hoặc 
không có biến chứng. Tuy nhiên, nghiên cứu 
vẫn tồn tại một số hạn chế như: thiết kế nghiên 
cứu là báo cáo loạt ca nên chỉ dừng lại ở mô tả tỉ 
lệ, việc tìm ra các mối liên quan hay tiên lượng 
giữa các biến số chưa thực sự có sức mạnh thống 
kê cao, mẫu nghiên cứu nhỏ nên không đại diện 
hoàn toàn cho quần thể nghiên cứu. Bên cạnh 
đó, các trường hợp loại ra khỏi nghiên cứu do 
không ghi nhận được các kết quả siêu âm tại 20 – 
22 tuần hay 28 – 30 tuần có thể ảnh hưởng một 
phần đến kết quả nghiên cứu. 
KẾT LUẬN 
Thực hiện từ 01/2018 đến 01/2019, nghiên 
cứu ghi nhận tỉ lệ xuất hiện các biến chứng đặc 
hiệu của song thai 1 nhau, 2 ối (n=81) là 48,8%, 
được chẩn đoán ở khoảng 23 tuần. Trong đó, 
truyền máu song thai và thai chậm tăng trưởng 
chọn lọc là các biến chứng thường gặp nhất. 
Khoảng 24% trường hợp xuất hiện các bất 
thường giải phẫu, chủ yếu tại tim và não. Đồng 
thời, nghiên cứu ghi nhận 19 cặp song thai được 
thực hiện kẹp tắc dây rốn bằng đốt lưỡng cực 
với tỉ lệ thành công giúp kéo dài thai kỳ và đạt tỉ 
lệ sinh ngả âm đạo chiếm 63,2%. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Chalouhi GE, Stirnemann JJ, et al (2010). Specific complications 
of monochorionic twin pregnancies: twin-twin transfusion 
syndrome and twin reversed arterial perfusion sequence. Semin 
Fetal Neonatal Med, 15(6):349-56. 
2. Cordero L, Franco A, Joy SD, O'Shaughnessy RW (2005). 
Monochorionic Diamniotic Infants Without Twin-to-Twin 
Transfusion Syndrome. Journal of Perinatology, 25(12):753-758. 
3. Ashwal E, Yinon Y, Fishel-Bartal M, et al (2016). Twin Anemia-
Polycythemia Sequence: Perinatal Management and Outcome. 
Fetal Diagnosis and Therapy, 40(1):28-34. 
4. Ayesha A, Saima R (2019). Timing and Mode of Delivery in 
Twin Pregnancy. EC Gynaecology 8(11):71-75. 
5. Hack KE, Derks JB, Elias SG, et al (2011). Perinatal mortality and 
mode of delivery in monochorionic diamniotic twin pregnancies 
≥ 32 weeks of gestation: a multicentre retrospective cohort study. 
BJOG, 118(9):1090-7. 
6. Emery SP, Hasley SK, Catov JM, Miller RS, Moon-Grady AJ, et 
al (2016). North American Fetal Therapy Network: intervention 
vs expectant management for stage I twin-twin transfusion 
syndrome. American Journal of Obstetrics & Gynecology, 
215(3):346.e1-346.e7. 
7. Ishii K, Chmait RH, Martínez JM, Nakata M, Quintero RA 
(2004). Ultrasound assessment of venous blood flow before and 
after laser therapy: approach to understanding the 
pathophysiology of twin–twin transfusion syndrome. 
Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 24(2):164-168. 
8. Wang J, Luo J, Yang J, et al (2019). Analysis of clinical 
characteristics of discordant structural malformations in one of 
monochorionic diamnionic twins. Zhonghua Fu Chan Ke Za Zhi, 
54:87-92. 
9. Springer S, Mlczoch E, Krampl-Bettelheim E, Mailath-Pokorny 
M, Ulm B, et al (2014). Congenital heart disease in 
monochorionic twins with and without twin-to-twin transfusion 
syndrome. Prenat Diagn, 34(10):994-9. 
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học 
Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 62
10. Lanna MM, Rustico MA, Dell'Avanzo M, Schena V, Faiola S, et 
al (2012). Bipolar cord coagulation for selective feticide in 
complicated monochorionic twin pregnancies: 118 consecutive 
cases at a single center. Ultrasound Obstet Gynecol, 39(4):407-13. 
11. Nakata M, Chmait RH, Quintero RA (2004). Umbilical cord 
occlusion of the donor versus recipient fetus in twin–twin 
transfusion syndrome. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 
23(5):446-450. 
12. Cristina RA, D'Addario V (2009). Umbilical cord occlusion for 
selective feticide in complicated monochorionic twins: a 
systematic review of literature. American Journal of Obstetrics & 
Gynecology, 200(2):123-129. 
Ngày nhận bài báo: 10/11/2020 
Ngày nhận phản biện nhận xét bài báo: 06/02/2021 
Ngày bài báo được đăng: 10/03/2021 

File đính kèm:

  • pdfkhao_sat_dien_bien_cua_cac_truong_hop_song_thai_mot_banh_nha.pdf