Kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn phẫu thuật: góc nhìn của chương trình quản lý sử dụng kháng sinh

KHÁNG SINH DỰ PHÒNG NHIỄM KHUẨN PHẪU THUẬT: 
GÓC NHÌN CỦA CHƯƠNG TRÌNH QUẢN LÝ SỬ DỤNG KHÁNG SINH
NGUYỄN PHÚC CẨM HOÀNG, M.D, Ph.D
NGUYÊN LÝ 
• Kháng sinh dự phòng (KSDP) quanh phẫu thuật là dùng
KS khi không / chưa có nhiễm khuẩn nhằm ngăn ngừa
nhiễm khuẩn ở vị trí PT cũng như BC nhiễm khuẩn.
• Việc lựa chọn KS tuỳ vào loại PT và các YT nguy cơ.
• KS cần bao phủ các tác nhân gây bệnh liên quan vị trí PT,
dựa vào tình hình vi sinh ở địa phương; nên chọn KS có
phổ hẹp.
• Cân nhắc không dùng cephalosporins và quinolones do
tình trạng gia tăng đề kháng của chủng Gram âm (sinh
ESBL).
NGUYÊN LÝ 
• KSDP nhằm mục đích bảo vệ BN mà không trả giá bằng sự
gia tăng đề kháng KS của VK.
• Chuyển thành KS điều trị khi
vết thương bẩn
đã có nhiễm khuẩn
không đảm bảo vô khuẩn / mắc lỗi vô khuẩn
• KSDP không thay thế vai trò của KT ngoại khoa và chăm
sóc hậu phẫu tốt.
NGUYÊN LÝ 
• Sử dụng đường TM (đường U chỉ dùng trong PT đại-trực 
tràng), trước khi rạch da 30 – 120 phút 
• Thường sử dụng liều I
• Dùng liều lập lại khi :
PT kéo dài > 2 giờ
PT phức tạp, mất nhiều máu
KS có T1/2 ngắn) 
thường không quá 24h
• Nếu BN được biết nhiễm MRSA lưu trú, nên thêm một liều 
Vancomycin trước PT kèm với KS dự phòng.
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT NGOẠI TỔNG QUÁT 
Loại
phẫu thuật
Mô tả Chỉ định KSDP
Sạch
Các PT da còn nguyên vẹn không viêm, 
không sang chấn, không liên quan 
đến miệng hầu, ống tiêu hoá, hệ hô 
hấp, niệu-sinh dục, không có lỗi vô 
khuẩn; khâu vết mổ thì đầu và 
không dẫn lưu.
Không nhất thiết phải dùng KSDP nếu 
thời gian PT ngắn, điều kiện vô 
khuẩn nghiêm ngặt, ít gây nguy cơ 
cho người bệnh trong hậu phẫu
Sạch - Nhiễm
Các PT da còn nguyên vẹn, có liên quan 
đến ống tiêu hoá, hệ hô hấp, niệu-
sinh dục nhưng chưa có nhiễm 
khuẩn.
Là đối tượng chính của KSDP
Nhiễm
Các vết thương mới do chấn thương 
không nhiễm bẩn; phẫu thuật liên 
quan đến tiết niệu, đường mật, tiêu 
hoá có nhiễm khuẩn; có đặt ống 
dẫn lưu
Loại 3 & 4 thuộc về KS điều trị sớm; chỉ 
định KS không phải để tránh nhiễm 
khuẩn mà tránh diễn biến nặng 
thêm và lây lan 
Bẩn
Các vết thương do chấn thương trên 4 
giờ, vết thương nhiễm bẩn, vết 
thương có dị vật, mô hoại tử, ổ mủ; 
thủng tạng rỗng 
Phân loại các phẫu thuật theo Altemeier, 1955
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
• Chỉ sinh thiết TTL qua trực tràng và TURP là được ghi nhận 
nhiều. 
• 1 liều hoặc 1 ngày KS được khuyến cáo trong PT sạch 
nhiễm
• Cấy nước tiểu được khuyến cáo thực hiện 
trước PT
• Kiểm soát tình trạng khuẩn niệu 
trước mổ 
• Dẫn lưu nước tiểu kín liên tục : 
không khuyến cáo kéo dài KSDP
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Yếu tố nguy cơ tổng quát Yếu tố nguy cơ đặc biệt
Tuổi già Nằm viện dài ngày trước PT hoặc lần
nhập viện gần đây
Suy dinh dưỡng Tiền sử nhiễm khuẩn niệu-sinh dục
tái phát
Suy giảm miễn dịch Các PT liên quan đến đoạn ruột
Đái tháo đường Ngoại nhiễm vi khuẩn
Hút thuốc Dẫn lưu dài ngày
Béo phì Bế tắc đường niệu
Đồng nhiễm khuẩn cùng với 1
cơ quan khác
Sỏi niệu
Thiếu kiểm soát các yếu tố
nguy cơ
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Kháng sinh phù hợp
• Co-trimoxazole, 
• Cephalosporin thế hệ 2, 
• Aminopenicillins + chất ức chế beta-lactamase
• Aminoglycosides.
KS phổ rộng hơn như fluoroquinolones và carbapenem không
nên được sử dụng (chỉ sử dụng trong một vài TH lựa chọn
kỹ càng).
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Phân loại Altemeier chỉ áp dụng cho mổ mở, không dùng cho 
can thiệp NS niệu.
Các thủ thuật đi vào đường tiết niệu và làm tổn thương niệu 
mạc được xem là PT sạch nhiễm, vì:
• Phân tích nước tiểu không phải luôn là yếu tố dự báo 
nhiễm khuẩn và đường niệu dưới hay bị ngoại nhiễm
• Khuẩn niệu không triệu chứng, thể hiện qua cấy nước tiểu 
trước mổ, là dấu hiệu cho thấy một mức độ nhiễm khuẩn
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Mức độ 
nhiễm 
Khuẩn 
niệu
Thủ thuật 
chẩn đoán
TURBT và 
TURP
URS
PNL
SWL KSDP
Sạch (I) Không Soi bàng 
quang
XN niệu động 
học
Đốt bướu 
bàng quang 
nhỏ 
Nội soi niệu 
quản chẩn 
đoán (đơn 
giản)
Không tiền sử 
NKĐTN
Sỏi thận hoặc 
sỏi niệu quản 
đơn giản 
Không 
Sạch 
nhiễm 
(II)
Không Sinh thiết 
tuyến tiền liệt 
xuyên tầng 
sinh môn
TURBT với 
bướu lớn 
TURP 
Sỏi không 
phức tạp 
(không bế tắc, 
không đặt 
stent, sỏi 
không khảm)
Có tiền sử 
NKĐTN
Sỏi thận hoặc 
niệu quản 
đơn giản, bế 
tắc mức độ 
vừa và/hoặc 
có tiền sử 
NKĐTN
1 liều trước 
(uống) hoặc 
trong (tiêm 
TM) phẫu 
thuật
Phân loại thủ thuật nội soi Tiết niệu chẩn đoán và điều trị 
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Mức độ 
nhiễm 
Khuẩn 
niệu
Thủ thuật 
chẩn đoán
TURBT và 
TURP
URS
PNL
SWL KSDP
Nhiễm 
(III)
Có Sinh thiết 
TTL xuyên 
tầng sinh 
môn có tiền 
sử NKĐTN / 
xuyên trực 
tràng
TURBT với 
bướu hoại tử 
Khuẩn niệu
TURP người 
đang mang 
ống thông 
tiểu hoặc có 
khuẩn niệu
Sỏi phức tạp
(bế tắc mức 
độ vừa, sỏi 
khảm)
Sỏi phức tạp
Có bế tắc
Có thông mở 
thận ra da / 
thông JJ
Kiểm soát 
khuẩn niệu 
trước PT (3-5 
ngày)
1 liều KS lúc
phẫu thuật
Xem xét 
dùng KS kéo 
dài
Nhiễm 
khuẩn / 
Bẩn (IV)
Có Sinh thiết 
TTL ở người 
mang thông 
tiểu / nhiễm 
khuẩn tiết 
niệu
Dấu hiệu LS của nhiễm khuẩn tiết niệu
Dẫn lưu nếu cần thiết
TUR-BT, TUR-P cấp cứu
KS điều trị 
dựa vào độ 
nhạy cảm 
của VK
Phân loại thủ thuật nội soi Tiết niệu chẩn đoán và điều trị 
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Mức độ nhiễm
khuẩn của vùng
phẫu thuật
Mô tả Phẫu thuật mở hoặc NSOB KSDP
Sạch (I) Vùng mổ không bị nhiễm
Không đi vào đường niệu-sinh
dục
Không có bằng chứng viêm
Kỹ thuật mổ không gây phá vỡ
cấu trúc
Cắt thận đơn giản
Phẫu thuật bìu chương trình
Thắt ống dẫn tinh
Phẫu thuật dãn tĩnh mạch
tinh
Không
Sạch nhiễm (IIA) Đi vào đường niệu sinh dục mà
không có hoặc có ít trào nước
tiểu ra ngoài
Không làm đứt ống dẫn tiểu
Kỹ thuật mổ không gây phá vỡ
cấu trúc
Tạo hình khúc nối bể thận –
niệu quản
Cắt một phần thận có bướu
Cắt tuyến tiền liệt tận gốc
Phẫu thuật bàng quang, cắt
một phần bàng quang
1 liều trước (uống)
hoặc trong (tiêm
tĩnh mạch) phẫu
thuật
Sạch nhiễm (liên
quan đến ruột)
(IIB)
Đi vào đường tiêu hóa mà
không hoặc rất ít trào dịch tiêu
hóa
Kỹ thuật mổ không gây phá vỡ
cấu trúc
Chuyển lưu nước tiểu (ruột
non)
Bàng quang thay thế trực vị,
ống hồi tràng
1 liều trước (u) hoặc
trong (tiêm TM)
phẫu thuật
Phân loại PT Tiết niệu liên quan đến các mức độ nhiễm khuẩn vết mổ
KHÁNG SINH DỰ PHÒNG TRONG PT TIẾT NIỆU
Mức độ nhiễm
khuẩn của
vùng phẫu
thuật
Mô tả Phẫu thuật mở
hoặc NSOB
KSDP
Nhiễm (III) Đi vào đường niệu-sinh dục
và/hoặc ống tiêu hóa, làm
trào dịch tiêu hóa, mô viêm
Có khuẩn niệu
Kỹ thuật mổ gây phá vỡ
cấu trúc nhiều
Các vết thương hở mới
Chuyển lưu nước tiểu
(ruột già)
Trào dịch tiêu hóa (từ
ruột non và ruột già)
Bệnh ống tiêu hóa
đồng thời
Phẫu thuật chấn
thương
Kiểm soát khuẩn niệu
trước mổ
1 liều KS lúc phẫu
thuật
Xem xét dùng KS kéo
dài
Bẩn (IV) Có nhiễm khuẩn trước
Thủng tạng
Vết thương do chấn thương
cũ
Dẫn lưu apxe.
PT chấn thương bẩn
lớn.
Điều trị theo tính
nhạy của VK
Phân loại PT Tiết niệu liên quan đến các mức độ nhiễm khuẩn vết mổ
IDSA, 2013: “Clinical Practice Guidelines for Antimicrobial
Prophylaxis in Surgery”
10/1/2019
HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA
PHÒNG CHỐNG KHÁNG THUỐC
TẦM QUAN TRỌNG CỦA CHƯƠNG TRÌNH
QUẢN LÝ KHÁNG SINH TẠI BỆNH VIỆN
BN được chỉ định KS thích
hợp ngay từ đầu
Nâng cao kết quả điều trị, 
phòng ngừa (KSDP)
Mang lại hiệu quả kinh tế
- y tế
Góp phần kiểm soát đề
kháng KS
Các nhân tố chính của chương trình AMS
1. Quyết tâm của lãnh đạo (Leadership
committement)
 Tại bệnh viện
2. Trách nhiệm giải trình (Accountability)
 Người chịu trách nhiệm chính
3. Hiểu biết về thuốc (Drug expertise)
 Chuyên gia về KS
4. Hành động (Action)
5. Giám sát (Tracking)
6. Báo cáo (Reporting)
7. Giáo dục (Education)
Lê Minh Hùng. “Xây dựng ban đầu chương trình Quản lý kháng sinh tại bệnh viện”
- Lớp đào tạo Y khoa liên tục SYT TPHCM ngày 08/04/2017
- Thành lập Ban QLKS.
- Thu thập & phân tích dữ liệu vi 
sinh. 
-Soạn thảo & ban hành
Guidelines. 
- Tối ưu hóa việc sử dụng KS.
- Giám sát, đánh giá & phản hồi.
(PROCESS OUTCOME)
- Đáp ứng LS, LOS, LOT.
- Tiêu thụ KS (DOT, DDD).
- Nghiên cứu khoa học, xuất bản.
(CLINICAL & ECO. OUTCOME)
BA GIAI ĐOẠN TRIỂN KHAI AMS
TRIỂN KHAI ỨNG DỤNG 
TẠI CÁC KHOA LS
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ 
CỦA CHƯƠNG TRÌNH
1 2 3
Phát hành
Guideline
2014
QĐ thành lập
Ban giám sát tại
các Khoa trọng
điểm
- Triển khai giám sát toàn
BV trong năm 2017;
- Kết hợp đánh giá tổng
thể hiệu quả của Chương
trình
October 1, 2019
October 1, 2019
IN – DÁN POSTER
Tiểu ban giám sát sử 
dụng KS
• 2 BS khoa Niệu
• 1 DS lâm sàng
• 1 BS/DS KSNK
Nhóm 
Niệu
• 2 BS khoa Tổng quát
• 1 DS lâm sàng
• 1 BS/DS KSNK
Nhóm 
Tổng 
quát
• 1 DS lâm sàng
Nhóm tổng 
kết & xử lý 
số liệu
October 1, 2019
Nguyên tắc hoạt động của Tiểu 
ban giám sát sử dụng KS
Nguyên tắc hoạt động của Tiểu 
ban giám sát sử dụng kháng sinh
- Kiểm tra ở 4 khoa: Niệu A, Niệu B, Tổng quát 1, Tổng quát 2
- Mỗi tháng thu thập tối thiểu 100 mẫu khảo sát
- Bình quân mỗi khoa được thu thập 25 phiếu/ tháng
- Khảo sát chung phiếu kháng sinh dự phòng và điều trị
- Họp ban quản lý Kháng sinh định kỳ tuần cuối của mỗi tháng
October 1, 2019
Phiếu khảo sát KSDP & KSĐT
October 1, 2019
Nguyên tắc hoạt động của Tiểu 
ban giám sát sử dụng kháng sinh
Báo cáo trong 
ban AMS
Báo cáo 
toàn BV
DS lâm 
sàng
Trưởng/phó ban AMS hoặc 
DS lâm sàngOctober 1, 2019
KẾT QUẢ GIÁM SÁT NĂM 2018
KSDP
 Số liều KSDP trung bình/ người bệnh / Khoa
 Tính hợp lý trong sử dụng KSDP
Kiểm tra hồ sơ ở 7 Khoa lâm sàng:
NA, NB, NC, TQ1, TQ2, TQ3, HSCC
10/1/2019
Tính hợp lý trong sử dụng KSDP năm 2018
89 HS 89 HS 163 
HS
62 HS 101 
HS
85 HS
10/1/2019
55 HS
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
NA NB NC TQ1 TQ2 TQ3 HSCC
Dùng loại KSDP phù hợp 
Guidelines
Dùng KSDP đúng thời 
điểm (trước PT)
Dùng KSDP đúng thời 
lượng 
So sánh số liều KSDP trung bình/khoa 2016-2018
NA NB NC TQ1 TQ2 TQ3
SL HS tháng 6/2016 15 8 2 10
SL HS Quí 3+4/2016 79 73 78 76
SL HS năm 2017 94 93 121 89 97 85
SL HS năm 2018 87 89 163 61 98 78
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Tháng 6/2016 Quí 3+4/2016 2017 2018
NA
NB
NC
TQ1
TQ2
TQ3
So sánh tỷ lệ % tuân thủ sử dụng KSDP 2016-2018
10/1/2019
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Tháng 6/2016 Quí 3+4/2016 2017 2018
NA
NB
NC
TQ1
TQ2
TQ3
10/1/2019
Vấn đề sử dụng KSDP Nội dung sai sót
Sai chủng loại KSDP - Khối Niệu: cephalosporin III/ CĐNS TTL,
PT tạo hình niệu quản, rút thông JJ
- Khối TQ: cephalosporin thế hệ III/ ptns
cắt ruột thừa, pt Bassini phục hồi thành
bụng
Sai thời điểm dùng
KSDP
- Khối Niệu: “quên” chỉ định KSDP trước
PT
Sai thời lượng KSDP - Khối Niệu: PTNS (lôi sỏi, CĐNS bướu
bàng quang, CĐNS bướu TTL)
- Khối TQ: PTNS cắt ruột thừa, PTNS cắt
polyp túi mật
Một số thiếu sót trong sử dụng KSDP
“KHẢO SÁT TỶ LỆ TUÂN THỦ KHÁNG SINH DỰ PHÒNG
TRONG PHẪU THUẬT NGOẠI KHOA
TẠI BỆNH VIỆN BÌNH DÂN
SAU THỰC HIỆN GIÁM SÁT SỬ DỤNG KHÁNG SINH”
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM 2018
ĐẶC ĐIỂM MẪU NGHIÊN CỨU
• Hồ sơ mẫu: PT sạch / sạch nhiễm
• Thời gian lấy hồ sơ: 01-31/07/2017
• * Khoa : 4 Khoa Niệu + 4 Khoa Ngoại TQ
• Số lượng dự kiến (theo cách tính mẫu): tối đa 50
HS/khoa
• Phương pháp kiểm định:
– Đặc điểm dân số (tuổi, giới, ASA, loại pt, thời gian pt): chi-
square
– Tỷ lệ nhiễm khuẩn (vết mổ, niệu): t-test
• NKVM: bệnh nhân tái khám hoặc tái nhập viện vì nhiễm trùng vết
mổ trong vòng 30 ngày sau phẫu thuật
• NK niệu: bệnh nhân tái khám hoặc tái nhập viện vì nhiễm trùng
niệu trong vòng 7 ngày sau phẫu thuật
ĐẶC ĐIỂM MẪU NGHIÊN CỨU
NA NB NC Nam 
học
TQ1 TQ2 TQ3 TQ4
Số
lượng 
HS
48 44 46 50 44 38 50 49
Tổng số hồ sơ: 369 HS
- PT sạch: 87 HS
- PT sạch nhiễm: 282 HS
(*): 52 HS có phân loại pt khác với nhóm đánh giá, chủ yếu là PT liên 
quan đến tinh hoàn và tĩnh mạch tinh và PT phục hồi thành bụng.
TÍNH HỢP LÝ VỀ CHỈ ĐỊNH VÀ KHÔNG CHỈ ĐỊNH 
KSDP
87.5%
12.5%
% phù hợp
% không phù 
hợp
Không cần chỉ định KSDP
cho các PT sạch/ BN không
có yếu tố nguy cơ:
- PT liên quan tinh hoàn và
tĩnh mạch tinh
- PT phục hồi thành bụng
có mesh
So sánh nhóm tuân thủ và không tuân thủ 
Hướng dẫn KSDP
Đặc điểm Nhóm tuân 
thủ (n=323)
Nhóm không 
tuân thủ (n=46)
Mẫu chung 
(n=369)
Sự khác biệt giữa 2 
nhóm
Tuổi 46,3 ± 16,8 46,39 ± 20,2 46,31 ± 17,2 P=0,978 
Giới tính
Nam
Nữ
200 (61,9%)
123 (38,1%)
29 (63,0%)
17 (37,0%)
229 (62,1%)
140 (37,9%)
P = 0,883 
Bệnh lý đi kèm
Tim mạch
Hô hấp
Đái tháo đường
Bệnh khác
83 (25,7%)
18 (5,6%)
18 (5,6%)
99 (30,6%)
10 (21,7%)
3 (6,5%)
4 (8,7%)
11 (23,9%)
93 (25,2%)
21 (5,7%)
22 (6,0%)
110 (29,8%)
P > 0,05
Điểm ASA
ASA = 1
ASA = 2
ASA = 3
61 (18,9%)
245 (75,9%)
17 (5,3%)
5 (10,9%)
37 (80,4%)
4 (8,7%)
66 (17,9%)
282 (76,4%)
21 (5,7%)
P = 0,303
So sánh nhóm tuân thủ và không tuân thủ 
hướng dẫn KSDP
Đặc điểm Nhóm tuân 
thủ (n=323)
Nhóm không 
tuân thủ (n=46)
Mẫu chung 
(n=369)
Sự khác biệt giữa 2 
nhóm
Loại PT
PT tiết niệu-sinh dục
PT tiêu hóa-gan mật
PT khác
152 (47,1%)
92 (28,5%)
79 (74,5%)
29 (63,0%)
10 (21,7%)
7 (15,2%)
181 (49,1%)
102 (27,6%)
86 (23,3%)
P = 0,12 > 0,05
Thời gian PT trung 
bình (phút)
53,8 ± 40,0 69,1 ± 64,0 55,8 ± 43,9 P= 0,122 > 0,05
NK vết mổ (bao gồm 
NK niệu) (*)
42 (13,0%) 4 (8,7%) 46 (12,5%) P= 0,409 > 0,05
(*): NK vết mổ: NK trong vòng 30 ngày sau PT
NK niệu: NK trong vòng 7 ngày sau PT
TÍNH HỢP LÝ TRONG SỬ DỤNG KSDP (*)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
NA NB NC NH TQ1 TQ2 TQ3 TQ4
% Dùng loại KSDP phù 
hợp Guidelines
% Dùng KSDP đúng 
thời điểm (trước PT)
% Dùng KSDP đúng 
thời lượng 
(*): chỉ gồm các hồ sơ có sử dụng KSDP (277 HS)
48 
HS
44 
HS
46 
HS
50 
HS
20 
HS
37 
HS
9 HS 23 
HS
TÍNH HỢP LÝ TRONG SỬ DỤNG KSDP (*)
(*): chỉ gồm các hồ sơ có sử dụng KSDP (277 HS)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
% Dùng loại KSDP 
phù hợp 
Guidelines
% Dùng KSDP 
đúng thời điểm 
(trước PT)
% Dùng KSDP 
đúng thời lượng 
97.9% 99.5%
86.2%
97.8% 96.6%
87.6%
Khối Niệu
Khối Tổng quát
LIỀU KSDP TRUNG BÌNH (*)
- (*): chỉ gồm các hồ sơ có sử dụng KSDP (277 HS)
- TQ1: liên quan các PTNS Hartmann, PT Miles và đóng hậu môn nhân tạo
4.29
3.45
3.98 3.94
7.5
2.57
3.56
2.87
3.9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
NA NB NC NH TQ1 TQ2 TQ3 TQ4 Chung
3.9 ± 4.7
Số liều KSDP 
trbình/BN
Khoa 
C
THỜI LƯỢNG KSDP TRUNG BÌNH (*)
(*): chỉ gồm các hồ sơ có sử dụng KSDP (277 HS)
2.02
1.82
2.11
1.92
3.5
1.38
1.89
1.3
1.94
0
1
2
3
4
NA NB NC NH TQ1 TQ2 TQ3 TQ4 Chung
1.9 ± 2
Thời lượng KSDP 
trbình/BN
Khoa 
ng
So sánh nhóm tuân thủ và không tuân thủ
thời lượng KSDP (*)
(*): chỉ gồm các hồ sơ có sử dụng KSDP 
Đặc điểm Nhóm tuân 
thủ
Nhóm không 
tuân thủ
Mẫu chung Sự khác biệt giữa 
2 nhóm
PT rạch da
Số lượng HS 160 29 189
NK vết mổ 14 (8,8%) 2 (6,9%) 16 (8,5%) P = 0,743 > 0,05
PT tiết niệu qua ngã niệu đạo
Số lượng HS 80 8 88
NK niệu 7 (8,8%) 2 (25%) 9 (10,2%) P = 0,360 > 0,05
So sánh chi phí thuốc trên nhóm tuân thủ
và không tuân thủ thời lượng KSDP (*)
(*): bắt cặp 7 hồ sơ có cùng chẩn đoán, phương pháp PT, giới tính và độ tuổi ± 5 , ASA = 1 hoặc 2
Nhóm tuân 
thủ
Nhóm
không tuân 
thủ
Phần chênh 
lệch chi phí/ 
tháng
Phần chênh lệch 
chi phí/ năm
Chi phí 
thuốc (VNĐ)
3.545.200 8.401.873 4.856.673 58.280.076
Chi phí 
kháng sinh 
(VNĐ)
1.827.548 5.753.370 3.925.822
47.109.864
KẾT LUẬN 
• KSDP là rất cần thiết trong Ngoại khoa và cần được sử
dụng đúng cách
• Chương trình AMS giúp quản lý sử dụng KSDP - KS nói
chung
• BS PTV cần làm quen với việc được nhắc nhở về việc sử
dụng KS
• Thành viên Ban AMS cần trao đổi, thảo luận, báo cáo
những TH khó với BS PTV và với Ban Phác đồ
TÀI LiỆU THAM KHẢO
1. Hướng dẫn của Hiệp hội Bệnh Nhiễm khuẩn Hoa Kỳ
(IDSA)
2. Hướng dẫn của Hiệp hội Nhiễm khuẩn Phẫu thuật Hoa 
Kỳ (SSI) năm 2013
3. Hướng dẫn điều trị Nhiễm khuẩn Tiết niệu, Hội Tiết niệu
châu Âu, 2017
4. Phác đồ kháng sinh dự phòng chu phẫu, BV Bình Dân, 
2015
5. Báo cáo hoạt động Ban QLKS BV Bình Dân, QII, 2017
6. Khóa luận tốt nghiệp dược sĩ đại học, sinh viên Bùi Hồng
Ngọc, ĐH Y Dược TP.HCM, 2017
Xin cám ơn