Giám sát, đánh giá tài nguyên rừng bằng phần mềm Locus trên máy tính bảng, điện thoại thông minh

Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường 
 109TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 6-2016 
GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ TÀI NGUYÊN RỪNG BẰNG PHẦN MỀM LOCUS 
TRÊN MÁY TÍNH BẢNG, ĐIỆN THOẠI THÔNG MINH 
Nguyễn Hữu Văn1, Phạm Văn Duẩn2, Bùi Thanh Tùng3, 
Bùi Hùng Trịnh4, Phạm Văn Bút5, Bùi Quốc Vương6
1,2,3,4Trường Đại học Lâm nghiệp 
5Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình 
6Chi cục Kiểm lâm Bà Rịa – Vũng Tàu 
TÓM TẮT 
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Locus trên máy tính bảng, điện thoại thông minh vào việc thu thập thông tin 
hiện trường phục vụ công việc điều tra, giám sát và đánh giá tài nguyên rừng đã được các tác giả trình bày khá 
chi tiết. Dữ liệu được thu thập từ dạng điểm, đường, vùng với đầy đủ các thuộc tính: Tọa độ, ngày giờ thiết lập, 
kích thước, ghi chú và đặc biệt là file ảnh đính kèm tại điểm được thu thập; Dữ liệu này dễ dàng chuyển đổi 
sang các định dạng khác nhau tạo thuận lợi cho quá trình xử lý và lưu trữ. Phần mềm này đã được sử dụng 
trong dự án Tổng điều tra kiểm kê rừng toàn quốc giai đoạn 2013 - 2016 thuộc hợp phần kiểm chứng kết quả 
giải đoán trạng thái, trữ lượng rừng và giám sát của tư vấn độc lập; kết quả rất trực quan, sinh động và có độ 
chính xác cao. 
Từ khóa: Locus, phần mềm, sử dụng, tài nguyên rừng. 
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Quá trình đô thị hóa, sự bùng nổ dân số 
xung quanh các khu vực có rừng đã tạo nên 
một áp lực rất lớn đến tài nguyên rừng và đất 
rừng, làm cho chúng biến động không ngừng. 
Để tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả tài 
nguyên rừng và đất rừng thì việc giám sát và 
đánh giá sự biến động của tài nguyên rừng là 
vô cùng cần thiết. 
Công tác thu thập dữ liệu tại hiện trường 
đến nay chủ yếu sử dụng GPS để khoanh vẽ 
ranh giới lô, máy ảnh kỹ thuật số để chụp hiện 
trường; tuy nhiên với những khu vực rộng, có 
địa hình dốc, phức tạp thì việc khoanh vẽ ranh 
giới lô tốn rất nhiều thời gian, công sức và gây 
nguy hiểm cho cán bộ kỹ thuật hiện trường. 
Phần mềm Locus Maps do Asamm software 
phát triển, là một ứng dụng bản đồ và điều 
hướng đa chức năng cho các thiết bị di động. 
Ứng dụng này có hai phiên bản Locus Map Pro 
là phiên bản trả tiền với đầy đủ các chức năng, 
Locus Map Free là phiên bản miễn phí với một 
số chức năng bị hạn chế và không có chặn 
quảng cáo. Ứng dụng này có thể tạo, lưu 
tracks, points, regions với các thuộc tính: Tọa 
độ, ngày giờ tạo đối tượng, loại đối tượng, các 
thuộc tính kích thước, file ảnh đính kèm, ghi 
chú khả năng trao đổi thông tin của phần 
mềm này rất tốt, dữ liệu có thể được xuất 
radưới dạng text, excel, dxf để có thể đọc 
trên các phần mềm GIS khác nhau. 
Mục tiêu của bài báo này nhằm mục đích 
hướng dẫn cho các cán bộ kỹ thuật kiểm lâm, chủ 
rừng sử dụng được ứng dụng Locus Map 
Freetrong việc thu thập dữ liệu ngoại nghiệp phục 
vụ điều tra, đánh giá, giám sát tài nguyên rừng. 
II. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
2.1. Đối tượng 
Đối tượng nghiên cứu là các ứng dụng của 
phần mềm Locus Map Free được download 
trên CH Play (Cửa hàng ứng dụng của hệ điều 
hành Android) và được cài đặt trên máy tính 
bảng, điện thoại thông minh chạy hệ điều hành 
Android. 
2.2. Phương pháp 
a. Phương pháp quan sát: Quan sát trực tiếp 
và ghi chép lại các bước thực hiện trên máy 
tính bảng, điện thoại thông minh. 
b. Phương pháp thực nghiệm: Lặp lại nhiều 
lần các bước thực hiện trên máy tính bảng, 
Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường 
 110 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 6-2016 
điện thoại thông minh. Ghi chép lại các quy 
trình thực hiện đơn giản, dễ hiểu, kết quả chính 
xác. 
c. Phương pháp phân tích và tổng kết kinh 
nghiệm: Phân tích các quy trình thực nghiệm, 
rút kinh nghiệm và đề xuất trình tự các bước 
kỹ thuật nhanh, chính xác và dễ thao tác. 
Tóm tắt phương pháp trong sơ đồ sau: 
Hình 01. Sơ đồ thực hiện công tác thu thập dữ liệu hiện trường 
bằng ứng dụng Locus Map trên máy tính bảng, điện thoại thông minh 
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, THẢO LUẬN 
3.1. Cài đặt phần mềm 
3.1.1. Cài đặt phần mềm Global Mapper, 
MapInfo 
Phần mềm Global Mapper sử dụng để tạo 
file SQLitedb, đầu vào của phần mềm Locus 
Map; file cài đặt được tải về từ mạng internet 
và cài vào máy tính để bàn hoặc máy tính xách 
tay. Lưu ý: Cài phần mềm Global Mapper 
phiên bản từ 14.0 trở lên, từ phiên bản này trở 
đi mới có chức năng chuyển đổi định dạng file 
sang dạng sqlitedb. 
Tạo các file projection để chuyển đổi hệ tọa 
độ VN2000 múi 6 độ hoặc múi 3 độ sang UTM 
và ngược lại. 
Cài đặt phần mềm MapInfo để biên tập dữ 
liệu đầu vào, chuyển đổi các định dạng. 
3.1.2. Cài đặt phần mềm Locus 
Trong CH Play mục tìm kiếm tìm Locus, tải 
về và cài đặt bình thường vào máy tính bảng 
hoặc điện thoại thông minh chạy hệ điều hành 
Androi. Bài báo này hướng dẫnsử dụng bản 
Locus Map Free,cũng có thể mua bản Pro với 
chi phí 154.000 VNĐ. Sau khi cài xong trong 
cửa sổ màn hình có biểu tượng như hình 02. 
Cài đặt phần mềm 
- Mapinfo 
- Global Mapper 
- Locus Map 
Chuẩn bị dữ liệu 
- Chuyển đổi định dạng dữ liệu 
- Nhập dữ liệu vào thiết bị 
Thu thập thông tin 
hiện trường 
- Thu thập dữ liệu dạng điểm 
- Thu thập dữ liệu dạng đường 
- Thu thập dữ liệu dạng vùng 
Xuất dữ liệu 
 TẠP CHÍ KHOA H
Hình 02. Biểu tượng Locus Map trong CH Play và c
Lưu ý khi mua thiết bị chọ
hình ít nhất như sau: Hệ điều hành Android 
4.4, CPU 4 nhân 1.3, RAM 3 GB, b
16 GB, camera sau 8 MP, kết n
800/900/1800/2600 + 850/2100, 
GLONASS, Pin: 6500 mAh, la bàn đi
trong trường hợp đi hiện trường không có sóng 
điện thoại thiết bị vẫn hoạt động bình thư
3.2. Chuẩn bị dữ liệu trước khi đi hiện 
trường 
Với trường hợp bình thường download b
đồ giao thông Việt Nam và sử d
Hình 03. Dữ liệu ả
đượ
- Chuyển dữ liệu trên sang h
Những dữ liệu trên đều ở hệ t
Bà Rịa - Vũng Tàu múi 3 độ, đ
trong phần mềm Locus Map ph
hệ tọa độ UTM định dạng Lat/Long
Menu Tools/Configure/Projection/Load From 
File chọn file projection 
Quản lý Tài nguyên r
ỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ
ửa sổ màn hình máy tính b
n máy có cấu 
ộ nhớ trong 
ối mạng: LTE 
GPS: GPS + 
ện tử để 
ờng. 
ản 
ụng khi không 
có sóng 3G (offline) với nh
hoặc điện thoại thông minh có chíp GPS.
Với trường hợp có ả
điểm MK và OTC, lớp d
(rungkk) – Dữ liệu thuộc D
kiểm kê rừng toàn quốc giai đo
Các bước thực hiện như sau:
3.2.1. Chuyển đổi định dạng
- Mở phần mềm Global Mapper, 
hệ tọa độ cho từng lớp d
dữ liệu ảnh, MK-OTC, l
Côn Đảo. 
nh, MK_OTC, lớp kiểm kê rungkk của VQG Côn Đ
c mở trong phần mềm Global Mapper 
ệ tọa độ UTM: 
ọa độ VN2000 
ể chạy được 
ải chuyển sang 
. Vào 
VN2000_M3_BRVT_to_UTM sau đó ch
Apply/OK. 
- Export dữ liệu đã load file projection trên 
sang dạng tab: Mở Menu File/Export/Export 
Vector chọn loại định d
dạng Mapinfo TAB/MAP
kết quả; lần lượt chuyển t
ừng & Môi trường 
111 6-2016 
ảng 
ững máy tính bảng 
nh vệ tinh, hệ thống 
ữ liệu hiện trạng rừng 
ự án Tổng điều tra 
ạn 2013 – 2016. 
chuyển 
ữ liệu: Trong ví dụ là 
ớp rungkk của VQG 
ảo 
ọn 
ạng cần xuất sang là 
. Chọn thư mục lưu 
ừng lớp dữ liệu trên 
Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trư
 112 TẠP CHÍ KHOA H
về hệ tọa độ UTM. Sử dụng Mapinfo đ
as các lớp dữ liệu này sang đ
Lat/Long. Mở Mapinfo, mở 
chuyển hệ tọa độ về UTM 
Mapinfo, Chọn File/Save Copy As, ch
mục cần lưu file tab, chọn m
Trong mục Projection: Category ch
Hình 0
- Exprot dữ liệu trên sang dạng SQLitedb s
dụng Global Mapper: 
File/Export/Export Raster/Image Format ch
định dạng RMaps SQLite Database
mục lưu dữ liệu và bấm OK, vi
định dạng này tốn khá nhiều th
mất cả ngày nếu dữ liệu lớn. Như v
này đã có một file dữ liệu định d
để đưa vào máy tính bảng ho
thông minh. 
Hình 05. Dữ liệu khi đã đư
3.3. Thu thập thông tin ngoài hiện trường
3.3.1. Thu thập dữ liệu dạng điểm
Bật chế độ định vị trên thiế
mềm Locus/Data/Points: Tạo m
bấm chọn (+) trên màn hình, ch
point nếu chụp một ảnh tại đi
biểu tượng máy ảnh trên màn hình đ
ờng 
ỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP S
ể Save 
ịnh dạng 
file tab vừa 
ở trên trong 
ọn thư 
ục Projection. 
ọn 
Longitude/Latitude; Category M
Longitude/Latitude, chọn OK
- Tạo nhãn: Mở đồng th
này trên Global Mapper, 
center/Options. Chọn Use Multiple Attributes 
for Name. 
4. Nhãn được tạo trong Global Mapper 
ử 
Mở Menu 
ọn 
. Chọn thư 
ệc chuyển đổi 
ời gian, có thể 
ậy sau bước 
ạng sqlitedb 
ặc điện thoại 
3.2.2. Nhập dữ liệu vào máy tính bảng, điện 
thoại thông minh 
Kết nối máy tính bả
minh với máy tính xách tay 
như một thiết bị lưu trữ 
sqlitedb vào ổ cứng của thi
Mở phần mềm Locus trên thi
Import file sqlitedb vào: M
thư mục chứa file sqlitedb
ợc nhập vào máy tính bảng, điện thoạ
t bị, mở phần 
ột point mới, 
ọn Shoot a new 
ểm đứng. Bấm 
ể chụp 
ảnh, Chọn Lưu để lưu ảnh v
bỏ để thoát. 
Lần lượt tại các điểm c
tiến hành như trên, một h
thu thập với đầy đủ: Tọa đ
tạo, ảnh đính kèm, ghi chú
Ố 6-2016 
embers chọn 
. 
ời cả ba lớp dữ liệu 
vào Tool/Control 
ng, điện thoại thông 
qua cáp, sử dụng 
di động và coppy file 
ết bị. 
ết bị di động, 
ở Locus/ImportTìm 
. 
i thông minh 
ừa chụp, hoặc Hủy 
ần thu thập dữ liệu 
ệ thống điểm được 
ộ, độ cao, thời điểm 
 TẠP CHÍ KHOA H
Hình 06. Dữ liệu dạng điểm đư
3.3.2. Thu thập dữ liệu dạng đường
Mở Locus Map/Track recording đ
track mới; Chọn biểu tượng ghi đ
một track mới, hết buổi làm vi
Stop/Save. 
Chọn Save, đặt tên vào mục Name, mô t
vào mục Description; Các thông tin v
được lưu: Tên, ngày, khoảng cách, kho
gian thu thập track. 
Hình 07. Dữ liệu dạng đường đư
3.3.3. Thu thập dữ liệu dạng vùng
Mở Locus/More functions/Add new route & 
measure; Chấm các điểm khống ch
tạo nodes và đóng vùng cần vẽ b
Quản lý Tài nguyên r
ỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ
ợc thu thập 
ể tạo một 
ể bắt đầu ghi 
ệc chọn nút 
ả 
ề track 
ảng thời 
ợc thu thập 
ế trên ảnh, 
ổ sung. 
Hình 08. Dữ liệu dạng vùng đư
3.4. Xuất dữ liệu 
Mở Locus/Export ch
xuất: Points, Tracks, Items; Ch
dạng của file, thư mục lưu tr
Export, nếu thoát chọn Cancel
Hình 09. Những định dạng d
xuất ra từ phần m
Dữ liệu dạng gpx, dxf, kml, kmz có th
được đọc ở rất nhiều phầ
khi mở ra trong phần mề
gốc của dữ liệu là UTM đ
từ đó chuyển về hệ tọa đ
địa phương và chồng x
khác để sử dụng. 
Trong dự án Tổng đi
toàn quốc giai đoạn 2013
Locus Map đã được sử d
hợp phần kiểm chứng kế
ừng & Môi trường 
113 6-2016 
ợc thu thập 
ọn loại dữ liệu cần 
ọn loại định 
ữ dữ liệu; chọn 
. 
ữ liệu có thể được 
ềm Locus Map 
ể 
n mềm GIS, tuy nhiên 
m GIS lưu ý hệ tọa độ 
ịnh dạng Lat/Long, 
ộ VN2000 múi 3 độ 
ếp lên các lớp bản đồ 
ều tra kiểm kê rừng 
 - 2016 ứng dụng 
ụng rất hiệu quả trong 
t quả giải đoán trạng 
Quản lý Tài nguyên rừng & Môi trường 
 114 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 6-2016 
thái, trữ lượng rừng và đặc biệt trong việc giám 
sát công tác điều tra, kiểm kê rừng của Đơn vị 
tư vấn giám sát độc lập. Kết quả thu thập ngoài 
hiện trường rất trực quan, sinh động với độ 
chính xác khá cao. 
3.5. Kết luận 
Như vậy với ứng dụng Locus Map có thể 
thu thập được rất nhiều thông tin tại hiện 
trường từ điểm, đường, vùng với các thuộc 
tính: Tọa độ, thời gian thu thập, với dữ liệu 
đường và vùng có thông tin kích thước, chu vi, 
diện tích, các ghi chú tại hiện trường, file ảnh 
đính kèm tại tọa độ thu thập 
Với việc chuyển đổi được sang khá nhiều 
định dạng gpx, dxf, kml, kmz dữ liệu sau 
chuyển đổi có thể được xử lý ở rất nhiều phần 
mềm GIS khác nhau, thuận lợi cho việc quản 
lý dữ liệu. 
Việc sử dụng phần mềm Locus Map trong 
việc theo dõi diễn biến, đánh giá tài nguyên 
rừng và môi trường rất dễ dàng với chi phí 
không cao (tận dụng thiết bị di động hiện có 
của cán bộ), kết quả khá chính xác, trực quan, 
dễ xử lý và quản lý. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Trần Quang Bảo, Nguyễn Văn Thị, Phạm Văn 
Duẩn, 2014. Ứng dụng GIS trong quản lý tài nguyên thiên 
nhiên. Nhà xuất bản Nông Nghiệp, Hà nội, 224 trang. 
2. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Mapinfo 
3. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Global Mapper 
4. 
hoc/ung-dung-phan-mem-locus-map-vao-dieu-tra-quy-
hoach-rung. 
5. Viện Điều tra Quy hoạch rừng, 2014. Tài liệu tập 
huấn sử dụng phần mềm Jica Survey. 
MONITORING AND EVALUATION OF FOREST RESOURCES 
BY USING LOCUS SOFTWARE ON THE TABLETS, SMARTPHONES 
Nguyen Huu Van1, Pham Van Duan2, Bui Thanh Tung3, 
Bui Hung Trinh4, Phạm Văn Bút5, Bùi Quốc Vương6 
1,2,3,4Vietnam National University of Forestry 
5Quang Binh Forest Protection Department 
6Ba Ria – Vung Tau Forest Protection Department 
SUMMARY 
In this article, the authorsdetailed the use of Locus software on tablets and smart phones in order to collect 
outdoor information, serving the investigation, monitoring and evaluation of forest resources. Data collected 
such as points, lines and regions with full attributes: Coordinates, date and time, size, notes and especially 
attached images at collected points; This data is easily converted to different formats to facilitate the processing 
and storage. This software has been used in the National project on forest investigation and inventory in the 
period 2013-2016, under the component of verifying the state and forest volume classification result, and 
supervision by an independent consultant, the result is very intuitive, vivid and has high accuracy. 
Keywords: Forest resources, Locus, software, using. 
Người phản biện : PGS.TS. Trần Quang Bảo 
Ngày nhận bài : 08/11/2016 
Ngày phản biện : 15/11/2016 
Ngày quyết định đăng : 25/11/2016