Giá điện cần công khai, minh bạch các yếu tố đầu vào của chi phí sản xuất kinh doanh

Việc tăng giá bán điện đã gây xôn xao dư luận từ các doanh nghiệp, các đơn vị sản xuất kinh doanh đến đông đảo các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, việc tăng giá điện đã trở thành chủ đề nóng trong Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm và đề nghị các cơ quan chức năng làm sáng tỏ, minh bạch hóa cách tính giá điện để có câu

trả lời thỏa đáng cho nhân dân. Bài viết phân tích sự hình thành và phương pháp tính giá điện ở nước ta

hiện nay, qua đó thấy được ưu điểm cũng như tồn tại, hạn chế để đề xuất những giải pháp phù hợp để có

cách tính giá điện hợp lý, phù hợp với quy luật của thị trường và quy luật Cung – Cầu, đáp ứng tốt nhu cầu

tiêu thụ điện năng của các đối tượng khách hàng. Bên cạnh đó, tác giả cũng đề xuất một số giải pháp để

thị trường điện năng ổn định và phát triển hiệu quả trong thời gian tới.

pdf 5 trang phuongnguyen 80
Bạn đang xem tài liệu "Giá điện cần công khai, minh bạch các yếu tố đầu vào của chi phí sản xuất kinh doanh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giá điện cần công khai, minh bạch các yếu tố đầu vào của chi phí sản xuất kinh doanh

Giá điện cần công khai, minh bạch các yếu tố đầu vào của chi phí sản xuất kinh doanh
18
COÂNG KHAI MINH BAÏCH GIAÙ ÑIEÄN DÖÔÙI CAÙC GOÙC NHÌN
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 141 - tháng 7/2019
giaù ñieän Caàn CoÂng Khai, minh baïCh 
CaùC yeáu toá ñaàu vaøo CuÛa Chi phí
saÛn xuaát Kinh doanh
 PGS,TS. NGÔ TRÍ LONG*
Tập đoàn EVN về cơ cấu hiện có 3 Tổng công ty 
phát điện (GENCO 1,2,3) thuộc lĩnh vực sản xuất 
điện năng; 5 Tổng công ty điện lực (PC) kinh doanh 
điện năng (đóng vai trò bán buôn) đến khách hàng 
và Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVN 
NPT). Ngoài ra, công ty mẹ của EVN còn sở hữu 
100% vốn tại một số công ty, nhà máy phát điện 
có vị trí chiến lược khác. Trên thực tế, các doanh 
nghiệp thành viên của EVN vẫn đóng vai trò rất 
lớn tại các khâu phát điện, điều độ và truyền tải, 
phân phối và bán lẻ; hay theo một cách diễn giải 
khác, có thể thấy rằng EVN vừa tham gia, vừa điều 
hành thị trường. Do đó, thị trường điện vẫn còn 
mang đậm tính chất độc quyền và tính minh bạch 
trong các hoạt động giao dịch, sản xuất kinh doanh 
điện vẫn là vấn đề được dư luận quan tâm.
Phương pháp tính giá điện vẫn còn nhiều bất cập
Điện là ngành độc quyền, giá do Nhà nước quy 
định. Về phương pháp xây dựng giá điện hiện nay 
chủ yếu dựa trên chi phí thống kê hạch toán giá 
thành của EVN (chưa đủ độ tin cậy). Hiện tính 
giá điện chưa áp dụng phương pháp phổ biến và 
hiện đại theo chi phí biên dài hạn, chưa xây dựng 
biểu giá 2 thành phần: công suất và điện năng. Giá 
điện 2 thành phần, gồm: chi phí điện năng (trả cho 
nhà máy phát điện) và chi phí truyền tải (trả cho 
đơn vị xây dựng trạm biến áp, đường dây). Muốn 
tách được hai thành phần này thì phải tách được 
Việc tăng giá bán điện đã gây xôn xao dư luận từ các doanh nghiệp, các đơn vị sản xuất kinh doanh đến đông đảo các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, việc tăng giá điện đã trở thành chủ đề nóng trong Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm và đề nghị các cơ quan chức năng làm sáng tỏ, minh bạch hóa cách tính giá điện để có câu 
trả lời thỏa đáng cho nhân dân. Bài viết phân tích sự hình thành và phương pháp tính giá điện ở nước ta 
hiện nay, qua đó thấy được ưu điểm cũng như tồn tại, hạn chế để đề xuất những giải pháp phù hợp để có 
cách tính giá điện hợp lý, phù hợp với quy luật của thị trường và quy luật Cung – Cầu, đáp ứng tốt nhu cầu 
tiêu thụ điện năng của các đối tượng khách hàng. Bên cạnh đó, tác giả cũng đề xuất một số giải pháp để 
thị trường điện năng ổn định và phát triển hiệu quả trong thời gian tới.
Từ khóa: Giá bán điện.
Input factors of electricity price need to be public and transparent
The increase in electricity prices has caused a lot of public opinion, from businesses, manufacturers to all 
classes in the society. In particular, the increase in electricity prices has become a hot topic in the 7th session 
of the XIV National Assembly, which has been concerned by many members of National Assembly and it 
is required that the state management authorities should clarify and make the pricing transparentto have 
satisfactory answers for the people. The article analyzes the formation and method of calculating electricity 
prices in the country, including advantages as well as shortcomings to propose appropriate solutions to have 
a reasonable and appropriate electricity price calculation method,which is in accordance with market rules 
and the law of supply and demand, to meet the demand for power consumption of customers. Besides, the 
author also proposes some solutions to stabilize and develop the power market in the coming time.
keywords: Electricity selling price.
* Chuyên gia Kinh tế
19NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 141 - tháng 7/2019
hai khâu: truyền tải và kinh doanh điện. Khi tách 
ra, truyền tải sẽ trở thành khâu độc quyền nhưng 
kinh doanh sẽ là thị trường cạnh tranh - nơi nhiều 
doanh nghiệp kinh doanh điện hoạt động và cạnh 
tranh giá với nhau. Người tiêu dùng sẽ được nhìn 
thấy rõ ràng hai loại chi phí cấu thành nên giá điện.
Tuy nhiên, hiện nay thị trường bán lẻ điện cạnh 
tranh vẫn chưa được hình thành. Không chỉ là vấn 
đề kĩ thuật, việc phân tách hai khâu truyền tải và 
kinh doanh điện còn gặp rào cản về con người và 
lợi ích. Do đó, dù đặt mục tiêu sau năm 2023 thực 
hiện thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hoàn chỉnh, 
vẫn chưa có gì chắc chắn vào thời điểm đó, chúng 
ta sẽ có một thị trường điện cạnh tranh thực sự và 
minh bạch hóa được giá điện.
Việc tính giá điện mới chú ý đến các yếu tố làm 
tăng giá điện mà chưa quan tâm đến giảm giá điện 
như mùa nước và việc tăng công suất các nhà máy 
thuỷ điện, giảm tổn thất, giá thành. Để xác định 
giá điện, phải tính toán được giá thành. Giá thành 
của ngành điện bao gồm: Tổng chi phí khâu phát 
điện; Tổng chi phí khâu truyền tải điện; Tổng chi 
phí khâu phân phối - bán lẻ điện; Tổng chi phí khâu 
phụ trợ - quản lý ngành.
Việc tính chi phí sản xuất kinh doanh điện căn 
cứ trên các tài liệu do EVN và các đơn vị thành 
viên cung cấp, gồm: Báo cáo chi phí và giá thành 
sản xuất kinh doanh điện trong năm của EVN do 
kiểm toán độc lập - Công ty TNHH Deloitte Việt 
Nam kiểm toán; báo cáo tài chính hợp nhất năm 
sau kiểm toán của EVN, báo cáo tài chính do đơn 
vị kiểm toán độc lập kiểm toán của Công ty mẹ 
EVN và các đơn vị thành viên; hợp đồng mua bán 
điện giữa EVN và các đơn vị phát điện.
Về nguyên tắc các chi phí được phép đưa vào 
trong giá thành sản xuất kinh doanh điện và đưa 
vào tính toán điều chỉnh giá điện chỉ có chi phí 
sản xuất kinh doanh của các hoạt động trong lĩnh 
vực điện. Các chi phí đầu tư ngoài ngành không 
được phép đưa vào trong giá thành sản xuất kinh 
doanh điện cũng như trong tính toán điều chỉnh 
giá điện. Theo quy định trên, hàng năm, căn cứ vào 
số liệu chi phí đã được kiểm toán độc lập xác nhận, 
Bộ Công thương đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, 
ngành có liên quan tiến hành kiểm tra giá thành 
sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực 
Việt Nam (EVN). Chi phí sản xuất kinh doanh 
điện được tách bạch theo chi phí các khâu, như 
phát điện, truyền tải, phân phối, phụ trợ và quản 
lý ngành.
Trước nay, chi phí đầu ra của điện lực được nhắc 
đến nhiều mà ít đề cập đến chi phí đầu vào. Bộ 
Công thương đã công khai đối với giá bán điện và 
phần nào đã thực hiện việc minh bạch hóa. Nhưng 
20
COÂNG KHAI MINH BAÏCH GIAÙ ÑIEÄN DÖÔÙI CAÙC GOÙC NHÌN
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 141 - tháng 7/2019
việc minh bạch trên vẫn chưa đủ bởi điều quan 
trọng nhất của giá điện là cần công khai các chi phí 
đầu vào để tính toán chi phí. Bởi đối với ngành độc 
quyền, giá do Nhà nước định, không phải bất cứ 
chi phí nào được quy định trong chi phí đều được 
tính hết vào. Về nguyên tắc phải tính đúng, tính đủ, 
tính hợp lý của nó. Vì nó là ngành độc quyền phải 
xem những chi phí đó đã hợp lý hay chưa? Những 
chi phí kém hiệu quả có tính chủ quan trong quá 
trình hoạt động kinh doanh không thể bắt người 
tiêu dùng phải gánh chịu. Những loại chi phí đó 
cần dựa vào định mức, chuẩn mực cả khu vực hoặc 
quốc tế để xem xét. Nếu tính tất cả những chi phí 
bất hợp lý đó dẫn tới giá thành không thực, trong 
đó còn có thể có những yếu tố chưa minh bạch, 
chưa đúng mà người tiêu dùng cần biết vì chính họ 
bị thua thiệt, chưa đảm bảo tính hợp lý và hợp lệ.
Tổng chi phí theo từng loại giá của ngành 
điện có từ 7-9 yếu tố được tính chi phí đầu vào, 
gồm: khấu hao, nguyên nhiên liệu, vật liệu; lương 
(thưởng); sửa chữa lớn; dịch vụ mua ngoài; chi phí 
tài chính (lãi vay, chênh lệch tỷ giá); chi phí phát 
triển khách hàng và các chi phí bằng tiền khác. 
Trong các chi phí đầu vào trên, có 3 loại chi phí 
là khấu hao, chi phí định mức lương và chi phí tài 
chính là do Nhà nước quy định, còn các chi phí 
khác hoàn toàn do EVN tự quyết định, tức phía 
sản xuất quyết định. Việc EVN tự quyết định dẫn 
đến có thể có nhiều yếu tố chi phí không khách 
quan, có lợi cho bên sản xuất, không minh bạch, 
ảnh hưởng nhiều đến yếu tố giảm giá thành. Một 
trong những yếu tố đầu vào để tính giá điện, cần 
phải làm rõ và minh bạch hơn, đó là chi phí cho giá 
phát điện - chi phí lớn nhất ảnh hưởng tới giá điện 
(chiếm tới 75% trong cơ cấu giá thành), đây là khâu 
quyết định của giá điện. Yếu tố quyết định ở đây là 
yếu tố năng suất và hiệu suất của bản thân các nhà 
máy điện. Trong đó cần quan tâm đến nhiên liệu 
(khối lượng cần dùng và giá), vận hành, sửa chữa, 
điện tự dùng. Hiệu suất sử dụng hiện nay rất thấp, 
tiêu hao rất nhiều nhiên liệu, nên giá thành điện rất 
cao. Theo số liệu hiện có, việc tiêu hao bình quân 
nhiệt điện của thế giới là 380g nhiên liệu/kWh, 
trong khi Việt Nam hơn gấp rưỡi là 560g/kWh. 
Năng suất và hiệu suất của các nhà máy phát điện 
hiện nay chưa được minh bạch. Nếu quản lý tốt có 
khả năng giá thành phát điện còn có khả năng giảm 
được chứ không chỉ có tăng giá. Nếu các định mức 
chi phí do EVN tự quyết định, tức là để EVN sản 
xuất theo định mức đó, kiểu gì EVN cũng có lãi, cứ 
cộng hết vào, làm thui chột tính phấn đấu của họ và 
hậu quả người tiêu dùng gánh chịu. Hiện nay, chưa 
có nghiên cứu chính thức nào về đánh giá trình 
độ công nghệ năng lượng ở Việt Nam nói chung 
và công nghệ điện lực nói riêng so với khu vực và 
thế giới. Nhưng nếu so với định mức chi phí chung 
của thế giới và khu vực nhìn chung việc khai thác, 
sản xuất, chế biến than đang sử dụng công nghệ 
cũ, giá thành khai thác cao; công nghệ khai thác 
dầu - khí được đánh giá là đương đại. Về công nghệ 
phát điện, ngoài một số nhà máy lớn sử dụng công 
nghệ từ các quốc gia thuộc khối G7, các máy nhiệt 
điện than còn lại sử dụng công nghệ từ Trung Quốc 
được đánh giá chỉ ở mức trung bình thấp, hiệu suất 
trung bình thấp, độ tin cậy chưa cao. Các thủy điện 
vừa và nhỏ hầu hết sử dụng công nghệ Trung Quốc 
được đánh giá là lạc hậu. Trong tiêu thụ năng lượng 
công nghiệp và dân dụng được đánh giá khoảng 
70% thiết bị ở mức lạc hậu, tiêu hao năng lượng lớn 
và ô nhiễm cao.
Điện tự dùng của EVN, các chỉ số khác cũng 
đều cao. Dùng biện pháp giá để hạn chế sử dụng 
điện đối với người tiêu dùng, tại sao lại không áp 
dụng biện pháp giá để bắt buộc tiết kiệm đối với 
ngành điện như tiết kiệm điện tự dùng và tổn thất 
truyền tải. Do đó, giải quyết bản chất của giá điện, 
phải giải quyết cái gốc là chi phí sản xuất, làm sao 
phải tiết giảm những yếu tố này.
Cách tính khấu hao trong giá thành điện có tác 
động rất lớn đến giá điện. Đối với cách tính khấu 
hao của thủy điện hiện nay cần được xem xét lại. 
Trong thủy điện là giá trị đầu tư nhà máy chiếm 
80% khấu hao vào giá điện. Các công trình này 
đầu tư rất lớn, để thu hồi vốn nhanh thì phải tính 
khấu hao ngắn. Hiện nay, các nhà máy điện khấu 
hao nhiều nhất là 30 năm, có khi 20 năm, trong 
khi đáng lẽ phải khấu hao 100 năm. Nếu tính như 
vậy, thì giá thành rất cao, cách tính như vậy là chưa 
hợp lý.
EVN hàng năm phải nhập nhiều thiết bị vật tư 
nước ngoài bằng ngoại tệ, tỷ giá luôn biến động. 
Tổng số tiền chênh lệch tỷ giá tính cộng dồn lên 
rất lớn. Về nguyên tắc hoạt động trong nền kinh tế 
21NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 141 - tháng 7/2019
thị trường, doanh nghiệp phải có những giải pháp 
phòng ngừa, để giảm thiểu những rủi ro về biến 
động của tỷ giá. Về tỷ giá, đây là yếu tố được tính 
vào giá thành theo quy định và hướng dẫn của Bộ 
Công thương. Hiện còn nhiều ý kiến cho rằng cần 
xem xét xem liệu đã công bằng chưa giữa EVN với 
các doanh nghiệp khác.
Về yếu tố tiền lương, 1 kWh điện năng hiện phải 
gánh chịu quá nhiều chi phí, từ khâu sản xuất đến 
các khâu trung gian và số lượng người được tính 
giá trên 1 kWh là rất lớn. Việc định biên số người 
trên là do EVN tự định biên dưới sự hướng dẫn 
của các thông tư hướng dẫn của Bộ Công thương. 
Năng suất lao động nói chung của Việt Nam còn 
thấp, trong đó năng suất lao động của EVN so với 
Ngành điện của các nước trong khu vực còn thấp 
hơn nhiều công ty cùng chuyên ngành trong khu 
vực, chưa phát huy hết sức mạnh nội lực. Năng suất 
lao động của Ngành điện còn rất thấp và người tiêu 
dùng phải chịu “hậu quả” của điều đó. Đây là tồn 
tại làm cho chi phí sản xuất kinh doanh của Ngành 
điện khó giảm, mà EVN cần khắc phục, phải thay 
đổi tư duy, tăng cường ứng dụng khoa học công 
nghệ hiện đại nhằm giảm thiểu sức lao động chân 
tay. Chi phí cho truyền tải qua một số năm chưa có 
xu hướng giảm, mà nguyên nhân dẫn đến tăng chi 
phí chính là tăng tổn thất truyền tải này.
EVN có những khoản chi chưa rõ trong cơ cấu 
tính giá thành bán lẻ điện. Nguyên tắc tính giá điện 
chỉ bao gồm những chi phí phục vụ việc vận hành, 
cung ứng điện. Tuy nhiên, trong thực tế, có những 
khoản chi khác vẫn được đưa vào trong chi phí sản 
xuất kinh doanh điện như chi phí tuyên truyền tiết 
kiệm điện tại các công ty điện lực. Năm 2016 là 331 
tỷ đồng, tăng lên 488 tỷ đồng năm 2017, tức là tăng 
157 tỷ đồng, tương ứng với mức tăng 47%. Trong 
khi đó, hiệu quả của công tác này hiện chưa thực sự 
rõ ràng, Năm 2017, tổng chi tuyên truyền tiết kiệm 
điện là gần 500 tỉ đồng, cũng được đưa vào giá điện
Năng lực cạnh tranh của Ngành điện vẫn còn 
“ì ạch”
Khi đến làm việc với EVN, Thủ tướng Nguyễn 
Xuân Phúc đã chỉ rõ về năng lực cạnh tranh của 
ngành hiện vẫn ở mức thấp, đứng thứ 96. Chỉ số 
tiếp cận điện năng trong ASEAN đứng ở vị trí số 
6, gần cuối bảng xếp hạng, một số công trình xây 
dựng cơ bản chất lượng còn thấp, vẫn để xảy ra 
thất thoát, một số dự án ảnh hưởng nghiêm trọng 
đến môi trường sống của người dân. Do đặc điểm 
ngành nghề kinh doanh, EVN luôn dẫn đầu về các 
nguồn vốn ưu đãi nhưng tiến độ đầu tư dự án lại 
rất chậm làm cho hiệu quả sử dụng đồng vốn thấp. 
Tiết kiệm và nâng cao hiệu quả trong đầu tư xây 
dựng là vấn đề có ý nghĩa lớn trong giảm chi phí. 
Để bù đắp cho nhu cầu năng lượng điện tăng cao, 
hàng loạt dự án nhà máy điện đã được triển khai từ 
trước, song tới hiện tại nhiều dự án của EVN vẫn 
đang tiến triển rất ì ạch. Điều này đã làm cho giá 
thành của Ngành điện khó có khả năng giảm.
EVN vẫn ở thế độc quyền, EVN vừa tham gia 
điều hành thị trường, vừa mua bán điện. Ở một thế 
như vậy, tính minh bạch trong hoạt động của EVN 
cần phải được kiểm soát chặt chẽ chi phí đầu vào. 
EVN là doanh nghiệp của Nhà nước, theo nguyên 
tắc “Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” thì 
những doanh nghiệp nhà nước như EVN là công 
ty mà mỗi người dân - người đóng thuế - được xem 
như một cổ đông. Về lý thuyết, những cổ đông này 
có quyền được cung cấp đầy đủ thông tin về hoạt 
động sản xuất kinh doanh, được giải thích và chất 
vấn nếu có bức xúc về doanh nghiệp. Người dân 
không ngại phải trả tiền điện theo giá thị trường. 
Vấn đề là giá họ nhận được phải thể hiện đầy đủ 
đặc tính của thị trường đúng nghĩa: hợp lý, công 
bằng và minh bạch.
Việc tăng giá điện để đầu tư, phát triển ngành 
điện là cần thiết, vấn đề là cần phải công khai, minh 
bạch cách tính giá đầu vào của điện để công luận 
biết, giá điện gồm những yếu tố gì, trong đó cần 
quan tâm đến yếu tố nào nhất và Bộ Công thương 
cũng như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cần 
minh bạch là vô cùng cần thiết để tạo sự đồng 
thuận trong xã hội. EVN vẫn ở thế độc quyền, 
EVN vừa tham gia điều hành thị trường, vừa mua 
bán điện. Ở một thế như vậy, tính minh bạch trong 
hoạt động của EVN cần phải được kiểm soát chặt 
chẽ chi phí đầu vào.
Nếu cơ quan chủ quản muốn trấn an công luận 
với những từ ngữ cực kỳ chung chung khó hiểu 
như “chi phí khác hợp lý”, “chúng tôi không cho 
bù lỗ cho các khoản lỗ đầu tư trái Ngành, những 
chi phí bất hợp lý vào chi phí tính giá thành của 
22
COÂNG KHAI MINH BAÏCH GIAÙ ÑIEÄN DÖÔÙI CAÙC GOÙC NHÌN
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 141 - tháng 7/2019
điện”, thì người tiêu dùng vẫn nghi ngại. Đầu tư 
vào Ngành điện thực sự rất lớn, nhưng kiểm soát 
chi phí đầu vào, đấu thầu, chất lượng vật tư thiết 
bị vẫn còn là ẩn số. Chính nhà điện tự quyết định 
chọn nhà thầu nào, mua thiết bị, thay thế... và khấu 
hao đầu tư vào giá thành. Trong khi, cần thiết có cơ 
quan kiểm định, kiểm soát giá độc lập chi phí đầu 
vào, chất lượng vật tư thiết bị đầu tư Ngành điện 
thì không thấy. Công luận mong chờ cơ quan chức 
năng làm việc một cách công tâm, khách quan và 
minh bạch.
Phát triển thị trường điện cạnh tranh là xu 
hướng phát triển chung của các nước trên thế giới, 
là động lực cho hoạt động hiệu quả trong sản xuất 
kinh doanh điện và phát triển kinh tế xã hội. Việt 
Nam không thể nằm ngoài xu thế này. Mặc dù, 
Chính phủ hiện đã đưa ra một số lộ trình để dần 
đưa thị trường về thế cạnh tranh, song đến khi nào 
và bao giờ người dân được tự do lựa chọn nhà cung 
cấp vẫn còn là một câu hỏi lớn.
Định hướng phát triển thị trường điện năng ở 
nước ta trong thời gian tới
Điện lực là Ngành độc quyền, Nhà nước đã 
định mức giá cụ thể và khung giá đối với từng loại 
sản phẩm điện lực. Từ nay cho đến sau năm 2022, 
khi có được thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hoàn 
hảo ở nước ta, cần thực hiện một số vấn đề sau:
- Nhà nước điều tiết và kiểm soát giá bán lẻ điện 
bằng các biện pháp kiểm tra, giám sát việc tuân thủ 
các quy định của pháp luật về giá điện đối với các 
đơn vị điện lực.
- Để thực hiện giá bán điện thực hiện theo cơ 
chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, giá 
điện cần điều chỉnh cho phù hợp với nền kinh tế, 
giảm rủi ro cho doanh nghiệp sản xuất điện. Việc 
điều chỉnh giá bán điện cần bảo đảm tính kịp thời 
so với sự biến động của các yếu tố đầu vào hình 
thành giá. Các yếu tố đầu vào khi xem xét điều 
chỉnh giá điện cần tính đến cả các yếu tố làm giảm 
giá điện như yếu tố mùa và công suất, sản lượng 
tăng thêm đối với nhà máy thuỷ điện, giảm tổn thất 
hệ thống điện.
- Về nguyên tắc, việc xây dựng và điều chỉnh 
giá điện cần dựa vào những căn cứ thực tiễn và 
khoa học.
- Giá điện nên được một đơn vị, tổ chức định 
giá độc lập, uy tín định giá. EVN cũng nên công 
khai cơ chế tính giá, cùng một cam kết cải cách 
ngành điện hợp lý nhất, tăng giá phải có lộ trình, 
từng bước và gắn với tăng chất lượng điện. Đa dạng 
hóa các nguồn cung điện, tránh lệ thuộc tối đa vào 
điện nhập khẩu, để chủ động bảo đảm an ninh 
năng lượng quốc gia.
- Giải quyết sự chồng chéo giữa nhiệm vụ kinh 
doanh và công ích, ngành điện đã đề xuất tách 
bạch hai phần trên. Nếu không tách được, thì có 
thể dùng một quỹ công ích độc lập để bù đắp theo 
kênh riêng. 
- Cần tách bạch các khâu trong quy trình sản 
xuất, tiêu thụ điện mà Ngành điện không cần thiết 
nắm giữ ra khỏi EVN, như nguồn, phân phối, thậm 
chí điều độ. Ngay cả với khâu truyền tải, Ngành 
điện có thể chỉ nắm giữ phần điều hành, còn đầu 
tư nên xã hội hóa. Việc huy động vốn được thực 
hiện thông qua đấu thầu cạnh tranh song hành với 
cổ phần hóa.
Ngày nhận bài: 28/06/2019
Ngày duyệt đăng: 10/7/2019
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật sửa đổi, bổ sung Luật Điện lực năm 2018;
2. Nghị định 08/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một 
số Điều, Khoản của Nghị định số 137/2013/
NĐ-CP về Hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, 
bổ sung Luật Điện lực năm 2018;
3. Báo cáo chi phí và giá thành sản xuất kinh 
doanh điện trong năm 2017 của EVN do 
kiểm toán độc lập - Công ty TNHH Deloitte 
Việt Nam kiểm toán;
4. Báo cáo tài chính hợp nhất năm sau kiểm 
toán của EVN, báo cáo tài chính do đơn vị 
kiểm toán độc lập kiểm toán của Công ty 
mẹ EVN và các đơn vị thành viên; 
5. Hợp đồng mua bán điện giữa EVN và các 
đơn vị phát điện;
6. Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg về Quy 
định về cơ cấu biểu gía bán lẻ điện;
7. Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg về điều 
chỉnh giá bán điện;
8. Bộ Công thương công bố chi phí sản xuất 
kinh doanh điện năm 2017 của Tập đoàn 
Điện lực Việt Nam (EVN).

File đính kèm:

  • pdfgia_dien_can_cong_khai_minh_bach_cac_yeu_to_dau_vao_cua_chi.pdf