Cập nhật chẩn đoán, điều trị một số bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa hay gặp

CẬP NHẬT CHẨN ĐOÁN, ĐIỀU TRỊ MỘT SỐ BỆNH NỘI TIẾT 
VÀ RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA HAY GẶP 
1. Giới thiệu chung về khóa học 
 Đây là chương trình đào tạo tập trung, ngắn hạn (4 ngày), tương đương 32 tiết, 
trong đó có 22 tiết học lý thuyết, 8 tiết thảo luận và thăm quan phòng khám điều trị 
ngoại trú đái tháo đường và trung tâm ung bướu điều trị xạ trị sau phẫu thuật ung thư 
tuyến giáp, 2 tiết khai mạc, bế mạc, kiểm tra trước và sau khóa học. Để thực hiện 
chương trình, giảng viên phải sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực, lấy học viên 
làm trung tâm. Nội dung chương trình gồm một số chủ đề, xoay quanh những nội 
dung cốt lõi cập nhật kiến thức về chẩn đoán và điều trị một số bệnh nội tiết và rối 
loạn chuyển hóa hay gặp nhằm cập nhật, nâng cao kiến thức, kĩ năng, kinh nghiệm, 
thái độ, ý thức, trách nhiệm thuộc chuyên ngành nội tiết và rối loạn chuyển hóa. 
2. Mục tiêu khóa học 
2.1. Mục tiêu chung toàn khóa 
Sau khi hoàn thành khóa học học viên đạt được những kiến thức cơ bản trong 
chẩn đoán, điều trị và sử dụng được các thuốc để điều trị một số bệnh nội tiết và rối 
loạn chuyển hóa hay gặp. 
2.2. Mục tiêu cụ thể 
Mục tiêu kiến thức: 
Chẩn đoán được một số bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa hay gặp và trình 
bày được biến chứng bệnh. 
Mục tiêu kỹ năng: 
Kê được đơn cho bệnh nhân bị một số bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa hay 
gặp, gồm: 
- Đái tháo đường típ 2, đái tháo đường thai kỳ. 
- Rối loạn lipid máu. 
- Béo phì. 
- Hội chứng chuyển hóa. 
- Hội chứng Cushing, suy tuyến thượng thận do glucocorticoid. 
- Bệnh tuyến giáp. 
Mục tiêu thái độ: 
Nhận thức được sự bảo đảm an toàn cho người bệnh, cảm thông, chia sẻ với bệnh 
nhân, tư vấn được cho bệnh nhân cách tự theo dõi, chăm sóc bệnh; chia sẻ kiến thức và 
kinh nghiệm với đồng nghiệp. 
3. Đối tượng, yêu cầu đầu vào đối với học viên 
- Học viên do Cục Quân y triệu tập, đối tượng là các bác sĩ chuyên ngành nội tiết 
và chuyển hóa, nội chung, bác sĩ tuyến quân y sư đoàn, trung đoàn trong toàn quân. 
- Chấp hành đúng và đầy đủ nội quy cũng như quy trình khóa tập huấn. 
4. Chương trình đào tạo 
4.1. Khối lượng kiến thức: 30 tiết và 02 tiết kiểm tra trước và sau khóa học, khai 
mạc, bế mạc. 
4.2. Thời gian đào tạo: 04 ngày = 32 tiết (50 phút/tiết) 
TT Chủ đề/bài giảng 
Số tiết 
Tổng 
Lý 
thuyết 
Thảo 
luận, 
tham 
quan 
1 Cập nhật chẩn đoán và điều trị bệnh đái tháo 
đường típ 2 
3 2 1 
2 Chẩn đoán và điều trị đái tháo đường thai kỳ 2 2 0 
3 Chẩn đoán và điều trị nhiễm toan ceton và tăng áp 
lực thẩm thấu do đái tháo đường 
3 2 1 
4 Chẩn đoán và điều trị hội chứng Cushing, suy 
tuyến thượng thận do glucocorticoid 
3 2 1 
5 Bệnh tim mạch đái tháo đường 3 2 1 
6 Bệnh thận đái tháo đường 3 2 1 
7 Cập nhật chẩn đoán và điều trị béo phì, hội chứng 
chuyển hóa 
3 2 1 
8 Cập nhật chẩn đoán và điều trị rối loạn lipid máu 2 2 0 
9 Chẩn đoán và điều trị nhiễm độc giáp 3 2 1 
10 Chẩn đoán và điều trị suy giáp 2 2 0 
11 Chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến giáp 3 2 1 
12 Kiểm tra trước và kết thúc khóa học 1 
13 Khai mạc, bế mạc 1 
 Cộng 32 22 8 
4.3. Chương trình chi tiết 
TT Chủ đề Mục tiêu 
Số tiết 
Tổng 
Lý 
thuyết 
Thảo 
luận, 
tham 
quan 
1 
Cập nhật chẩn 
đoán và điều 
trị bệnh đái 
tháo đường típ 
2 
1. Trình bày được các kiến thức về 
cơ chế bệnh sinh, chẩn đoán, điều 
trị bệnh nhân đái tháo đường. 
2. Kê được đơn thuốc cho bệnh 
nhân đái tháo đường. 
3. Tư vấn được bệnh nhân chế độ 
ăn đái tháo đường, biết tự theo dõi 
glucose máu tại nhà, tuân thủ điều 
trị bệnh. 
3 2 1 
2 
Chẩn đoán và 
điều trị đái 
tháo đường 
thai kỳ 
1. Trình bày được khái niệm, các 
kiến thức về cơ chế bệnh sinh đái 
tháo đường thai kỳ, chẩn đoán, điều 
trị người bệnh đái tháo đường thai 
kỳ. 
2. Kê được đơn thuốc cho người 
bệnh đái tháo đường thai kỳ. 
3. Tư vấn được người bệnh chế độ 
ăn đái tháo đường, biết tự theo dõi 
glucose máu tại nhà, tuân thủ điều 
trị bệnh. 
2 2 0 
3 
Chẩn đoán và 
điều trị nhiễm 
toan ceton và 
tăng áp lực 
thẩm thấu do 
đái tháo đường 
1. Trình bày được các biểu hiện 
lâm sàng, cận lâm sàng và chẩn 
đoán được nhiễm toan ceton và 
tăng áp lực thẩm thấu. 
2. Đưa ra được phác đồ cấp cứu 
phù hợp cho các bệnh nhân bị 
nhiễm toan ceton và tăng áp lực 
thẩm thấu. 
3. Có thái độ khẩn trương, tận tình 
trong cấp cứu bệnh nhân nhiễm 
toan Ceton và tăng áp lực thẩm 
3 2 1 
thấu. 
4 
Chẩn đoán và 
điều trị hội 
chứng 
Cushing, suy 
tuyến thượng 
thận do 
glucocorticoid 
1. Trình bày được các biểu hiện 
lâm sàng, cận lâm sàng và chẩn 
đoán được hội chứng Cushing và 
suy thượng thận do corticoid. 
2. Đưa ra được chỉ định điều trị 
phù hợp cho các bệnh nhân bị hội 
chứng Cushing và suy thượng thận 
do corticoid. 
3. Có thái độ chu đáo, tận tình 
trong theo dõi bệnh nhân bị hội 
chứng Cushing và suy thượng thận 
do glucorticoid. 
3 2 1 
5 
Bệnh tim mạch 
đái tháo đường 
1. Trình bày được các yếu tố nguy 
cơ, triệu chứng lâm sàng, cận lâm 
sàng chính của các bệnh tim mạch 
hay gặp ở bệnh nhân đái tháo 
đường. 
2. Trình bày được chẩn đoán và 
các biện pháp điều trị các bệnh tim 
mạch hay gặp ở người đái tháo 
đường 
3 2 1 
6 Bệnh thận đái 
tháo đường 
1. Trình bày được các kiến thức về 
cơ chế bệnh sinh, chẩn đoán, 
nguyên tắc, mục tiêu và nội dung 
điều trị bệnh nhân bệnh thận do 
đái tháo đường. 
2. Chẩn đoán và kê được chế độ 
ăn, đơn thuốc cho bệnh nhân bệnh 
thận do đái tháo đường. 
3. Khuyến cáo bệnh nhân tự theo 
3 2 1 
dõi, tuân thủ điều trị bệnh. 
7 Cập nhật chẩn 
đoán và điều 
trị béo phì, hội 
chứng chuyển 
hóa 
1. Hiểu được khái niệm, phân độ, 
nguyên nhân và yếu tố nguy cơ 
của béo phì. 
2. Hiểu và biết rõ các biện pháp cụ 
thể điều trị béo phì. 
3. Biết cách tư vấn cho người bệnh 
cách dự phòng, điều trị lâu dài béo 
phì. 
3 2 1 
8 Cập nhật chẩn 
đoán và điều 
trị rối loạn 
lipid máu 
1. Hiểu được khái niệm, phân loại, 
nguyên nhân của rối loạn lipid 
máu. 
2. Biết rõ về các nhóm thuốc điều 
trị rối loạn lipid máu. 
3. Biết cách tư vấn cho người bệnh 
cách dự phòng, điều trị lâu dài rối 
loạn lipid máu. 
2 2 0 
9 Chẩn đoán và 
điều trị cường 
chức năng 
tuyến giáp 
1. Trình bày được chẩn đoán 
nhiễm độc giáp, nguyên nhân 
nhiễm độc giáp. 
2. Trình bày được các biện pháp 
điều trị nhiễm độc giáp. 
3. Kê được đơn thuốc điều trị nội 
khoa cho bệnh nhân Basdow 
không mang thai. 
4. Tư vấn được cho bệnh nhân 
Basedow không mang thai phương 
pháp điều trị phù hợp, và theo dõi 
trong quá trình điều trị nội khoa. 
3 2 1 
10 Chẩn đoán và 
điều trị suy 
chức năng 
tuyến giáp 
1. Trình bày được chẩn đoán, sàng 
lọc, nguyên nhân suy giáp ở người 
lớn không mang thai. 
2. Trình bày được mục tiêu, 
phương pháp điều trị thay thế 
chuẩn suy giáp ở người lớn không 
mang thai. 
3. Kê được đơn điều trị thay thế 
chuẩn suy giáp ở người lớn không 
mang thai. 
4. Tư vấn được cho bệnh nhân suy 
giáp không mang thai cách theo 
dõi và tái khám trong quá trình 
điều trị thay thế chuẩn. 
2 2 0 
11 Chẩn đoán và 
điều trị ung 
thư tuyến giáp 
1. Trình bày các triệu chứng lâm 
sàng, cận lâm sàng, tiêu chuẩn 
chẩn đoán, nguyên tắc và các 
phương pháp điều trị ung thư 
tuyến giáp. 
2. Chẩn đoán được, chỉ định 
phương pháp điều trị đối với bệnh 
nhân ung thư tuyến giáp. 
3. Có thái độ, giao tiếp hiệu quả, 
tư vấn, giải thích cho bệnh nhân và 
người nhà người bệnh về diễn 
biến, chẩn đoán, tiên lượng, các 
biện pháp điều trị, chăm sóc sau 
điều trị ung thư tuyến giáp. 
3 2 1 
12 Kiểm tra trước 
và kết thúc 
khóa học 
1 
13 Khai mạc, bế 
mạc 
1 
 Cộng 
32 22 8 
5. Tài liệu dạy – học chính thức và tài liệu tham khảo 
5.1. Tài liệu dạy – học chính thức 
 Tài liệu học tập và giảng dạy được sử dụng chính là Bộ tài liệu học tập kèm theo 
chương trình cập nhật chẩn đoán, điều trị một số bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa 
hay gặp do các giảng viên biên soạn đã được thẩm định và phê duyệt. 
5.2. Tài liệu tham khảo 
 Tài liệu tham khảo khác tùy thuộc chủ đề, sẽ được giảng viên cung cấp khi lên 
lớp. 
6. Phương pháp dạy học 
6.1. Phương pháp giảng dạy của giảng viên 
 Giảng viên sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực, lấy người học làm trung 
tâm. Để đáp ứng phương pháp giảng dạy tích cực, yêu cầu: 
 - Giảng viên nghiên cứu hiểu rõ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp 
giảng dạy, vị trí, yêu cầu của môn học và các chuyên đề được phân công giảng dạy, các 
quy chế kiểm tra, thi, đánh giá kết quả học tập của học viên. 
 - Giảng viên xây dựng kế hoạch giảng dạy, đề cương môn học, bài giảng và thiết 
kế các tài liệu, cơ sở dữ liệu phục vụ cho giảng dạy. Giáo trình phải được viết phục vụ 
người học có thể tự học được. 
 - Giảng viên cần tìm hiểu trình độ, kiến thức của học viên; thường xuyên cập nhật 
thông tin để xử lý, bổ sung, hoàn chỉnh, cải tiến nội dung, kế hoạch, phương pháp giảng 
dạy và cơ sở dữ liệu phục vụ cho giảng dạy. 
 - Thực hiện quá trình đánh giá kết quả học tập của học viên sát với chuẩn đầu ra 
chương trình đã xây dựng. 
6.2. Các hình thức dạy - học 
 - Thuyết trình tích cực: Giảng viên giảng bài trên lớp theo hình thức truyết trình 
tương tác (đưa ra vấn đề, đặt câu hỏi liên tục và giải quyết vấn đề) để học viên trả lời, 
thảo luận và tự ghi chép. 
 - Kiến tập: giảng viên giới thiệu tại buồng bệnh, các vị trí thăm quan (phòng 
khám bệnh, buồng bệnh, trung tâm ung bướu), học viên quan sát, hỏi, ghi chép. 
 - Bài tập tình huống: giảng viên đưa ra các tình huống bệnh, gợi mở vấn đề, học 
viên thảo luận, giải quyết vấn đề dưới hướng dẫn của giảng viên. 
 - Thảo luận: giảng viên đưa ra các bệnh và tình huống, học viên thảo luận, giảng 
viên có vai trò giám sát, hướng dẫn cùng học viên thảo luận và giải quyết vấn đề. 
 - Cung cấp tài liệu tự học: giảng viên cung cấp tài liệu cho học viên tự học và 
cùng giảng viên thảo luận các vấn đề trong các giờ thảo luận. 
7. Tiêu chuẩn giảng viên và trợ giảng 
7.1. Tiêu chuẩn giảng viên 
 - Có trình độ sau đại học trở lên về chuyên ngành nội tiết và liên quan. 
 - Có kinh nghiệm giảng dạy. 
 - Danh sách giảng viên: 
TT Họ và tên 
Học 
hàm 
Học vị Địa chỉ E-mail 
1 Nguyễn Thị Phi Nga PGS TS [email protected] 
2 Nguyễn Minh Núi PGS TS [email protected] 
3 Nguyễn Ngọc Châu PGS TS [email protected] 
4 Nguyễn Huy Thông TS [email protected] 
5 Lê Việt Thắng PGS TS [email protected] 
6 Lương Công Thức PGS TS [email protected] 
7 Nguyễn Văn Ba PGS TS [email protected] 
8. Thiết bị, học liệu cho khóa học 
8.1. Cơ sở, trang thiết bị đào tạo 
 Cơ sở vật chất, chương trình, tài liệu đào tạo và đội ngũ giảng viên Bộ môn Khớp 
và Nội tiết, Bộ môn Trung tâm Tim mạch, Bộ môn Thận và Lọc máu, Bộ môn Trung 
tâm Ung bướu, Bệnh viện Quân y 103 đảm nhiệm. 
8.2. Học liệu cho khóa học 
 Tài liệu giảng dạy do các giảng viên biên soạn được Bệnh viện Quân y 103 thẩm 
định và ban hành. 
8.3. Các phương tiện cơ bản phục vụ giảng dạy theo chủ đề 
 - Giảng dạy lý thuyết: màn hình, máy chiếu, laptop, băng đĩa hình liên quan đến 
các chủ đề học tập, giấy A4, bút viết bảng, giấy, băng dính, bảng. 
 - Tham quan, thực hành: phù hợp với các chủ đề lý thuyết. 
9. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình 
 - Chương trình khung theo quy định chung của Bộ Y tế về cấu trúc, khối lượng và 
nội dung kiến thức tối thiểu. 
 - Chương trình được thiết kế cho khóa đào tạo ngắn hạn 04 ngày cho cán bộ y tế 
toàn quân. Nội dung chính vẫn giữ nguyên, nội dung cập nhật theo thời điểm giảng dạy. 
 - Số lượng học viên của mỗi lớp đào tạo theo triệu tập của Cục Quân y. 
 - Thời gian đào tạo: 32 tiết, mỗi tiết 50 phút, tổ chức đào tạo tập trung 04 ngày 
liên tục, mỗi ngày 08 tiết (4 tiết buổi sáng, 4 tiết buổi chiều, ngày đầu và kết thúc có 
khai mạc, bế mạc, kiểm tra trước và sau khi kết thúc khóa học). 
10. Đánh giá và cấp giấy chứng nhận đào tạo 
10.1. Đánh giá kết quả 
10.1.1. Điều kiện dự thi 
 a) Người học phải tham dự ít nhất 80% số tiết lên lớp thực tế quy định cho từng 
học phần. 
 b) Làm đầy đủ các bài thực hành, bài tập, thí nghiệm, chỉ tiêu tay nghề và 
chuyên đề. 
10.1.2. Đánh giá kết quả học tập 
 a) Hình thức thi kết thúc khoá học là thi trắc nghiệm 
 b) Kết quả thi được đánh giá theo thang điểm 10. 
 c) Điểm thi là căn cứ để xét phân loại và cấp chứng chỉ: Xuất sắc (9,0 - 10), Giỏi 
(8,0 - <9,0), Khá (7,0 - <8,0), Trung bình Khá (6,0 - <7,0) và Trung bình (5,0 - <6,0). 
Những học viên không đạt yêu cầu cần tiếp tục học và làm bài kiểm tra cho đến 
khi đạt điểm hoàn thành khóa học. 
10.2. Chứng nhận 
 - Các học tham dự đầy đủ và đạt được các yêu cầu của chương trình đào tạo sẽ 
được cấp giấy chứng nhận “Hoàn thành chương trình đào tạo liên tục cập nhật chẩn 
đoán, điều trị một số bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa hay gặp cho cán bộ y tế”. 
 - Người có giấy chứng nhận sẽ được tính vào thời gian đào tạo liên tục theo 
hướng dẫn của Bộ Y tế tại Thông tư 22/2013/TT-BYT ngày 09/8/2013.