Bài giảng Vai trò của nguyên tố halogen trong y học

 TRƯỜNG ĐH KỸ THUẬT Y -DƯỢC ĐÀ NẴNG 
MÔN HÓA HỌC 
 ĐỀ TÀI: 
VAI TRÒ CỦA NGUYÊN TỐ HALOGEN 
TRONG Y HỌC 
VAI TRÒ CÁC NGUYÊN TỐ HALOGEN TRONG Y HỌC 
Ion florid là thành phần men răng 
Nước clo sát trùng nước 
Thiếu iod gây bướu cổ 
Hợp chất Brom làm siro 
I. Nguyên tố halogen là gì? 
 Halogen là những nguyên tố thuộc nhóm VI A trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Bao gồm các nguyên tố: flo , clo , brom , iot , astatin (nguyên tố phóng xạ). 
“ 
I. Nguyên tố halogen là gì? 
Powerpoint 
Powerpoint 
II. Tính chất vật lý của các nguyên tố halogen 
Trong nhóm halogen các nguyên tố, tính chất vật lý biến đổi có quy luật: trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi. 
Flo không tan trong nước vì nó thủy phân trong nước rất mạnh, các nguyên tố khác ít tan trong nước, tan trong dung môi hữu cơ 
II. Tính chất vật lý của các nguyên tố halogen 
Flo là chất khí: 
+ đậm đặc: màu vàng nhạt 
+ loãng: không màu 
Clo là chất khí có màu vàng lục 
II. Tính chất vật lý của các nguyên tố halogen 
Brom là chất lỏng, dễ bay hơi 
Iot là chất rắn,có ánh kim, màu tím đen, dễ thăng hoa. 
II. Tính chất vật lý của các nguyên tố halogen 
Ở điều kiện thường, các halogen đều có phân tử 2 nguyên tử X , có mùi xộc, rất độc: nếu hít nhiều khí halogen thì loét đường hô hấp, ngộ độc; brom lỏng gây bỏng nặng, ăn sâu vào da thịt. 
iii. Các halogen và vai trò của từng nguyên tố 
1. Nguyên tố flo 
Chiếm 0,03% 
Dưới dạng h/c 
Không đáng kể: 2% 
Chủ yếu ở men răng 
Nước TN:0,1-1mg/l 
Trong thực phẩm: lá chè 
1. Nguyên tố flo 
Nồng độ flo trong thực phẩm có vai trò quang trọng trong việc vệ sinh phòng bệnh. 
Trong khẩu phần ăn của trẻ nếu lượng flo> 1mg/l => ngộ độc 
Các ion florid có trong men răng góp phần làm cho men răng phát triển bình thường. 
Men răng không bình thường 
Men răng phát triển bình thường 
VAI TRÒ CỦA FLO VÀ HỢP CHẤT FLO TRONG Y HỌC 
Dung dịch NaF 1-2% dùng sát trùng trong nha khoa. 
Dẫn suất cocticoit của flo như: locacorten, Flunar, Untralan 
có tác dụng chữa viêm, dị ứng. 
Ngoài ra một số hợp chất hữu cơ của flo như floridxil 
dùng làm thuốc chữa ung thư. 
NGUYÊN TỐ CLO 
Chiếm khoảng 0,09% nguyên tử trên vỏ trái đất. 
Trong tự nhiên clo chủ yếu tồn tại dưới dạng clorid: NaCl, KCl, MgCl 2 . 
Trong cơ thể clo tồn tại ở dạng NaCl và HCl ở enzym dịch vị. 
Nước biển chứa 3% NaCl. 
VAI TRÒ CÁC HỢP CHẤT CLO TRONG Y HỌC 
Clo trong cơ thể tồn tại dưới dạng muối NaCl, KCl 
tham gia vào thành phần cấu tạo tế bào, mô và tạo áp suất thẩm thấu của máu và các dịch cơ thể. 
VAI TRÒ CÁC HỢP CHẤT CLO TRONG Y HỌC 
Acid HCl có trong dịch vị tạo môi trường pH thích hợp cho enzym peptid hoạt động. Nếu dịch vị thiếu HCl sẽ gây viêm loét dạ dày. 
Hợp chất CaCl 2 có trong nhiều loại thuốc hoặc NaCl trong huyết thanh nhân tạo. 
Hợp chất clorofoc CHCl 3 dùng làm thuốc mê. 
Nước clo (HClO, HCl) còn dùng để sát trùng. 
CHCl 3 
NGUYÊN TỐ BROM 
Trong vỏ trái đất Brom chiếm 10 -4 % nguyên tử dưới dạng NaBr, KBr. 
Trong cơ thể người, lượng Brom không lớn chủ yếu tập trung tại hệ thần kinh dưới dạng Br - hoặc kết hợp với các hợp chất hữu cơ. 
Trên trái đất, Brom tồn tại chủ yếu trong nước biển dưới dạng bromid với tỉ lệ 0,007% 
VAI TRÒ HỢP CHẤT BROM TRONG Y HỌC 
Các ion bromid có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương. 
Hợp chất FeBr 3 không bền, phân hủy một phần khi tiếp xúc với vết thương và giải phóng Brom tự do nên có tính chất sát trùng. 
Một số muối bromid như KBr, NaBr, NH 4 Br được bào chế dưới dạng xiro làm thuốc an thần cho trẻ em. 
NGUYÊN TỐ IOD 
Iod chủ yếu có trong tảo biển dưới dạng iodid và iod hữu cơ. 
iod tồn tại dạng iodat trong mỏ NaNO 3 với tỉ lệ (0,2-2%), ngoài ra còn có trong nước lỗ khoan dầu mỏ nhưng tỉ lệ ít (0,01-0,1%). 
Trong cơ thể người iod hầu như tập trung ở tuyến giáp. 
Vai trò của nguyên tố iod 
Iot tham gia tổng hợp thyroxin 
Thiếu thyroxin là nguyên nhân gây bướu cổ 
Vai trò của nguyên tố iod 
Rượu iot là thuốc sát trùng phổ biến nhất dùng để sát trùng vết thương, sát trùng da trước khi phẩu thuật. 
CẢM ƠN CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ LẮNG NGHE!