Bài giảng Thương mại điện tử (E-Commerc)

GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Thương mại điện tử (E-Commerce) 
là quá trình mua bán hàng hoá hay 
dịch vụ thông qua mạng điện tử. 
Phương tiện phổ biến dùng trong E-
Commerce là Internet
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Công nghệ thông tin đã và đang thay 
đổi mạnh mẽ, nhanh chóng phương 
thức tiến hành hoạt động kinh doanh, 
thay đổi cơ bản các chiến lược và tổ
chức công ty
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Internet tác động mạnh mẽ đến mọi hoạt động 
của nền kinh tế, ngành và doanh nghiệp; tạo 
dựng môi trường kinh doanh mới, hình thành 
kênh thông tin, cung cấp, phân phối mới trên 
các thị trường điện tử. Các hoạt động thương 
mại điện tử như mua bán hàng hoá, dịch vụ, 
thông tin... đang tăng trưởng với tốc độ rất cao 
hàng năm và thực sự đã làm thay đổi thế giới, 
các doanh nghiệp, các ngành nghề và từng cá
nhân
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Thương mại điện tử thay đổi các mô hình kinh 
doanh truyền thống; đặc biệt đối với các doanh 
nghiệp xuất nhập khẩu, TMĐT đem lại phương 
thức tiến hành mới, hiệu quả hơn, nhanh hơn cho 
tất cả các hoạt động truyền thống, mở ra cơ hội 
tiếp cận thị trường quốc tế, nâng cao hiệu quả, 
tăng lợi nhuận, giảm chi phí, duy trì và nâng cao 
năng lực cạnh tranh dựa trên các ứng dụng công 
nghệ thông tin. Mặc khác cũng đem lại nhưng 
nguy cơ lớn nếu không nắm bắt ứng dụng công 
nghệ thông tin
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
Môn học Thương mại điện tử ngày càng trở nên 
cần thiết, do nhu cầu kinh doanh, giao dịch thông 
qua mạng ngày càng tăng lên. Thương mại điện tử
góp phần hoàn thiện thương mại truyền thống, làm 
giảm rủi ro, chi phí, nâng cao hiệu quả thương mại 
nói chung và buôn bán quốc tế nói riêng. Đối với 
các doanh nghiệp có liên quan đến hoạt động xuất 
nhập khẩu nói riêng và thương mại quốc tế nói 
chung Thương mại điện tử thực sự cần thiết vì
những lợi ích to lớn mà nó đã đang và sẽ đem lại.
Khái niệm Thương mại điện tử
Sự ra đời và phát triển của Internet
1962: ý tưởng đầu tiên về mạng kết nối các máy 
tính với nhau (J.C.R. Licklider)
1965: mạng gửi các dữ liệu đã được chia nhỏ thành 
từng packet, đi theo các tuyến đường khác nhau và
kết hợp lại tại điểm đến (Donald Dovies); 
Lawrence G. Roberts đã kết nối một máy tính ở
Massachussetts với một máy tính khác ở California 
qua đường dây điện thoại
Khái niệm Thương mại điện tử
1967: Ông này đề xuất ý tưởng mạng ARPANET -
Advanced Research Project Agency Network tại 
một hội nghị ởMichigan; Công nghệ chuyển gói 
tin - packet switching technology đem lại lợi ích to 
lớn khi nhiều máy tính có thể chia xẻ thông tin với 
nhau; Phát triển mạng máy tính thử nghiệm của Bộ
quốc phòng Mỹ theo ý tưởng ARPANET
1969: Mạng này được đưa vào hoạt động và là tiền 
thân của Internet; Internet - liên mạng bắt đầu xuất 
hiện khi nhiều mạng được kết nối với nhau
Khái niệm Thương mại điện tử
1972: thư điện tử bắt đầu được sử dụng (Ray 
Tomlinson)
1973: ARPANET lần đầu tiên được kết nối ra nước 
ngoài, tới trường đại học London
Khái niệm Thương mại điện tử
1984: giao thức chuyển gói tin TCP/IP (Transmision 
Control Protocol và Internet Protocol) trở thành giao thức 
chuẩn của Internet; hệ thống các tên miền DNS (Domain 
Name System) ra đời để phân biệt các máy chủ; được chia 
thành sáu loại chính:
- .edu (education) cho lĩnh vực giáo dục
- .gov (government) thuộc chính phủ
- .mil (miltary) cho lĩnh vực quân sự
- .com (commercial) cho lĩnh vực thương mại
- .org (organization) cho các tổ chức
- .net (network resources) cho các mạng
Khái niệm Thương mại điện tử
1990: ARPANET ngừng hoạt động, Internet chuyển sang 
giai đoạn mới
1991: ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML 
(HyperText Markup Language) ra đời cùng với giao thức 
truyền siêu văn bản HTTP (HyperText Transfer Protocol), 
Internet đã thực sự trở thành công cụ đắc lực với hàng loạt 
các dịch vụ mới.
WWW ra đời, đem lại cho người dùng khả năng 
tham chiếu từ một văn bản đến nhiều văn bản khác, 
chuyển từ cơ sở dữ liệu này sang cơ sở dữ liệu khác với 
hình thức hấp dẫn và nội dung phong phú.
Khái niệm Thương mại điện tử
Internet và Web là công cụ quan trọng nhất của TMĐT, 
giúp cho TMĐT phát triển và hoạt động hiệu quả.
Mạng Internet được sử dụng rộng rãi từ năm 1994
Công ty Netsscape ứng dụng vào tháng 5 năm 1995
Công ty Amazon.com ra đời vào tháng 5 năm 1997
IBM tung ra chiến dịch quảng cáo kinh doanh điện tử năm 
1997...
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Tên gọi:
online trade, cyber trade, electronic business, paperless 
commerce (trade), electronic commerce, e-commerce
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa hẹp
TMĐT là việc mua bán hàng hoá và dịch vụ thông qua các 
phương tiện điện tử, nhất là Internet và các mạng viễn 
thông khác
Cách hiểu này tương tự với một số các quan điểm vào cuối 
thập kỷ 90s
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa hẹp
- TMĐT là các giao dịch thương mại về hàng hoá và dịch 
vụ được thực hiện thông qua các phương tiện điện tử
(Diễn đàn đối thoại xuyên Đại Tây Dương, 1997)
- TMĐT là việc thực hiện các giao dịch kinh doanh có dẫn 
tới việc chuyển giao giá trị thông qua các mạng viễn thông 
(EITO, 1997)
- TMĐT là việc hoàn thành bất kỳ một giao dịch nào thông 
qua một mạng máy tính làm trung gian mà bao gồm việc 
chuyển giao quyền sở hữu hay quyền sử dụng hàng hoá và
dịch vụ (Cục thống kê Hoa Kỳ, 2000)
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
TMĐT là toàn bộ chu trình và các hoạt động kinh doanh 
liên quan đến các tổ chức hay cá nhân. 
TMĐT là việc tiến hành hoạt động thương mại sử dụng 
các phương tiện điện tử và công nghê xử lý thông tin số
hoá
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
UNCITAD, 1998: TMĐT bao gồm việc sản xuất, phân 
phối, marketing, bán hay giao hàng hoá và dịch vụ bằng 
các phương tiện điện tử.
EU: TMĐT bao gồm các giao dịch thương mại thông qua 
các mạng viễn thông và sử dụng các phương tiện điện tử. 
Nó bao gồm TMĐT gián tiếp (trao đổi hàng hoá hữu hình) 
và TMĐT trực tiếp (trao đổi hàng hoá vô hình).
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
TMĐT cũng được hiểu là hoạt động kinh doanh điện tử, 
bao gồm: mua bán điện tử hàng hoá, dịch vụ, giao hàng 
trực tiếp trên mạng với các nội dung số hoá được; chuyển 
tiền điện tử - EFT (electronic fund transfer); mua bán cổ
phần điện tử - EST (electronic share trading); vận đơn điện 
tử - E B/L (electronic bill of lading); đấu giá thương mại -
Commercial auction; hợp tác thiết kế và sản xuất; tìm kiếm 
các nguồn lực trực tuyến; mua sắm trực tuyến - Online 
procurement; marketing trực tiếp, dịch vụ khách hàng sau 
khi bán...
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
OECD: TMĐT gồm các giao dịch thương mại liên quan 
đến các tổ chức và cá nhân dựa trên việc xử lý và truyền đi 
các dữ kiện đã được số hoá thông qua các mạng mở (như
Internet) hoặc các mạng đóng có cổng thông với mạng mở
(như AOL).
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
UN: đưa ra định nghĩa đầy đủ nhất để các nước có thể
tham khảo làm chuẩn, tạo cơ sở xây dựng chiến lược phát 
triển TMĐT phù hợp:
+ Phản ánh các bước TMĐT, theo chiều ngang: “TMĐT là
việc thực hiện toàn bộ hoạt động kinh doanh bao gồm 
marketing, bán hàng, phân phối và thanh toán (MSDP) 
thông qua các phương tiện điện tử”
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
+ Phản ánh góc độ quản lý Nhà nước, theo chiều dọc: 
“TMĐT bao gồm 
- Cơ sở hạ tầng cho sự phát triển TMĐT
- Thông điệp
- Các quy tắc cơ bản
- Các quy tắc riêng trong từng lĩnh vực
- Các ứng dụng
Mô hình IMBSA đề cập đến các lĩnh vực cần xây dựng để
phát triển TMĐT
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
WTO: Thương mại điện tử bao gồm việc sản xuất, quảng 
cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và
thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận có
thể hữu hình hoặc giao nhận quan internet dưới dạng số
hoá.
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
OECD: Thương mại điện tử là việc làm kinh doanh thông 
qua mạng Internet, bán những hàng hoá và dịch vụ có thể
được phân phối không thông qua mạng hoặc những hàng 
hoá có thể mã hoá bằng kỹ thuận số và được phân phối 
thông qua mạng hoặc không thông qua mạng.
AEC (Association for Electronic Commerce): Thương mại 
điện tử là làm kinh doanh có sử dụng các công cụ điện tử, 
định nghĩa này rộng, coi hầu hết các hoạt động kinh doanh 
từ đơn giản như một cú điện thoại giao dịch đến những 
trao đổi thông tin EDI phức tạp đều là thương mại điện tử.
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
UNCITRAL(UN Conference for International Trade Law ) Luật 
mẫu về Thương mại điện tử (UNCITRAL Model Law on 
Electronic Commerce, 1996): Thương mại điện tử là việc trao 
đổi thông tin thương mại thông qua các phương tiện điện 
tử, không cần phải in ra giấy bất cứ công đoạn nào của 
toàn bộ quá trình giao dịch.
“Thông tin” được hiểu là bất cứ thứ gì có thể truyền tải 
bằng kỹ thuận điện tử, bao gồm cả thư từ, các file văn bản, 
các cơ sở dữ liệu, các bản tính, các bản thiết kế, hình đồ
hoạ, quảng cáo, hỏi hàng, đơn hàng, hoá đơn, bảng giá, 
hợp đồng, hình ảnh động, âm thanh...
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Khái niệm TMĐT theo nghĩa rộng
“Thương mại” được hiểu theo nghĩa rộng bao quát mọi 
vấn đề nảy sinh từ mọi mối quan hệ mang tính thương mại, 
dù có hay không có hợp động. Các mối quan hệ mang tính 
thương mại bao gồm, nhưng không chỉ bao gồm, các giao 
dịch sau đây: bất cứ giao dịch nào về cung cấp hoặc trao 
đổi hàng hoá hoặc dịch vụ; đại diện hoặc đại lý thương 
mại; uỷ thác hoa hồng; cho thuê dài hạn; xây dựng các 
công trình; tư vấn; kỹ thuật công trình; đầu tư cấp vốn; 
ngân hàng; bảo hiểm; thoả thuận khai thác hoặc tô nhượng; 
liên doanh và các hình thức khác về hợp tác công nghiệp 
hoặc kinh doanh; chuyên chở hàng hoá hay hành khách 
bằng đường biển, đường không, đường sắt hoặc đường bộ.
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Bản chất thưong mại điện tử
+ TMĐT gồm toàn bộ các chu trình và các hoạt động kinh 
doanh của các tổ chức và cá nhân được thực hiện thông 
qua các phương tiện điện tử
+ TMĐT phải được xây dựng trên một nền tảng vững chắc 
về cơ sở hạ tầng (bao gồm cơ sở hạ tầng về kinh tế, công 
nghệ, pháp lý và nguồn nhân lực).
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các đặc trưng của thương mại điện tử
+Các bên tiến hành giao dịch trong thương mại điện tử
không tiếp xúc trực tiếp với nhau và không đòi hỏi phải 
biết nhau từ trước
+Các giao dịch thương mại truyền thống được thực hiện 
với sự tồn tại của khái niệm biên giới quốc gia, còn thương 
mại điện tử được thực hiện trong một thị trường không có
biên giới (thị trường thống nhất toàn cầu). Thương mại 
điện tử trực tiếp tác động tới môi trường cạnh tranh toàn 
cầu.
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các đặc trưng của thương mại điện tử
+Trong hoạt động giao dịch thương mại điện tử đều có sự
tham ra của ít nhất ba chủ thể, trong đó có một bên không 
thể thiếu được là người cung cấp dịch vụ mạng, các cơ
quan chứng thực
+Đối với thương mại truyền thống thì mạng lưới thông tin 
chỉ là phương tiện để trao đổi dữ liệu, còn đối với thương 
mại điện tử thì mạng lưới thông tin chính là thị trường
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các đặc trưng của thương mại điện tử
Tóm lại, trong thương mại điện tử bản chất của thông tin 
không thay đổi. Thương mại điện tử chỉ biến đổi cách thức 
khởi tạo, trao đổi, bảo quản và xử lý thông tin, hoàn toàn 
không thay đổi những chức năng cơ bản của thông tin đối 
với các bên tham gia truyền thống của hợp đồng
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
1.Thư điện tử
Các doanh nghiệp, các cơ quan Nhà nước,.. sử dụng thư
điện tử để gửi thư cho nhau một cách “trực tuyến” thông 
qua mạng, gọi là thư điện tử (electronic mail, viết tắt là e-
mail). Thông tin trong thư điện tử không phải tuân theo 
một cấu trúc định trước nào
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
2.Thanh toán điện tử
Thanh toán điện tử (electronic payment) là việc thanh toán 
tiền thông qua bản tin điện tử (electronic message) thay 
cho việc giao dịch dùng tiền mặt; ví dụ, trả lương bằng 
cách chuyển tiền trực tiếp vào tài khoản, trả tiền mua hàng 
bằng thẻ mua hàng, thẻ tín dụng v.v.. thực chất đều là dạng 
thanh toán điện tử. Ngày nay, với sự phát triển của TMĐT, 
thanh toán điện tử đã mở rộng sang các lĩnh vực mới 
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
2.Thanh toán điện tử
a. Trao đổi dữ liệu điện tử tài chính (Financial Electronic 
Data Interchange, gọi tắt là FEDI) chuyên phục vụ cho 
việc thanh toán điện tử giữa các công ty giao dịch với nhau 
bằng điện tử
b. Tiền mặt Internet (Internet Cash) là tiền mặt được mua 
từ một nơi phát hành (ngân hàng hoặc một tổ chức tín 
dụng nào đó), sau đó được chuyển đổi tự do sang các đồng 
tiền khác thông qua Internet, áp dụng trong cả phạm vi một 
nước cũng như giữa các quốc gia (digital cash)
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
2.Thanh toán điện tử
c. Túi tiền điện tử (electronic purse); còn gọi là “ví điện 
tử” là nơi để tiền mặt Internet, chủ yếu là thẻ thông minh 
(smart card), còn gọi là thẻ giữ tiền (stored value card), 
tiền được trả cho bất kỳ ai đọc được thẻ đó; kỹ thuật của 
túi tiền điện tử tương tự như kỹ thuật áp dụng cho “tiền 
mặt Internet”
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
2.Thanh toán điện tử
c. Giao dịch ngân hàng số hóa (digital banking), giao dịch 
chứng khoán số hóa (digital securities trading). Hệ thống 
thanh toán điện tử của ngân hàng là một hệ thống lớn gồm 
nhiều hệ thống nhỏ: 
(1)Thanh toán giữa ngân hàng với khách hàng 
(2) Thanh toán giữa ngân hàng với các đại lý thanh toán 
(nhà hàng, siêu thị,) 
(3) Thanh toán nội bộ một hệ thống ngân hàng 
(4) Thanh toán giữa hệ thống ngân hàng này với hệ thống 
ngân hàng khác
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
3.Trao đổi dữ liệu điện tử
Trao đổi dữ liệu điện tử (electronic data interchange, viết 
tắt là EDI) là việc trao đổi các dữ liệu dưới dạng “có cấu 
trúc” (stuctured form), (có cấu trúc nghĩa là các thông tin 
trao đổi được với các đối tác thỏa thuận với nhau tuân thủ
theo một khuôn dạng nào đó) từ máy tính điện tử này sang 
máy tính điẹn tử khác, giữa các công ty hoặc đơn vị đã
thỏa thuận buôn bán với nhau, theo cách này sẽ tự động 
hóa hoàn toàn không cần có sự can thiệp của con người. 
Lịch sử hình thành Thưong mại điện tử
Các hình thức chủ yếu của thương mại điện tử
3.Trao đổi dữ liệu điện tử
Theo Ủy ban liên hợp quốc về luật thương mại quốc tế
(UNCITRAL), việc trao đổi dữ liệu điện tử được xác định 
như sau: “Trao đổi dữ liệu điện tử (EDI) là việc chuyển 
giao thông tin từ má ...  rsprod=db.execute("SELECT * FROM products INNER JOIN categories ON 
products.catcode = categories.catcode WHERE productid = " & productid) 
'get names and codes of all products in that category 
set rscatlist=db.execute("select name,productid from products where catcode=" & 
rsprod("catcode") & " order by name") 
%> 
 <%= rsprod("catname") 
%> 
 <% 
 if not rscatlist.eof then 
 rscatlist.movefirst 
 while not rscatlist.eof 
 %> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 <a href='product.asp?productid=<%= 
rscatlist("productid")%>'> 
 <% rscatlist.movenext 
 wend 
 end if 
 %> 
 Price: 
 "><img 
src="anh/purchase.gif" border=0> 
Bài số 4 
Tương tự như trên cập nhật tập tin “addprod.asp” như sau: 
<% 
productid=request.querystring("productid") 
stage=request.form("stage") 
if stage="" or stage=null then 
else 
 'thêm vào giỏ hàng 
 'khởi tạo giỏ hàng 
 If IsArray(Session("cart")) = false Then 
 Dim acart(19,1) 
 acart(1,0)=productid 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 acart(1,1)=request.form("qty") 
 Session("cart") = acart 
 else 
 acart=session("cart") 
 incart=false 
 for i=lbound(acart) to ubound(acart) 
 if acart(i,0)="" and acart(i,1)="" and not(incart) then 
 acart(i,0)=productid 
 acart(i,1)=request.form("qty") 
 incart=true 
 end if 
 next 
 session("cart")=acart 
 end if 
end if 
'lấy chi tiết sản phẩm 
set rsprod=db.execute("SELECT * FROM products INNER JOIN categories ON 
products.catcode = categories.catcode WHERE productid = " & productid) 
'lấy tên và mã của tất cả sản phẩm trong loại catcode 
set rscatlist=db.execute("select name,productid from products where catcode=" & 
rsprod("catcode") & " order by name") 
%> 
" topmargin="0" leftmargin="0" marginwidth="0" 
marginheight="0" text="" > 
<% header 
categorymenu 
 %> 
 <% 
'Hiển thị danh sách các sản phẩm trong loại 
 if not rscatlist.eof then 
 rscatlist.movefirst 
 while not rscatlist.eof 
 %> 
 <a href="product.asp?productid=<%= 
rscatlist("productid")%>"> 
 <% 
 rscatlist.movenext 
 wend 
 end if 
 %> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
<% 
if stage="" or stage=null then 
%> 
 "> 
 Price: 
 "> 
 Bạn muốn mua bao nhiêu chiếc ? 
 " method="post"> 
 Số lượng: 
 1 
 2 
 3 
 4 
 5 
 6 
 7 
 8 
<% 
else 
%> 
 "> 
 Price: 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 "> 
chiếc đã được thêm vào giỏ hàng của bạn. Nếu muốn mua thêm sản phẩm này <a 
href="addprod.asp?productid=">hãy bấm vào đây. 
Để tiếp tục mua sắm, hãy chọn danh mục phía trái hoặc phía trên. 
Để đặt hàng hãy bấm vào đây. 
 Sản phẩm này KHÔNG được thêm vào giỏ của bạn. 
 Giỏ hàng của bạn đã đầy 
 "> 
 Để xem hàng hóa trong giỏ hàng của bạn hãy bấm vào 
đây. 
 Để đặt hàng hãy bấm vào đây. 
<% 
db.close 
set db=nothing 
%> 
Bài số 5 
Tạo tập tin “review.asp” để xem nội dung giỏ hàng như sau: 
<% 
'Kiểm tra giỏ hàng rổng ? 
If IsArray(Session("cart")) = false Then 
 Dim acart(19,1) 
 Session("cart") = acart 
else 
 acart=session("cart") 
end if 
cempty=true 
for i=lbound(acart) to ubound(acart) 
 if acart(i,0)"" and acart(i,1)"" then 
 cempty=false 
 end if 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
next 
%> 
" topmargin="0" leftmargin="0" marginwidth="0" 
marginheight="0" text="" > 
<% header 
categorymenu 
%> 
 <% 
 'Thêm vào giỏ hàng 
 'Tạo giỏ hàng 
 If cempty Then 
 %> 
 empty cart 
 "> 
 · Chú ý! giỏ hàng của bạn rổng! 
 <% 
 else 
 %> 
 Giỏ hàng của bạn 
 "> 
· Xem mặt hàng bằng cách bấm vào tên mặt hàng phía dưới. 
· Xóa mặt hàng bằng cách bấm vào phím "delete item" ở phía trái. 
· Tiếp tục mua hàng bằng cách chọn gian hàng phía trên. 
 Xóa  
 Mặt hàng  
 Số lượng  
 Đơn giá  
 Giá thành  
 <% 
 'Hiển thị nội dung giỏ hàng 
 acart=session("cart") 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 subtotal=0 
 for i=lbound(acart) to ubound(acart) 
 if acart(i,0)"" and acart(i,1)"" then 
 set rscart=db.execute("select name,productid,price from products where 
productid=" & acart(i,0)) 
 %> 
 <a href="alter.asp?item=<%=i 
%>&action=delete"> 
 "><%= 
rscart("name") %> 
 <%= cursymbol & 
formatnumber(rscart("price"))%> 
 <%= cursymbol & 
formatnumber(rscart("price") * acart(i,1)) %> 
 <% 
 subtotal=subtotal+(rscart("price") * acart(i,1)) 
 end if 
 next 
%> 
 Tổng cộng: <%= cursymbol & 
formatnumber(subtotal) %> 
<% 
db.close 
set db=nothing 
%> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
Bài tập thực hành số 7 
+ Tổng số buổi thực hành là 1 buổi, mỗi buổi 2 tiết 
+ Hình thức báo cáo sau các buổi thực hành: Sinh viên làm bài trên máy và nộp cho giáo 
viên hướng dẫn ở buổi thứ 2, trong thư mục mang tên sinh viên 
+ Nghiêm cấm mọi sao chép bài làm của nhau, nếu bị phát hiện sẽ được KHÔNG được thi 
Bài số 1. 
Ôn tập: 
- Cài đặt webserver và kiểm tra IIS. 
- Truyền dữ liệu từ form 
- Truyền dữ liệu từ CSDL 
- Tạo tập tin danh mục sản phẩm “category.asp” 
- Tạo tập tin sản phẩm “product.asp” 
- Thêm giỏ hàng “addprod.asp” 
- Hiển thị giỏ hàng “review.asp” 
Bài số 2. 
Xóa nội dung giỏ hàng và một mặt hàng trong giỏ hàng bằng cách dùng trang “alter.asp” 
Có 3 trường hợp sử dụng trang “alter.asp”, như sau: 
Khi xem giỏ hàng (trang “review.asp”; xem xong trở về “review.asp”), có thể 
- Xóa một mặt hàng (ví dụ mặt hàng 2) “alter.asp?item=2&action=delete” 
- Xóa hết giỏ hàng “alter.asp?action=clear” 
Khi trả tiền (trang “payment.asp”; xem xong trở về “payment.asp”), có thể 
- Xóa một mặt hàng (ví dụ mặt hàng 2) 
“alter.asp?item=2&action=delete&redir=payment” 
Do đó trang “alter.asp” có nội dung như sau: 
<% 
db.close 
set db=nothing 
if request.querystring("redir")="payment" then 
 redir="payment.asp" 
else 
 redir="review.asp" 
end if 
item=request.querystring("item") 
action=request.querystring("action") 
if item19 then 
 response.redirect(redir) 
end if 
if action="delete" then 
 If IsArray(Session("cart")) = false Then 
 Dim acart(19,1) 
 Session("cart") = acart 
 else 
 acart=session("cart") 
 acart(item,0)="" 
 acart(item,1)="" 
 session("cart")=acart 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 end if 
end if 
if action="clear" then 
 Session("cart")=null 
end if 
response.redirect(redir) 
%> 
Bài số 3 
Tạo tập tin “signin.asp” để đăng nhập mua hàng như sau: 
<% 
stage=request.querystring("stage") 
' Kiểm tra xem khách hàng đã đăng nhập trước đó hay chưa (dùng biến session) 
' nếu có thì bỏ qua bước đăng nhập 
if session("custid")"" then 
 response.redirect("deliver.asp") 
end if 
%> 
" topmargin="0" leftmargin="0" marginwidth="0" 
marginheight="0" text="" alink="" link="<%= COLlight 
%>" vlink=""> 
<% 
header 
categorymenu 
%> 
 "> 
 Đăng nhập mua hàng 
 "> 
 · Để mua hàng, bạn phải đăng nhập. 
 · Bạn hãy ấn một trong các tùy chọn sau. 
 "> 
 "> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 "> 
 Bạn đã đăng ký từ trước. 
 Nếu bạn đã đăng ký tại từ trước, bạn hãy viết email và 
mật khẩu của mình để đăng nhập mua hàng. 
 "> 
 E-Mail: 
 "> 
 "> 
 Mật khẩu: 
 "> 
 "> 
 "> 
 Bạn là khách hàng mới. 
 Nếu bạn chưa từng đăng ký trước đây, bạn hãy vào đây. 
<% 
db.close 
set db=nothing 
%> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
Bài số 4 
Tạo tập tin “verify.asp” để xử lý trang “signing.asp” như sau: 
- Trường hợp đã đăng ký: action=signing 
- Trường hợp chưa đăng ký: action=register 
<% 
email=valid_sql(request.form("email")) 
pass=valid_sql(request.form("pass")) 
action=request.form("action") 
' Kiểm tra xem khách hàng đã đăng nhập trước đó hay chưa (dùng biến session) 
' nếu có thì bỏ qua bước đăng nhập 
if session("custid")"" and session("custid")null then 
 response.redirect("deliver.asp") 
end if 
if action="signin" then 
 set rsverify=db.execute("select * from customers where email='" & email & "'") 
 if rsverify.eof then 
 db.close 
 set db=nothing 
 response.redirect("signin.asp?msg=" & Server.URLEncode("Chúng tôi 
không có email mà bạn đã nhập.Xin bạn xem lại thông tin đã nhập khi bạn đăng ký lần 
đầu.")) 
 end if 
 if lcase(trim(rsverify("pass")))lcase(trim(request.form("pass"))) then 
 db.close 
 set db=nothing 
 response.redirect("signin.asp?msg=" & Server.URLEncode("Bạn nhập 
sai mật khẩu.Xin bạn nhập lại thêm lần nữa, hoặc đăng ký như là khách hàng mới.")) 
 end if 
 set rsdate=db.execute("update customers set lastvisit=#" & date() & " " & 
time() & "# where custid=" & rsverify("custid")) 
 session("custid")=rsverify("custid") 
 db.close 
 set db=nothing 
 response.redirect("deliver.asp") 
else 
 response.redirect("register.asp") 
end if 
%> 
Bài số 5 
Tạo tập tin “register.asp” để đăng ký khách hàng mới như sau: 
<% 
stage=request.querystring("stage") 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
' Đây là chi tiết khách hàng... 
cfname=request.form("cfname") 
clname=request.form("clname") 
caddress1=request.form("caddress1") 
caddress2=request.form("caddress2") 
ccity=request.form("ccity") 
cstate=request.form("cstate") 
czip=request.form("czip") 
ccountry=request.form("ccountry") 
cphone=request.form("cphone") 
cfax=request.form("cfax") 
cemail=request.form("cemail") 
cpass1=request.form("cpass1") 
cpass2=request.form("cpass2") 
' Kiểm tra xem khách hàng đã đăng nhập trước đó hay chưa (dùng biến session) 
' nếu có thì bỏ qua bước đăng nhập 
if session("custid")"" then 
 response.redirect("deliver.asp") 
end if 
' Kiểm tra giỏ hàng 
if stage="register" then 
 msg="" 
 if trim(cfname)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập đủ họ và tên." 
 end if 
 if trim(clname)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập đủ họ và tên." 
 end if 
 if trim(caddress1)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập địa chỉ." 
 end if 
 if trim(ccity)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập thành phố." 
 end if 
 if trim(cstate)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập tỉnh/khu vực." 
 end if 
 'if trim(czip)="" then 
 ' msg=msg & "Bạn phải nhập mã vùng." 
 'end if 
 if trim(ccountry)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập tên nước." 
 end if 
 'if trim(cphone)="" then 
 ' msg=msg & "Bạn phải nhập số điện thoại." 
 'end if 
 if trim(cpass1)="" or trim(cpass2)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập mật khẩu hai lần." 
 elseif trim(lcase(cpass1))trim(lcase(cpass2)) then 
 msg=msg & "Hai mật khẩu phải trùng nhau." 
 end if 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 if trim(cemail)="" then 
 msg=msg & "Bạn phải nhập địa chỉ email." 
 else 
 'Kiểm tra xem đã có trong CSDL không 
 set rsmail=db.execute("select * from customers where email='" & 
valid_sql(cemail) & "'") 
 if not(rsmail.eof) then 
 msg= msg & "Địa chỉ email đã có người đăng ký" 
 end if 
 set rsmail=nothing 
 end if 
 if msg"" then 
 response.redirect("register.asp?msg=" & Server.URLEncode(msg)) 
 end if 
 'Để thêm mới một khách hàng, thêm record rồi sau đó update 
 Set rscust = Server.CreateObject("ADODB.RecordSet") 
 ' Mở bảng 
 rscust.Open "customers", strConn, adOpenKeySet, adLockPessimistic, 
adCmdTable 
 ' Thêm record mới 
 rscust.AddNew 
 rscust("fname") = cfname 
 rscust("lname") = clname 
 rscust("address1") = caddress1 
 rscust("address2") = caddress2 
 rscust("city") = ccity 
 rscust("state") = cstate 
 rscust("zip") = czip 
 rscust("country") = ccountry 
 rscust("phone") = cphone 
 if cfax"" then 
 rscust("fax") = cfax 
 end if 
 rscust("email") = cemail 
 rscust("pass") = cpass1 
 ' Cập nhật record 
 rscust.update 
 ' Ghi nhớ ID khách hàng 
 Session("custid") = rscust("custid") 
 ' Đóng RecordSet 
 rscust.Close 
 Set rscust = Nothing 
 response.redirect("deliver.asp") 
end if 
%> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
" topmargin="0" leftmargin="0" marginwidth="0" 
marginheight="0" text="" alink="" link="<%= COLlight 
%>" vlink=""> 
<% 
header 
categorymenu 
%> 
 "> 
 Đăng ký khách hàng 
 · Xin bạn nhập dữ liệu vào biểu mẫu sau: 
 "> 
 "> 
 <font face="helvetica" 
size="1" color=""> 
 Họ:   
 "> 
"> 
 Tên:   
 "> 
"> 
 email:   
 "> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
"> 
 Địa chỉ 1:   
 "> 
"> 
 Địa chỉ 2:   
 "> 
"> 
 Thành phố:   
 "> 
"> 
 Tỉnh/khu vực:   
 "> 
"> 
 Mã vùng:   
 "> 
"> 
 Quốc gia:   
 "> 
"> 
 Điện thoại:   
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 "> 
"> 
 fax:   
 "> 
"> 
 Mật khẩu:   
 "> 
"> 
 Nhập lại mật khẩu:   
 "> 
<% 
db.close 
set db=nothing 
%> 
Bài số 6 
Tạo tập tin “deliver.asp” để tạo nơi nhận hàng như sau: 
<% 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
'Check if user is signed in 
if session("custid")="" or session("custid")=null then 
 response.redirect("signin.asp") 
end if 
' Kiểm tra giỏ hàng 
If IsArray(Session("cart")) = false Then 
 Dim acart(19,1) 
 Session("cart") = acart 
response.redirect("error.asp?msg=" & Server.URLEncode("Giỏ hàng của bạn rổng.")) 
end if 
acart=Session("cart") 
' Chi tiết nơi nhận đã có trước 
if not(session("fname")="" or session("lname")="" or session("address1")="" or 
session("address2")="" or session("city")="" or session("state")="" or session("zip")="" or 
session("country")="") then 
 response.redirect("payment.asp") 
end if 
' Chi tiết nơi nhận chưa đầy đủ 
if session("fname")"" or session("lname")"" or session("address1")"" or 
session("address2")"" or session("city")"" or session("state")"" or session("zip")"" 
or session("country")"" then 
 delivertome="" 
 delivertother="checked" 
else 
 delivertome="checked" 
 delivertother="" 
end if 
%> 
" topmargin="0" leftmargin="0" marginwidth="0" 
marginheight="0" text="" alink="" link="<%= COLlight 
%>" vlink=""> 
<% 
header 
categorymenu 
%> 
 "> 
 Thông tin nhận hàng 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
 · Xin cho biết đơn hàng sẽ chuyển đến đâu. 
 "> 
 "> 
 > 
 Tôi muốn đơn hàng này chuyển đến địa chỉ của tôi. 
 > 
 Xin chuyển đơn hàng này đến người có địa chỉ dưới đây. 
"> 
 Họ:   
 "> 
" maxlength=40> 
"> 
 Tên:   
 "> 
" maxlength=40> 
"> 
 Địa chỉ 1:   
 "> 
" maxlength=80> 
"> 
 Địa chỉ 2:   
 "> 
" maxlength=80> 
"> 
 Thành phố:   
 "> 
 " maxlength=28> 
Bài tập Thực hành Thương mại điện tử 
"> 
 Tỉnh/khu vực:   
 "> 
 " maxlength=28> 
"> 
 Mã vùng:   
 "> 
 " maxlength=20> 
"> 
 Quốc gia:   
 "> 
" maxlength=20> 
<% 
db.close 
set db=nothing 
%>