Bài giảng Tài chính doanh nghiệp 3 - Chương 14: Chính sách cổ tức - Bùi Ngọc Toản

7/30/2018 
1 
Chương 14 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Email: buitoan.hui@gmail.com 
Website: https://sites.google.com/site/buitoanffb 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
NỘI DUNG CHÍNH 
Cổ tức và thanh toán cổ tức 
Các vấn đề trong chính sách cổ tức 
Chính sách cổ tức 
Thiết lập một chính sách cổ tức 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
Theo luật Doanh nghiệp: Cổ tức là khoản lợi 
nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng 
tiền mặt hoặc bằng tài sản khác từ nguồn lợi 
nhuận còn lại của công ty sau khi đã thực hiện 
nghĩa vụ về tài chính. 
7/30/2018 
2 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
Về cơ bản cổ tức bằng tiền mặt là những: 
Cổ tức bằng tiền mặt thường xuyên: Loại phổ biến 
nhất của cổ tức là cổ tức bằng tiền mặt. Thông 
thường, công ty đại chúng trả cổ tức bằng tiền mặt 
thường xuyên bốn lần một năm. 
Cổ tức bổ sung (cổ tức phụ trội tiền mặt): Các 
công ty ngoài việc trả cổ tức bằng tiền mặt thường 
xuyên và còn có thể có cổ tức phụ trội bằng tiền mặt. 
Tuy nhiên, cổ tức "bổ sung thêm" này có thể hoặc 
không thể được lặp đi lặp lại trong tương lai. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
Về cơ bản cổ tức bằng tiền mặt là những: 
Cổ tức đặc biệt: Tương tự cổ tức bổ sung, nhưng 
đây một sự kiện thực sự bất thường hoặc một lần và 
sẽ không được lặp đi lặp lại. 
Thanh lý cổ tức: Khi bán đi một phần hay toàn bộ 
cổ phiếu. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
Về cơ bản cổ tức bằng tiền mặt là những: 
Cổ tức đặc biệt: Tương tự cổ tức bổ sung, nhưng 
đây một sự kiện thực sự bất thường hoặc một lần và 
sẽ không được lặp đi lặp lại. 
Thanh lý cổ tức: Khi bán đi một phần hay toàn bộ 
cổ phiếu. 
7/30/2018 
3 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
nS
PDt
EP
1I-EBIT
S
Các chỉ tiêu đánh giá chính sách cổ tức: 
DPS = EPS * tỷ lệ thanh toán cổ tức 
EPS: thu nhập mỗi cổ phần 
DPS: cổ tức mỗi cổ phần 
I: tiền lãi vay hàng kỳ 
PD: tổng cổ tức cổ phiếu ưu đãi 
t: thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 
nS: số lượng cổ phần thường đang lưu hành 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CỔ TỨC VÀ THANH TOÁN CỔ TỨC 
Ví dụ 14.1: Công ty cổ phần A trong năm 2014 có tình hình như 
sau (Đơn vị tính: triệu đồng) 
- Doanh thu thuần cả năm: 4.000 
- Tỷ trọng biến phí trong doanh thu thuần: 70% 
- Định phí: 300 
- Tổng tài sản: 2.100 
- Công ty sử dụng đòn cân nợ 50%, trong đó : 
• Vay dài hạn trong 10 năm chiếm 40% tổng nguồn vốn với lãi 
suất 16%/năm 
• Vay ngắn hạn lãi suất bình quân 12%/năm 
-Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành: 10.000 (cổ phiếu) 
-Tỷ lệ thanh toán cổ tức: 75% 
-Thuế TNDN: 22% 
Yêu cầu: tính EPS, DPS? 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CÁC VẤN ĐỀ TRONG CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ngày giao dịch không hưởng quyền là: ngày giao 
dịch mà người mua sẽ không được các quyền có liên 
quan (quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát 
hành thêm,) 
Ngày chốt danh sách khách hàng sở hữu chứng 
khoán (ngày đăng ký cuối cùng): là ngày tổ chức 
phát hành lập danh sách người sở hữu chứng khoán 
với mục đích để thực hiện các quyền cho cổ đông. Tại 
ngày chốt danh sách, nếu nhà đầu tư có tên trong 
danh sách người sở hữu chứng khoán sẽ được nhận 
các quyền của mình như quyền nhận cổ tức, quyền 
mua cổ phiếu phát hành thêm. 
7/30/2018 
4 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CÁC VẤN ĐỀ TRONG CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ví dụ 14.2: Công ty cổ phần A thông báo chi trả cổ 
tức và ngày chốt danh sách cổ đông là ngày 23/7 
(thứ 2). Giả sử trong tháng 7 không có ngày nghỉ lễ, 
thời gian thanh toán theo quy định hiện hành là T+3. 
a. Một nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu A để được chi 
trả cổ tức thì phải mua chậm nhất vào ngày nào? 
b. Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày nào? 
c. Ngày đăng ký cuối cùng là ngày nào? 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ví dụ 14.3: Công ty A (không vay nợ) có kế hoạch giải 
thể trong hai năm tới. 
- Tổng số tiền công ty sẽ tạo ra trong hai năm tới (bao 
gồm cả tiền thu được từ thanh lý công ty) là 
10.000.000 đồng / năm. 
- Hiện tại, tổng số cổ tức sẽ trả là: 10.000.000 đồng (số 
cổ phiếu: 100 cổ phiếu; cổ tức trên mỗi cổ phiếu: 
100.000 đồng) 
- Giả sử tỷ suất sinh lợi của nhà đầu tư là: 10%/năm. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ví dụ 14.3: 
Chính sách hiện tại: 
 Giá một cổ phiếu: 
Tổng giá trị cổ phiếu của công ty: 17.355.400 đồng 
Vậy, 17.355.400 đồng > 10.000.000 đồng 
Cổ đông không hài lòng với chính sách cổ tức hiện tại 
và đã yêu cầu phải có một chính sách thay thế. 
554.173
1.1
000.100
1.1
000.100
20
 P
7/30/2018 
5 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ví dụ 14.3: 
Chính sách thay thế: các cổ đông kỳ vọng trả tổng cổ 
tức là 11.000.000 đồng. Nhưng vì dòng tiền mặt chỉ có 
10.000.000 đồng nên công ty dự kiến có thêm 1.000.000 
đồng bằng cách phát hành cổ phiếu mới. 
Các cổ đông mới chấp nhận đầu tư 1.000.000 đồng với 
tỷ suất sinh lợi mong đợi 10%, do đó cổ tức họ sẽ yêu 
cầu nhận được vào ngày trả cổ tức ở năm 2 là: 1.000.000 
* (1+10%) = 1.100.000 đồng. 
Tổng giá trị hiện tại về cổ tức của các cổ đông cũ là: 
554.173
1.1
000.89
1.1
000.110
20
 P
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ví dụ 14.3: 
 Kết luận: giá trị hiện tại về cổ tức của các cổ đông 
cũ giữa các chính sách chi trả cổ tức là như nhau 
(không có sự khác biệt giữa các chính sách cổ tức). 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Chính sách cổ tức tự thiết kế của cổ đông 
Trường hợp 1: 
 Năm NĐT muốn Cty trả - 
NĐT nhận 
NĐT trích 
ra mua CP 
của Cty ( 
10%) 
Dòng tiền 
ròng mong 
muốn của 
NĐT 
1 100 110 10 110-10=100 
2 100 89 89+10*1,1=1
00 
7/30/2018 
6 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Chính sách cổ tức tự thiết kế của cổ đông 
Trường hợp 2: 
 Năm NĐT muốn Cty trả - 
NĐT 
nhận 
NĐT bán 
CP có giá 
trị 
Dòng tiền ròng mong 
muốn của NĐT 
1 110 100 10 100+10 =110 
2 89 100 100 -10*1,1=89 
(10*1,1: giá trị ctức 
NĐT từ chối 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Chính sách cổ tức tự thiết kế của cổ đông 
Nhận xét: Không có lợi thế đặc biệt cho bất kỳ một 
chính sách cổ tức nào của công ty. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ảnh hưởng của thuế đến chính sách cổ tức 
Ví dụ 14.4: 
 Công ty ABC đang xem xét sử dụng hai phương án loại 
trừ lẫn nhau: (1) Trả cổ tức hoặc (2) giữ lại tiền mặt dư 
thừa để đầu tư chứng khoán. Nếu công ty này có dòng 
tiền mặt tăng thêm là 1.000.000.000 đồng. Công ty có 
thể: 
 - Công ty có thể trả tiền mặt để chia cổ tức cho cổ đông 
và để cổ đông tự mình đầu tư vào trái phiếu kho bạc với 
lãi suất 8%. 
 - Giữ lại tiền mặt và đầu tư vào trái phiếu kho bạc với lãi 
suất 8%. 
 Mức thuế suất thuế doanh nghiệp là 22%, mức thuế suất 
thuế thu nhập cá nhân là 5%. 
 Vậy số tiền mặt các nhà đầu tư sẽ có sau 5 năm theo 
từng chính sách là bao nhiêu? 
7/30/2018 
7 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ảnh hưởng của thuế đến chính sách cổ tức 
Ví dụ 14.5: 
 Công ty D đang xem xét sử dụng hai phương án loại trừ 
lẫn nhau: (1) Trả cổ tức hoặc (2) giữ lại tiền mặt dư thừa 
để đầu tư chứng khoán. Nếu công ty này có dòng tiền 
mặt tăng thêm là 1.000 ngàn đồng. Công ty có thể: 
 - Công ty có thể trả tiền mặt để chia cổ tức cho cổ đông, 
và để cổ đông tự mình đầu tư vào trái phiếu kho bạc với 
lãi suất 10%. 
 - Giữ lại tiền mặt và đầu tư vào trái phiếu kho bạc với lãi 
suất 10%. 
 Mức thuế suất thuế doanh nghiệp là 34 %, và mức thuế 
suất thuế thu nhập cá nhân là 28 %. Vậy số tiền mặt các 
nhà đầu tư sẽ có sau 5 năm theo từng chính sách là bao 
nhiêu? 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ảnh hưởng của thuế đến chính sách cổ tức 
Ví dụ 14.5: 
Tình huống 1: Nếu cổ tức được trả, thì cổ đông sẽ nhận được 1000 ngàn đồng 
trước thuế, hay là : 
1000 x(1-28%)= 720 ngàn đồng sau thuế. Cổ đông sẽ dùng 720 ngàn đồng để mua 
trái phiếu. 
Với lãi suất trước thuế là 10%, lãi suất sau thuế là 10%(1- 28%)=7,2% / năm. 
Vậy sau 5 năm, cổ đông sẽ tích luỹ: 720 ngàn đồng x(1+7,2%)5 =1.019,31 ngàn 
đồng (1) 
Tình huống 2: Nếu Công ty D giữ lại cổ tức để đầu tư vào trái phiếu, và sẽ thanh 
toán cho cổ đông sau 5 năm. Thuế TNDN là 34%, nên lợi nhuận sau thuế sau khi 
đầu tư vào trái phiếu là 10% x (1-34%) =6,6%/năm 
Vậy sau 5 năm, đầu tư vào trái phiếu, công ty tích luỹ được: 
1000 x ( 1+ 6,6 %)5 = 1.376,53 ngàn đồng 
Và công ty dùng số tiền này trả cổ tức, thì cổ tức mà cổ đông nhận được sau thuế: 
1.376,53 x (1-28%) = 991,10 ngàn đồng (2) 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ảnh hưởng của thuế đến chính sách cổ tức 
 Khi số tiền cổ đông nhận được 
trong trường hợp giữ lại cổ tức để 
đầu tư (TH2) cao hơn trường hợp 
cổ tức được trả ngay (TH1) thì 
công ty sẽ có động cơ giảm bớt 
việc thanh toán cổ tức bằng tiền 
mặt. 
Tuy nhiên, nếu mức thuế thu nhập 
cá nhân thấp hơn so với mức thuế 
thu nhập doanh nghiệp thì lại là 
động cơ khiến cho công ty chi trả 
tiền mặt qua cổ tức. 
7/30/2018 
8 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức sử dụng phần còn dư 
 Chính sách cổ tức ổn định 
 Chính sách cổ tức hài hòa 
Mua lại cổ phiếu 
 Cổ tức cổ phiếu và chia tách cổ phiếu 
Gộp cổ phiếu 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức sử dụng phần còn dư 
Mục đích: 
- Lập dự toán vốn đầu tư ( đối với các dự án NPV dương) 
- Xác định cơ cấu vốn mục tiêu 
- Tài trợ các dự án đầu tư bằng cách kết hợp giữa nợ và vốn 
chủ sở hữu phù hợp với cơ cấu vốn mục tiêu 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Chính sách cổ tức sử dụng phần còn dư 
 - Giả định rằng công ty muốn giảm thiểu sự cần thiết phải 
bán cổ phần mới và muốn duy trì cơ cấu vốn hiện tại, thì vẫn 
phải dựa vào vốn nội sinh được tạo ra, nếu cần thiết thì mới 
phát hành thêm cổ phiếu để tài trợ cho các dự án NPV dương 
mới. 
 - Với một chính sách cổ tức có giữ lại một phần lợi nhuận sau 
thuế, mục tiêu mong muốn của công ty là vừa có thể đáp ứng 
nhu cầu đầu tư và vừa duy trì tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu như 
trước khi chi trả cổ tức. 
 - Điểm mấu chốt của phương pháp này là cổ tức được thanh 
toán chỉ sau khi tất cả các cơ hội đầu tư có lợi nhuận đang 
cạn kiệt. Tất nhiên, có thể dẫn đến một chính sách cổ tức rất 
không ổn định. 
7/30/2018 
9 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức sử dụng phần còn dư 
 Ví dụ 14.6: Bài 1 trang 129 (sách giáo trình) 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức ổn định 
 Cổ tức hàng kỳ là một phần cố định của thu thập, 
nghĩa là tất cả các khoản thanh toán cổ tức sẽ bằng 
nhau. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức hài hòa (thỏa hiệp, dung hòa) 
 Mục đích: 
 - Tránh cắt giảm các dự án NPV dương để trả cổ 
tức. 
 - Tránh cắt giảm cổ tức. 
 - Tránh sự cần thiết phải bán cổ phần. 
 - Duy trì tỷ lệ nợ-vốn chủ sở hữu mục tiêu. 
 - Duy trì tỷ lệ chi trả cổ tức mục tiêu. 
7/30/2018 
10 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức hài hòa (thỏa hiệp, dung hòa) 
Xu hướng của chính sách này: 
(1) Các khoản thanh toán cổ tức được tính theo tỷ lệ của thu 
nhập của công ty. 
(2) Các nhà đầu tư đều được "công bằng" trong việc chia sẻ 
thu nhập của công ty. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Chính sách cổ tức hài hòa (thỏa hiệp, dung hòa) 
 Mục tiêu dài hạn là tỷ lệ thanh toán cổ tức mà công ty 
dự kiến ​​trả cổ tức trong những hoàn cảnh bình thường, 
nó có thể thay đổi trong ngắn hạn nếu điều này là cần 
thiết. 
 Kết quả là, trong dài hạn, tăng trưởng lợi nhuận tiếp 
theo là tăng cổ tức, nhưng sẽ có độ trễ. 
 Để giảm thiểu những vấn đề bất ổn cổ tức, nhà quản trị 
tài chính có thể áp dụng hai loại cổ tức: thường xuyên 
và bổ sung 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ví dụ 14.7: Công ty A thực hiện chính sách cổ tức 
sử dụng phần dư và duy trì một cơ cấu nợ chiếm 
60%, 40% vốn chủ sở hữu. Thu nhập trong năm là 4 
tỷ đồng. Tính: 
a. Số tiền tối đa là bao nhiêu để chi tiêu mà không bán 
cổ phiếu mới? 
b. Giả sử rằng kế hoạch đầu tư chi tiêu trong năm tới là 
9 tỷ đồng. Công ty A có trả cổ tức cho cổ đông 
không? Nếu có thì là bao nhiêu? 
7/30/2018 
11 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ví dụ 14.8: Công ty A có 6000 cổ phiếu đang lưu hành, 
bảng cân đối kế toán của công ty như sau (đơn vị: triệu 
đồng): 
 Chỉ tiêu Số tiền Chỉ tiêu Số tiền 
Tiền mặt 25.000 Vốn chủ sở hữu 220.000 
Tài sản khác 195.000 
Tổng tài sản 220.000 Tổng nguồn vốn 220.000 
Biết rằng: Công ty đã công bố chia cổ tức 1.200 đồng trên mỗi cổ 
phiếu 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ví dụ 14.8: 
a. Tính giá trị mỗi cổ phiếu (thư giá). 
b. Bỏ qua ảnh hưởng của thuế, giá trị cổ phiếu (thư giá) vào 
ngày hôm sau của ngày chốt danh sách cổ đông là bao 
nhiêu. 
c. Công ty sẽ chi trả bao nhiêu cổ tức bằng tiền mặt cho cổ 
đông. 
d. Sau khi cổ tức được thanh toán, bảng cân đối kế toán sẽ 
như thế nào. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Ví dụ 14.9: Công ty A đã công bố cổ tức bằng tiền mặt 
hàng năm là 800 đồng / cổ phiếu. Trong năm vừa kết 
thúc, thu nhập là 5.400 đồng / cổ phiếu. 
a. Tính tỷ lệ chia cổ tức của công ty. 
b. Giả sử công ty có 8 triệu cổ phiếu thì phần vốn chủ sở 
hữu được sử dụng để chi tiêu vốn là bao nhiêu. 
c. Năm tới công ty dự kiến vay ở mức 42 triệu đồng thì tỷ 
lệ nợ trên vốn chủ sở hữu sẽ là bao nhiêu. 
7/30/2018 
12 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Mua lại cổ phiếu 
Bảng cân đối kế toán ( Sau khi trả cổ tức bằng tiền mặt) 
Tiền 
mặt 
000.000 Nợ phải 
trả 
0 
TS khác 700.000 Vốn chủ 
sở hữu 
700.000 
Cộng 700.000 Cộng 700.000 
TH1: Nếu công ty chi 300.000 ngàn đồng 
để trả cổ tức, với 100.000 cổ phiếu, 
thì trị giá mỗi cổ phiếu là 7 ngàn đồng . Làm 
cho giá trị mỗi cổ phiếu đã giảm từ 10 ngàn 
còn 7ngàn đồng 
Ngoài ra, vì tổng thu nhập và số lượng cổ 
phiếu lưu hành không thay đổi,nên: 
 EPS vẫn là 0,49 . 
Tỷ lệ giá-thu nhập PE giảm còn 7/0,49 
=14,3. 
Bảng cân đối kế toán ( trước khi trả cổ tức bằng tiền 
mặt) 
Tiền 
mặt 
300.000 Nợ phải 
trả 
0 
TS khác 700.000 Vốn chủ 
sở hữu 
1.000.000 
Cộng 1.000.000 Cộng 1.000.000 
Công ty không trả cổ tức, và lợi nhuận ròng 
trong năm vừa kết thúc là 49.000 ngàn 
Sốlượng cổ phiếu: 100.000 cổ phiếu. 
Tổng giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu : 
1 triệu đồng, 
Gía bán 1 cổ phiếu: 10 ngàn đồng. 
Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) là 
49.000/100.000 = 0,49 ngàn đồng, 
Tỷ lệ giá-thu nhập (PE) là 10/0,49 =20,4. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Mua lại cổ phiếu 
TH2: Mua lại 30.000 CP, cổ đông sở hữu 70.000 
CP. 
EPS tăng lên vì tổng thu nhập vẫn như cũ trong 
khi số lượng cổ phiếu giảm xuống. 
EPS mới là 49,000/ 70.000 = 0,70 ngàn đồng. 
Tuy nhiên, điều quan trọng cần ghi nhận là tỷ lệ PE 
là 10 / 0,70= 14,3 
Nhận xét: chính sách cổ tức ở hai trường hợp (chi trả cổ tức 
bằng tiền và mua lại cổ phần) cơ bản là như nhau. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Cổ tức cổ phiếu và chia tách cổ phiếu 
a. Cổ tức cổ phiếu: Một loại cổ tức được chi trả bằng cổ 
phiếu. 
7/30/2018 
13 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Cổ tức cổ phiếu và chia tách cổ phiếu 
a. Cổ tức cổ phiếu: 
Ví dụ: Số liệu của công ty Peterson Co, một công ty tư vấn 
chuyên về các vấn đề kế toán: 
+ Số cổ phiếu đang lưu hành có 10.000, mệnh giá mỗi cổ phiếu là 
1 ngàn đồng. 
+ Mỗi cổ phiếu bán với giá 66 ngàn đồng. 
+ Tổng giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu là 
 66 x 10.000= 660,000 ngàn đồng. 
Với cổ tức cổ phiếu là 10%, mỗi cổ đông nhận được một cổ phiếu 
bổ sung cho mỗi 10 cổ phiếu sở hữu. 
+ Tổng số cổ phiếu đang lưu hành sau khi chia cổ tức là 11.000. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Trước khi chia cổ tức Sau khi chia cổ tức 
Chỉ tiêu Số tiền Chỉ tiêu Số tiền 
Cổ phiếu phổ thông (mệnh giá 1 
ngàn đồng, 10.000 cổ phiếu đang 
lưu hành) 
Vốn đã góp vượt quá mệnh giá 
Lợi nhuận giữ lại 
 Tổng vốn chủ sở hữu 
10.000 
200.000 
290.000 
500.000 
Cổ phiếu phổ thông (mệnh giá 1 
ngàn đồng, 11.000 cổ phiếu đang 
lưu hành) 
Vốn đã góp vượt quá mệnh giá 
Lợi nhuận giữ lại 
 Tổng vốn chủ sở hữu 
11.000 
265.000 
224.000 
500.000 
Vì 1.000 cổ phiếu mới được phát hành, chỉ tiêu cổ phiếu phổ thông được 
tăng 1.000 ngàn đồng (1.000 cổ phiếu, mệnh giá mỗi cổ phiếu là 1 ngàn 
đồng), tổng giá trị mệnh giá 11.000 ngàn đồng. 
+ Giá thị trường của một cổ phiếu là 66 ngàn đồng. 
+ Chênh lệch với mệnh giá: 66 ngàn đồng - 1 ngàn đồng = 65 ngàn đồng 
(lớn hơn mệnh giá). 
+ Do đó, "dư thừa" của 65 ngàn đồng x 1.000 cổ phiếu = 65.000 ngàn 
đồng sẽ được thêm vào chỉ tiêu thặng dư vốn (vốn vượt quá mệnh giá), 
Tổng vốn cổ phần của cổ đông nắm giữ cổ phiếu thường 265.000 ngàn 
đồng. 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Cổ tức cổ phiếu và chia tách cổ phiếu 
b. Chia tách cổ phiếu: 
Chỉ tiêu Hiện tại Tách theo tỷ lệ 3:2 
Cổ phiếu phổ thông 5.000 5.000 
Lợi nhuận giữ lại 10.000 10.000 
Tổng vốn chủ sở hữu 35.000 35.000 
Số lượng cổ phiếu lưu hành 5.000 7.500 
Mệnh giá 1 0,67 
Gía trị sổ sách 1 cổ phiếu 7 4,67 
Gía trị thị trường 1 cổ phiếu 10 6,67 
Tổng giá trị thị trường 50.000 50.000 
7/30/2018 
14 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
 Gộp cổ phiếu 
Chỉ tiêu Hiện tại Gộp theo tỷ lệ 1:4 
Cổ phiếu phổ thông 5.000 5.000 
Lợi nhuận giữ lại 10.000 10.000 
Tổng vốn chủ sở hữu 35.000 35.000 
Số lượng cổ phiếu lưu hành 5.000 1.250 
Mệnh giá 1 4 
Gía trị sổ sách 1 cổ phiếu 7 28 
Gía trị thị trường 1 cổ phiếu 10 40 
Tổng giá trị thị trường 50.000 50.000 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Đối với chia tách hoặc gộp CP thì: 
Thay đổi của chỉ tiêu thặng dư vốn chủ sở hữu: không có 
Thay đổi của chỉ tiêu lợi nhuận giữ lại: Không có 
Bài giảng môn: Tài chính doanh nghiệp 3 
Giảng viên: ThS. Bùi Ngọc Toản 
THIẾT LẬP MỘT CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 
Ví dụ: 
 Công ty A có 600.000 cổ phiếu đang lưu 
hành, gía thị trường của cổ phiếu là 18.000 
đồng/cp. Tính giá cổ phiếu và xác định số 
lượng cổ phiếu phát hành mới trong các 
trường hợp sau: 
a. Công ty công bố chia tách cổ phiếu là 5:2. 
b. Công ty công bố cổ tức cổ phiếu là 20%. 
c. Công ty công bố gộp cổ phiếu với tỷ lệ 4:6. 
7/30/2018 
15