Bài giảng Phân tích Báo cáo tài chính - Bài 1: Tổng quan phân tích BCTC - Trần Thị Thanh Tú

PHÂN TÍCH 
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TS. Trần Thị Thanh Tú
Khoa Ngân hàng – Tài chính, ĐHKTQD
2MỤC ĐÍCH CỦA KHÓA HỌC
• Hiểu được những hoạt động tài chính cơ bản của DN
• Biết cách lập, đọc, phân tích các báo cáo tài chính
• Nắm vững ý nghĩa và cách tính toán các chỉ tiêu phân 
tích tài chính
• Ph©n tÝch 3 ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: ho¹t ®éng 
s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng 
®Çu t
• Biết cách vận dụng các phương pháp phân tích tài chính 
hiện đại
• Hiểu rõ các phương thức huy động vốn của doanh 
nghiệp, cách thức lựa chọn cơ cấu vốn tối ưu
• => Đưa ra các quyết định tài chính ngắn và dài hạn 
nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh 
3Bài 1 
Tổng quan phân tích 
BCTC
4Bài 1 – Tổng quan phân tích BCTC
• Phân tích kinh doanh và phân tích báo cáo 
tài chính
• Mối quan hệ giữa các hoạt động tài chính 
và phân tích báo cáo tài chính
• Xác định các thông tin phân tích
• Phân tích và diễn giải khái quát các BCTC
5Phân tích kinh doanh?
Phân tích kinh doanh
Đánh giá môi trường 
và chiến lược 
kinh doanh
Phân tích 
báo cáo tài chính
Phân tích kế toán
6Đánh giá chiến lược và môi trường 
kinh doanh
• Phân tích sản phẩm: thị trường, đối thủ cạnh 
tranh, hệ thống phân phối
• Phân tích lao động
• Phân tích thị trường đầu vào: giá cả, nhà cung 
cấp, khả năng thay thế
• Phân tích thị trường vốn: khả năng tiếp cận vốn, 
cách thức huy động vốn
• Phân tích môi trường kinh tế và môi trường 
pháp lý
• => Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và 
thách thức đối với doanh nghiệp (SWOT)
7Phân tích kế toán
• Đánh giá qui trình, nghiệp vụ kế toán
• Đánh giá tác động của các chính sách kế 
toán/chuẩn mực kế toán lên các BCTC
• Các chuẩn mực kế toán/ qui định kế toán 
do “ một nhóm người” ban hành
=>Có thể có những nhân tố tiềm tàng làm 
giảm sự tin cậy của các BCTC
8Phân tích kế toán
• Hạn chế trong phân tích kế toán:
– Thiếu sự thống nhất trong kế toán -> khó so 
sánh các công ty khác nhau khi sử dụng các 
phương pháp hạch toán khác nhau
– Sự tự do và thiếu chính xác trong kế toán có 
thể làm sai lệch các thông tin trên BCTC
– > Rủi ro kế toán: sự không chắc chắn trong 
các BCTC do các bóp méo kế toán
9Phân tích tài chính
• Đánh giá vị thế tài chính hiện tại, hoạt 
động tài chính trong tương lai
• Phân tích tài chính trả lời:
– Khả năng sinh lợi của doanh nghiệp?
– Đánh giá rủi ro?
– Quản lý dòng tiền như thế nào?
– Nguồn vốn của doanh nghiệp được quản lý 
như thế nào?
10
Phân tích tài chính
11
Mục tiêu phân tích tài chính
• Phân tích tài chính: giám đốc tài chính
• Phân tích tài chính: cán bộ nhân viên
• Phân tích tài chính: cơ quan quản lý nhà 
nước
• Phân tích tín dụng: chủ nợ/ngân hàng
• Phân tích vốn chủ sở hữu: cổ đông/chủ sở 
hữu
12
Mục tiêu phân tích tài chính
–Hãy liệt kê ra các câu hỏi các đối 
tượng trên quan tâm khi PTTC?
–Hãy liệt kê các chỉ số/chỉ tiêu tài 
chính để trả lời các câu hỏi 
trên?
13
Công cụ phân tích
• Phân tích so sánh tĩnh/xu thế các BCTC
• Phân tích tỷ trọng các BCTC
• Phân tích nguồn và sử dụng nguồn
• Phân tích tỷ số
• Phân tích dòng tiền 
• Định giá
14
Phân tích xu thế các BCTC
• Các chỉ tiêu trên BCTC của các năm 
nghiên cứu sẽ được tính theo tỷ lệ % so 
với năm gốc
 Thấy được xu thế hay những biến động 
bất thường của các chỉ tiêu
 Ví dụ
15
Phân tích tỷ trọng các BCTC
• Các chỉ tiêu trên BCTC của các năm 
nghiên cứu sẽ được tính theo tỷ lệ % so 
với chỉ tiêu tổng hợp (doanh thu, tổng tài 
sản)
-> Phân tích kết cấu, sự thay đổi tỷ trọng 
của các chỉ tiêu bộ phận
-> Ví dụ:
16
Phân tích nguồn và sử dụng nguồn
• Phân tích nguồn:
– nguồn vốn chủ yếu thay đổi ở bộ phận nào? 
– có sự thay đổi lớn nào về chính sách tài trợ của 
doanh nghiệp không?
• Phân tích sử dụng nguồn: 
– sử dụng nguồn biến động chủ yếu ở chỉ tiêu nào?
– được tài trợ bởi sự thay đổi nguồn vốn nào?
 Tổng nguồn = Tổng sử dụng nguồn
 Ví dụ
17
Phân tích tỷ số
• Tính toán các tỷ số: giải thích mối liên hệ 
giữa các chỉ tiêu tài chính
• Ý nghĩa các tỷ số
• Minh họa về phân tích tỷ số
18
Phân tích tỷ số
Đánh giá khả năng thanh toán của 
doanh nghiệp?
• Tỷ số thanh toán chung
• Tỷ số thanh toán nhanh
• Tỷ số thanh toán tức thời
19
Néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh
kh¶ n¨ng thanh to¸n
 h¹n ng¾nNî
TSNH chung to¸n thanh Kh¶ n¨ng 
 h¹n ng¾nNî
 khotån Hµng - TSNH nhanhto¸n thanh Kh¶ n¨ng 
 h¹n ng¾nNî
 h¹n ng¾n kho¸nchøng vµ TiÒn
 thêi tøc to¸n thanh Kh¶ n¨ng 
20
Phân tích dòng tiền
• Đánh giá nguồn và sử dụng tiền của công 
ty
• Dự báo dòng tiền và phân tích thanh 
khoản
• Khả năng dòng tiền trang trải các chi phí 
hoạt động 
21
Định giá
• Là kết quả của phân tích kinh doanh và 
phân tích tài chính
• Định giá: ước lượng giá trị thực của công 
ty hoặc cổ phiếu
• Thuyết giá trị hiện tại
22
Định giá Nợ
• Lãi trái phiếu
• Mệnh giá trái phiếu
• Tỷ lệ thu nhập đến hạn ( YTM)
23
Giá trị hiện tại của trái phiếu khi 
lãi suất thay đổi
• Giá trị Trái phiếu = PV lãi trái phiếu + PV 
mệnh giá trái phiếu
• Giá trị Trái phiếu = PV của annuity + PV 
của một tổng
• Khi lãi suất tăng, giá trị hiện tại giảm, do 
vậy khi lãi suất tăng giá trị của trái phiếu 
giảm và ngược lại.
24
Định giáTrái phiếu chiết khấu với 
lãi trả bằng nhau hàng năm
• Xem xét một Trái phiếu với lãi suất trái phiếu 
10% và lãi trả hàng năm. Trái phiếu có mệnh giá 
1000$ và thời hạn 5 năm. Tỷ lệ thu nhập đến 
hạn là 11%. Tính giá Trái phiếu?
– PV = 963.04$
25
Tính giá trái phiếu cao hơn mệnh 
giá lãi trả hàng năm
• Xem xét một Trái phiếu có lãi coupon 10% và 
mệnh giá 1000$, thời hạn 20 năm và Tỷ lệ thu 
nhập đến hạn là 8%. Tính giá Trái phiếu?
– PV = 1196.36$
26
Đồ thị mô tả mối quan hệ giữa 
giá và tỷ lệ thu nhập đến hạn
600
700
800
900
1000
1100
1200
1300
1400
1500
0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14%
G
iá
 t
rá
i 
p
h
iế
u
Tỷ lệ thu nhập đến hạn
27
Giá Trái phiếu: Quan hệ giữa lãi trái 
phiếu và tỷ lệ thu nhập trái phiếu
• Nếu YTM = lãi suất trái phiếu, thì Mệnh giá 
= Giá trái phiếu
• Nếu YTM > lãi suất trái phiếu, thì Mệnh giá 
> Giá trái phiếu
– Trái phiếu chiết khấu
• Nếu YTM < lãi suất trái phiếu, thì Mệnh giá 
< Giá trái phiếu
– Trái phiếu giá cao hơn mệnh giá
28
Công thức định giá Trái phiếu
t
t
r)(1
F
r
r)(1
1
-1
C PV
29
Định giá Vốn chủ sở hữu
• Dòng cổ tức dự tính
• Tỷ lệ thu nhập yêu cầu
• Định giá cổ phiếu ưu đãi
• Định giá cổ phiếu thường
30
Không tăng trưởng
• Công thức
– P0 = D / R
• Ví dụ: Cổ phiếu dự tính trả cổ tức đều 
hàng năm 0.5$ và thu nhập yêu cầu là 
10%. Giá cổ phiếu là:
– P0 = .50 / (.1 / 4) = $20
31
Mô hình cổ tức tăng trưởng đều
• Cổ tức dự tính tăng trưởng đều hàng kỳ, 
bắt đầu tư cổ tức cuối năm 0 (vửa trả).
– P0 = D1 /(1+R) + D2 /(1+R)
2 + D3 /(1+R)
3 + 
– P0 = D0(1+g)/(1+R) + D0(1+g)
2/(1+R)2 + 
D0(1+g)
3/(1+R)3 + 
• Công thức rút gọn:
g-R
D
g-R
g)1(D
P 100 
32
Ví dụ về mô hình cổ tức tăng 
trưởng đều
• Công ty Big D, Inc. vừa trả cổ tức 0.50$/cổ 
phiếu. Cổ tức dự tính tăng đều 2%/năm 
lâu dài. Nếu thị trường yêu cầu tỷ lệ thu 
nhập 15%năm trên cổ phiếu này, giá cổ 
phiếu là bao nhiêu?
• P0 = .50(1+.02) / (.15 - .02) = 3.92$
33
Ví dụ 2 về mô hình cổ tức tăng 
trưởng đều
• Công ty TB Pirates, Inc. dự tính năm tới 
trả cổ tức 2$/cổ phiếu và dự tính tăng 5% 
hàng năm. Tỷ lệ thu nhập yêu cầu là 20%, 
Tính giá cổ phiếu?
– P0 = 2 / (.2 - .05) = $13.33
34
Giá cổ phiếu và tốc độ tăng 
trưởng, g
0
50
100
150
200
250
0 0.05 0.1 0.15 0.2
Growth Rate
S
to
ck
 P
ri
ce
D1 = $2; R = 20%
35
Giá cổ phiếu và thu nhập yêu 
cầu, R
0
50
100
150
200
250
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3
Growth Rate
S
to
ck
 P
ri
ce
D1 = $2; g = 5%
36
Phân tích tài chính và thị trường 
hiệu quả
• Lý thuyết về thị trường hiệu quả: 3 dạng
– Dạng mạnh: các thông tin trên thị trường là 
như nhau với các thành viên trên thị trường, 
giá thị trường cổ phiếu phản ánh giá trị thực
– Dạng yếu: các thông tin không được phản 
ánh đầy đủ, có khả năng kiếm lợi từ những 
thông tin có lợi trên thị trường
– Dạng trung bình: thông tin khá đầy đủ, nhưng 
vẫn có cơ hội cho kiếm lợi nhuận từ việc có 
lợi thế hơn về thông tin đối với một số người