Bài giảng Luật hình sự - Chương 20: Các tội xâm phạm sở hữu

CHƯƠNG 
XX 
CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU 
CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU 
1. CUNG CẤP CÔNG CỤ Đ Ể NHẬN 
DIỆN CÁC HÀNH VI PHAM TỘI 
2. ÁP DỤNG Đ Ể GIẢI CÁC BÀI TẬP TÌNH HUỐNG 
1. NHỮNG VẤN Đ Ề 
CHUNG 
2. CÁC TỘI PHẠM 
CỤ THỂ 
Nội dung 
I. NHỮNG VẤN Đ Ề CHUNG 
1. Khái niệm về các tội xâm phạm sở hữu 
 Là những hành vi nguy hiểm cho XH 
 Có lỗi 
 Gây thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hại 
cho QHSH. 
 Khách thể của tội phạm 
 Quan hệ SH là KT của TP. Nghĩa là: 
SỰ GÂY THIỆT HẠI 
CHO QHSH ĐÃ PHẢN 
ÁNH ĐẦY ĐỦ BẢN 
CHẤT NGUY HIỂM 
CỦA TỘI PHẠM 
CÁC TỘI XPSH GÂY 
THIỆT HẠI CHO 
QUAN HỆ SH 
ĐTTĐ của các tội XPSH là tài sản . Đó là: 
NHỮNG GIẤY 
TỜ THỂ HIỆN 
QUYỀN VỀ 
TÀI SẢN 
 GIẤY TỜ CÓ 
GIÁ TRỊ THANH 
TOÁN BẰNG 
TIỀN 
 TIỀN 
  VẬT 
HÀNH VI 
CHIẾM ĐOẠT 
HVKQ 
H ÀNH VI 
CHIẾM GIỮ 
TRÁI PHÉP 
HÀNH VI 
SỬ DỤNG 
TRÁI PHÉP 
HÀNH VI 
HUỶ HOẠI, 
LÀM H / HỎNG, 
MẤT MÁT 
TS 
THIỆT HẠI 
XẢY RA 
CHO QHSH 
THỂ HIỆN 
DƯỚI DẠNG 
THIỆT HẠI 
VẬT CHẤT 
HÀNH 
Đ ỘNG 
PHẠM 
TỘI 
KHÔNG 
HÀNH Đ ỘNG 
PHẠM TỘI 
LÀ DẤU HIỆU BẮT BUỘC 
CỦA NHIỀU TỘI PHẠM 
NHIỀU TỘI CÓ CTTP 
VẬT CHẤT 
HẬU 
QUẢ 
CT của TP 
 Đa số các tội phạm quy đ ịnh tại ch ươ ng này có CT th ư ờng 
MCQ của TP 
 Lỗi cố ý hoặc vô ý 
 Động cơ có thể là tư lợi hoặc không 
2. Các tội XPSH trong BLHS Việt nam 
Có 13 tội phạm được chia thành nhóm như sau: 
CÁC TỘI XPSH (13 TỘI) 
CÁC TỘI CÓ MỤC ĐÍCH 
TƯ LỢI 
TỪ 133 -> 142 
CÁC TỘI KHÔNG CÓ 
 TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
TỪ 141 - > 142 
CÁC TỘI KHÔNG 
CÓ MỤC ĐÍCH 
TƯ LỢI 
TỪ 143 -> 145 
CÁC TỘI CÓ TÍNH 
CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
TỪ 133 - > 140 
II. CÁC TỘI XPSH CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
KHÁI NIỆM 
 L à các tội XPSH mà trong cấu thành các tội ấy dấu hiệu chiếm đoạt là bắt buộc 
CHIẾM ĐOẠT LÀ H ÀNH VI CỐ Ý LÀM DỊCH CHUYỂN MỘT CÁCH PHI PHÁP TÀI SẢN ĐANG THUỘC SỰ QUẢN LÝ CỦA CHỦ TÀI SẢN THÀNH TÀI SẢN CỦA MÌNH . 
MKQ: 
 Về mặt thực tế : 
II. CÁC TỘI XPSH CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
Sử 
dụng 
Định 
đ oạt 
Chiếm 
hữu 
Làm cho 
chủ tài sản mất 
tài sản , mất khả 
năng thực hiện các 
quyền n ă ng: 
 Về mặt pháp lý : Quá trình xảy ra trên thực tế không làm mất quyền sở hữu của chủ sở hữu . 
HÌNH THỨC 
CHIẾM ĐOẠT 
CỤ THỂ 
TÀI SẢN 
 BỊ CHIẾM ĐOẠT 
NGƯỜI 
CHIẾM ĐOẠT 
 HV chiếm đoạt được thể hiện dưới các dạng khác nhau tuỳ thuộc vào quan hệ: 
II. CÁC TỘI XPSH CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
ĐTTĐ : 
 L à tài sản còn đang nằm trong sự chiếm hữu, sự 
QL của chủ tài sản 
MCQ: 
 Lỗi của người chiếm đoạt là CYTT 
II. CÁC TỘI XPSH CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
 H ÀNH V I 
CHIẾM ĐOẠT, 
 C HIẾM 
ĐOẠT ĐƯỢC 
 M ỤC ĐÍCH, 
 Trong CTTP c¸c téi XPSH cã tÝnh chÊt chiÕm 
®o¹t, dÊu hiÖu chiÕm ®o¹t cã thÓ lµ : 
Ghi nhớ 
 Khái niệm về 
chiếm đ oạt 
 Các dấu hiệu 
của chiếm đ oạt 
Kiểm tra 
Khẳng đ ịnh nào đ úng 
1. Chiếm đ oạt là hành vi làm dịch chuyển tài sản của ng ư ời khác thành tài sản của mình. 
2. Chiếm đ oạt là hành vi cố ý làm dịch chuyển một cách phi pháp tài sản của ng ư ời khác thành tài sản của mình. 
20 
5 
10 
15 
 Ng ư ời từ 14 tuổi 
trở lên 
CT 
 Lỗi cố ý trực tiếp 
 Mục đ ích t ư lợi 
MCQ 
* Hành vi dùng vũ lực 
* Hành vi đe doạ dùng vũ lực 
* Hành vi khác 
MKQ 
ĐT 
TĐ 
 Tài sản 
KT 
 Quan hệ sở hữu 
 TM, SK con ng ư ời 
TỘI CƯỚP TÀI SẢN 
(ĐIỀU 133 BLHS) 
III. CÁC TỘI PHẠM CỤ THỂ 
 1 
 3 
 2 
 MKQ của TP: 
 Người phạm tội có HV bắt cóc người đ ể chiếm đ oạt tài sản. 
 TP được coi là HT khi người PT có HV bắt cóc 
 TỘI BẮT CÓC NHẰM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 134) 
 KT của TP: 
 Quan hệ nhân thân: tự do, sức khoẻ, tính mạng 
 Quan hệ sở hữu 
 MCQ của TP: 
 Lỗi của ng ư ời phạm tội là CYTT 
 Mục đ ích phạm tội là chiếm đ oạt tài sản 
TỘI CƯỠNG ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 135 BLHS99) 
 HV phạm tội xâm hại: 
 Quan hệ nhân thân 
 Quan hệ sở hữu 
 MCQ của TP: 
 Lỗi CYTT 
 M/ đích chiếm đoạt t / sản 
 DÙNG THỦ ĐOẠN 
KHÁC UY HIẾP TINH 
THẦN 
NG Ư ỜI PT CÓ 
HÀNH VI: 
 ĐE DOẠ SẼ DÙNG 
VŨ LỰC HOẶC 
TỘI CƯỚP GIẬT TÀI SẢN (ĐIỀU 136 BLHS99) 
 KT của TP: 
 Quan hệ sở hữu 
 MKQ: 
 HV chiếm đoạt có tính chất: 
 Công khai 
 Nhanh chóng 
 Lỗi cố ý trực tiếp 
TỘI CÔNG NHIÊN CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 137 BLHS) 
XÂM HẠI 
QUAN HỆ SỞ HỮU 
 HV chiếm đoạt TS của người khác 
 HV chiếm đoạt mang tính chất công khai 
 Xảy ra trong hoàn cảnh chủ tài sản không có 
 đ/k ngăn cản. 
 TPHT khi người PT chiếm đoạt được TS 
 C¸c dÊu hiÖu ph¸p lý cña c¸c 
téi ph¹m quy ®Þnh tõ §iÒu 133 
®Õn §iÒu 137 BLHS 
 C¸c t×nh tiÕt ®Þnh khung h×nh 
ph¹t. 
Ghi nhớ 
K 
H 
¤ 
N 
G 
D 
ï 
N 
G 
V 
ò 
L 
ù 
C 
C 
è 
ý 
T 
È 
U 
T 
H 
O 
¸ 
T 
5 
0 
0 
0 
0 
0 
§ 
å 
N 
G 
N 
H 
A 
N 
H 
C 
H 
ã 
N 
G 
C 
H 
I 
Õ 
M 
§ 
O 
¹ 
T 
C 
¤ 
N 
G 
K 
H 
A 
I 
7 
4 
5 
3 
1 
2 
6 
Tội gì đây ...??? 
LỖI 
CỐ Ý 
Q 
C 
M 
M 
K 
Q 
TPHT KHI CHIẾM 
ĐOẠT ĐƯỢC T ÀI SẢN 
THỦ ĐOẠN Đ Ể 
CHIẾM ĐOẠT 
LÀ LÉN LÚT 
NGƯỜI PHẠM TỘI CÓ 
HÀNH VI CHIẾM ĐOẠT 
 Tài sản đang ở trong sự 
chiếm hữu của người khác 
Tài sản đang nằm trong 
KV quản lý, bảo quản 
Tài sản chiếm hữu hợp 
pháp hoặc bất hợp pháp 
Tài sản có thể có người 
bảo vệ, trông coi hoặc 
không có 
 ĐTTĐ : Tài sản đan g 
có chủ, bao gồm: 
TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN (ĐIỀU 138 BLHS99) 
Tôi bị lừa mất hết rồi! 
TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 139) 
 HV chiếm đoạt TS bằng thủ đoạn lừa dối. 
 Lừa dối có thể được thực hiện thông qua: 
GIẢ DANH 
TỔ CHỨC 
KÝ KẾT 
HỢP ĐỒNG 
VIỆC LÀM 
CỤ THỂ 
(CÂN, ĐONG, 
ĐO, ĐẾM, 
TÍNH SAI..) 
 LỜI NÓI 
 XUẤT 
TRÌNH 
GIẤY TỜ 
GIẢ MẠO 
GIẢ DANH 
CÁN BỘ 
Gian dối là đặc trưng của lừa đảo, nhưng không phải mọi hành vi gian dối đều cấu thành tội lừa đảo 
TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 139) 
Tội phạm hoàn thành khi: 
 Người phạm tội đã chiếm đoạt được tài sản 
 Người phạm tội đã giữ lại được tài sản mà đáng lẽ phải trao 
TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 139) 
Lỗi cố ý trực tiếp 
Chủ thể thường 
TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 140) 
 HỢP ĐỒNG 
KHÁC 
 THUÊ 
TÀI SẢN 
 MƯỢN 
TÀI SẢN 
 VAY 
TÀI SẢN 
MKQ CỦA TP: 
NGƯỜI PHẠM TỘI CÓ ĐƯỢC TÀI SẢN MỘT CÁCH NGAY THẲNG, HỢP PHÁP LÀ DO: 
TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 140) 
DÙNG THỦ 
ĐOẠN BỎ TRỐN 
ĐỂ CHIẾM ĐOẠT 
T ÀI S ẢN 
 SD TS VÀO MỤC 
ĐÍCH BẤT HỢP 
PHÁP DẪN ĐẾN 
KHÔNG CÓ KHẢ 
NĂNG TRẢ LẠI 
 DÙNG THỦ 
ĐOẠN GIAN DỐI 
ĐỂ CHIẾM ĐOẠT 
T ÀI SẢN 
 NGƯỜI PT KHÔNG THỰC HIỆN NGHĨA VỤ ĐÃ CAM KẾT MÀ: 
TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 140) 
 ĐÃ CHIẾM 
ĐOẠT ĐƯỢC 
TÀI SẢN; 
 KHÔNG CÒN 
KHẢ NĂNG 
TRẢ LẠI TS 
 ĐÃ BỎ TRỐN 
 TP HOÀN THÀNH KHI NGƯỜI PT: 
TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (ĐIỀU 140) 
 CT CỦA TP: LÀ NGƯỜI ĐƯỢC CHỦ TS TÍN NHIỆM GIAO T ÀI SẢN ĐỂ: 
 GIA CÔNG 
 VẬN 
CHUYỂN 
 SỬA 
CHỮA... 
 SỬ DỤNG 
Các con 
hãy nhớ 
* Dấu hiệu đặc trưng của 
các tội phạm quy định 
tại các Điều từ 138 đến 140 
* Sự khác nhau giữa chúng 
Kiểm tra 
Khẳng đ ịnh nào đ úng 
1. Chỉ coi là tội trộm cắp tài sản khi ng ư ời phạm tội che dấu đư ợc hành vi chiếm đ oạt của mình 
2. Gian dối là đ ặc tr ư ng của tội lừa đ ảo nh ư ng không phải mọi hành vi gian dối đ ều là lừa đ ảo 
3. ĐTTĐ của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đ oạt tài sản là những tài sản ch ư a hoặc không có ng ư ời QL 
20 
15 
10 
5 
CÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT 
TỘI CHIẾM GIỮ TRÁI PHÉP TÀI SẢN (ĐIỀU 141) 
 ĐTTĐ của TP là tài sản: 
CHƯA ĐƯỢC 
PHÁT HIỆN: 
KHO BÁU 
TRONG 
LÒNG ĐẤT.. 
ĐÃ THOÁT LY 
KHỎI SỰ CHIẾM 
HỮU CỦA CHỦ 
TS: T S GIAO 
LẦM, GIAO THỪA, 
TS BỊ BỎ QUÊN... 
TỘI CHIẾM GIỮ TRÁI PHÉP TÀI SẢN (ĐIỀU 141) 
 MCQ CỦA TP: 
 NGƯỜI TP ĐÃ CÓ HV 
CHIẾM GIỮ TRÁI PHÉP 
 NGƯỜI PT CÓ ĐƯỢC TÀI 
 SẢN LÀ DO NGẪU NHIÊN 
 MKQ CỦA TP: 
LỖI 
CỐ Ý 
TỘI SỬ DỤNG TRÁI PHÉP TÀI SẢN (ĐIỀU 142 BLHS99) 
 ĐTTĐ: 
TS bị SD trái 
phép có giá trị 
từ 50 tr. VND 
trở lên 
TS mà việc 
sử dụng không 
làm cho 
nó mất 
Tiền 
TỘI SỬ DỤNG TRÁI PHÉP TÀI SẢN (ĐIỀU 142 BLHS99) 
 MKQ của TP: 
Ng­êi PT kh«ng cã HV chiÕm ®o¹t vµ còng kh«ng cã ý thøc chiÕm ®o¹t TS 
Can ph¹m cã hv khai th¸c tr¸i phÐp gi¸ trÞ SD cña TS ng­êi kh¸c. 
Hành vi phạm tội 
không có tính chất 
chiếm đ oạt 
Ghi 
nhớ 
c 
« 
t 
i 
n 
h 
MỘT DẤU HIỆU PHẢI CÓ TRONG TỘI 
CHIẾM GIỮ TRÁI PHÉP TÀI SẢN 
Chữ gì đây ??? 
CÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢI 
TỘI HUỶ HOẠI HOẶC CỐ Ý LÀM HƯ HỎNG TÀI SẢN 
 ĐTTĐ: 
 Tài sản không thuộc loại có tính chất đặc biệt 
CÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢI 
TỘI HUỶ HOẠI HOẶC CỐ Ý LÀM HƯ HỎNG TÀI SẢN 
 MKQ của TP: 
 Hành vi huỷ hoại 
 Hành vi cố ý làm hư hỏng 
 HQ: Tài sản bị huỷ hoại hoặc bị hư hỏng 
CÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢI 
TỘI HUỶ HOẠI HOẶC CỐ Ý LÀM HƯ HỎNG TÀI SẢN 
 MCQ của TP: 
 Lỗi CYTT hoặc CYGT. 
TỘI THIẾU TRÁCH NHIỆM GÂY THIỆT HẠI NGHIÊM 
TRỌNG ĐẾN TÀI SẢN CỦA NHÀ NƯỚC (ĐIỀU 144) 
 ĐTTĐ: 
 Tài sản của Nhà nước 
TỘI THIẾU TRÁCH NHIỆM GÂY THIỆT HẠI NGHIÊM 
TRỌNG ĐẾN TÀI SẢN CỦA NHÀ NƯỚC (ĐIỀU 144) 
 CT của TP: 
 Là những người có trách nhiệm đối với tài sản 
TỘI THIẾU TRÁCH NHIỆM GÂY THIỆT HẠI NGHIÊM 
TRỌNG ĐẾN TÀI SẢN CỦA NHÀ NƯỚC (ĐIỀU 144) 
 NGƯỜI PT ĐÃ KHÔNG THỰC 
HIỆN HOẶC THỰC HIỆN KHÔNG 
ĐẦY ĐỦ NHỮNG QUY ĐỊNH VỀ : 
Q UẢN LÝ 
BẢO 
Q UẢN 
SỬ DỤNG 
TÀI SẢN 
THIỆT HẠI NGHIÊM TRỌNG 
hËu 
qu¶ 
TỘI VÔ Ý GÂY THIỆT HẠI NGHIÊM TRỌNG 
ĐẾN TÀI SẢN (ĐIỀU 145 BLHS99) 
HQ xảy ra là 
thiệt hại từ 50 tr. VND 
trở lên 
Người PT 
đã vi phạm nhữn g 
QT thông thường 
trong cuộc sống 
về bảo vệ TS 
QHNQ 
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA TỘI PHẠM 
QĐ TẠI ĐIỀU 143 
VỚI TỘI PHẠM QĐ 
TẠI ĐIỀU 85 VÀ 231 BLHS 
GHI 
NHỚ 
Hết chương XX 
Cám ơn các em