Bài giảng Luật hình sự - Chương 17: Các tội xâm phạm an ninh quốc gia

chương XVII 
các tội 
xâm phạm 
an ninh 
quốc gia 
 Phân tích các dấu hiệu cấu thành của 
 các tội xâm phạm ANQG 
 Vận dụng để giải các bài tập tình huống 
mục tiêu 
Nội dung 
 Lịch sử lập pháp 
hình sự đấu tranh 
chống các tội xâm 
phạm ANQG 
 Các tội trực tiếp 
uy hiếp sự tồn tại 
của chính quyền 
nhân dân 
 Các tội trực tiếp 
uy hiếp sự vững mạnh 
của chính quyền 
nhân dân 
 BLHS 19 99 
 BLHS 1985 
 Sắc luật số 03/SL 
ngày 15/03/76 của CP CMLT 
CHMN Việt Nam 
 Pháp lệnh trừng trị 
các tội phản cách mạng 
ngày 30/10/67 
 Sắc lệnh 133/SL ngày 
20/01/53: trừng trị các 
tội xâm phạm an toàn N N 
về đối nội và đối ngoại 
1. Vài nét về 
LS lập pháp 
HS đấu tranh 
chống các tội 
xâm phạm 
ANQG 
 Sắc lệnh số 15/SL 
ngày 12/04/53: 
trừng trị bọn địa chủ 
chống phá công cuộc CCRĐ 
 Sắc lệnh số 21/SL 
ngày 14/02/46: 
về việc thành lập TAQS 
Sự tồn 
tại của 
CQND 
sự vững 
mạnh của 
CQND 
Khái niệm về các tội xâm phạm ANQG 
Các tội 
xâm phạm 
ANQG 
Hành 
vi 
phạm 
tội 
đặc 
biệt 
nguy 
hiểm 
Lỗi cố ý 
xâm phạm 
Dấu hiệu 
của các tội 
XP ANQG 
Sự tồn tại 
của CQND 
Sự vững mạnh 
của CQND 
AN đối nội, đối 
ngoại của VN 
KHách thể 
MKQ 
MCQ 
Hành vi 
phạm tội đặc 
biệt nguy hiểm 
Hậu quả không 
phải là 
dấu hiệu 
bắt buộc 
Hầu hết các tội 
có cấu thành 
hình thức 
Có tội phạm 
có cấu thành 
cắt xén 
Lỗi cố ý 
trực tiếp 
Mục đích: 
 Chống CQ; 
 Làm suy yếu 
CQ 
 CD Việt Nam 
 CD nước ngoài 
 Người không 
quốc tịch 
Chủ thể 
Các tội xâm phạm ANQG trong BLHS 1985 
các tội khác 
XP ANQG 
Các tội uy hiếp 
sự VM của CQND 
Các tội uy hiếp 
sự tồn tại của CQND 
Các tội XP ANQG 
Các tội đặc biệt 
nguy hiểm XP ANQG 
Các tội xâm phạm ANQG trong BLHS 19 99 
Các tội trực tiếp 
uy hiếp 
sự tồn tại của 
CQND (78, 79) 
Các tội trực tiếp 
uy hiếp 
sự vững mạnh của 
CQND (80 91) 
Các tội xâm phạm ANQG 
II. Các tội phạm cụ thể 
Các tội trực tiếp uy hiếp sự tồn tại của CQND 
Tội phản bội 
T ổ Q uốc (Đ iều 78) 
Khách thể 
Đ ộc lập , chủ quyền, 
 thống nhất và 
toàn vẹn lãnh thổ 
của Tổ quốc 
Lực lượng 
quốc phòng 
Chế độ XHCN và 
NN CHXHCN VN 
H ành vi câu kết 
với nước ngoài 
Mặt khách quan 
Mặt chủ quan 
Lỗi cố ý 
trực tiếp 
 Bàn bạc với NN 
về mưu đồ ch ớnh trị 
 Nhận sự giỳp đỡ 
của NN 
 Hoạt động dựa vào 
thế lực người NN hoặc 
tiếp tay cho NN 
hoạt động 
chủ thể 
Mục đích: 
lật đổ 
chính quyền 
Công dân 
Việt Nam 
 MCQ: 
● Lỗi cố ý trực tiếp 
● Mục đích: Lật đổ 
chính quyền ND 
 MKQ: 
● Tội phạm hoàn 
thành khi có HV 
thành lập hoặc 
tham gia tổ chức 
 MKQ: 
● HV tham gia TC: 
☝ Nhận thức rõ mục 
đích của tổ chức 
nhưng đã nhận tham 
gia vào tổ chức 
 MKQ: 
● HV thành lập TC: 
☝ Đề xướng chủ 
trương đường lối 
☝ Tuyên truyền, lôi 
kéo tập hợp người 
vào TC 
 MKQ: 
Tội phạm này 
luôn diễn ra 
dưới dạng đồng 
phạm 
 Khách thể: 
● Sự tồn tại 
của CQND 
 Đối tượng TĐ: 
● Chính quyền 
nhân dân 
các cấp 
Tội hoạt động nhằm 
lật đổ chớnh quyền 
nhõn dõn (Điều 79) 
 Các dấu hiệu của CTTP 
quy định tại các Điều 78 
và 79 BLHS 
 Phân biệt hai tội phạm 
(78 và 79) với nhau 
Ghi nhớ 
5 
Khẳng định nào đúng 
1. Không coi là phản bội Tổ Quốc nếu người phạm tội có ý định câu kết với nước ngoài mà chưa câu kết được 
2. Tội phạm quy định tại Điều 79 BLHS hoàn thành khi CQND bị lật đổ 
3. Chỉ coi là phạm tội quy định tại Điều 79 BLHS khi người phạm tội sử dụng vũ lực để lật đổ CQND 
Kiểm tra 
20 
10 
15 
 Phá hoại các công trình, phương tiện... 
 Hoạt động tình báo, phá hoại 
 Gây cơ sở để hoạt động tình báo phá hoại 
 Các HV khác: Chỉ điểm, chứa chấp, dẫn đường 
HV 
MKQ 
HV 
MKQ 
người n N 
 Hoạt động tình báo: Điều tra, thu thập các 
tin tức tài liệu BMNN, các tin tức khác nhằm 
chống lại Việt Nam 
HV 
MKQ 
người VN 
 Cung cấp, thu thập nhằm cung cấp các tin 
tức BMNN, các tin tức khác cho NN để họ 
SD chống nước CH XHCN Việt Nam 
 An ninh đối ngoại của nước CHXHCN VN 
 Sự vững mạnh của CQND 
KT 
Cỏc tội trực tiếp uy hiếp sự vững mạnh của CQND 
Tội gián điệp (Điều 80 BLHS) 
Chủ thể là người 
nước ngoài nhưng 
không loại trừ là 
người Việt Nam 
Mục đích: 
Làm suy yếu 
chính quyền 
nhân dân 
Lỗi 
cố ý 
HV khác xâm phạm ANLT 
Bắn phá: 
 Từ ngoài biển vào 
 Từ nước khác sang 
... 
HV: làm sai lệch BGQG 
Làm thay đổi vị trí các cột mốc trên Biên g iới 
Quốc g ia 
 VT hoặc bán VT 
 CK hoặc lén lút 
 Đường thuỷ, bộ 
 Cướp tài sản 
 Giết người 
 Đốt phá... 
HV: Xâm nhập LT 
Hành vi 
phạm tội 
xâm phạm chủ 
quyền của 
Việt Nam 
các dấu 
hiệu cấu 
thành TP 
Tội xâm phạm An ninh lãnh thổ (Điều 81 BLHS) 
Có thể có sự chuyển hoá từ tội bạo loạn thành tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền 
TP hoàn thành khi có một trong hai hành vi hoặc cả hai hành vi nêu trên 
Hành vi phạm tội xâm phạm s ự an toàn của chính quyền nhân dân và lực lượng vũ trang nhân dân 
Tội bạo loạn (Điều 82 BLHS) 
Tội phạm luôn xảy ra dưới dạng đồng phạm thể hiện: 
 H oạt động V T : Tập hợp đông người, có V T chống lại chính quyền nhân dân và LLVT ND 
 Bạo lực có tổ chức: Tập hợp đông người không có VT hoặc có nhưng không đáng kể, mít tinh, biểu tình , xúc phạm cơ quan NN ... 
Chủ thể: 
bất kỳ ai 
Địa điểm PT 
 Dấu hiệu bắt 
buộc của TP này 
 Hoạt động VT 
xảy ra ở vùng núi 
vùng biển, vùng 
hiểm yếu khác... 
 Giết cán bộ, 
bộ đội, giết ND... 
 Cướp tài sản; 
 Đốt nhà, phá 
hoại 
HV giết người, 
cướp T ài S ản 
 Quy mô HĐ 
vũ trang có thể 
lớn, vừa, nhỏ tuỳ 
lúc, tuỳ nơi 
 Hoạt động VT 
CK hoặc lén lút 
HV hoạt đông VT 
Hành vi 
phạm tội xâm 
hại s ự vững mạnh 
c ủ a chính quyền 
nhân dân ; ANCT 
và TTAT XH 
Tội 
hoạt động phỉ 
(Điều 83 BLHS) 
Gián tiếp: CQND suy yếu 
Trực tiếp: TM, SK... 
Dấu hiệu 
không 
bắt buộc 
hậu 
quả 
xâm phạm SK 
XP Tự do TT 
xâm phạm TM 
* Cán bộ 
* Bộ đội 
* Nhân dân 
* Nhân viên ngoại giao 
Hành vi 
* Sự VM của CQND 
* AN đối nội 
* AT đối ngoại 
* TM, SK, TD thân thể con người 
Hành vi 
phạm tội 
xâm hại 
Tội khủng bố nhằm chống 
chớnh quyền nhõn dõn (Điều 84 BLHS) 
 Cỏc ĐTTĐ 
 của TP: 
 Bị hủy hoại 
hoặc 
Bị hư hỏng. 
hậu quả 
Làm 
hư 
hỏng 
Huỷ 
hoại 
HV phỏ hoại cú thể 
được thực hiện dưới 
nhiều hỡnh thức: đốt, 
gõy nổ, đập phỏ... 
hoặc thủ đoạn khỏc 
HVKQ 
ĐTTĐ 
Kho tàng, xớ nghiệp, 
mỏy múc, thiết bị, 
vật tư quốc phũng, 
trụ sở cỏc CQNN, 
cỏc tổ chức xó hội, 
phương tiện GTVT, 
TTLL, đường 
dẫn dầu, khớ đốt... 
Tội phỏ hoại cơ sở vật 
chất - kĩ thuật của nước 
CH XHCN Việt Nam 
(Điều 85 BLHS) 
Hành vi phạm tội xõm hại: 
V iệc thực hiện đỳng đắn cỏc chớnh sỏch 
lớn của Nhà nước về KT-XH 
Tội phỏ hoại việc thực hiện cỏc 
chớnh sỏch KT-XH (Điều 86 BLHS) 
Cỏc chớnh sỏch lớn cú thể bị phỏ hoại, gồm: 
 C hớnh sỏch phỏt triển KT-XH miền nỳi 
 C hớnh sỏch xúa đúi giảm nghốo 
 C hớnh sỏch đối với người cú cụng... 
Tội phỏ hoại việc thực hiện cỏc 
chớnh sỏch KT-XH (Điều 86 BLHS) 
HV 
KQ 
P hỏ hoại việc thực hiện CS, KH lớn của NN về KT-XH 
BIỂU HIỆN 
 Cản trở việc thực hiện CS 
 Khụng chấp hành chớnh sỏch 
 Thực hiện ngược lại 
 Dõy dưa, kộo dài việc thực hiện 
Tội ph ạm được coi là hoàn thành khi người ph ạm t ội cú một trong những hành vi phỏ hoại 
Tội phỏ hoại việc thực hiện cỏc 
chớnh sỏch KT-XH (Điều 86 BLHS) 
 Lỗi : C ố ý trực tiếp. 
 Mục đớch : C hống chớnh quyền nhõn dõn 
Tội phỏ hoại chớnh sỏch đoàn kết (Điều 87 BLHS ) 
 Hành vi phạm tội xõm hại: 
Ch ớnh s ỏch đ o àn k ết th ống nh ất 
Tội phỏ hoại chớnh sỏch đoàn kết (Điều 87 BLHS ) 
 Hành vi khỏch quan: 
B ằng lời núi hay việc làm cụ thể phỏ hoại chớnh sỏch đoàn kết 
 Gõy chia rẽ giữa người theo TG với người khụng theo TG; gõy hằn thự, chia rẽ cỏc TG, giữa tớn đồ TG với CQ và TCXH 
 Phỏ hoại việc thực hiện chớnh sỏch đoàn kết quốc tế 
 Gõy hằn thự, miệt thị, chia rẽ cỏc DT trong cộng đồng cỏc dõn tộc V N 
 Gõy chia rẽ giữa cỏc tầng lớp ND; giữa ND với LLVTN D; giữa ND với CQ và cỏc TCXH 
Tội phỏ hoại chớnh sỏch đoàn kết (Điều 87 BLHS ) 
Hành vi khỏch quan biểu hiện ở việc: 
Tội tuyờn truyền chống Nhà nước 
Cộng hũa XHCN Việt Nam (Điều 88) 
Khỏch thể 
S ự thống nhất về 
tư tưởng, chớnh trị 
trong xó hội 
Tội tuyờn truyền chống Nhà nước 
Cộng hũa XHCN Việt Nam (Điều 88) 
HVKQ 
T hực hiện bằng lời núi hay việc làm 
Tuyờn truyền, xuyờn 
tạc, phỉ bỏng CQND 
Làm, tàng trữ, lưu hành cỏc loại sỏch bỏo, tranh, ảnh cú nội dung chống N N 
Tuyờn truyền những 
luận điệu chiến 
tranh TL gõy hoang 
mang cho ND 
Cỏc hành vi trờn cú khi được thực hiện cụng khai, cú khi bớ mật 
T PHT khi người PT thực hiện một trong những hành vi trờn 
T PHT: từ khi thực hiện một trong những HV đú 
Cản trở hoạt động của 
cỏc CQ N N hoặc TCXH 
G õy khú khăn cho CQ , TC trong thực hiện chức năng nhiệm vụ của mỡnh. 
Chống người thi hành cụng vụ 
T hủ đoạn : 
 B ắt giữ, 
 C ản trở người thi hành CV 
Hũ la, gõy cản trở GT , gõy nờn tỡnh trạng 
lộn xộn ở địa phương... 
Kớch động, lụi kộo người 
khỏc tham gia gõy rối 
ANCT ở địa phương 
T hủ đoạn 
 T uyờn truyền, 
 R ủ rờ, 
 Đe dọa, 
 M ua chuộc... 
KT 
AN đối n ội 
TỘI PHÁ RỐI AN NINH (ĐIỀU 89 BLHS) 
Tội chống phỏ trại giam (Điều 90) 
MKQ 
S ự AT c ủa ch ế độ giam gi ữ v à ANQG 
KT 
Đỏnh 
thỏo người 
bị giam, 
 người bị 
dẫn giải 
Phỏ 
trại 
giam 
Trốn 
trại 
giam 
Tổ chức 
vượt 
trại giam 
Thủ đoạn : 
 Dùng giấy tờ giả mạo 
 Bỏ trốn 
 Hối lộ người có CVQH 
Thủ đoạn : 
 Dùng giấy tờ giả mạo 
 Lén lút trốn đi 
 Dùng VL tấn công người 
có trách nhiệm để trốn 
Tội trốn đ i n ước ngoài 
nhằm chống CQND 
HV ra đi bất hợp pháp 
Tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại 
nước ngoài nhằm chống CQND (Điều 91) 
Tội trốn ở lại n ước ngoài 
nhằm chống CQND 
Ra đi hợp pháp ở lại 
bất hợp pháp 
 Các dấu hiệu pháp 
lý đặc trưng của các 
TP thuộc nhóm này 
 Phân biệt các tội 
phạm với nhau 
Ghi nhớ 
c 
h 
ố 
n 
g 
c 
h 
í 
n 
h 
q 
u 
y 
ề 
n 
h 
o 
ạ 
t 
đ 
ộ 
n 
g 
t 
ì 
n 
h 
b 
á 
o 
p 
h 
á 
h 
o 
ạ 
i 
t 
h 
u 
t 
h 
ậ 
p 
t 
i 
n 
t 
ứ 
c 
b 
í 
m 
ậ 
t 
c 
h 
ứ 
a 
c 
h 
ấ 
p 
c 
h 
ỉ 
đ 
i 
ể 
m 
Tội gì đây nhỉ??? 
Hết chương 17 
Cám ơn