Bài giảng Lập trình căn bản - Phần 1, Chương 8: Chuỗi ký tự

LẬP TRÌNH CĂN BẢN 
Phần 2 - Chương 8 
CHUỖI KÝ TỰ 
N .C. Danh 
1 
Nội dung chương này 
Khái niệm 
Khai báo 
Các thao tác trên chuỗi ký tự 
2 
Khái niệm 
Chuỗi ký tự là một dãy gồm các ký tự hoặc một mảng các ký tự được kết thúc bằng ký tự ‘\0’ (ký tự NULL trong bảng mã Ascii). 
Các hằng chuỗi ký tự được đặt trong cặp dấu nháy kép “”. 
3 
Khai báo 
Khai báo theo mảng 
Khai báo theo con trỏ 
Vừa khai báo vừa gán giá trị 
4 
Khai báo theo mảng 
Cú pháp: 	 char [Chiều dài tối đa]; 
Ví dụ: 	 char Ten[12]; 
	 =>	bộ nhớ sẽ cung cấp 12+1 bytes để lưu trữ 
	nội dung của chuỗi ký tự Ten; 	byte cuối cùng lưu trữ ký tự ‘\0’ để chấm dứt chuỗi 
Ghi chú : 
Chiều dài tối đa của biến chuỗi: 1..255 bytes. 
Không nên khai báo thừa để tránh lãng phí bộ nhớ. 
‘\0’ 
Ten: 
Ten[0] 
Ten[12] 
5 
Khai báo theo con trỏ 
Cú pháp: char *; 
Ví dụ: 	 char *Ten; 
Trong khai báo này, bộ nhớ sẽ dành 2 byte để lưu trữ địa chỉ của biến con trỏ Ten đang chỉ đến. 
Chưa cung cấp nơi để lưu trữ dữ liệu. 
Muốn có chỗ để lưu trữ dữ liệu, ta phải gọi đến hàm malloc() hoặc calloc() có trong “alloc.h”, sau đó mới gán dữ liệu cho biến. 
Tieu Dong Tu 
6 
Vừa khai báo vừa gán giá trị 
Cú pháp:	 
	 char []= ; 
Ví dụ: 
Ghi chú : Chuỗi được khai báo là một mảng các ký tự nên các thao tác trên mảng có thể áp dụng đối với chuỗi ký tự. 
Vua khai bao vua gan trị : Mau nang hay la mau mat em 
7 
Các thao tác trên chuỗi ký tự 
Nhập xuất chuỗi 
Nhập chuỗi từ bàn phím 
Xuất chuỗi lên màn hình 
Một số hàm xử lý chuỗi (trong string.h) 
8 
Nhập chuỗi từ bàn phím 
Dùng hàm gets() 
Cú pháp:	 
	gets() 
Ví dụ: 
	 char Ten[20]; 
	gets(Ten); 
Ta cũng có thể sử dụng hàm scanf() để nhập dữ liệu cho biến chuỗi, tuy nhiên lúc này ta chỉ có thể nhập được một chuỗi không có dấu khoảng trắng. 
Dùng hàm cgets() (trong conio.h) 
9 
Xuất chuỗi lên màn hình 
Để xuất một chuỗi (biểu thức chuỗi) lên màn hình, ta sử dụng hàm puts(). 
Cú pháp :	 puts() 
Ví dụ: Nhập vào một chuỗi và hiển thị trên màn hình chuỗi vừa nhập: 
Ngoài ra, ta có thể sử dụng hàm printf(), cputs() (trong conio.h) để hiển thị chuỗi lên màn hình. 
10 
Một số hàm xử lý chuỗi (trong string.h) 
Cộng chuỗi - Hàm strcat() 
Xác định độ dài chuỗi - Hàm strlen() 
Đổi một ký tự thường thành ký tự hoa - Hàm toupper() 
Đổi chuỗi chữ thường thành chuỗi ch ữ hoa, hàm strupr() 
Đổi chuỗi chữ hoa thành chuỗi ch ữ thường, hàm strl wr () 
Sao chép một phần chuỗi, hàm strncpy() 
Trích một phần chuỗi, hàm strchr() 
Tìm kiếm nội dung chuỗi, hàm strstr() 
So sánh chuỗi, hàm strcmp() 
So sánh chuỗi, hàm stricmp() 
Khởi tạo chuỗi, hàm memset() 
Đổi từ chuỗi ra số, hàm atoi(), atof(), atol() (trong stdlib.h) 
11 
Cộng chuỗi - strcat() (1) 
Cú pháp:	 
	 char *strcat(char *des, const char *source) 
Hàm này có tác dụng ghép chuỗi nguồn (source) vào chuỗi đích (des). 
Trả vể con trỏ chỉ đến chuỗi kết quả. 
12 
Cộng chuỗi - strcat() (2) 
Ví dụ : Nhập vào họ lót và tên của một người, sau đó in cả họ và tên của họ lên màn hình. 
13 
Xác định độ dài chuỗi - strlen() 
Cú pháp: 	 int strlen( const char * s) 
Ví dụ : Xác định độ dài 1 chuỗi nhập từ bàn phím. 
14 
Đổi một ký tự thường thành ký tự hoa - toupper() 
Cú pháp:		 char toupper(char c) 
Hàm này (trong ctype.h) được dùng để chuyển đổi 1 ký tự thường thành ký tự hoa. 
15 
Đổi chuỗi chữ thường thành chuỗi ch ữ hoa - strupr() (1) 
Cú pháp:		 char	 *strupr(char *s) 
Hàm này được dùng để chuyển đổi chuỗi chữ thường thành chuỗi chữ hoa. 
Kết quả trả về là 1 con trỏ chỉ đến chuỗi kết quả . 
16 
Đổi chuỗi chữ thường thành chuỗi ch ữ hoa - strupr() (2) 
Ví dụ : Nhập vào một chuỗi ký tự từ bàn phím. Sau đó sử dụng hàm strupr() để chuyển đổi chúng thành chuỗi chữ hoa. 
17 
Đổi chuỗi chữ hoa thành chuỗi ch ữ thường - strl wr () 
Cú pháp:		 char	 *strlwr( char *s) 
Hàm này được dùng để chuyển đổi chuỗi chữ hoa thành chuỗi chữ thường. 
Kết quả trả về là 1 con trỏ chỉ đến chuỗi kết quả . 
18 
Sao chép chuỗi - strcpy() (1) 
Cú pháp:		 char *strcpy( char *Des, const char *Source) 
Hàm này được dùng để sao chép toàn bộ nội dung của chuỗi nguồn vào chuỗi đích. 
19 
Sao chép chuỗi - strcpy() (2) 
Ví dụ : Viết chương trình cho phép chép toàn bộ chuỗi nguồn vào chuỗi đích 
20 
Sao chép một phần chuỗi - strncpy() và Trích một phần chuỗi - strchr() 
Sao chép một phần chuỗi 
Cú pháp:	 char *strncpy(char *Des, const char *Source, size_t n) 
Chép n ký tự đầu tiên của chuỗi nguồn sang chuỗi đích. 
Trích một phần chuỗi, hàm strchr() 
Cú pháp :	 
	 char *strchr(const char *str, int c) 
Trích ra chuỗi con của str bắt đầu từ ký tự c cho đến hết chuỗi. 
Ghi chú : 
Nếu ký tự c không có trong chuỗi, kết quả trả về là NULL. 
Kết quả trả về của hàm là một con trỏ, con trỏ này chỉ đến ký t ự c đầu tiên trong chuỗi str. 
21 
Tìm kiếm nội dung chuỗi - strstr() (1) 
Cú pháp: 
	 char *strstr(const char *s1, const char *s2) 
Hàm này được dùng để tìm kiếm sự xuất hiện đầu tiên của chuỗi s2 trong chuỗi s1. 
Kết quả trả là 1 con trỏ chỉ đến phần tử đầu tiên của chuỗi s1 có chứa chuỗi s2 hoặc giá trị NULL nếu chuỗi s2 không có trong chuỗi s1. 
22 
Tìm kiếm nội dung chuỗi - strstr() (2) 
Ví dụ : Viết chương trình sử dụng hàm strstr() để lấy ra một phần của chuỗi gốc bắt đầu từ chuỗi “ hoc ”. 
23 
So sánh chuỗi - strcmp() (1) 
Cú pháp: 
	 int strcmp( const char *s1, const char *s2) 
So sánh 2 chuỗi s1 và s2 với nhau . 
Kết quả trả về là 1 số int: 
<0 nếu s1 < s2 
==0 nếu s1==s2 
>0 nếu s1 > s2 
Tương tự:	 int stricmp(const char *s1, const char *s2) 
So sánh không phân biệt kí tự hoa/thường 
24 
So sánh chuỗi - strcmp() (2) 
Ví dụ: 
#include 
#include 
#inlude 
void main(){ 
 char s1[10]=“Chao”, s2[10]=“chao”; 
 printf(“%d”,strcmp(s1,s2)); 
 getch(); 
} 
-32 
#include 
#include 
#inlude 
void main(){ 
 char s1[10]=“chao”, s2[10]=“chao”; 
 printf(“%d”,strcmp(s1,s2)); 
 getch(); 
} 
0 
25 
Khởi tạo chuỗi - memset() 
Cú pháp: void *memset(char *Des, int c, size_t n) 
Đặt n ký tự đầu tiên của chuỗi Des là ký tự c. 
Giá trị trả về: chuỗi Des. 
Nằm trong thư viện: string.h và mem.h 
26 
Đổi từ chuỗi ra số - atoi(), atof(), atol() (trong stdlib.h) 
Cú pháp : 
	 int atoi(const char *s) : chuyển chuỗi thành số nguyên 
	 long atol(const char *s) : chuyển chuỗi thành số nguyên dài 
	 float atof(const char *s) : chuyển chuỗi thành số thực 
Nếu chuyển đổi không thành công, kết quả trả về của các hàm là 0. 
Ví dụ: 
	 atoi(“1234”)=> 1234 
27 
Hết chương 
28