Bài giảng Kỹ thuật đo lường - Chương 2: Sai số và xử lý kết quả đo

Chương 2  SAI SỐ VÀ XỬ LÝ KẾT QUẢ ĐO 
t 1. CÁC LOẠI SAI SỐ 
Sai số tuyệt đối : X = |X – X th | 
 Sai số tương đối : 
 Độ chính xác :  = 1/ : dụng cụ đo có độ chính xác càng lớn thì sai số càng bé .  
CÁC LOẠI SAI SỐ 
 Sai số phương pháp 
 Sai số thiết bị 
 Sai số chủ quan 
 Sai số bên ngoài 
 Sai số hệ thống θ 
 Sai số ngẫu nhiên 
 SAI SỐ PHÉP ĐO 
 X =  + 
t 2. PHƯƠNG PHÁP LOẠI TRỪ SAI SỐ 
 Đối với sai số hệ thống 
Hiệu chỉnh 0 
Chỉnh định (calibration) theo đặc tuyến 
Bù nhiệt độ 
Phân tích lí thuyết và kiểm tra dụng cụ , sử dụng các phương pháp bù ngược dấu , thế thông số  
Đối với sai số ngẫu nhiên 
 Kì vọng toán học m x ( giá trị trung bình ) 
Độ lệch bình quân phương σ . 
Phương sai D = σ 1/2 
 Phân bố xác suất : hàm mật độ phân bố xác suất chuẩn W( ∆) : 
t 3. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ KẾT QUẢ 
 Các bước xử lý kết quả đo 
Loại bỏ các kết quả đo có sai số quá lớn . 
Loại trừ sai số hệ thống . 
Loại trừ sai số ngẫu nhiên : thực hiện theo lưu đồ thuật toán loaị trừ sai số ngẫu nhiên . 
Xây dựng biểu thức giải tích của đường cong thực nghiệm bằng các phương pháp : bình phương cực tiểu , tuyến tính hóa , kéo chỉ ... 
Lưu đồ thuật toán loại trừ sai số ngẫu nhiên 
 Phương pháp bình phương cực tiểu 
Tìm đa thức P(x ) sao cho sai lệch bình phương so với F(x ) nhỏ nhất 
P(x ) 
F(x ) 
Giải hệ n phương trình với n ẩn số a i (i=1,n) ta sẽ được dạng thức của đa thức P(x ) 
 Phương pháp dùng máy tính 
Dùng các phần mềm khác như SIMPLE++, MATLAB, TUTSIM, LABVIEW  
Phần mềm MATLAB hiện đang được sử dụng rất nhiều : 
Lệnh polyfit 
Công cụ nhận dạng 
Công cụ xử lí đồ hoạ 
BÀI TẬP 
Gia công kết quả đo của n lần đo bằng phép đo trực tiếp . 
 Gia công kết quả đo của n lần đo bằng phép đo gián tiếp . 
Xây dựng mối quan hệ giữa hai đại lượng ngẫu nhiên X và Y của đối tượng đo .