Bài giảng Kinh tế môi trường - Chương 5: Nguyên nhân suy thoái môi trường: Thất bại thị trường (ngoại tác)

Nguyên nhân suy thoái môi trường: 
Thất bại thị trường
(ngoại tác)
Bộ môn Kinh tế Môi trường, Nông nghiệp và Tài nguyên
(Department of Environmental, Agricultural, and Resource Economics)
1A Hoàng Diệu, Phú Nhuận, Tp.HCM
Môn học: Kinh tế môi trường
▪ Tài liệu tham khảo: 
Callan and Thomas. 2004. Environmental 
economics and management: Theory, policy 
and applications. Chapter 3. (Tiếng Việt)
Lý thuyết ngoại tác
▪ Giả sử thị trường lọc dầu là thị trường cạnh
tranh với cung – cầu:
Cung : P = 10.0 + 0.075Q
Cầu : P = 42.0 – 0.125Q
▪ Cung: Chi phí tư nhân biên (MPC)
Cầu: Lợi ích tư nhân biên (MBC)
MPC : P = 10.0 + 0.075Q
MPB : P = 42.0 – 0.125Q 
▪ Thị trường cạnh tranh có hiệu quả xã hội
không?
- Cân bằng hiệu quả tư nhân: MPB = MPC,
(M = MPB – MPC = 0) => Pc = $22, Qc =
160.000 => tối đa hóa lợi nhuận.
- Không hiệu quả xã hội do chưa tính chi phí
ngoại tác (MEC).
Giả sử: MEC = 0.05Q
▪ Chi phí biên xã hội (MSC):
MSC = MPC + MEC
= 10.0 + 0.075Q + 0.05Q
= 10.0 + 0.125Q
- Cân bằng hiệu quả xã hội khi MSC = MSB,
PE = $26, QE = 128.000.
- Thị trường cạnh tranh dẫn đến việc sản
xuất quá mức => suy thoái môi trường.
▪ So sánh:
- Cân bằng hiệu quả tư nhân:
MPB = MPC
MPB – MPC = 0 = M 
- Cân bằng hiệu quả xã hội:
MSB = MSC
MPB + MEB = MPC + MEC
MPB – MPC = MEC (vì MEB = 0)
M = MEC
▪ Tài liệu tham khảo: 
Turner et al. 1994. Environmental economics: 
An elementary introduction. Harvester 
Wheatsheaf Publisher. Chapter 5. (Tiếng Việt)
Lý thuyết ngoại tác
Saûn löôïng giaáy 
$
Chi phí ngoaïi taùc 
(MEC)
$
Chi phí xaõ hoäi bieân 
(MPC + MEC)
p*
p
m
q* q
m
Chi phí tö nhaân bieân 
(MPC) 
D (Ñöôøng caàu giaáy) 
Saûn löôïng giaáy 
Field and Olewiler (2005): Ch.4
Hàm ý chính sách 2
▪ Ngoại tác: Nội hóa chi phí ngoại tác 
- Chính sách phi tập trung hóa: Luật trách 
nhiệm pháp lý.
- Chính sách tập trung hóa (CAC: command and 
control) thông qua các tiêu chuẩn môi trường.
- Chính sách khuyến khích kinh tế (economic 
incentives): thuế, lệ phí, trợ cấp, hệ thống ký 
quỹ - hoàn trả, và giấy phép phát thải.