Bài giảng Enzyme - Nguyễn Hữu Ngọc Tuấn

ENZYME 
TS BS NGUYỄN HỮU NGỌC TUẤN 
MỤC TIÊU 
Mô tả được các đặc tính của enzyme 
Phân tích được cơ chế tác dụng của enzyme 
Giải thích được một số hiện tượng sinh lý mà trong đó enzyme đóng vai trò chính 
TÀI LIỆU 
Bố cục, nội dung & hình ảnh minh họa được trích dẫn từ: 
Lippincott’s Illustrated Biochemistry 4 th edition 
Pamela C. Champe, Richard A. Harvey & Denise R. Ferrier 
NỘI DUNG 
Tổng quan 
Danh pháp 
Đặc tính 
Cơ chế tác dụng 
Tốc độ phản ứng 
Phương trình Michaelis-Menten 
Ức chế hoạt động của enzyme 
Điều hòa hoạt động của enzyme 
TỔNG QUAN 
Là protein 
Thúc đầy phản ứng hóa học trong cơ thể 
Định hướng các quá trình chuyển hóa 
Đóng vai trò chính trong mọi hoạt động của tế bào 
DANH PHÁP 
Tên thường gọi: 
Tiếp vĩ ngữ -ase 
Dựa trên tên chất tham gia phản ứng 
Dựa trên bản chất của hoạt động 
Lactase, dehydrogenase, helicase, 
Tên khoa học: 
Dựa trên: The International Union of Biochemistry and Molecular Biology (IUBMB) 
Có 6 nhóm với nhiều phân nhóm 
Tiếp vĩ ngữ -ase gắn vào tên phản ứng với đầy đủ tên cơ chất tham gia phản ứng 
D-glyceraldehyde 3-phosphate:NAD + oxidoreductase 
DANH PHÁP 
Tên khoa học: 
DANH PHÁP 
Tên khoa học: 
DANH PHÁP 
ĐẶC TÍNH 
Vị trí (điểm) hoạt động: 
Dạng túi hoặc kẹp 
Tương thích với cơ chất 
Tạo phức hợp ES, EP, rồi E+P 
ĐẶC TÍNH 
Hiệu quả xúc tác: tăng 10 3 -10 8 
Sự đặc hiệu: 
Một hoặc một vài cơ chất 
Một phản ứng 
Holoenzyme: 
apoenzyme + co-factor/co-enzyme/co-substrate 
Được điều hòa 
Vị trí trong tế bào:mọi nơi tùy chức năng 
CƠ CHẾ TÁC DỤNG 
Năng lượng thay đổi trong phản ứng: 
Hoạt hóa năng lượng tự do 
Tỷ lệ phản ứng 
Lộ trình phản ứng thay thế 
CƠ CHẾ TÁC DỤNG 
Hóa học của điểm hoạt động: 
Không gắn kết cơ chất thụ động 
Phối hợp nhiều cơ chế để thúc đầy phản ứng 
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG 
Yếu tố ảnh hưởng: 
Nồng độ cơ chất 
pH 
Nhiệt độ 
MICHAELIS-MENTEN 
ỨC CHẾ HOẠT ĐỘNG 
Ức chế cạnh tranh: 
Bám vào điểm/trung tâm hoạt động 
Giảm Vmax nhưng hồi phục khi tăng [S] 
Thay đổi Km 
Ức chế không cạnh tranh: 
Bám vào 1 điểm khác ngoài điểm/trung tâm hoạt động 
Giảm Vmax 
Giữ nguyên Km 
ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG 
Nhờ gắn kết với effector (chất tác động) ngoài điểm hoạt động 
Nhờ biến đổi cộng hóa trị (phosphoryl hóa) 
Kích thích hoặc ức chế sự tổng hợp enzyme